Μία χρήσιμη ανταπόκριση για όσους-ες θέλουν να καταλάβουν πώς βλέπουν την τρέχουσα κατάσταση τα κοινωνικά και φεμινιστικά κινήματα στην Ουκρανία. Κείμενο του Davide Grasso, μέλους του TRISE (Διεθνές Ινστιτούτο Κοινωνικής Οικολογίας).
Αυτή τη στιγμή βρίσκομαι στην Ουκρανία για να γνωρίσω τις φωνές της κοινωνικής και στρατιωτικής αντίστασης στη ρωσική εισβολή οι οποίες είναι πιο κοντά στην ιδέα μου για τον κόσμο. Η ηγεμονία των δημόσιων αφηγήσεων για τον πόλεμο που συνθλίβονται στη νεοφιλελεύθερη ή την ερυθρό-καφέ ρητορική, η εξιδανίκευση του ΝΑΤΟ ή εκείνη των εχθρών του, δεν μου αρκούν εξαρχής. Χθες, επιτέλους, στο Λβιβ (Lviv) μπόρεσα να συμμετάσχω σε μια μακρά και παθιασμένη συνάντηση μεταξύ Ιταλών* και Ουκρανών* που μοιράζονται την ανάγκη να αντιταχθούν στην ηγεμονία του νεοφιλελευθερισμού στην Ευρώπη (συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας) και του ολιγαρχικού και ομοφοβικού σκοταδισμού στον πρώην σοβιετικό χώρο (ξεκινώντας από τη Λευκορωσία).
Χτες το βράδυ, ακτιβίστριες* από το Sotsialnyi Rukh (Κοινωνικό Κίνημα) και το Φεμινιστικό Εργαστήρι ήταν παρόντες για να συζητήσουν μαζί μου και με τους Κοινωνικούς Δήμους της Μπολόνια: αυτοί αντίστοιχα αποτελούν μια σοσιαλιστική οργάνωση με παρουσία στο Λβιβ, το Κίεβο και το Χάρκοβο και ένα φεμινιστικό δίκτυο που δραστηριοποιείται στο Λβιβ, το Κίεβο και μαζί με τις γυναίκες της Κριμαίας.
Η συζήτηση επικεντρώθηκε στα σχέδιά τους να εγκαθιδρύσουν μια αυθεντικά δημοκρατική κοινωνία στην Ουκρανία που θα πρέπει να οικοδομηθεί κατά τη διάρκεια και μετά την αντίσταση· στη σημασία των εννοιών του αντιιμπεριαλισμού και της μετα-αποικιοκρατίας σε σχέση με την ιστορική κατάσταση και την ένοπλη αντίσταση της Ουκρανίας· στις γυναίκες και την αυτοάμυνα· στην αμφισημία της σοσιαλιστικής κληρονομιάς για την ουκρανική αριστερά και την ουκρανική κοινωνία· στην επιβεβαίωση της γλωσσικής και θρησκευτικής πολυμορφίας της Ουκρανίας ως πλεονεκτήματος· στην ανάγκη αποκεντρωμένων θεσμών· στη βούληση να υπερασπιστούμε χώρους αυτονομίας και δημοκρατίας ενάντια στο ιμπεριαλιστικό σχέδιο της Ενωμένης Ρωσίας (κόμμα του Πούτιν) με όλη την απαραίτητη αποφασιστικότητα.
Ήταν μια συνάντηση με μεγάλη επίδραση (αν και διακόπηκε από προειδοποιήσεις για επίθεση από αέρα που συνεπάγονταν ταλαιπωρία, μεταφορά μας και αναπόφευκτες ανησυχίες) και μια συνάντηση που ειλικρινά αναζητούσα εδώ και καιρό. Ήταν, πράγματι, πολύ ενδιαφέρουσα η αναφορά τους στην εκτεταμένη κοινωνική εχθρότητα των Ουκρανών* προς τον επικρατούντα νεοφιλελευθερισμό, στο πώς η ιδέα των κοινωνικών δικαιωμάτων, των δημόσιων στεγαστικών λύσεων, της δημόσιας υγείας και της λογικής κατανομής του πλούτου είναι ευρέως διαδεδομένη στον πληθυσμό και συγκρούεται ευθέως με τη γραμμή της κυβέρνησης του Κιέβου.
Ταυτόχρονα, η γενική πολιτισμική τάση είναι αυτή της ριζικής απόρριψης των όρων “αριστερά”, “κομμουνισμός” ή “σοσιαλισμός” λόγω της καταπίεσης που υπέστησαν στο παρελθόν από τις κομμουνιστικές ηγεσίες, και αυτό δημιουργεί την παράδοξη και πολύ επικίνδυνη κατάσταση ενός πληθυσμού που, όπως μας λένε, «επιθυμεί μορφές σοσιαλισμού αλλά απορρίπτει κάθε αριστερή ταυτότητα».
Γι’ αυτό το λόγο, το Κοινωνικό Κίνημα και το Φεμινιστικό Εργαστήρι προσπαθούν να οικοδομήσουν μια συγκεκριμένη κοινωνική παρέμβαση (το πρώτο με τα συνδικάτα, το δεύτερο με τις γυναίκες που εκτοπίστηκαν από τον πόλεμο) που καθιστά αδύνατο για τμήματα του πληθυσμού να μην αναγνωρίσουν τον ιστορικό και κοινωνικό ρόλο μιας Αριστεράς που απορρίπτει τόσο τα μοντέλα του φιλελευθερισμού όσο και εκείνα του υπαρκτού σοσιαλισμού, και μπορεί έτσι να διαδώσει τα εξελισσόμενα παραδείγματά της. Ο λόγος [discourse]που επιδιώκουν να αναδείξουν είναι ότι η ουκρανική ηγεσία προσπαθεί να μετατρέψει τον ίδιο τον πόλεμο σε μια επιχείρηση για τις ιδιωτικές ολιγαρχίες, ενώ το πολιτικό και ηθικό παράδοξο είναι ότι αυτό είναι ασύμβατο με την κουλτούρα της τεράστιας συλλογικής, στρατιωτικής και κοινωνικής αλληλεγγύης που εξαπλώθηκε ως νέο γεγονός στα λαϊκά στρώματα κατά τη διάρκεια της αντίστασης.
Εξαιρετικά σημαντική είναι η ανάλυση που μοιράστηκαν μαζί μας σχετικά με την ιστορική μνήμη, λέγοντας ότι οι Αρχές μυθοποιούν τις θεμελιώδεις μορφές της ουκρανικής εθνικής εμπειρίας στα χρόνια μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, αποκρύπτοντας τον σοσιαλιστικό χαρακτήρα των πολιτικών και πνευματικών προσωπικοτήτων εκείνης της περιόδου, προς όφελος εκείνων που θέλουν να τους συσχετίσουν, αναχρονιστικά και αντιφατικά, με τον φασιστικό εθνικισμό που ωρίμασε στη Δύση στα τέλη της δεκαετίας του 1930, αφού οι σταλινικές σφαγές στη χώρα, που στρέφονταν κατά των αγροτών [μαχνοβίτικο κίνημα] και των κομμουνιστικών πρωτοπόρων της Οκτωβριανής Επανάστασης, είχαν ολοκληρώσει την καταστροφή της ουκρανικής Αριστεράς.
Μας είπαν, επίσης, ότι ενδιαφέρονται για την ανάπτυξη διεθνών σχέσεων, όχι όμως μόνο –ή όχι απαραίτητα– προς τη Δύση: πιστεύουν ότι η ιστορία τους έχει πολλά κοινά με εκείνη πολλών αποικιοκρατούμενων χωρών στην Ασία και την Αφρική και σκοπεύουν να μάθουν από τις ιστορίες αυτών των γεωγραφιών. Σημειώστε ότι οι εκφράσεις “αντιιμπεριαλισμός” και “μετα-αποικιοκρατία”, μας λένε, ήταν πρακτικά ανύπαρκτες στη γλώσσα της ουκρανικής Αριστεράς μέχρι το 2022, ενώ μετά τη ρωσική εισβολή έχουν εισβάλει στη συζήτηση.
Μου έκανε εντύπωση πώς οι κοπέλες αναφέρθηκαν στις φεμινιστικές ομάδες που, αυτή την περίοδο, αρνήθηκαν ως “δυτικές φεμινίστριες” το δικαίωμα των Ουκρανών γυναικών ακόμα και στην ένοπλη αντίσταση. Επεσήμαναν ότι, από τη δική τους οπτική γωνία, η μη υποστήριξη του αγώνα όσων πλήττονται από μια αποικιοκρατική εισβολή, που πραγματοποιείται μάλιστα από μια τρανσφοβική και μισογυνική ηγεσία, όπως αυτή που χαρακτηρίζει την Ενωμένη Ρωσία, δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση λύση για τις Ουκρανές γυναίκες ή για τις γυναίκες οπουδήποτε στον κόσμο.
Γνωρίζουν ότι η ρωσική εισβολή θα επιφέρει δυσκολίες στους κοινωνικούς αγώνες στην Ουκρανία και παρενέργειες από την άποψη του πολιτισμικού μιλιταρισμού, αλλά ότι θα αντιμετωπίσουν αυτά τα προβλήματα χωρίς να αρνηθούν στους εαυτούς τους και στους* Ουκρανούς* το δικαίωμα να απορρίψουν την επιβολή ενός οπισθοδρομικού μοντέλου, όπως αυτό που η ρωσική κυβέρνηση θα ήθελε να εξάγει στις σχέσεις των φύλων. (Λένε ότι έχουν ήδη αρκετά προβλήματα με τις πολιτικές κατά των αμβλώσεων που προωθούνται από τους κυβερνώντες Ουκρανούς νεοφιλελεύθερους μαζί με τις τοπικές εκκλησιαστικές ιεραρχίες). Σημειώνουν, τέλος, ότι δεν βλέπουν καμία αντίφαση μεταξύ φεμινισμού και ένοπλης αυτοάμυνας.
Χαίρομαι που επιτέλους άκουσα, όχι Ουκρανούς γενικά, αλλά τους ανθρώπους στην Ουκρανία που παίρνουν πολιτική θέση σε γραμμές που είναι συμβατές με άλλες επιθυμίες, ανάγκες και συμφέροντα. Ήμουν πάντοτε τόσο καχύποπτος με όσους μιλούσαν για τα συμφέροντα και τα χαρακτηριστικά μιας κοινωνικής ομάδας χωρίς να ακούν τις φωνές που αναδύονται μέσα από αυτή την ομάδα, όσο και με όσους ακούνε φωνές αδιαφοροποίητες από την ομάδα αυτή, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους την πολιτική και αξιακή προκατάληψη που ενυπάρχει σε κάθε ανθρώπινη τοποθέτηση.
Με άλλα λόγια: όπως και με τους Σύριους* με τους οποίους συνομιλώ και από τους οποίους μαθαίνω για τις Δημοκρατικές Δυνάμεις της Συρίας (το πολυεθνικό συνομοσπονδιακό κίνημα που προωθείται από το Ypj-Ypg) και όχι από ισλαμιστές ή από Μπααθιστές, έτσι και με τους Ουκρανούς*, ακούω και μαθαίνω, όχι τους φασίστες του Αζόφ ή του κόμματος του Ζελένσκι, αλλά από τις δημοκρατικές δυνάμεις της Ουκρανίας.
Το γεγονός ότι είναι τώρα μικροί σπόροι, αποφασισμένοι να παλέψουν ενάντια σε όλες τις αντιξοότητες για να βλαστήσουν, κάνει μόνο πιο επείγουσα την ανάγκη να οικοδομήσουμε πολιτική φιλία μαζί τους.
Θ*Αναδημοσίευση από εδώ: https://www.aftoleksi.gr/2023/08/19/syzitontas-oykranoys-rizospastes-antapokrisi-to-lviv-meros1o/?fbclid=IwAR2H7OkxzBewSQG33imvJoHUbElBiIJ9q7HJGlvzZJKxzCnC4lMTGLkBt8s
