Αλέξανδρος Σχισμένος
Στις 14 Απριλίου 1944, ανήμερα Μεγάλης Παρασκευής, οι Ναζί κατακτητές και οι ντόπιοι ταγματασφαλίτες του Τολιόπουλου εκτέλεσαν 120 Αγρινιώτες στην Αγία Τριάδα, που τότε ήταν φυλακές. Ως αντίποινα για την ανατίναξη μιας γερμανικής αμαξοστοιχίας από τους αντάρτες του ΕΛΑΣ πέντε μέρες νωρίτερα. Τρεις όμως αγωνιστές τους κρέμασαν στην κεντρική πλατεία (τότε Μπέλλου, τώρα Δημοκρατίας).
Για παραδειγματισμό.
Χρήστος Σαλάκος, 23 χρονών.
Παναγιώτης Σούλος, 22 χρονών.
Αβραάμ Αναστασιάδης, 52 χρονών.
Το παράδειγμά τους μένει αθάνατο, αλλά δεν είναι το παράδειγμα που ήθελαν να δώσουν οι Ναζί, μα το ακριβώς αντίθετο. Παράδειγμα ελεύθερων ανθρώπων με ανάστημα ψηλότερο από τον θάνατο.
Μια φωτογραφία από τον ντόπιο φωτογράφο Ξυθάλη δείχνει το άψυχο σώμα του Αναστασιάδη να αιωρείται, ενώ ένας ανώνυμος διαβάτης προσπερνά με γοργό βήμα. Η πλατεία ποτισμένη από τη βροχή, λες και ο ουρανός δεν άντεξε. Αναρωτιέμαι αν ο άγνωστος διαβάτης τρόμαξε από τη σκιά του θανάτου ή από τη ντροπή του που περπατούσε.
Θυμάμαι τους στίχους του Ρίτσου:
"κ’ είταν Παρασκευή Μεγάλη, 14 του Απρίλη,
και κει που η γης ανάβρυζε κρινάκια, παπαρούνες, χαμομήλια για το Πάσχα
σκάφτηκαν τάφοι και στους τάφους δε χωρούσαν οι λεβέντες,
και μες στα σπλάχνα δε χωρούσε τόσος πόνος.
Κι’ είταν το Αγρίνι ολάκερο ένας Επιτάφιος μ’ όλα του τα κεριά σβησμένα."
