«…, ο Μάτσαλης κατάγεται εξ Άργους, κατοικεί δε από εκοσιπενταετίας εν Πάτραις, έχων μόνον ένα αδελφόν και ων ανύπανδρος.»
(ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, Έν Αθήναις, Τρίτη 5 Νοεμβρίου 1896, σελ. 5)
….
Και τω όντι. Ας εξετάσωμεν το ζήτημα υπό την δευτέραν αυτού όψιν, την όψιν την κοινωνικήν.
Τι είναι το θύμα; Ένας κεφαλαιούχος. Ο εργάτης, το άτομον το ασθενές, το αδύνατον, το προνομιούχον, είναι τα δύω στοιχεία, τα αποτελούντα την κοινωνίαν, αλλά και τα αιωνίως ανταγωνιζόμενα. Ο έννομος αυτών ανταγωνισμός επιφέρει την πρόοδον και την ανάπτυξιν. Όταν όμως ο ανταγωνισμός αυτός υπερβή τα όρια της αμίλλης και καταλήξη εις σύρραξιν, ο πόλεμος ο αμείλικτος είναι το άμεσον αυτής εξαγόμενον· Η κοινωνία τότε παριστά το θέαμα του Κάιν, του εργάτου της γής και του Άβελ, του βιομηχάνου, του κεφαλαιούχου, θέαμα θανάτου και ερημώσεως. Εις την σύρραξιν των δύω αυτών στοιχείων, ήτις είναι αιώνια ως ο κόσμος, οφείλονται όλαι αι κοινωνικαί συγκρούσεις και μεταβολαί. Η άρσις δε τούτων και η κανονική τροχιά αυτών αποτελεί το διηνεκές μέλημα των πολιτικών ανδρών και της πολιτείας.
Εις τας γηραιάς κοινωνίας ένθα διά του χρόνου και των αλλοιώσεων η ανισορροπία αύτη μεταξύ των δύω στοιχείων εκδηλούται ζωηρότερον, αι συγκρούσεις είναι συχναί. Αλλ’ εις την πατρίδα ημών την νηπιάζουσαν ότι, την πεζώς παρακολουθούσαν το Λύδιον άρμα του Ευρωπαϊκού πολιτισμού και της αναπτύξεως, όπου τα κεφάλαια δεν συνεπεσωρεύθησαν εις βαθμόν επίφοβον, όπου η εργασία ευρίσκει διέξοδον εις την ανεκμετάλλευτον φύσιν και τους ποικιλομόρφους αυτής πόρους, η μεταφύτευσις των κοινωνιστικών ιδεών ημπορεί να θεωρηθή καινότροπον τι και παροδική νοσηρά κατάστασις. Και όμως η κατάστασις αύτη δεν πρέπει να διέλθη απαρατήρητος και άνευ βαθείας μελέτης. Η εμφάνισις του Μάτσαλη δεν ημπορεί να αποδοθή σοβαρώς εις θεωρητικήν τινα ώθησιν και εξέγερσιν. Πρέπει εις τα βάθη της κοινωνίας να ενυπάρχη κάτι τι φυσικόν, πραγματικόν, αληθές, πρέπει να υφίσταται ισχυρά τις ανισορροπία, διά να προσδώση εις τας θεωρητικάς διδασκαλίας το κύρος και την αυθεντίαν. Παραβόλους δράστας ως τον Μάτσαλη και τραγικά γεγονότα ως τα της 3 Νοεμβρίου δεν δημιουργούν αι ψιλαί θεωρίαι εξημμένων τινων καφαλών, ως πιστεύουσι τινες, είναι το εξαγόμενον σφοδρών ψυχικών παθήσεων και οικονομικών δυστυχημάτων. Δυστυχώς την οικονομικήν δυσφορίαν και την αντίθεσιν, την φύσει εγκειμένην ανά μέσον της εργασίας και του κεφαλαίου καθιστά επιφοβωτέραν η δημοσιονομική και η καθόλου οικονομική πολιτική της Ελλάδος. Και το κορύφωμα της δυστυχίας είναι ότι δεν διαφαίνονται ουδέ εις το βάθος του ορίζοντος ένας Ηρακλής με το αθάνατον εροπαλόν του, ένας Ιόλας με το πυρίκαυστον δαυλόν του. Εν τουναντίον όλα τα φαινόμενα τείνουσι να εμπεδώσωσι την θλιβεράν πεποίθησιν, ότι η Ελλάς με την τερατώδη δημοσιονομίαν της, με την ανισότητα του κοινωνικού της πλούτου, με την σπατάλην του δημοσίου πλούτου, θα εξακολουθή δημιουργούσα συνταγματάρχας του γραφείου και των αιθουσών, ουχί δε και λαόν με κώδηκα οικονομικόν, με παραδόσεις, με εθνικόν ιδεώδες.
Μ. Γ. ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ
(Νεολόγος, Πάτρα Τρίτη 5 Νοεμβρίου 1896, Αρ. 808, σελ. 1)
Ο ΜΑΤΣΑΛΗΣ ΤΙ ΜΑΣ ΕΙΠΕΝ ΧΘΕΣ
ΘΕΛΕΙ ΛΑΙΜΗΤΟΜΟΝ
Τι είπεν χθές εις τους αντιπροσώπους του τύπου ο...
Του Φίλιππα Κυρίτση
Το παρακάτω ιστορικό σημείωμα γράφτηκε το 1994 για το περιοδικό «Ιδεοδρόμιο» του αγαπητού μου φίλου και συντρόφου, εκδότη του βιβλίου μου «Το Τρελόχαρτο», Λεωνίδα Χρηστάκη και δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο τεύχος ¾ της Β΄ περιόδου του περιοδικού (Νοέμβριος-Δεκέμβριος 1995). Ξαναδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Η Πλατεία Εξαρχείων» και πρόσφατα σε ένα βιβλιαράκι που ο ακαταπόνητος και παραγωγικότατος Λεωνίδας κυκλοφόρησε πρόσφατα για την ιστορία της πλατείας Εξαρχείων.
Σ' όλη μου τη ζωή προσπάθησα να μιλάω για ανθρώπους και για πράγματα που η ελεγχόμενη και κατευθυνόμενη από το κράτος και τα κάθε...
Του Φίλιππα Κυρίτση
Τριάντα χρόνια περάσανε από εκείνη την Πρωτομαγιά, του 1977, που οι αναρχικοί στην Ελλάδα, μην αντέχοντας άλλο να βρίσκονται συνέχεια στην άμυνα απέναντι στους κάθε είδους διώκτες, συκοφάντες και υβριστές τους, περάσανε στην αντεπίθεση και συγκρούστηκαν με την αστυνομία και τους αιώνιους διώκτες τους, τους μαρξιστές, ξεκινώντας μια πορεία βίαιης αντιπαράθεσης που συνεχίζεται ακόμα.
Από εκείνην την Πρωτομαγιά σώζεται μια πολύ όμορφη αφίσα που βρίσκεται στα χέρια της Σύλβιας Παπαδοπούλου, η οποία αρνήθηκε να μου επιτρέψει να την φωτοτυπήσω, δικιολογούμενη ότι την έχει μόνο σε κάδρο. Ενδιαφέρθηκα προσωπικά γι’ αυτήν την αφίσα γιατί στην φωτογραφία του...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018