Στο βιβλίο του Κροπότκιν, "Η Μεγάλη Γαλλική Επανάσταση" μπορεί κάποιος να διαβάσει με διεξοδικό και συνεκτικό τρόπο ότι στη Γαλλική επανάσταση οι Γιρονδίνοι (και ιδιαίτερα ο Μπρισσό, πρωτεργάτης των Γιρονδίνων, ο οποίος φυσικά εκτελέστηκε), στα φυλλάδια καθώς και στα λυρικά τραγούδια τους αποκαλούσαν αναρχικούς με την θετική έννοια, την ριζοσπαστική τους πτέρυγα των Ορεινών, τους Λυσσασμέ- νους, οι οποίοι ήθελαν να σπρώξουν την επανάσταση πιο μακριά, κυρίως προς μια κοινωνική, αν και κάποιος μπορεί χωρίς κανένα ενδοιασμό να πει προς μια σοσιαλιστική κατεύθυνση. Συνεπώς, αυτούς τους αγωνιστές της επανάστασης, οι οποίοι είναι αναμφίβολα οι προπάτορες όλων ανεξαιρέτως των σοσιαλιστικών ρευμάτων των μεταγενέστερων και σημερινών εποχών, τους αποκάλεσαν "αναρχικούς" με την υβριστική έννοια και οι αντίπαλοι τους, οι προπάτορες των σημερινών συνταγματικών ή φιλελεύθερων.
Στον πληβειακό δημόσιο χώρο που άρχισαν να σκιαγραφούν οι αβράκωτοι, το 1774 οι λυσσασμένοι έριξαν τον σπόρο της αναρχικής ελευθερίας και της άμεσης δημοκρατίας. Ο Jacques Roux, στο βήμα της Συμβατικής, θα αναδείξει την εχθρική φύση των «αντιπροσώπων του λαού» αναφωνώντας: «Η ελευθερία είναι απλώς αυταπάτη όταν μια τάξη ανθρώπων μπορεί ατιμώρητα να κάνει μιαν άλλη να λιμοκτονεί. Η ισότητα είναι απλώς αυταπάτη όταν ο πλούσιος ασκεί προνομιακά το δικαίωμα ζωής και θανάτου επί των συνανθρώπων του». Και ο J. Varlet, από τη φυλακή του Πλεσίς, έγραφε: «..Για οποιοδήποτε σκεπτόμενο ον, κυβέρνηση και επανάσταση είναι πράγματα ασύμβατα…».
Στο Παρίσι το 1864 εφτά χρόνια προτού την κομούνα, 60 εργάτες κυκλοφορούν ένα μανιφέστο «το μανιφέστο των 60 εργατών», που είχε συντάξει ο χαράκτης Τολέν. «…Κύριοι της αντιπολίτευσης, το ότι συμφωνούμε μαζί σας στην πολιτική, σημαίνει ότι συμφωνούμε και στην κοινωνική οικονομία; Συνεχώς μας λέτε: δεν υπάρχουν τάξεις μετά το 1789, όλοι οι Γάλλοι είναι ίσοι ενώπιον του νόμου. Όμως εμείς που δεν έχουμε άλλη ιδιοκτησία πέρα από τα χέρια μας, εμείς που υφιστάμεθα καθημερινά τους όρους του κεφαλαίου, εμείς που ζούμε υπό καθεστώς έκτακτων νόμων, δυσκολευόμαστε να πιστέψουμε αυτήν την διαβεβαίωση ... Εμείς, που τα παιδιά μας περνούν συνήθως τα πιο τρυφερά τους χρόνια μέσα στο εξαθλιωτικό και ανθυγιεινό περιβάλλον των εργοστασίων ή ως μαθητευόμενοι στα εργαστήρια. Εμείς, που οι γυναίκες μας αναγκάζονται να εγκαταλείπουν τα σπίτια μας για ένα επιπλέον μεροκάματο, δηλώνουμε ότι η ισότητα αναφέρεται στον νόμο αλλά δεν ισχύει στην καθημερινή μας ζωή.
Μας λένε ακόμη ότι οι εκλεγμένοι βουλευτές μπορούν να διεκδικήσουν όλες τις μεταρρυθμίσεις για εμάς, καλύτερα από εμάς... Απαντάμε: Όχι! Δεν μας εκπροσωπεί κανείς διότι σε μια πρόσφατη συνεδρίαση του Νομοθετικού Σώματος καμιά φωνή δεν υψώθηκε για να διατυπώσει, έτσι όπως τα εννοούμε εμείς, τα αιτήματα, τις επιθυμίες και τα δικαιώματα μας. Δεν μας εκπροσωπεί κανείς, εμάς που αρνιόμαστε να πιστέψουμε ότι η εξαθλίωση έχει Θεϊκή προέλευση…» Λίγους μήνες αργότερα δημιουργείται από τους εργάτες η πρώτη μορφή αυτοοργάνωσης στην σύγχρονη εποχή: Στις 28-8-1864, σ' όλο τον κόσμο ακούστηκε ηχηρότερος από εκείνον των 60 εργατών αυτός ο μεγάλος λόγος: «Η χειραφέτηση των εργατών πρέπει να είναι έργο των ίδιων των εργατών». Αυτός ο λόγος ειπώθηκε στο Σαιν Μάρτινς Χωλ στο Λονδίνο, σε μια συνέλευση εργατικών αντιπροσώπων που εκπροσωπούσαν πολλά έθνη της Ευρώπης.
Το μικρό απόσπασμα που ακολουθεί είναι από το μανιφέστο αυτής της συνέλευσης που δημιούργησε την Πρώτη Διεθνή: «…Πιστεύοντας ότι η χειραφέτηση των εργαζομένων θα πρέπει να είναι έργο των ίδιων των εργαζομένων, ότι οι προσπάθειες των εργαζομένων θα πρέπει να τείνουν στην καθιέρωση ίσων δικαιωμάτων και υποχρεώσεων για όλους και στην εξάλειψη κάθε ταξικής κυριαρχίας ... ότι η χειραφέτηση της εργασίας δεν είναι ούτε τοπικό, ούτε εθνικό, αλλά κοινωνικό πρόβλημα που αφορά όλες τις χώρες... δηλώνουμε ότι αυτή η διεθνής ένωση, καθώς και όλα τα άτομα ή οι ομάδες που συμμετέχουν σ' αυτήν, θα αναγνωρίσουν ως βάση της συμπεριφοράς τους απέναντι σε όλους τους ανθρώπους την αλήθεια, την δικαιοσύνη, την ηθική, χωρίς καμία διάκριση χρώματος, θρησκείας και εθνικότητας, θεωρώντας καθήκον τους να απαιτήσουν για όλους τα δικαιώματα του ανθρώπου και του πολίτη…».
Αυτά ειπώθηκαν προτού να συμμετέχουν σε αυτή διάφοροι «σοφοί» Μαρξ, Μπακούνιν κλπ. Άπειρα παραδείγματα θα μπορούσαμε να παραθέσουμε. Αναφέρουμε μόνο μερικά χαρακτηριστικά δείγματα, έτσι για να μην ξεχνιόμαστε, η να μην περιπλανιόμαστε με το ψευδοδίλλημα αν η ταξική συνείδηση προέρχεται έξω ή μέσα από την εργατική τάξη.
Αποσπάσματα των αποφάσεων του συνεδρίου που έγινε στο Σαιντ Ιμιέ της Ελβετίας το 1872 και θεμελίωσε τις βάσεις για την κοινωνική αναρχία. Το moto έχει δοθεί από τότε γιατί οι σύντροφοι έθεσαν σαν ισοδύναμες αξίες την ελευθερία και την κοινωνική ισότητα, εν ολίγης την κοινωνική αλληλεγγύη. Οποιαδήποτε ερμηνεία που κατηγοριοποιεί αυτές τις αξίες σαν πρώτη ή δεύτερη, σαν ανώτερη ή κατώτερη υποβιβάζει την αναρχία σε φιλελεύθερες ή ελιτίστικες λογικές.
Η Φύση της πολιτικής δράσης του προλεταριάτου
«…Θεωρώντας ότι το να θέλει κανείς να επιβάλλει στο προλεταριάτο μια γραμμή συμπεριφοράς η ένα ενιαίο πολιτικό πρόγραμμα ως μόνη οδό η οποία μπορεί να οδηγήσει στην κοινωνική του χειραφέτηση είναι μια αξίωση τόσο παράλογη όσο και αντιδραστική (…) ότι οι βλέψεις του προλεταριάτου δεν μπορούν να έχουν ως αντικείμενο παρά μόνο τη θεμελίωση μιας απόλυτα ελεύθερης οργάνωσης και μιας απόλυτα ελεύθερης ομοσπονδίας, που θα βασίζονται στην εργασία και στην ισότητα όλων και θα είναι εντελώς ανεξάρτητες από κάθε πολιτική κυβέρνηση, και ότι αυτή η οργάνωση και αυτή η ομοσπονδία δε μπορούν να είναι παρά το αποτέλεσμα της αυθόρμητης δράσης του ίδιου του προλεταριάτου, των εργατικών ενώσεων και των αυτόνομων κοινοτήτων. Θεω-ρώντας ότι κάθε πολιτική οργάνωση δε μπορεί παρά να είναι η οργάνωση της κυριαρχίας προς όφελος των τάξεων και σε βάρος των μαζών, και ότι το προλεταριάτο αν θελήσει να καταλάβει την πολιτική εξουσία, θα γίνει κι αυτό μια κυ-ρίαρχη και εκμεταλλεύτρια τάξη… το συνέδριο του Σαιντ Ιμιέ, δηλώνει :
α. Η καταστροφή κάθε πολιτικής εξουσίας από τα πάνω είναι το πρώτο καθήκον του προλεταριάτου.
β. Κάθε οργάνωση που καταλαμβάνει την πολιτική εξουσία, ακόμη και αν ονομάζεται προσωρινή και επα-ναστατική, για να εξασφαλίσει αυτή την καταστροφή, δε μπορεί να είναι παρά μια απάτη, και θα είναι τόσο επικίνδυνη για το προλεταριάτο, όσο και οι κυβερνήσεις που υπάρχουν σήμερα.
γ. Αρνούμενοι κάθε συμβιβασμό για να επιτύχουν την πραγματοποίηση της κοινωνικής επανάστασης, οι προλετάριοι όλων των χωρών πρέπει να θεμελιώσουν, έξω από τα πλαίσια κάθε αστικής πολιτικής, την αλληλεγγύη της επαναστατικής δράσης…».
Αναδημοσιεύεται και στα http://www.anarkismo.net και http://www.ainfos.ca/gr Από το http://eleftheriakos.gr
