Στις 20 Απρίλη 2022 κλείνουν 108 χρόνια (20 Απρίλη 1914) από τη δολοφονία στο Λάντλοου των ΗΠΑ του Έλληνα συνδικαλιστή και ηγέτη των τότε απεργών ανθρακωρύχων Λούη Τίκα, από την εθνοφρουρά και τους πληρωμένους μπράβους του Ροκφέλερ. Και επειδή η στήλη τούτη δεν ξεχνά, παρουσιάζουμε και αυτό το σχετικό βιβλίο.
Η ιστορία της ελληνικής –και όχι μόνο- Διασποράς δεν αφορά μόνο ενδοπολιτικές, ενδοθρησκευτικές διαμάχες για το πάπλωμα και τις προεδρικές θέσεις ούτε και την εναγώνια προσπάθεια του πώς να μείνουμε μακριά από την κοινωνία που μας υποδέχεται και να παραμείνουμε σώνει και καλά στις ίδιες και απαράλλακτες “παραδόσεις”. Αφορά και τον ασταμάτητο, καθημερινό αγώνα για μια καλύτερη ζωή, για καλύτερους μισθούς και συνθήκες εργασίας, για αξιοπρέπεια και έντιμη ζωή. Κι αυτό τον αγώνα καμιά πολιτική ή θρησκευτική Αρχή δεν ευλόγησε ή βοήθησε. Αντίθετα, στάθηκε εναντίον του. Και αυτό έχει γραφτεί στην αιματοβαμένη ιστορία του παγκόσμιου εργατικού κινήματος, ανεξάρτητα από το αν οι διάφοροι “επίσημοι ιστορικοί” ή οι παρατρεχάμενοι της κάθε εξουσίας και συμφέροντος κάνουν μνεία σε αυτό ή όχι.
Ο Ηλίας Σπαντιδάκης από τα Λουτρά Ρεθύμνου Κρήτης γεννιέται το 1886. Το 1906 αναχωρεί για τις ΗΠΑ, όπου εργάζεται στα ανθρακωρυχεία του Ντένβερ του Κολοράντο. Το 1910 πολιτογραφείται Αμερικανός πολίτης με το όνομα Λούης Τίκας και γίνεται ένας από τους ιδρυτές του πρώτου εργατικού συνδικάτου ανθρακωρύχων. Συνδέεται, επίσης, με την θρυλική οργάνωση των Βιομηχανικών Εργατών του Κόσμου (IWW). Στις αρχές του 1913 γίνεται δολοφονική απόπειρα εναντίον του από τα τσιράκια των αφεντικών και το Σεπτέμβρη του 1913 είναι από τους πρωτεργάτες της απεργίας 11.000 ανθρακωρύχων εναντίον των συμφερόντων των εταιρειών άνθρακα και του Ροκφέλερ.
Να σημειωθεί ότι η πλειοψηφία των απεργών είναι μετανάστες από διάφορες χώρες, ενώ οι Έλληνες αποτελούν μια ιδιαίτερα πολυάριθμη ομάδα.Το Νοέμβρη του ίδιου χρόνου ο Λούης Τίκας συλλαμβάνεται και κρατείται μέχρι τις 15 Δεκέμβρη. Η απεργία συνεχίζεται με αμείωτη ένταση όπως και οι αψιμαχίες και τα βίαια επεισόδια μεταξύ απεργών-εθνοφρουράς και πληρωμένων μπράβων των εταιρειών.
Στις 19 Απρίλη 1914, η εθνοφρουρά κυκλώνει τον καταυλισμό των απεργών και των οικογενειών τους κοντά στο ανθρακωρυχείο του Λάντλοου και την επόμενη, 20 Απρίλη 1914, εξαπολύει ανελέητη επίθεση στους εργάτες και τα γυναικόπαιδά τους. Σκοτώνονται –δολοφονούνται είναι η πιο σωστή λέξη- πάνω από 50 μετανάστες εργάτες, ανάμεσά τους 17 Έλληνες, αλλά και γυναίκες και παιδιά. Ανάμεσα στους νεκρούς είναι και ο Λούης Τίκας, ο οποίος δέχθηκε πισώπλατο πυροβολισμό από έναν από τους επικεφαλής της εθνοφρουράς.
Η σορός του Τίκα εκτίθεται σε λαϊκό προσκύνημα και τον συνοδεύουν στην τελευταία του κατοικία χιλιάδες μετανάστες από 26 διαφορετικές εθνότητες, σε μια πομπή που ξεπερνά το ένα μίλι. Σήμερα υπάρχει ανδριάντας του Τίκα στο σημείο της σφαγής.
Η σφαγή του Λάντλοου είναι ένα από τα πιο οδυνηρά και σκοτεινά επεισόδια στην ιστορία του αμερικανικού συνδικαλιστικού κινήματος.
Ωστόσο, κατά απαράδεκτο τρόπο, ο Λούης Τίκας εξακολουθεί να παραμένει άγνωστος ειδικά στο ελλαδικό συνδικαλιστικό κίνημα.
*Το κείμενο αυτό γράφτηκε στις 26 Απρίλη 2014.
