30 Aπρίλη: Το πρωί η αντιπροσωπία επιστρέφει από τις Βερσαλλίες. Τη στιγμή που περνά πίσω από το οδόφραγμα του Port Maillot, ο κυβερνητικός στρατός ανοίγει πυρ. Οι πρώτες σφαίρες τρυπούν τα Τεκτονικά Λάβαρα. Οι αντιπρόσωποι ανακοινώνουν στους αδελφούς και στα μέλη της Κομμούνας, που τους περιμένουν, το αποτέλεσμα της συνάντησης.
Αργότερα, την ίδια μέρα, πέφτει νεκρός ο πρώτος Τέκτων, από τα πυρά των Βερσαλλιέρων.
Άρθρα στις Παρισινές εφημερίδες περιγράφουν με διθυραμβικά σχόλια τη διαδήλωση των Ελευθεροτεκτόνων και υπόλοιπα γεγονότα της 29ης Απρίλη. Την ίδια μέρα δημοσιεύεται επίσης, στον τύπο, επιστολή της Μεγάλης Ανατολής με την οποία η διοίκηση, διαχωρίζει τη θέση της από τις ενέργειες των μελών:
Από τις επαναστατικές εφημερίδες "The Social" και "Le Cri du Peuple” [Η Κραυγή του Λαού]. Δημοσίευμα με τίτλο: «ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ ΣΤΗ ΔΙΑΔΗΛΩΣΗ ΤΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΕΚΤΟΝΩΝ στα οδοφράγματα».
ΜΕΓΑΛΗ ΑΝΑΤΟΛΗ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ
Μία, πολυάριθμη, Τεκτονική συνεδρίαση που έλαβε χώρα στο θέατρο της Chatelet, την 26ην Απριλίου, προσδιορίσθηκε από τους παρακάτω όρους:
«Η Γενική Συνέλευση των Τεκτόνων διαμαρτύρεται ...»
Εμείς, τα μέλη του Μεγάλου Συμβουλίου του Τάγματος της Μεγάλης Ανατολής της Γαλλίας, θεωρούμε ότι πρέπει να δηλώσουμε δημοσίως, ότι:
Μία Γενική Συνέλευση όλων των αντιπροσώπων των εργαστηρίων της Δικαιοδοσίας μας, έχει το δικαίωμα να ονομασθεί Γενική Συνέλευση του Γαλλικού Ελευθεροτεκτονισμού, μόνο όταν συγκληθεί υπό τακτικές διαδικασίες. Η απουσία του Μεγάλου Διδασκάλου, καθώς και της πλειοψηφίας των Μεγάλων Αξιωματικών, είναι ένα γεγονός το οποίο, από μόνο του, ακυρώνει τη Τεκτονική ισχύ της εν λόγω συνεδρίασης.
Κατά συνέπεια, δηλώνουμε ότι ο Ελευθεροτεκτονισμός της Μεγάλης Ανατολής της Γαλλίας, ουδόλως δεσμεύεται από το ψήφισμα που εξέδωσε η συγκέντρωση της Chatelet. Επίσης, το εν λόγω ψήφισμα, δεν δεσμεύει όσους Τέκτονες παρευρέθησαν προσωπικά.
Παρίσι, 29 Απριλίου 1871
Τα μέλη του Μεγάλου Συμβουλίου του Τάγματος
DE SAINT-JEAN, MONTANIER, G. BECOURT, GALIBERT, GRAIN, RENAUD.
Η καθυστέρηση στο να φτάσει το παραπάνω κείμενο στο κοινό, είναι εμφανής τόσο από την ημερομηνία σύνταξης [!] της επιστολής όσο και από την ημερομηνία δημοσίευσής της. Τα δύο αυτά στοιχεία ίσως να είναι ένδειξη «πολιτικού ελιγμού».
Το ίδιο απόγευμα συγκαλείται νέα Γενική Συνέλευση των Τεκτόνων. Είναι σύντομη. Οι Ελευθεροτέκτονες απογοητευμένοι από την περιφρονητική και αδιάλλακτη στάση του Thiers η οποία οδηγεί σε λουτρό αίματος, λαμβάνουν την απόφαση να συνταχθούν με την Παρισινή Κομμούνα, ενάντια στις Βερσαλλίες και να βαδίσουν στη μάχη «με τα διακριτικά τους».
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι ο Γαλλικός Τεκτονισμός της επαρχίας, αντίθετα απ’ ότι ανέμεναν οι αδελφοί του Παρισιού, παρέμεινε αμέτοχος και σιωπηλός εμπρός στα γεγονότα!
1 Μάη: Τη 1η Μάη δημοσιεύεται στην εφημερίδα “Le Cri du Peuple”, το παρακάτω κείμενο:
«Βγήκατε από τα μυστικά σας εργαστήρια για να φέρετε σε δημόσια θέα τη Σημαία της Ειρήνης, η οποία αψηφά τη δύναμη.
Φέρατε στο φως του ηλίου, Ιδέες που κρατούσατε για αιώνες κρυφές μέσα στα σύμβολά σας.
Ο Ελευθεροτεκτονισμός, στο όνομα της Αδελφότητος, ένωσε την εργαζόμενη μεσαία τάξη με το ηρωικό προλεταριάτο. Τον ευχαριστώ γι’ αυτό.
Τέκτονες, είστε αντάξιοι της Δημοκρατίας και της Επανάστασης!»
Jules VALLES – Μέλος του Συμβουλίου της Κομμούνας του Παρισιού – Εφημερίδα: “Le Cri du Peuple” – 1η Μάη 1871
Τις πρώτες μέρες του Μάη, σύμφωνα με αναφορά της Μεγάλης Ανατολής, συγκροτείται τάγμα εθελοντών, από εκπαιδευμένους στο στρατό Τέκτονες. Η μονάδα αυτή εξοπλίζεται με τουφέκια, από την Εθνοφρουρά. Όταν αυτά δεν επαρκούν, οι αδελφοί «επιστρατεύουν» ... τα ξίφη των Συμβολικών Στοών!!! Η Τεκτονική δύναμη θα πολεμήσει μέχρι εσχάτων και εκατοντάδες [σύμφωνα πάντα με τη Μεγάλη Ανατολή της Γαλλίας] θα πέσουν στο πεδίο της μάχης. Δυστυχώς δεν υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες για τη δράση της μονάδας.
21 Μάη: Η «Ματωμένη Εβδομάδα" ξεκινά. Η Μεγάλη Ανατολή της Γαλλίας μετατρέπει το κεντρικό της κτήριο, στη rue Cadet, σε νοσοκομείο για τους τραυματίες μαχητές της Κομμούνας. Όσο προχωρούν οι μέρες, κάνουν την εμφάνιση τους στο νοσοκομείο, όλο και περισσότερα φέρετρα που καλύπτονται από το Τεκτονικό περίζωμα ή/και τη ταινία του νεκρού …
24 Μάη: Η εφημερίδα “Journal Officiel” δημοσιεύει την ακόλουθη, δραματική, ανακοίνωση:
«Αδελφοί, η Κομμούνα, ο υπερασπιστής των Ιερών Αρχών μας, καλεί σε βοήθεια !
Γνωρίζετε ότι τα Σεπτά μας Λάβαρα, σκίστηκαν από τις σφαίρες και γκρεμίστηκαν από τις οβίδες των εχθρών μας. Ανταποκριθήκατε με ηρωισμό. Συνεχίστε να βοηθάτε την εργατική τάξη [compagnonnages]. Η απόφαση που λάβαμε εντός των Σεπτών Στοών μας, θα υπαγορεύσει σε όλους και στον καθ’ ένα χωριστά, το Ιερό Καθήκον που πρέπει να εκπληρώσουμε.
Μακάριοι ας είναι, όσοι πέσουν σε αυτόν τον Ιερό Αγώνα!»
27 Μάη: Τη νύχτα σκληρές μάχες διεξάγονται από δρόμο σε δρόμο και από γειτονιά σε γειτονιά στη Belleville . Σύμφωνα με αναφορά της Μεγάλης Ανατολής μεταξύ των τελευταίων μαχητών που αντιστέκονται μέσα στα σοκάκια, υπάρχουν και Τέκτονες.
Από το όργιο των δολοφονιών που θα ακολουθήσει τη «Ματωμένη Εβδομάδα» δεν θα εξαιρεθούν οι Ελευθεροτέκτονες. Πολλοί συλλαμβάνονται με την κατηγορία «της συμμετοχής στη διαδήλωση της 29ης Απρίλη» και εκτελούνται. Αρκετοί Τέκτονες, παρά τον κίνδυνο να αντιμετωπίσουν το εκτελεστικό απόσπασμα, κρύβουν καταζητούμενους αδελφούς τους. Ορισμένοι διαλέγουν τον δρόμο της αυτοεξορίας για να γλυτώσουν [Ο αδ. Thirifocq θα διαφύγει στο Βέλγιο], όσους δεν προλαβαίνουν – τους πιο τυχερούς – τους περιμένει η Ν. Καλλιδονία ή, η φυλακή. Κατά τη διάρκεια των δικών η Τεκτονική ιδιότητα θεωρείται επιβαρυντικό στοιχείο.
Ευτυχώς το κυνήγι των Τεκτόνων θα διαρκέσει λίγους μόνο μήνες.
1 Αυγούστου: ...Και ο πικρός επίλογος [ή ένας ... «πολιτικός» ελιγμός;]. O Μεγάλος Διδάσκαλος της Μεγάλης Ανατολής Leonide Babaud-Laribiere, μετά από σιγή δύο μηνών, αποκηρύσσει επίσημα τη συμμετοχή Τεκτόνων στα γεγονότα της Παρισινής Κομμούνας:
«Ο Ελευθεροτεκτονισμός παραμένει απολύτως ξένος ως προς τις εγκληματικές ανατρεπτικές ενέργειες, οι οποίες αιματοκύλισαν το Σύμπαν και κάλυψαν το Παρίσι με αίμα και ερείπια ... δεν υφίσταται καμία συμβατότητα μεταξύ των αρχών του Ελευθεροτεκτονισμού και της Κομμούνας ... και αν κάποιοι άνδρες, ανάξιοι να φέρουν τον τίτλο του Τέκτονος, προσπάθησαν να μετατρέψουν τα ειρηνικά μας Λάβαρα σε σημαίες εμφυλίου πολέμου, η Μεγάλη Ανατολή τους αποκηρύσσει, ως παραβάτες του πλέον ιερού καθήκοντός τους».
To Ύπατο Συμβούλιο του Αρχαίου και Αποδεδεγμένου Σκωτικού Τύπου της Γαλλίας, θα παραμείνει σιωπηλό και δεν θα κάνει καμία απολύτως δήλωση!
Το Τεκτονικό Εργαστήριο «Κοινωνικός Κύκλος», ως ελάχιστο φόρο τιμής, αφιερώνει σ’ αυτούς τους αδελφούς του, τους Αγωνιστές της Ελευθερίας και Εργάτες της Κοινωνικής Προόδου, το παρακάτω ποίημα με την ευχή το Έργο τους να γίνει φωτεινό παράδειγμα και να οδηγεί τους απανταχού της γης Εργάτες της Τέχνης.
Θερμοπύλες
Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των
ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες.
Ποτέ από το χρέος μη κινούντες
δίκαιοι κ’ ίσιοι σ’ όλες των τες πράξεις,
αλλά με λύπη κιόλας κ’ ευσπλαχνία
γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι, κι όταν
είναι πτωχοί, πάλ’ εις μικρόν γενναίοι,
πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε
πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες,
πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους.
Και περισσότερη τιμή τούς πρέπει
όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)
πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος,
κ’ οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε.
Κ.Π. Καβάφης
•... Μετά τη Κομμούνα Στη κοινωνία
«... Δοξάζομεν λοιπόν την εργασίαν και τους εργάτας και καταδικάζομεν τους αχρήστους τη κοινωνία, οίτινες, ως άλλοι κηφήνες, προσπαθούν να πορίζωνται τα προς το ζην εκ της εργασίας των άλλων. ...»
[Απόσπασμα από Γαλλικό Τεκτονικό Τυπικό του Α.Α.Σ.Τ 1895]
«...Είμαι σοσιαλιστής όνομα και πράγμα, φέρω τον τίτλον μου πιστώς και υπερηφάνως. Πιστεύω ως παντοκράτορα, ποιητήν ορατών τε και αοράτων, την ΕΡΓΑΣΙΑΝ, και ως ομοούσιον και αχώριστον τριάδα της ευτυχίας και ειρήνης την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΝ, ΙΣΟΤΗΤΑ και ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ...» [κεφαλαία και στο πρωτότυπο]
[Μαρίνος Αντύπας. Απόσπασμα άρθρου με τίτλο "ΤΙ ΕΙΜΑΙ", 1906]
Η πτώση της Παρισινής Κομμούνας και η «Ματωμένη Εβδομάδα» έδωσαν οριστικό τέλος στην εποχή των Ρομαντικών Οραμάτων. Ο Τεκτονισμός συνειδητοποίησε ότι η εποχή του «Γενηθήτω Φως! ... και Εγένετο Φως» είχε περάσει ανεπιστρεπτί – εάν υπήρξε ποτέ…
Έπρεπε λοιπόν να χτίσει τον «Γενναίο Νέο Κόσμο» που επιθυμούσε πετραδάκι – πετραδάκι, εργαζόμενος όπως οι χτίστες του Ζωροβάβελ στον παλιό Τεκτονικό μύθο. Κρατώντας στο δεξί χέρι το μυστρί και στο αριστερό το ξίφος. Με το ένα θα έχτιζε, ενώ με το άλλο θα κρατούσε μακριά τον εχθρό ώστε να μην καταστρέψει το Έργο. Το νέο παιχνίδι δεν παιζόταν πλέον σε Καρμποναρικές Αγορές, επαναστατικές Στοές και Μυστικές Εταιρείες, αλλά στα Κοινοβούλια. Δεν γινόταν πλέον με συνωμοσίες, αλλά με ψηφοφορίες [αν και με φιλοπαίγμονα διάθεση θα παρατηρήσουμε ότι μεταξύ των δύο τελευταίων δεν υπάρχουν σημαντικές διαφορές].
Το χρονικό διάστημα από το τέλος της Κομμούνας έως το 1914 θεωρείται, από τους ιστορικούς, η «Χρυσή Εποχή» του Γαλλικού Τεκτονισμού.
Αμέσως μετά την βίαια καταστολή της Κομμούνας και τις βαριές καταδίκες που ακολούθησαν, πολλοί Τέκτονες, ανάμεσά τους ο γνωστός πολιτικός Leon Gambetta, ο Jule Ferry, αλλά και ο γνωστός για τη συμμετοχή του στα γεγονότα και αυτοεξόριστος στο Βέλγιο αδελφός Terifocq, αγωνίστηκαν με κάθε μέσο – προσωπικές επαφές, αρθρογραφία στον τύπο, κ.λ.π. – για τη χορήγηση γενικής αμνηστίας στους Κομμουνάρους. Τελικά το πέτυχαν το 1880.
Είναι γεγονός ότι κατά την πρώτη 10ετία μετά την Κομμούνα, οι κυριότερες μορφές της Γαλλικής πολιτικής σκηνής, ήταν Τέκτονες οι οποίοι εμπνεόμενοι από τις «διδαχές» των Στοών, βοήθησαν να ιδρυθεί ένας μεγάλος αριθμός βιώσιμων και ισχυρών δημοκρατικών ιδρυμάτων. Τέκτονες, όπως ο προαναφερθείς J.Ferry, εργάστηκαν σκληρά και προώθησαν την ιδέα της υποχρεωτικής δωρεάν εκπαίδευσης για όλους, η οποία έπρεπε να είναι ανεξαρτητοποιημένη από την εκκλησία. Αυτά ήταν ανάμεσα στις αποφάσεις που είχε ήδη λάβει η Κομμούνα, αλλά καταργήθηκαν μετά την πτώση της. Το ίδιο χρονικό διάστημα ένας άλλος Τέκτων, ο Jean Mace, με τη συνδρομή αρκετών Στοών, δημιούργησε την «Ένωση για την Εκπαίδευση» που σκοπό είχε να υλοποιήσει την παραπάνω πρωτοβουλία.
Η Τεκτονική πολιτική του διαχωρισμού Κράτους-Εκκλησίας (laicite) και ιδιαίτερα των σχολείων που ελέγχονταν απόλυτα από αυτή, βρήκε σφόδρα αντίθετη τη Ρωμαιοκαθολική εκκλησία, η οποία αρνιόταν να αποδεχθεί το θεσμό της Δημοκρατίας με το επιχείρημα ότι αυτή ... καταργούσε την «Τάξη του Θεού επί της γης». Μόλις το 1892 το Βατικανό με την Παπική Βούλα «Inter sollicitudines» αναγνώρισε το Δημοκρατικό πολίτευμα!!!
Κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ 1871 και 1914, που όπως ήδη έχει ειπωθεί, ορίζεται και ως η «χρυσή εποχή» του Γαλλικού Τεκτονισμού, η μάχη για τη Laicite ήταν κυριολεκτικά άρρηκτα συνδεδεμένη με τη μάχη για τις δημοκρατικές αξίες. Τελικά το 1905 και μετά από πολυετή Τεκτονικό αγώνα, ο διαχωρισμός Κράτους-Εκκλησίας ψηφίζεται από την Εθνοσυνέλευση ως νόμος του κράτους.
Πραγματικά, κάνοντας ακόμα ένα βήμα «εμπρός» η Μεγάλη Ανατολή της Γαλλίας δηλώνει, δημοσίως, ότι θεωρεί εαυτόν «Ναό της Δημοκρατίας» και αποπειράται να ηγηθεί του μετασχηματισμού της Γαλλικής κοινωνίας. Κατά συνέπεια και με μαχητική διάθεση, θα καταστεί ένας από τους «Κοινωνικούς Εταίρους» της Γαλλίας.
Τη δεκαετία του 1890, τόσο στα Τεκτονικά συνέδρια, αλλά και εντός της Μεγάλης Ανατολής, συζητούνται πολλά κοινωνικά θέματα, μεταξύ των οποίων γίνεται η επεξεργασία της μεθόδου δημιουργίας «κοινωνικών λογαριασμών», οι οποίοι με την εφαρμογή τους δημιούργησαν τις βάσεις για το Γαλλικό σύστημα δημόσιας κοινωνικής ασφάλισης. Στο Τεκτονικό συνέδριο του 1896 συζητήθηκε η δημιουργία ενός λογαριασμού για τις συντάξεις των εργατών. Αποτέλεσμα αυτής της συζήτησης ήταν η ίδρυση, για πρώτη φορά, Υπουργείου Εργασίας και συγχρόνως η θέσπιση των συνθηκών που απαιτούνταν για «υποχρεωτική διαιτησία» σε περίπτωση απεργίας. Αυτό το Τεκτονικό συνέδριο, εκτός των προαναφερομένων, συνέταξε και τον πρώτο «κώδικα εργασίας», ο οποίος συνεχίζει έως και σήμερα να διέπει τις εργασιακές σχέσεις στη Γαλλία. Για παράδειγμα αναφέρεται ότι οι Στοές, προ του συνεδρίου, προσκλήθηκαν πρώτα να μελετήσουν το ερώτημα «ποια η ευθύνη του εργοδότη στην περίπτωση εργατικού ατυχήματος» και κατόπιν να καταθέσουν τις προτάσεις τους.
Άλλοι κοινωνικοί νόμοι που ψηφίστηκαν μετά την Κομμούνα από τη Γαλλική Εθνοσυνέλευση και είχαν Τεκτονική επίδραση ήταν: «Η ελευθερία του συνεταιρίζεστε» (1881), «Η υποχρεωτική πρωτοβάθμια εκπαίδευση» (1882), «Νομιμοποίηση των εργατικών σωματείων» (1882), «Νομιμοποίηση του διαζυγίου» (1882), «Νομοθεσία σχετική με τις γυναίκες και τα παιδιά στο χώρο εργασίας» (1892).
Ο Γαλλικός Τεκτονισμός αυτή την περίοδο συνέβαλλε τα πλείστα στη δημιουργία ενός κοινωνικού κράτους, παρά τις εντονότατες αντιδράσεις των συντηρητικών δυνάμεων, τόσο των πολιτικών όσο και των εκκλησιαστικών.
Πολύ συχνά στη Γαλλία ο Ελευθεροτεκτονισμός απεικονίζεται ως γυναίκα, διότι στη γαλλική γλώσσα η λέξη «Τεκτονισμός» είναι γένους θηλυκού [ La Franc-maconnerie ]. Eπιπροσθέτως, η Γαλλική Δημοκρατία και ο Γαλλικός Τεκτονισμός μοιράζονται το ίδιο σύμβολο. Και οι δύο απεικονίζονται, αλληγορικά, με τη μορφή μίας νεαρής κοπέλας που φορά τον φρυγικό σκούφο. Η μορφή αυτή ονομάζεται «Μarianne”. Οι έννοιες της Δημοκρατίας και του Τεκτονισμού πρακτικά ταυτίζονται. Στη φωτογραφία η “Marianne Maconnique” φορώντας τα
Τεκτονικά διάσημα.
Την ίδια ώρα που οι Τέκτονες ως ενεργοί πολίτες έδιναν τους κοινοβουλευτικούς αγώνες στα παραπάνω εθνικά θέματα, οι Τεκτονικές Στοές, δίνοντας έμφαση στη μόρφωση του λαού, οργάνωναν λαϊκά εκπαιδευτικά ιδρύματα για τα παιδιά, αλλά και σχολεία για νεαρούς ενήλικες, σε τοπικό επίπεδο, ίδρυαν βιβλιοθήκες και πολιτιστικά κέντρα αναψυχής.
Οι περισσότεροι κοινωνικοί νόμοι της Κομμούνας, που πνίγηκαν μέσα στο αίμα της «Ματωμένης Εβδομάδας», αναστήθηκαν μέσα στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση με την επίδραση και συνδρομή του Ελευθεροτεκτονισμού.
Στο σημείο αυτό, ο αναγνώστης, εύλογα θα αναρωτηθεί εάν αυτός ο «Δημοκρατικός Οργασμός» του Γαλλικού Τεκτονισμού βρήκε μιμητές και σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ηπείρου. Η απάντηση είναι απλή: Ελάχιστους ! Ο συντηρητισμός, τόσο της κοινωνίας, όσο και της Ηνωμένης Μεγάλης Στοάς της Αγγλίας, η οποία επηρέαζε τις φίλιες προς αυτήν ξένες Τεκτονικές δυνάμεις, εμπόδισε την εξάπλωση του Γαλλικού φαινομένου. Όμως σε κάθε κανόνα υπάρχουν εξαιρέσεις. Ένα παράδειγμα, από τα καθημάς είναι χαρακτηριστικό. Ο γνωστός κοινωνικός αγωνιστής Μαρίνος Αντύπας, τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας τους 1890, ήρθε στην Αθήνα για να σπουδάσει στην Νομική Σχολή. Σύμφωνα με τον Θ. Μπενάκη, έναν από τους βιογράφους του, ο Αντύπας ήταν μυημένος στις «Τεκτονικές Ιδέες των Φιλελευθέρων Ρευμάτων» κι’ έτσι όταν βρέθηκε στην Αθήνα δεν άργησε να προσεγγίσει τους Σοσιαλιστικούς κύκλους της εποχής, όπου μεταξύ άλλων συμμετείχαν και οι Σπύρος Νάγος και Πλάτων Δρακούλης. Προσεγγίζοντας ο ίδιος την ιδεολογικο-πολιτική του τοποθέτηση, ο Αντύπας έγραψε: «Είμαι σοσιαλιστής όνομα και πράγμα, φέρω τον τίτλον μου πιστώς και υπερηφάνως. Πιστεύω ώς Παντοκράτορα ποιητήν ορατόν τε και αοράτων, την ΕΡΓΑΣΙΑΝ, και ως ομοούσιον και αχώριστον τριάδα της ευτυχίας και της ειρήνης την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΝ, ΙΣΟΤΗΤΑ και ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ». Ενώ πέθαινε, δολοφονημένος κατ’ εντολή του «Δεσποτισμού» της Θεσσαλίας, τα τελευταία του λόγια ήταν: «Ισότης, Αδελφότης, Ελευθερία».
Ακόμη και σήμερα η Μεγάλη Ανατολή της Γαλλίας, εντός των Στοών της, μελετά και επεξεργάζεται νομοσχέδια, τα οποία προτείνει στον αρμόδιο Υπουργό και αυτός εν συνεχεία στην Εθνοσυνέλευση προς ψήφιση. Οι προτάσεις της έχουν τη βαρύτητα που έχουν και οι προτάσεις του οποιουδήποτε «Κοινωνικού Εταίρου» στη Γαλλία. Φυσικά πρέπει να τονιστεί ότι η υιοθέτηση ή όχι ενός νομοσχεδίου είναι αποκλειστικά θέμα της Γαλλικής κυβέρνησης. Ως παράδειγμα μπορεί να αναφερθεί, όπως πρόσφατα δηλώθηκε από το Μεγάλο Διδάσκαλο της Μεγάλης Ανατολής, ότι σήμερα (2012-2013) το Τάγμα επεξεργάζεται ένα νομοσχέδιο για το «δικαίωμα του ανθρώπου στον αξιοπρεπή θάνατο – ευθανασία».
Στον Τεκτονισμό
«... Προ της αγνώστου ταύτης δυνάμεως, ... ο βασιλεύς ωχρίασε. Ρίπτει περίφοβον βλέμμα επί της λαμποκοπούσης, αλλ’ ασθενούς ακολουθίας του εξ ιερέων και αυλικών, οίτινες περιστοιχίζουν αυτόν. Τρέμει μήπως ο θρόνος αυτού συντριβή και καταποντισθή υπό των πελωρίων κυμάτων της ανθρωποπλημμύρας ... Τότε δε, ανεγνώρισεν ενδομύχως την ύπαρξιν ισχύως ανωτέρας της ιδικής του και διείδεν, ότι εις την απροπέλαστον ταύτην δύναμιν το μέλλον επεφύλασσε κυριαρχίαν μεγίστην και κοσμοκράτειραν.
Η δύναμις αύτη ήτο ο Λαός. ...» [τονισμένο και στο πρωτότυπο]
[Απόσπασμα, μυθικής αλληγορικής διήγησης, από Γαλλικό Τεκτονικό Τυπικό του Α.Α.Σ.Τ 1895]
Η Μεγάλη Ανατολή της Γαλλίας, πέρα από τις μάχες που έδωσε για την laicite και το διαχωρισμό κράτους-εκκλησίας, το 1877 έκανε ένα μεγάλο Τεκτονικό βήμα απορρίπτοντας ένα από τα τρία βασικά Τεκτονικά «οροθέσια» [landmarks]. Ανακοίνωσε ότι δεν θεωρούσε πλέον ως προϋπόθεση για την εισδοχή στο Τάγμα, την πίστη στο Θεό και την Αθανασία της ψυχής, κάνοντας σαφές ότι η ισχύς αυτού του οροθεσίου αντέβαινε την ελευθερία συνειδήσεως του ατόμου και συγχρόνως έκλεινε τις πόρτες του Τάγματος και κατά συνέπεια την πρόσβαση στις Τεκτονικές διδασκαλίες, σε ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού.
Η κίνηση αυτή είχε ως αποτέλεσμα την άρση της «αναγνώρισής» της, τόσο από την Ηνωμένη Μεγάλη Στοά της Αγγλίας, όσο και από τις άλλες Τεκτονικές δυνάμεις που είχαν φιλικές σχέσεις και επηρεάζονταν από την τελευταία. Η άρση αυτή σήμαινε ότι οι Άγγλοι δεν τους θεωρούσαν πλέον αδελφούς και Τέκτονες και διέκοπταν κάθε σχέση με την μεγαλύτερη Γαλλική Τεκτονική δύναμη. Οι σχέσεις Αγγλικού και Γαλλικού Τεκτονισμού δεν έχουν αποκατασταθεί έως και σήμερα.
Το 1875, μόλις τέσσερα χρόνια μετά τα γεγονότα της Κομμούνας, στο διεθνές Τεκτονικό Συνέδριο της Λωζάνης έλαβε χώρα ένα γεγονός που δεν αξιολογήθηκε ως έπρεπε από τους ιστορικούς του χώρου. Το συνέδριο διεξείχθη για να παρθούν οι απαραίτητες αποφάσεις ώστε να τεθεί μία ομοιομορφία στη λειτουργία του Αρχαίου και Αποδεδεγμένου Σκωτικού Τύπου. Μεταξύ των άλλων, λήφθηκε η απόφαση της αλλαγής του χρώματος των περιζωμάτων των Συμβολικών Στοών του Α.Α.Σ.Τ., από γαλάζια σε ... κόκκινα. Το παράδοξο της υπόθεσης είναι ότι η απόφαση αυτή δεν εφαρμόστηκε ποτέ απ’ όσες Τεκτονικές δυνάμεις ήταν προσκολλημένες στον Αγγλικό Τεκτονικό τρόπο σκέψης.
Μετά την αμνηστία των Κομμουνάρων, το 1880, πολλά μέλη και αγωνιστές της Κομμούνας μυούνται στον Ελευθεροτεκτονισμό Ας δούμε 3 χαρακτηριστικά παραδείγματα:
Ο Ευγένιος Ποτιέ είναι ο ποιητής/στιχουργός της περίφημης «Διεθνούς». Ο Ποτιέ, μετά την ήττα της Κομμούνας αυτοεξορίστηκε γιά να γλυτώσει το εκτελεστικό απόσπασμα. Όντας στη Νέα Υόρκη μυήθηκε στη Γαλλόφωνη, «άτακτη», Τεκτονική Στοά «Οι Ίσοι» [Les Égalitaires]. Κατά τη Γαλλική Τεκτονική παράδοση, ο αιτών να εισέλθει στον Τεκτονισμό, αποστέλλει λεπτομερή επιστολή στη Στοά, στην οποία περιγράφει τον εαυτό του, την έως τότε πορεία του στη ζωή και, κυρίως, το λόγο γιά τον οποίο επιθυμεί να μυηθεί στον Τεκτονισμό. Σε αυτή την επιστολή, η οποία διασώθηκε, ο Ευγένιος Ποτιέ γράφει:
«Αίτηση Εισδοχής του Eugène Pottier:
Πολίτες,
Αιτούμαι να συμμετέχω στις εργασίες του Τεκτονισμού και να γίνω δεκτός στη Στοά σας.
Νέα Υόρκη, 2 Δεκεμβρίου 1875.
Γνωρίζω ότι αποτελείτε μια ομάδα ελεύθερων στοχαστών, οι οποίοι έχοντας διαγράψει τη στείρα εμμονή στις παραδόσεις και μη αναγνωρίζοντας τίποτε ανώτερο από την ανθρώπινη Λογική, χρησιμοποιούν συνειδητά τη λογική τους, με σκοπό την αναζήτηση της Αλήθειας και της Δικαιοσύνης. ...
34
… Ήταν στο Παρίσι, κατά τη διάρκεια των τελευταίων ημερών του αγώνα, όταν είδα, εν μέσω ενθουσιασμού, το μεγαλοπρεπές θέαμα των Tεκτόνων να τοποθετούν τις σημαίες τους πάνω στα χτυπημένα, από τις οβίδες, οδοφράγματα. Ήταν τότε που ορκίστηκα να αποτελέσω, μια μέρα, έναν από τους εταίρους αυτής της εργατικής φάλαγγας.
Παρουσιάζομαι ενώπιον του εργαστηρίου σας.
Δεχθείτε με στις τάξεις σας!
Eugène Pottier-238, Ανατολική 30ή Οδός- Νέα Υόρκη»
Ευγένιος Ποτιέ
Ο Ποτιέ γυρίζοντας από την εξορία το 1887 στο Παρισι, θέλησε να «τακτοποιηθεί» σε μία Στοά. Επέλεξε την Συμβολική Στοά «Ελεύθερη Εξέταση» [Libre Examen] υπό την αιγίδα του Υπάτου Συμβουλίου του Αρχαίου και Αποδεδεγμένου Σκωτικού Τύπου της Γαλλίας, όπου ήταν μέλος και πρώην Σεβάσμιος ο γνωστός αδ. Thirifocq. Έκανε αίτηση η οποία εγκρίθηκε. Πέθανε όμως, λίγες μέρες πριν ορκισθεί.
Η Λουίζ Μισέλ συγγραφέας και ποιήτρια, δασκάλα, σοσιαλίστρια και αναρχική πολιτική οργανώτρια, πνευματικό τέκνο και «μαθήτρια» του Αυγούστου Μπλανκί. Για τον αντεπαναστατικό τύπο η Μισέλ ήταν «H Κόκκινη Λύκαινα» [La Louve Rouge], ενώ γιά τους φίλους ήταν γνωστή ως «Κόκκινη Παρθένα της Μονμάρτης» [Vierge Rouge de Montmartre]. Είχε δει τους περισσότερους από τους συντρόφους της, καθώς και τον αγαπημένο της, να πέφτουν στα οδοφράγματα ή στο εκτελεστικό απόσπασμα. Αποφεύγει (λόγω φύλου) τη θανατική καταδίκη, παρ’ όλο που την απαίτησε ! Καταδικάζεται σε ισόβια εξορία στη Νέα Καληδονία. Μεταφέρεται στον τόπο της εξορίας της το 1873.
Μετά την αμνηστία των Κομμουνάρων το 1880, επιστρέφει στη Γαλλία και εντάσσεται στο αναρχικό κίνημα. Στα κείμενα της αναφέρει:
... «Αυτή η παράξενη πομπή ήταν ένα θέαμα, σαν αυτά που βλέπει κανείς στα όνειρα. Ακόμα και σήμερα μου φαίνεται ότι τους ξαναβλέπω, σαν εικόνες φαντασμάτων να κινούνται στη σκηνή, σε μιά παράσταση άλλης έποχης. Να λένε τα λόγια της Ελευθερίας και της Ειρήνης, τα οποία θα επαληθευτούν στο μέλλον. Η αίσθηση ήταν μεγαλειώδης. Ήταν υπέροχο να βλέπεις αυτή την τεράστια πομπή να βαδίζει παίρνοντας ρυθμό από τον ήχο των σφαιρών. Τα παράξενα Λάβαρα περνούσαν, τα τουφέκια, τα κανόνια, οι οβίδες λύσαγαν. Ήταν 6000, αντιπροσώπευαν 50 Στοές. Ήταν τα Λάβαρα που στήθηκαν στο οδόφραγμα του Port Maillot. Πρώτο απ ́όλα ήταν το λευκό, σαν μία σημαία Ειρήνης, που πάνω του είχε κεντημένες, με κόκκινα γράμματα, αυτές τις λέξεις: «Αγαπάτε Αλλήλους» ! …»
Η «Κόκκινη Λύκαινα» μυήθηκε στον Τεκτονισμό [χωρίς φυσικά, να αρνηθεί τις πολιτικές θέσεις της] το 1904 στη Συμβολική Στοά «Η Κοινωνική Φιλοσοφία» υπό την αιγίδα της Μεγάλης Μικτής Σκωτικής Συμβολικής Στοάς της Γαλλίας. Πέθανε ένα χρόνο αργότερα.
[Ένα ακόμα Τεκτονικό ανέκδοτο. Η Λουίζ Μισέλ ήταν ένα «ιερό πρόσωπο» και λατρεύτηκε σαν αγία από το Γαλλικό λαό. Την ημέρα της κηδείας της, πλήθος κόσμου, κρατώντας κόκκινες και μαύρες σημαίες, συγκεντρώθηκε στο Κοιμητήριο για να τη συνοδεύσει στην τελευταία της κατοικία. Στη διάρκεια των επικηδείων λόγων, ο Σεβάσμιος της Στοάς «Η Κοινωνική Φιλοσοφία» στην οποία η «Κόκκινη Λύκαινα» είχε μυηθεί, αφού μίλησε με λαμπρά λόγια για την εκλειπούσα πλησίασε το φέρετρο με σκοπό να τοποθετήσει, τιμητικά, επ’ αυτού μία γαλάζια ταινία στο άκρο της οποίας κρεμόταν ένα χρυσό τρίγωνο. Διακριτικό που δήλωνε Τεκτονική ιδιότητα.
Τον σταμάτησαν όμως οι δυνατές φωνές των παρευρισκομένων: «Όχι ! Όχι ! Δεν πρέπει να υπάρχει διάκριση», φώναξαν «η Λουίζ Μισέλ ανήκει σε όλους μας !». Ο Σεβάσμιος, αφού υποχώρησε, πήγε διακριτικά και καρφίτσωσε το Τεκτονικό διάσημο στη μέση ενός στεφανιού με κόκκινα λουλούδια.]
Εορτασμός των 100 χρόνων της Γαλλικής Επανάστασης [1889]. Πόστερ. Εικονίζει "εργάτη" ο οποίος κρατά «σφύρα» και φορά "ποδιά εργασίας", ενώ πατά το βασιλικό σκήπτρο. Πάνω από το κεφάλι του ισοσκελές τρίγωνο ή αλφάδι, Τεκτονικό σύμβολο που δηλώνει την ισότητα, και είναι στεφανωμένο με τον κόκκινο φρυγικό σκούφο της επανάστασης. Τα συμπεράσματα, δικά σας!
Οι κοινωνικές αναζητήσεις και προβληματισμοί, καθώς και τα γεγονότα της Κομμούνας, δεν μπορούσαν να αφήσουν ανεπηρέαστα ούτε τα τυπικά των Τεκτονικών εργασιών, ούτε τις Τεκτονικές «διδασκαλίες». Στη δεκαετία του 1890, η Μεγάλη Στοά της Γαλλίας πήρε την πρωτοβουλία και τροποποίησε τα τυπικά των εργασιών του Α.Α.Σ.Τ. με τα οποία εργαζόταν. Στα τυπικά αυτά προστέθηκαν αλληγορικές διδασκαλίες με κοινωνικο-πολιτικό περιεχόμενο. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ένα απόσπασμα από το δοκίμιο του Ανδρέα Χρ. Ριζόπουλου, με τίτλο «Τέκτονες Αναρχικοί», στο οποίο γίνεται αναφορά στα Τεκτονικά τυπικά αυτής της φιλοσοφικής κατεύθυνσης:
“Ένας αναρχικός μπορεί να ολοκληρώσει την πορεία του στο Συμβολικό Τεκτονισμό και στους επιγενόμενους βαθμούς του Σκωτικού Τύπου χωρίς να αντιμετωπίσει πρόβλημα συνείδησης. Μάλιστα σε ορισμένους όρκους θα βρει σημεία που φαίνονται σαν να έχουν γραφτεί από τους μεγάλους αναρχικούς ή σοσιαλιστές συγγραφείς. Παραθέτω ένα χαρακτηριστικό κείμενο:
«...Ουδέποτε και δια να σώσω την ζωή μου δεν θα συνθηκολογήσω και ουδέποτε θα υποταχθώ εις οιονδήποτε δεσποτισμόν υλικόν, όστις υφαρπάζει και καταχράται την κυβερνητικήν δύναμιν δια να καταθλίβει και υποδουλώνει τους ανθρώπους ... ουδέ θα υποταχθώ ποτέ εις οιονδήποτε διανοητικόν δεσποτισμόν όστις δεσμεύει τας συνειδήσεις, προσδένει την ελευθέραν σκέψιν και θεωρεί ως μυσαρόν έγκλήμα τας ευσυνειδήτους πίστεις και τους ειλικρινείς και τιμίους δισταγμούς…»”
Οι εχθροί
... αλλά δυστυχώς εχθροί των Τεκτόνων, φθονούντες την δόξαν των ... απεφάσισαν να επιτεθούν κατ’ αυτών ... Ίνα προσδώσουν εις το υπ’ αυτών τεκταινόμενον έγκλημα χαρακτήρα προσβληθείσης φιλοτιμίας, κατώρθωσαν να εξεγείρουν κατά των Τεκτόνων ...
[Απόσπασμα, μυθικής αλληγορικής διήγησης, από Γαλλικό Τεκτονικό Τυπικό του Α.Α.Σ.Τ 1895]
Οι εχθροί των Τεκτόνων δεν ξέχασαν τα γεγονότα της Κομμούνας. Οι δύο όμως δηλώσεις, της 30ης Απρίλη και 1ης Αυγούστου 1871, τους αφαιρούσαν το πλεονέκτημα ενός άμεσου κτυπήματος κατά του θεσμού. Παρόλα αυτά ήταν φανερό ότι έπρεπε να ανακόψουν την πορεία του, διότι, όπως ήδη αναφέρθηκε, με την έξοδό του προς την κοινωνία κατά τη διάρκεια της «Χρυσής Εποχής», ο Τεκτονισμός είχε αρχίσει να κερδίζει κύρος, καθώς και την εμπιστοσύνη και εκτίμηση του λαού, πράγμα που τον καθιστούσε έναν επικίνδυνο αντίπαλο στην κοινωνικοπολιτική σκακιέρα.
Η Καθολική Εκκλησία «φανατικά» προσηλωμένη στις αντιλήψεις της, θεωρούσε (και όχι άδικα από τη δική της οπτική γωνία) ζήτημα ζωής και θανάτου το διαχωρισμό κράτους-εκκλησίας. Εάν πραγματοποιούνταν, διακυβευόταν η εξουσία της στη Γαλλία, ένα από τα ισχυρότερα κράτη της Ευρώπης και στήριγμα του Βατικανού. Ο βασικός υπέρμαχος του διαχωρισμού, ο Ελευθεροτεκτονισμός, θεωρήθηκε ο υπ’ αριθμόν 1 εχθρός της. Όμως λόγω της θετικής κοινωνικής του παρουσίας και της φύσεως του θέματος, η εκκλησία δεν μπορούσε να προχωρήσει σε άμεση αντιπαράθεση. Θα έπρεπε πρώτα να κλονίσει τα κοινωνικά ερείσματα του Τεκτονισμού και κατόπιν να του επιτεθεί. Πως; Το σχέδιο ήταν απλό!
Βήμα 1ον : Θα εκδηλωνόταν μία προπαγάνδα (πάγιο εργαλείο του φανατισμού) κατά του Ελευθεροτεκτονισμού. Αυτή θα είχε τη μορφή αποκαλύψεων, από «έγκυρες πηγές», των «μυστικών» των Τεκτόνων. Στόχος της προπαγάνδας, όπως πάντα, η εκμετάλλευση της αμάθειας του πλήθους. Ως θεματολογία της προπαγάνδας τέθηκαν θέματα «μεταφυσικά», τα οποία της ήταν οικεία και μπορούσε να χειριστεί η εκκλησία, όπως ο Σατανισμός, η Μαγεία, τέλεση ανθρωποθυσιών και «μαύρων» τελετών, κ.λ.π.
Βήμα 2ον: Με την ολοκλήρωση του 1ου βήματος, η εκκλησία «σοκαρισμένη» από τις «σοβαρές» αποκαλύψεις θα μπορούσε δικαιολογημένα και ελεύθερα να στραφεί κατά του Τεκτονισμού, ο οποίος, σημειωτέον, θα είχε χάσει συγχρόνως σημαντικό μέρος της λαϊκής υποστήριξης.
Το σχέδιο τέθηκε σε εφαρμογή το 1885 με τη «στρατολόγηση» του Λεό Ταξίλ [Leo Taxil], ενός δημοσιογράφου ο οποίος στο παρελθόν είχε συγγράψει πορνογραφικά και αντιχριστιανικά βιβλία. Αφότου ο Ταξίλ δήλωσε μετάνοια και πίστη στην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, σύντομα άρχισε να εκδίδει βιβλία με Τεκτονικές «αποκαλύψεις». Ορισμένοι από τους τίτλους των βιβλίων του ήταν «Τα Μυστήρια των Ελευθεροτεκτόνων», «Ο Αντίχριστος και η Καταγωγή του Ελευθεροτεκτονισμού», «Η Θρησκεία του Μεγάλου Αρχιτέκτονα», κ.α. Ως πηγή των αποκαλύψεών του, ο Ταξίλ επικαλούνταν την Νταϊάνα Βόγκαν, ένα φανταστικό πρόσωπο, υποτιθέμενη σατανίστρια και μυημένη στον Ελευθεροτεκτονισμό, η οποία είχε μετανοήσει και ήθελε να ξεσκεπάσει τις «θηριωδίες» των Τεκτόνων.
Οι πρώτες εκδόσεις, όχι μόνο εξαντλήθηκαν, αλλά και μεταφράστηκαν σε άλλες γλώσσες διαδίδοντας τις τερατολογίες παγκοσμίως. Κατόπιν, προχωρώντας βάση του σχεδίου, τον λόγο πήρε η εκκλησία για να απαντήσει στους βλάσφημους Τέκτονες και να προστατεύσει το ποίμνιό της από τον κίνδυνο του Τεκτονισμού. Η συνέχεια είναι γνωστή ...
Ο «δεσποτισμός», ενώ είχε κερδίσει τη μάχη της Παρισινής Κομμούνας, δεν είχε ξεχάσει την οργανωμένη συμμετοχή των Τεκτόνων σε αυτή. Επιπροσθέτως, στα χρόνια που προηγήθηκαν της Κομμούνας, αλλά και σε αυτά που ακολούθησαν, είχε δεχθεί σκληρά και καθοριστικά χτυπήματα από το Γαλλικό Τεκτονισμό. Η συντηρητική πολιτική παράταξη δεν μπορούσε να αφήσει αναπάντητη αυτή τη συμπεριφορά. Και σε αυτή την περίπτωση και για τους ήδη γνωστούς λόγους, το άμεσο κτύπημα αποκλειόταν. Υιοθετήθηκε το ίδιο ακριβώς σχέδιο με αυτό της εκκλησίας, με μία μόνη διαφορά. Τη θεματολογία της προπαγάνδας. Ο αποκρυφισμός ήταν ένα άγνωστο γήπεδο για τους πολιτικούς. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιήθηκαν πιο οικεία, στην πολιτική, θέματα όπως της συνωμοσίας, του σιωνισμού, της διαπλοκής, της συμμετοχής σε εγκληματικές, αντεθνικές και προδοτικές ενέργειες, καθώς και ό,τι άλλο μπορούσε να «γαργαλήσει» τα αυτιά του απαίδευτου όχλου. Ως όργανα της προπαγάνδας επιστρατεύτηκαν φίλα προσκείμενοι συγγραφείς και δημοσιογράφοι, οι οποίοι συνέγραψαν δήθεν αποκαλυπτικά βιβλία, άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά, ενώ δεν δίστασαν να χρησιμοποιήσουν ακόμα και σε καθημερινή βάση προπαγανδιστικές γελοιογραφίες και αφίσες.
Και στις δύο μορφές προπαγάνδας, τόσο την εκκλησιαστική, όσο και την πολιτική, χρειάστηκε ελάχιστος χρόνος μέχρι να πάρουν τη σκυτάλη από τους εγκάθετους, ευφάνταστοι συνωμοσιολόγοι, οι οποίοι ζηλεύοντας την εκδοτική και συνάμα οικονομική επιτυχία της πρώτης γενιάς, θέλησαν να εμπλουτίσουν τη βιβλιογραφία των αποκαλύψεων, αποκομίζοντας συγχρόνως φήμη και χρήμα. Οι δήθεν αποκαλύψεις πήραν πλέον διαστάσεις επιδημίας.
Η «άγνοια» και ο ευδαιμονισμός του Αγγλοσαξωνικού Τεκτονικού ρεύματος δεν του επέτρεψαν να δει καθαρά και να κατανοήσει την κατάσταση. Αγνόησε τη γνωστή ρήση «όταν καίγεται το σπίτι του γείτονα, σύντομα θα καεί και το δικό σου». Ήδη από το 1877 η Ηνωμένη Μεγάλη Στοά της Αγγλίας και όσες Μεγάλες Στοές την ακολουθούσαν ιδεολογικά, είχαν άρει την αναγνώριση της Μεγάλης Ανατολής της Γαλλίας, με αποτέλεσμα να μην τη θεωρούν κανονική Τεκτονική δύναμη. Όταν η θύελλα των δήθεν αποκαλύψεων ξέσπασε στα τέλη του 19ου αιώνα, θεώρησαν ότι δεν τους αφορούσε εφ’ όσον δεν απευθυνόταν στον κανονικό και παραδοσιακό Τεκτονισμό τον οποίο οι ίδιοι εκπροσωπούσαν. Έτσι, σε πρώτη φάση, ο Αγγλοσαξωνικός Τεκτονισμός δεν πήρε θέση και δεν βοήθησε τους Γάλλους, γιατί πολύ απλά από την άρση της αναγνώρισης και μετά δεν τους θεωρούσε Τέκτονες και αδελφούς. Τα γεγονότα τον διέψευσαν όταν τα βιβλία μεταφράστηκαν στα Αγγλικά και σε διάφορες άλλες γλώσσες και έκαναν το γύρο του κόσμου, ενώ συγχρόνως τους Γάλλους λιβελογράφους διαδέχθηκαν Αγγλοσάξωνες συνωμοσιολόγοι. Η σπίθα πλέον είχε γίνει πυρκαγιά, η οποία έκαιγε ανεξέλεγκτα τον Τεκτονισμό σε όλο τον πλανήτη.
Όσο και αν φαίνεται περίεργο, οι ανοησίες και τα κραυγαλέα ψεύδη κατά του Τεκτονισμού των τελών του 18ου αιώνα, που ξεκίνησαν από τη σύγκρουση των δυνάμεων της συντήρησης με το ριζοσπαστικό Τεκτονισμό, όχι μόνο διαβάζονται έως και σήμερα – μετά από 120 χρόνια - αλλά ταυτόχρονα είναι και τα βασικά επιχειρήματα, τόσο της εκκλησίας, όσο και της ακροδεξιάς, κατά του Ελευθεροτεκτονισμού τον 21ο αιώνα!
Σήμερα 2011-2013. Ακροδεξιά προπαγανδιστικά posters. Αναφέρουν: «Το 1789 ήταν ένα τεκτονικό πραξικόπημα. Η πατρίδα μας βρίσκεται υπό την κατοχή μίας αντι-Γαλλικής δύναμης. Ελευθερώστε τη Γαλλία!»
Επειδή ο οξυδερκής αναγνώστης ίσως να έχει οδηγηθεί στο συμπέρασμα, ή να έχει αναρωτηθεί εάν ο Ελευθεροτεκτονισμός θα μπορούσε να βρει συμμάχους στην αριστερή πολιτική όχθη, θα θέλαμε να του απαντήσουμε με ένα Τεκτονικό αστείο, το οποίο ακούγεται μεταξύ των αδελφών που συμμετέχουν στον Κοινωνικό Κύκλο:
«Ο Τεκτονισμός είναι μία ανάδελφος ... αδελφότης»
Θα το εξηγήσουμε με ένα ιστορικό παράδειγμα. Το 1898 ο νεαρός, ρομαντικός επαναστάτης Λέων Τρότσκυ είναι φυλακισμένος για τη δράση και τις ιδέες του από το τσαρικό καθεστώς. Στη βιβλιοθήκη της φυλακής βρίσκει και διαβάζει βιβλία πάνω στον Τεκτονισμό. Στο ημερολόγιό του έγραφε ότι εντυπωσιάστηκε από το θεσμό και τη συμμετοχή του σε διάφορους κοινωνικούς αγώνες, κατά τη διάρκεια της ιστορίας. Εντυπωσιάζεται τόσο, ώστε θέλει να γράψει ένα βιβλίο αναφορικά με το θέμα και γι’ αυτό το λόγο, με πολλούς κινδύνους, διατηρεί μέσα στη φυλακή ένα μεγάλο τετράδιο με σημειώσεις για τον Τεκτονισμό [το τετράδιο αυτό χάθηκε αργότερα στην Ελβετία].
Ο ίδιος άνθρωπος το 1922 είναι πλέον καθεστώς, μέλος της ηγεσίας της Σοβιετικής Ένωσης. Σε επιστολή του προς το Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα γράφει: «Δεν επιτρέπεται η συμμετοχή ενός κομμουνιστή σε Τεκτονική Στοά, διότι το γεγονός αυτό ακυρώνει την πάλη των τάξεων... Ο Τεκτονισμός είναι μία άσχημη πληγή στο σώμα του Γαλλικού Κομμουνισμού. Πρέπει να καεί [απολύμανση της εποχής] με καυτό σίδερο».
Ω! Πόσο πολύ τρομάζει ο πραγματισμός όταν αντικρίζει την ουτοπία!!!
Σήμερα …
Κάθε χρόνο την 1η Μάη οι Ελευθεροτέκτονες της Μεγάλης Ανατολής της Γαλλίας [Grand Orient de France] αποτίουν φόρο τιμής στους μάρτυρες της Παρισινής Κομμούνας καθώς και σε όλους τους αδελφούς που δεσμεύτηκαν έτσι ώστε το ιδανικό της Ελευθερίας, της Ισότητας και της Αδελφότητας να είναι κάτι περισσότερο από ένα σύνθημα για τα αετώματα των δημόσιων κτιρίων της Γαλλίας.
Η εκδήλωση αυτή ονομάζεται: «Αφιέρωμα στους Μάρτυρες της Κομμούνας του Παρισίου και στους Eργάτες της Kοινωνικής Προόδου»
Η συνάντηση αυτού του παραδοσιακού μνημοσύνου, ορίζεται κάθε χρόνο, συμβολικά, τη 1η Μάη για τις 10:00 [την ίδια ώρα που οι Τέκτονες συγκεντώθηκαν στην πλατεία Carrousel την 29η Απρίλη 1871], στην κύρια είσοδο του νεκροταφείου του Père Lachaise . Η τελετή ξεκινά στις 11:15 [την ίδια ώρα που τα Λάβαρα έφτασαν έξω από το Δημαρχείο του Παρισιού την 29η Απρίλη 1871]. Καλεσμένοι να συμμετάσχουν, είναι όλοι οι Τέκτονες, ανεξάρτητα εάν ανήκουν στη Μεγάλη Ανατολή ή σε άλλη Τεκτονική δύναμη.
Σχηματίζεται πομπή από αδελφούς και αδελφές που φορούν τις τεκτονικές ταινίες ή τα περιλαίμια τους και συνοδεύουν τα λάβαρα των Στοών τους [η πορεία αυτή αναπαριστά, συμβολικά την μεγαλειώδη Τεκτονική πορεία της 29ης Απρίλη 1871, προς τα οδοφράγματα]. Περπατούν, εντός του νεκροταφείου, εως τον Mur des Fédérés [ο τοίχος όπου εκτελέστηκαν από τους κυβερνητικούς οι τελευταίοι 147 αιχμάλωτοι Κομμουνάροι]. Ο Μέγας Διδάσκαλος της Μεγάλης Ανατολής της Γαλλίας, συνοδευόμενος από αξιωματούχους φιλικών Ταγμάτων, και μια αντιπροσωπεία του Συμβουλίου του Τάγματος, καταθέτει στεφάνι στους πρόποδες του Mur des Fédérés .
Μετά την ομιλία του Μεγάλου Διδασκάλου της Μεγάλης Ανατολής και τις ομιλείες των αξιωματούχων των άλλων Τεκτονικών ταγμάτων, τραγουδούν όλοι μαζί τον "καιρό των κερασιών " τον ύμνο της Κομμούνας που σφύριζαν οι κομμουνάροι στα οδοφράγματα. Κατόπιν γίνεται κατάθεση ανθέων στο τάφο του αδελφού Jean-Baptiste Clement, δημιουργό του τραγουδιού "καιρός των κερασιών ".
Σήμερα η Μεγάλη Ανατολή της Γαλλίας, στην επίσημη ιστοσελίδα της, αναφέρει με υπερηφάνια:
... «Είμαστε απόγονοι των ανδρών και γυναικών που επιχείρησαν, με τον τρόπο τους, να βελτιώσουν την Ανθρωπότητα (Κοινωνία): του Βολταίρου, του Λαφαγιέτ, του Γκαριμπάλντι, του Αυγούστου Μπλανκί, ... , του Μπακούνιν, ..., της Λουίζ Μισέλ, ... και τόσων άλλων οι οποίοι τίμησαν τις Στοές μας με την παρουσία τους.» …
[...«We are the heirs of men and women who have endeavoured, in their own way, to improve Humanity: Voltaire, La Fayette, Garibaldi, Auguste Blanqui, Victor Schoelcher, the Emir Abd El-Kader, Louise Michel, Bakounine, Jean Zay, Félix Eboué, Pierre Brossolette and the so many others who have graced our Lodges with their presence.»…]
