Ο Santiago Suria «Surieta» γεννήθηκε τον 20ό αιώνα. Γνωρίζετε ήδη, ότι ο 20ός αιώνας υπήρξε αρκετά προβληματικός και περίεργος. Όχι, δεν ήταν πολύ ευγενικός ο 20ός αιώνας με τον Santiago Suria, που γεννήθηκε στο σπίτι ενός ταπεινού μαρμαροποιού της Βαλένθια και με καμπούρα που δεν του επέτρεπε να μεγαλώσει πέρα από το ένα μέτρο σε ύψος. Έτσι αποφάσισε να μεγαλώσει διαφορετικά. Και το έκανε στα Ελευθεριακά Αθηναία (Ateneos Libertarios), μέσω των βιβλίων, παλεύοντας για έναν κόσμο ίσων στον οποίο όλοι κοιτάζονται στα μάτια και στο ίδιο ύψος.
Ο εμφύλιος πόλεμος τελείωσε για να καταλήξει με ένα… τρόπαιο, που ήδη γνωρίζουμε, τον φασισμό. Έτσι ο Santiago Suria μαζί με πολλούς άλλους/ες πέρασε τα γαλλικά σύνορα. Θα διασχίσει τη Γαλλία μέχρι να φτάσει στη Βρετανία για να πλεύσει προς την Αλγερία. Εκεί τον έστειλαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Morand, και ήταν εκεί που μαζί με άλλους νέους ελευθεριακούς, κυκλοφόρησαν την εφημερίδα «Exilio» («Εξορία»).
Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος τελείωσε επίσης και ο «Surieta» εγκαθίσταται στο Argel, εργαζόμενος σε κατάστημα υποδημάτων, μια δική του επιχείρηση, αλλά ως μέρος ενός συνεταιρισμού. Και συνέχισε να στοιβάζει βιβλία στο λιτό σπίτι του στη γειτονιά Bab El-Oued. Ένα σπίτι που μετατράπηκε σε λαϊκή βιβλιοθήκη για να προωθήσει τον πολιτισμό και την ανάγνωση για όλους όσοι δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν βιβλία. Το διάβασμα και ο πολιτισμός είναι καλά… υποδήματα για περπάτημα.
Ο Santiago Suria εργαζόταν, επίσης, ως συσκευαστής για τη CNT, διανέμοντας και πουλώντας βιβλία και ελευθεριακό Τύπο σε όλο το Argel και δίπλα στους Αλγερινούς στον αγώνα τους για την ανεξαρτησία. Τόσο η CNT όσο και οι μουσουλμάνοι γείτονές του του ζήτησαν να μείνει στο σπίτι σε περίπτωση που εμφανιστούν οι ένοπλοι της ΟΑΣ. Όμως, ο Suria μπορεί να ήταν κοντός, αλλά δεν φοβόταν και συνέχισε τη δράση του.
Το πρωί της 10ης Απρίλη 1962, όταν ο «Surieta» έφυγε από το σπίτι του φορτωμένος με βιβλία και εφημερίδες, απαγάγεται με εντολή της ΟΑΣ. Μια προς μια του σπάζουν τις αρθρώσεις του σώματός του προσπαθώντας να αποσπάσουν ονόματα συντρόφων του ελευθεριακών και άλλα χρήσιμα γι’ αυτούς στοιχεία. Δεν θα πει τίποτα. Τον στραγγαλίζουν και το σώμα του, βαλμένο σε ένα τσουβάλι, πετάγεται στη μέση του δρόμου με μια ταμπέλα που έλεγε «Έτσι πληρώνονται οι προδότες. ΟΑΣ».
Ότι ο 20ός αιώνας ήταν γεμάτος αυθάδεια και κακία, κανείς δεν μπορεί πια να το αμφισβητήσει. Λοιπόν, ναι, η γιγάντια φιγούρα του Santiago Suria «Surieta» μας μιλάει για έναν ακόμη 20ό αιώνα ίσων στον οποίο όλοι κοιτάζονται στα μάτια και στο ίδιο ύψος.
*Πηγή: Lluis Guix Moreno. Μετάφραση: Ούτε Θεός-Ούτε Αφέντης.