Του Анатолий Дубовик
Στις 5 Γενάρη 1922, μια ομάδα ενεργών συμμετεχόντων στο ρωσικό και ουκρανικό αναρχικό κίνημα εξσιτρακίστηκε στο εξωτερικό από το καθεστώς των μπολσεβίκων, συνολικά οκτώ άτομα: οι Mikhail Vorobyev, Anatoly Gorelik, Grigory Maksimov, Petr Mikhailov, Mark Mrachny, Abram. (Alexandre) Feldman, Konstantin Fedorov και Ivan Yudin.
Λίγο νωρίτερα, τον Δεκέμβρη του 1921, στάλθηκαν οι Efim Yarchuk και Vsevolod Volyn.
Τον Ιούλη του 1921, αυτοί οι δέκα αναρχικοί προχώρησαν σε μια ομαδική απεργία πείνας στη φυλακή Taghan, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την παρέμβαση κάποιων δυτικών που απείλησαν τους μπολσεβίκους με ένα μεγάλο σκάνδαλο, και αφέθηκαν ελεύθεροι υπό τον όρο να εγκατασταθούν στο εξωτερικό «για πάντα». Η σχετική απόφαση ελήφθη σε ανώτατο επίπεδο, στο Πολιτικό Γραφείο της Κεντρικής Επιτροπής της Σοβιετικής Δημοκρατίας του Καζακστάν.
Μερικοί από τους αναρικούς αυτούς είχαν και τις συζύγους τους μαζί: Fanya Gorelik-Yampolskaya, Olga Maksimova-Freidlin και Fedorova. Ακόμα, οι Gorelik και Fedorov είχαν και τα παιδιά τους, επίσης. Ωστόσο, το παιδί του Fedorov πέθανε καθ’ οδόν.
Να σημειωθεί ότι το Fedorov δεν ήταν πραγματικό επώνυμο και ότι πίσω από αυτό κρυβόταν ο αναρχικός από το Ivanovo-Voznesensk και συμμετέχων στο μαχνοβίτικο κίνημα, Alexander Chernyakov. Οι τσεκίστες δεν το γνώριζαν τότε, ενώ και στη σύγχρονη ιστορική βιβλιογραφία ακόμα κάποιος δεν θα το συναντήσει.
Κατά τη διαδικασία της αναγκαστικής μετανάστευσης των αναρχικών, οι μπολσεβίκικες αρχές υποσχέθηκαν να διορθώσουν όλα τα απαραίτητα έγγραφα των πολιτικών αυτών αντιπάλων τους και να δώσουν και χρήματα για πρώτη φορά. Ωστόσο, οι μπολσεβίκοι δεν άφησαν να χαλάσει η η φήμη τους και έκαναν τα πάντα για να τους εξαπατήσουν. Αντί για κανονικά διαβατήρια τα ονόματα των εξοστρακισμένων δόθηκαν σε ξένα στρατιωτικά εισιτήρια ότι ήτραν δήθεν Τσεχοσλοβάκοι αιχμαλώτοι πολέμου, και δεν τους έδωσαν καθόλου χρήματα. Μαζί με τους πραγματικούς Τσεχοσλοβάκους, οι αναρχικοί αυτοί οδηγήθηκαν με το τρένο στη Ρίγα και μετά δια θαλάσσης στη Γερμανία. Φυσικά, όλοι αυτοί οι «περίεργοι» επιβάτες, που δεν ήξεραν λέξη τσέχικα ή σλοβακικά, κίνησαν υποψίες. Κατά την άφιξή τους στο γερμανικό λιμάνι Stettin (τώρα η πολωνική πόλη Szczecin), και οι οκτώ άνδρες και οι τρεις από τις συντρόφους τους συνελήφθησαν ως «πράκτορες των μπολοσεβίκων»… Μόνο η παρέμβαση των Γερμανών αναρχικών βοήθησε στην εξασφάλιση αδειών απελευθέρωσης και παραμονής τους στο Βερολίνο.
Εκτός από τον Yarchuk (που το 1925 αποχώρησε από το αναρχικό κίνημα, επέστρεψε στην ΕΣΣΔ και τελικά πέθανε στα στρατόπεδα του Στάλιν τη δεκαετία του 1940), όλοι οι υπόλοιποι παρέμειναν σε διάφορες χώρες της Ευρώπης και των ΗΠΑ για το υπόλοιπο της ζωής τους. Σχεδόν όλοι συνέχισαν να συμμετέχουν στο αναρχικό κίνημα, εκτός, όπως ειπώθηκε, από τον Yarchuk, αλλά και τον Petr Mikhailov, που εγκατέλειψε και αυτός τον αναρχισμό στα μέσα της δεκαετίας του 1920.
Ο Abram Feldman (1884-1932) σκοτώθηκε από τους Ναζί στο Βερολίνο.
Ο Ivan Yudin (1900 - 1944) συμμετείχε στην Ισπανική Επανάσταση και αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή της Σορβόννας. Πέθανε σε ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης.
Ο Vsevolod Volyn (1882-1945) έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αναρχοσυνδικαλιστική διεθνή. Στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, προσπάθησε να πολεμήσει ταυτόχρονα ενάντια σε όλους τους ιμπεριαλισμούς - των Ναζί, των Αγγλοαμερικανών και του Στάλιν. Πέθανε στο Παρίσι.
Ο Γκριγκόρι Μαξίμοφ (1893-1950) έγινε αναγνωρισμένος ηγέτης της αναρχικής ρωσικής μετανάστευσης στη Βόρεια Αμερική. Πέθανε στο Σικάγο.
Ο Anatoly Gorelik (1890-1956) έμεινε εντελώς παράλυτος τα τελευταία 16 χρόνια της ζωής του. Πέθανε στην Αργεντινή.
Ο Alexander Chernyakov (1893 - ;) διωκόταν συνεχώς από τις αρχές της Αργεντινής και της Ουρουγουάης, αλλά στη δεκαετία του 1950 παρέμεινε ο ηγέτης λίγων υπολειμμάτων της ρωσικής αναρχικής μετανάστευσης στη Νότια Αμερική. Πέθανε μάλλον μετά το 1958.
Ο Mark Mrachny (1892-1975) έγινε διδάκτορας Ιατρικών Επιστημών, σημαντικός ειδικός στην ψυχιατρική και την ψυχανάλυση, συνιδρυτής του Κέντρου Σύγχρονων Ψυχαναλυτικών Σπουδών. Για περισσότερα από 40 χρόνια συνεργάστηκε με την πιο διάσημη εβραϊκή αναρχική εφημερίδα τη «Freie Arbeiter Stimme». Πέθανε στη Νέα Υόρκη.
Ο Mikhail Vorobyev έζησε περισσότερο από όλους (1901-1996). Τη δεκαετία του 1930 συμμετείχε στην Ισπανική Επανάσταση και τη δεκαετία του 1940 στο Γαλλικό Κίνημα Αντίστασης. Μέχρι το τέλος της ζωής του συμμετείχε ενεργά στο γαλλικό αναρχικό κίνημα. Πέθανε στο Παρίσι σε μια εποχή που ορισμένοι από τους αναγνώστες μου ήταν ήδη ακτιβιστές του νέου κύματος του αναρχικού κινήματος.
*Μετάφραση: Ούτε Θεός-Ούτε Αφέντης.
