Σύντομη βιογραφία του Βούλγαρου αναρχικού αγωνιστή και εργατικού οργανωτή που δολοφονήθηκε από την κομμουνιστική μυστική αστυνομία.
Το πραγματικό του όνομα ήταν Jordan Sotirov και γεννήθηκε στο Kustendil της Βουλγαρίας το 1898. Άρχισε να εργάζεται ως καπνεργάτης ενώ ήταν ακόμα σχεδόν παιδί και σε όλη του τη ζωή δεν άλλαξε επάγγελμα. Προσχώρησε στο αναρχικό κίνημα κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ ταυτόχρονα έγινε δραστήριος εργατικός οργανωτής και αξιόλογος ρήτορας σε συνελεύσεις και συλλαλητήρια. <p>
Κατά τη διάρκεια μιας απεργίας των καπνεργατών στο Kustendil στην οποία επιτέθηκε ο στρατός, ο Jordan τραυμάτισε ένα στρατιωτικό και κατάφερε να διαφύγει. Δικάστηκε και καταδικάστηκε ερήμην σε 15 χρόνια φυλάκιση. Τότε ήταν που υιοθέτησε το όνομα Manol Vassev και έγινε εργατικός οργανωτής σε μια πόλη στην άλλη άκρη της Βουλγαρίας το Haskovo. <p>
Με αυτό το όνομα έπρεπε να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία ξανά. Συνελήφθη και φυλακίστηκε για ένα διάστημα εξαιτίας των συνδικαλιστικών του δραστηριοτήτων, χωρίς όμως να αποκαλυφθεί η πραγματική του ταυτότητα. <p>
Μόλις απελευθερώθηκε, αναμείχθηκε σ’ έναν αγώνα των καπνεργατών ενάντια σε σχέδια «ορθολογικοποίησης» της εργασίας τους, έγραψε και κυκλοφόρησε μια μπροσούρα σχετικά με το όλο ζήτημα και «καθοδήγησε» ένα σκληρό αλλά νικηφόρο αγώνα. <p>
Περίπου το 1930, σε συνεργασία με το δάσκαλο Gueorgui Sarafov, μέλος της τοπικής αναρχικής ομάδας του Haskovo, και με την υποστήριξη όλων των αναρχικών της περιοχής καθώς και μικροπαραγωγών καπνού, έθεσε τις βάσεις για την ίδρυση μιας οργάνωσης αγροτών η οποία μεγάλωσε και εξελίχθηκε στην Εθνική Συνομοσπονδία Vlassovden. <p>
Κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αναμείχθηκε στο αντιστασιακό κίνημα. Στις 8 Σεπτέμβρη 1945, όταν οι αντάρτες προετοιμάζονταν για να κατέβουν από τα βουνά, οι στρατιωτικές αρχές του Haskovo προσπάθησαν να τους στήσουν παγίδα. Όμως, ο Manol και οι σύντροφοί του επιτέθηκαν πρώτοι, αφόπλισαν αρκετούς στρατιώτες και απέφυγαν το επερχόμενο μακελειό. Η ενέργεια αυτή τον έκανε τόσο δημοφιλή που επί μήνες δεν υπήρξε συνέλευση στην οποία να μην παραβρέθηκε και το πορτρέτο του αναρτήθηκε σε αρκετά καταστήματα της πόλης. <p>
Αλλά το κομμουνιστικό καθεστώς τον ποινικοποίησε. Συνελήφθη για πρώτη φορά, στις 10 Μάρτη 1945, μαζί με όλους τους συνέδρους που συμμετείχαν στο Εθνικό Συνέδριο της Αναρχικής Κομμουνιστικής Ομοσπονδίας (FAKB) στο Kniajevo, κοντά στη Σόφια. Στάλθηκε σ’ ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Dupnitsa και από εκεί σε ένα άλλο στο Kutzian. Ξέσπασαν, όμως, λαϊκές διαδηλώσεις και οι αρχές αναγκάστηκαν να τον απελευθερώσουν, μαζί και με τους άλλους αναρχικούς. Όμως, η διεύθυνση του στρατοπέδου συγκέντρωσης, πριν φύγουν απαίτησε να υπογράψουν μια ταπεινωτική δήλωση ότι αποσύρονται από την ενεργό αναρχική δράση. Ο Manol αρνήθηκε να υπογράψει και να φύγει, μέχρι που τον πέταξαν έξω από το στρατόπεδο με τη βία! <p>
Εξέτισε, επίσης, 5 χρόνια στη φυλακή της Sliven και μετά συνελήφθη εκ νέου και καταδικάστηκε σε 1,5 χρόνο φυλάκιση. Στη δίκη του, που κατ’ εξαίρεση ήταν δημόσια, κατηγορήθηκε ότι ήταν «πληρωμένος πράκτορας των Αγγλοαμερικανών». Τότε σηκώθηκε και, διακόπτοντας τον δημόσιο κατήγορο, είπε: «Δεν είμαι εγώ αυτός που υπέγραψε τις συμφωνίες της Τεχεράνης και της Γιάλτας με τους Άγγλους και τους Αμερικάνους! Δεν είμαι εγώ αυτός που πήγε στο Λονδίνο για να φιλήσει τη φούστα της βασίλισσας της Αγγλίας!». Ο δημόσιος κατήγορος σιώπησε και οι δικαστές χαμήλωσαν το βλέμμα από ντροπή. <p>
Ωστόσο, μία μέρα πριν την κανονισμένη απελευθέρωσή του, στις 12 Μάρτη 1958, δολοφονήθηκε με δηλητήριο από την βουλγάρικη μυστική αστυνομία. <p>
* Κείμενο του Nick Heath στο libcom.org Ελληνική μετάφραση «ούτε θεός-ούτε αφέντης» 4/9/2007.
