Vadim Damier, Kirill Limanov*
Η βρετανική Malaya (Μαλάγια), η οποία αποτελείτο από την αποικία Straits Settlement (Σιγκαπούρη, Penang, Malacca), τα Ομόσπονδα και τα μη Ομόσπονδα κράτη της Μαλαισίας, που ήταν προτεκτοράτο υπό βρετανική κυριαρχία, στις αρχές του 20ού αιώνα, μετατράπηκε σε ένα από τα κέντρα και ένα είδος (εξωτερικής) βάσης του κινεζικού επαναστατικού κινήματος.
Κινέζοι μετανάστες άρχισαν να εμφανίζονται στη χερσόνησο της Μαλαισίας το πρώτο μισό του 19ου αιώνα, αλλά στο τέλος αυτού του αιώνα η εισροή τους αυξήθηκε απότομα. Ο κύριος τομέας απασχόλησής τους ήταν τα ορυχεία κασσίτερου και στη συνέχεια η συγκομιδή ξυλείας και άλλες βιομηχανίες. Οι βρετανικές αρχές ενθάρρυναν ενεργά την εισαγωγή εργατικού δυναμικού από την Κίνα και την Ινδία. Κατά τη διάρκεια της πρώτης δεκαετίας του 20ού αιώνα, μόνο 150.000 έως 200.000 μετανάστες από την «Ουράνια Αυτοκρατορία» ταξίδευαν στη Σιγκαπούρη κάθε χρόνο, και παρ΄ ότι πολλοί από αυτούς, αφού δούλευαν για λίγο, επέστρεφαν στα σπίτια τους, ένας ολοένα αυξανόμενος αριθμός ανθρώπων παρέμενε στην Malaya. Το 1911, σχεδόν 917.000 Κινέζοι ζούσαν στη χερσόνησο, περισσότερο από το 34% του ντόπιου πληθυσμού. Από αυτούς, οι 225.000 εργάζονταν σε δύσκολες συνθήκες σε ορυχεία κασσίτερου. [1] Κινέζοι επικράτησαν επίσης στις πόλεις: ανάμεσά τους ήταν εργάτες, υπάλληλοι και διανοούμενοι, καθώς και οι πλουσιότεροι επιχειρηματίες και έμποροι. Σε πόλεις όπως το Penang και η Malacca, οι Κινέζοι ήταν η συντριπτική πλειοψηφία.
Οι Κινέζοι του Nanyang («Νότιες Θάλασσες», όπως αποκαλούσαν την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ασίας) προέρχονταν κυρίως από τις νότιες επαρχίες Guangdong και Fujian. Στην Malaya δεν ζούσαν υπό την εξουσία της αυτοκρατορικής κυβέρνησης του Πεκίνου και αυτό επέτρεψε τη διάδοση αντιπολιτευτικών και επαναστατικών απόψεων μεταξύ τους.
Τον Φλεβάρη του 1906, ο Sun Yatsen, ο οποίος είχε μεταναστεύσει στην Σιγκαπούρη για τρίτη φορά, βοήθησε να οργανωθεί εκεί το πρώτο παράρτημα της United League (UL). Στη συνέχεια παραρτήματα αυτής της οργάνωσης εμφανίστηκαν σε άλλες πόλεις (Seremban, Kuala Lumpur, Penang, Malacca, Ipoh κ.α.). Τα κεντρικά γραφεία των ομάδων της UL στο Nanyang βρίσκονταν στη Σιγκαπούρη μέχρι το 1908, και το 1909–1911 στο Penang, ο δε Sun Yatsen επισκέφθηκε τη χερσόνησο αρκετές φορές. [2] Το 1912-1913, ένα νέο πολιτικό κόμμα αντικατέστησε τις ομάδες της UL, το Kuomintang (KMT). Αν και οι βρετανικές αρχές το απαγόρευσαν επίσημα το 1914, η οργάνωση συνέχισε να λειτουργεί παράνομα. Οι ακτιβιστές του KMT συμμετείχαν στη συγκέντρωση χρημάτων για να βοηθήσουν τον Sun Yatsen και να τους στείλουν στην Κίνα. Οργάνωσαν και έλεγχαν κινεζικά σχολεία και βιβλιοθήκες, όπου διεξαγόταν και πολιτική προπαγάνδα. [3]
Μετά την προσωρινή ήττα της Κινεζικής Επανάστασης του 1911–1913, το κέντρο του κινεζικού εργατικού κινήματος μεταφέρθηκε στην Nanyang. Το 1913 στη Νοτιοανατολική Ασία, εμφανίστηκαν τα παρακλάδια του λεγόμενου «Εργατικού Κόμματος» (ή Εργατικού Συνδικάτου / «Gongdang», ή «Kung Tong», στα Καντονέζικα). [4] Το «Εργατικό Κόμμα» του Penang έγινε η βάση και η υποστήριξη για την οργάνωση των παραρτημάτων του σε διάφορες πόλεις της Nanyang. Στην πραγματικότητα, δούλευαν σχεδόν σε όλα τα λιμάνια της περιοχής: στη Malaya, στην Ολλανδία, την Ινδία και τις Φιλιππίνες. Αν και το Kung Tong στη Malaya συνδέθηκε στενά με το KMT, οι Κινέζοι αναρχικοί έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτό. [5] Η ομάδα «Pingmin» («Οι Συνηθισμένοι Άνθρωποι») που δημιουργήθηκε από αυτούς εξέδωσε την ομώνυμη εφημερίδα στο Penang το 1913, η οποία έγινε το εκφραστικό όργανο του "Εργατικού Κόμματος".
Οι πρώτοι αναρχικοί στη χερσόνησο βρλισκονταν σε ενεργό επαφή με τις επαναστατικές και διαφωτιστικές οργανώσεις που συνδέονται με το KMT.
Η αναρχική δράση μεταξύ των Κινέζων της Nanyang ξεκίνησε από οργανώσεις από την Κίνα, που δημιουργήθηκαν από τον Liu Shifu: [6] «Heart Society» [7] και την Εταιρεία Αναρχοκομμουνιστών Συντρόφων (που ιδρύθηκε στη Σαγκάη το 1914). Ήδη το 1914–1916, το νησί Penang και η Σιγκαπούρη χρησίμευαν ως σημεία για τη μεταφορά της σχετικής βιβλιογραφίας και τη διάδοση της αναρχικής προπαγάνδας. Μια έντονη δράση στη Malaya ηγήθηκε από πολλούς εξέχοντες αναρχικούς από την Κίνα. Ένας φίλος του Shifu, ο Liang Bingxian, ξεκίνησε το 1914 στην Σιγκαπούρη την έκδοση του περιοδικού «Zhen Sheng» («Φωνή της Αλήθειας» ή «Φωνή της Δικαιοσύνης»), αλλά σύντομα την μετέφερε στην Rangoon. Το φθινόπωρο του 1915, επέστρεψε στη Σιγκαπούρη με τον Liu Shixin, μικρότερο αδελφό του Shifu. Και οι δύο εργάστηκαν στο κινεζικό σχολείο «Yangzheng Xuexiao» και ηγήθηκαν της εκεί αναρχικής δράσης. Ο Liang υποστήριξε τις ιδέες του ριζοσπαστικού συνδικάτου των ΗΠΑ IWW (Βιομηχανικοί Εργάτες του Κόσμου) και το 1917, κυκλοφόρησε στη Σιγκαπούρη το περιοδικό «Shijie fegyun» («Παγκόσμιο Επαναστατικό Κίνημα») και το φυλλάδιο «Shijiegonghui» («Βιομηχανικοί εργάτες του κόσμου»). Και οι δύο έχαιραν μεγάλου σεβασμου μεταξύ των ντόπιων Κινέζων, αλλά στις αρχές του 1918 επέστρεψαν στη Σαγκάη. [8]
Εν τω μεταξύ, μετά το πραξικόπημα στην Νότια Κίνα και το σχηματισμό εκεί το 1917 μιας κυβέρνησης με επικεφαλής τον Sun Yatsen, το «Εργατικό Κόμμα» της Nanyang ξανάρχισε τις δραστηριότητές του στο Guangzhou που αποτέλεσε τη βάση για την αναβίωση του εργατικού και συνδικαλιστικού κινήματος τόσο σε αυτή την πόλη όσο και σε ολόκληρη την επαρχία του Guangdong. Με τη βοήθειά της, ιδρύθηκε η «Βιομηχανική Ομοσπονδία Κινέζων από το Εξωτερικό», η οποία αποτέλεσε τη βάση της «Παγκόσμιας Εργατικής Ένωσης» του Guangzhou. [9]
Το Kung Tong στην Malaya έγινε, στην πραγματικότητα, το κέντρο γύρω από το οποίο συγκεντρώθηκαν πιο παραδοσιακές συντεχνίες, καθώς και νέα συνδικάτα που δημιουργήθηκαν από αναρχικούς. Την ίδια στιγμή, όμως, η οργάνωση δεν ήταν ξεκαθαρα αναρχική. Ο Κινέζος αναρχικός κομμουνιστής Liu Shifu την επέκρινε για το γεγονός ότι ένα από τα σημεία του προγράμματός της ζητούσε «τον αγώνα για την πολιτική εξουσία των εργαζομένων». [10]
Μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1910, σύμφωνα με υπερβολικούς υπολογισμούς των βρετανικών αρχών, το Kung Tong περιλάμβανε έως και 200.000 μέλη στον οικισμό των Στενών και στα Ομόσπονδα Κράτη της Μαλαισίας, και η οργάνωση συνεργάστηκε στενά με το KMT. [11] Σύμφωνα με τη βρετανική υπηρεσία πληροφοριών, η αναρχική δράση στο Kung Tong διεξήχθη μέσω του Συνδέσμου Pingmin, που έδρασε «σε στενότερη επαφή και πιθανότατα υπό τον έλεγχο των Κινεζικών Αναρχικών Εταιρειών», και οι έρευνες στην Malaya έδειξαν στενούς δεσμούς μεταξύ ντόπιων Κινέζων αναρχικών και μητρικών οργανώσεων στην Κίνα. [12] Υποστηρίχθηκε ότι το «Εργατικό Κόμμα» (με έδρα την Guangzhou) ασκούσε έλεγχο στους Κινέζους εργάτες, ειδικά στα λιμάνια από τη Σαγκάη έως τη Σιγκαπούρη, και, όπως δείχνουν οι απεργίες, μπορούσε να παραλύσει ολόκληρη την οικονομική ζωή της περιοχής μεταξύ Βλαδιβοστόκ και Σιγκαπούρης, εάν επιθυμούσε.[13] Στη Σιγκαπούρη, αυτά τα επαναστατικά εργατικά συνδικάτα οργάνωσαν τις πρώτες μεγάλες απεργίες. Πολυάριθμες απεργίες και διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν στο λιμάνι και σε επιχειρήσεις με συνθήματα: «Κάτω οι καπιταλιστές, οι ιδιοκτήτες εργοστασίων και φυτειών!», «Κάτω ο βρετανικός ιμπεριαλισμός!». [14] Αν και το 1919 η δραστηριότητα των Kung Tong στην Malaya απαγορεύτηκε και οι οργανώσεις του συγχωνεύτηκαν με το KMT, η παράνομη δράση των συνδικάτων στη χώρα συνεχίστηκε.
Όπως φαίνεται από την έκθεση για την απασχόληση εργατικού δυναμικού για την κατασκευή μιας ναυτικής βάσης στη Σιγκαπούρη (η εργασία αυτή ξεκίνησε το 1923), οι αναρχικές ομάδες συγχωνεύτηκαν με το «Εργατικό Κόμμα» και αλληλεπιδρούσαν με το KMT. Όπως έδειξαν οι απεργίες, τις εντολές του Kung Tong και του KMT ακολούθησαν «όλες οι τάξεις Κινέζων εργατών στο Χονγκ Κονγκ, τη Σιγκαπούρη, το Amoy και άλλα λιμάνια». [15] Στην Malaya διανεμήθηκαν αναρχικές εκδόσεις από την Guangzhou.
ΑΝΑΡΧΙΚΗ ΑΓΚΙΤΑΤΣΙΑ
Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, μια ομάδα Κινέζων αναρχικών πήγε στη Βρετανική Malaya για να θέσει τα θεμέλια ενός ριζοσπαστικού επαναστατικού κινήματος. Μεταξύ αυτών ήταν ο Cheung Hong-sen (Zhang Hongchen) από την επαρχία Fujian, ο οποίος σύντομα μετακόμισε στη Σουμάτρα, ο Hu Tu-tsu (Hu Duchu), ο Fan Chang-pu (Fan Zhangfu) από την Guangzhou, που ήταν κοντά στον όμιλο του Shifu στην Κίνα. Το 1919, οι Hu, Fan, Goh Tun-ban (Wu Dongmin) και αρκετοί ακτιβιστές από τις Ομόσπονδες Πολιτείες της Μαλαισίας (όλοι κατάγονταν από την Guangzhou) οργάνωσαν την «Κοινωνία της Αλήθειας» (Zhen She) στη Σιγκαπούρη [16], η οποία λειτουργούσε ως παράρτημα της «Heart Society» που έδρευε στην επαρχία Guangdong της Νότιας Κίνας.
Ο επικεφαλής της Σιγκαπουριανής "Zhen She" ήταν ο Hu Tu-tsu και ο Fan Chang-pu ήταν υπεύθυνος για την προπαγάνδα. Η «Κοινωνία της Αλήθειας των Νοτίων Θαλασσών» διέδωσε ενεργά την αναρχική λογοτεχνία και βιβλιογραφία. Ένα από τα καθήκοντά τους το 1919 ήταν η οργάνωση μιας οικονομικής καμπάνιας, μέσω συνδρομών, για την εκτύπωση αναρχικών βιβλίων στη Μανίλα, με την οποία ασχολήθηκε ο εκδότης του «Pingmin», ο αναρχοκομμουνιστής Wa Lam (Hua Lin).[17] Επιπλέον, ο Hu Tu-tsu παρήγαγε προπαγανδιστικό υλικό στη γλώσσα της Μαλαισίας. [18] Συνολικά, σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, εκδόθηκαν περισσότερα από 10.000 αντίτυπα φυλλαδίων για τον αναρχισμό. [19]
Σημαντική ώθηση στην έξαρση του κινήματος έδωσαν τα γεγονότα της 4ης Μάη 1919 στην Κίνα, οι μαζικές διαμαρτυρίες που ξεκίνησαν με εκδηλώσεις ενάντια στις αποφάσεις της Διάσκεψης Ειρήνης του Παρισιού σχετικά με τη μεταφορά στην Ιαπωνία πρώην γερμανικών κτήσεων στο Shandong, οι οποιες και εξελίχθηκαν «σε μια γενικευμένη κοινωνική εξέγερση…» «... Αυτό το ενθουσιώδες κίνημα», είπε ένας από τους κορυφαίους αναρχικούς ακτιβιστές στη Malaya, «άσκησε μεγάλη επίδραση σε ολόκληρο το έθνος και αργότερα στις Νότιες Θάλασσες (Nanyang). Πολλοί άνθρωποι χωρίς ιδιοκτησία στις Νότιες Θάλασσες, βυθισμένοι εδώ και καιρό σε λήθαργο, ξύπνησαν. Και για πρώτη φορά γνωρισαν ότι υπάρχει κάτι όπως η Εργατική Πρωτομαγιά». [20]
Το κίνημα διαμαρτυρίας, το οποίο επηρεάστηκε από τα γεγονότα στην Κίνα, σάρωσε την αποικία Streets Settlement τον Μάη-Ιούνη του 1919, συνοδευόμενο από αντι-ιαπωνικές διαδηλώσεις, ταραχές και μποϊκοτάζ ιαπωνικών προϊόντων. Η βρετανική αστυνομία πήρε υπό την προστασία της τους Ιάπωνες εμπόρους. Οι περισσότεροι από τους διαδηλωτές ήταν εργαζόμενοι και φοιτητές. Στη Σιγκαπούρη, ως αποτέλεσμα των ταραχών, 3 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 8 τραυματίστηκαν. Οι διοργανωτές των αναταραχών ήταν η Πατριωτική Ένωση και η αναρχική «Κοινωνία της Αλήθειας». [21]
Οι βρετανικές αρχές κατηγόρησαν τον Hu και τον Fan για πολιτικά εγκλήματα: οργάνωση αντι-ιαπωνικού μποϊκοτάζ και απεργίες Κινέζων εργατών σε ιαπωνικές επιχειρήσεις κατασκευής μηχανών στη Σιγκαπούρη. Οι κατηγορούμενοι ισχυρίστηκαν ότι είχαν χρησιμοποιήσει το δικαίωμα να αντισταθούν στις «καταπιεστικές αρχές» («jianquan»). Τον Νοέμβρη του 1919, για τη διεξαγωγή αναρχικής αναταραχής, καταδικάστηκαν σε ισόβια από τη Malaya και έτσι η «Κοινωνία της Αλήθειας» έπαψε σύντομα να υπάρχει στην Σιγκαπούρη. [22]
Ο Goh Tun-ban, ο οποίος έφτασε στην Κουάλα Λουμπούρ τον Δεκέμβρη του 1917 ή στις αρχές του 1918, συγκέντρωσε γύρω του έναν κύκλο νέων διανοουμένων που μοιράζονταν τις ιδέες της κοινωνικής δικαιοσύνης και του αντιαυταρχισμού. Επίσης, δημιούργησε επαφές με τους τοπικούς κύκλους του KMT και, έχοντας λάβει οικονομική βοήθεια από Κινέζους εμπόρους, άρχισε τον Μάρτη του 1919 την έκδοση της εφημερίδας «Yik Khwan Po» («Yi Qunbao» / «Για το όφελος του λαού»). Αφού ανέλαβε τη θέση του εκδότη, ο Goh δημοσίευσε άρθρα γνώμης στην εφημερίδα που προωθούσαν αναρχοκομμουνιστικές απόψεις, καθώς και αποσπάσματα για τον αναρχισμό, τον μπολσεβικισμό κ.λπ. γραμμένα από άλλους συγγραφείς. [23]
Η «Yik Khwan Po» έπαιξε εξέχοντα ρόλο στην προπαγάνδα του κινήματος της 4ης Μάη και στο αντι-ιαπωνικό μποϊκοτάζ. Ο Goh προέτρεψε τους μαθητές/φοιτητές να επαναστατήσουν και «να σώσουν την Κίνα» [24]. Στα τεύχη της 16, 18, 19, 21, 23 και 24 Ιούλη 1919 της εφημερίδας δημοσίευσε μια σειρά άρθρων γνώμης, με τους τίτλους «Εθνική αυτοάμυνα», «Εθνικός αυτοκαθορισμός» και «Εθνική αυτοδιοίκηση». Χαρακτηρίζοντας το μποϊκοτάζ των ιαπωνικών αγαθών και τον αγώνα για την ανατροπή του μιλιταριστικού καθεστώτος στο Πεκίνο ως «αυτοάμυνα» και «αυτοδιάθεση», ο Goh υποστήριξε την εγκαθίδρυση στην Κίνα, σύμφωνα με το παράδειγμα της Ρωσικής Επανάστασης, ενός συστήματος Σοβιέτ, που το αντιλαμβανόταν ως «αυτοδιοίκηση», ως κυριαρχία του λαού και μέσω του λαού, που αντιστοιχούσε στο «ιδανικό του αναρχοκομμουνισμού». [25]
Μαζί με την πολεμική κατά του ιαπωνικού ιμπεριαλισμού και του αντιδραστικού καθεστώτος στο Πεκίνο, ο Goh υποστήριξε ανοιχτά τη δημιουργία μιας νέας κοινωνίας βασισμένης στην ελευθερία και την ισότητα. Στις 14 Απρίλη 1919, δημοσίευσε στην «Yik Khwan Po» ένα άρθρο εναντίον της υπάρχουσας ταξικής κοινωνίας, τονίζοντας ότι ο μόνος τρόπος για ένα νέο, δίκαιο σύστημα είναι η εξάλειψη του ταξικού συστήματος μέσω μιας κοινωνικής επανάστασης που θα γίνει από τον κοινό άνθρωπο. Αλλά για να το κάνουν οι μάζες, υποστήριξε ο συγγραφέας, η εκπαίδευση και η διαφώτιση είναι απαραίτητη και εδώ η διανόηση καλείται να παίξει σημαντικό ρόλο [26]. Ο Goh αποκαλούσε ανοιχτά τον εαυτό του αναρχικό, μιλολυσε για «ανθρωπισμό» και καταστροφή της «καταπιεστικής εξουσίας». Ο αναρχοκομμουνισμός, δήλωσε σε άρθρο του που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα του στις 9 Σεπτέμβρη 1919, είναι ο πιο ιερός από τους «ισμούς» και θα εξυπηρετήσει το καλό της ανθρωπότητας. [27]
Επιπλέον, ο Goh δημοσίευσε άρθρα για τον αναρχισμό στο όργανο του «Εργατικού Κόμματος» του Semarang (Ολλανδικές Ινδίες), «Zhen Libao». Τον Ιούνη του 1919, κλήθηκε δύο φορές γι' αυτό το θέμα στο βρετανικό αποικιακό όργανο για τις κινεζικές υποθέσεις, το «κινεζικό προτεκτοράτο» στην Κουάλα Λουμπούρ, και υποβλήθηκε σε εξαντλητική ανάκριση. [28]
Στις 29 Ιούλη 1919 οι αρχές στην Κουάλα Λουμπούρ συνέλαβαν τον Goh και πέντε άλλες φυσιογνωμίες της κινεζικής κοινότητας (συμπεριλαμβανομένου του επικεφαλής του Κομφουκιανού Σχολείου, Song Muk-lin και 4 εμπόρων). Δικάστηκαν τον Σεπτέμβρη και τον Νοέμβρη του 1919 και απελάθηκαν στην Κίνα. [29] Είναι ενδιαφέρον ότι σε μια δήλωση Τύπου που έγραψε ο Goh πριν από την απέλαση και δημοσιεύτηκε στην «Yik Khwan Po» στις 29 Νοέμβρη 1919, αντικατοπτρίστηκε μια ορισμένη αντίφαση και αφέλεια των απόψεών του. Έτσι, προτρέποντας τους συμπατριώτες του να δείξουν οξυδέρκεια και να αποδεχθούν την νέα σκέψη, πρότεινε οι εργαζόμενοι και οι επιχειρηματίες της Κίνας να ενωθούν στον αγώνα για να αγοράζουν μόνο κινεζικά αγαθά, να ανοίξουν σχολεία, να ανοίξουν εργοστάσια και να φτιάξουν πλοία, να μεταρρυθμίσουν την κοινωνία, να απαλλαγούν από την «καταπιεστική εξουσία» και να καθιερώσουν την «αυτοδιοίκηση». [30]
Η καταστολή και η απέλαση κορυφαίων αγωνιστών αποδεκάτισαν προσωρινά το αναρχικό κίνημα στη Malaya, αλλά δεν το συνέτριψαν. Όπως αναφέρεται στην έκθεση του Γραμματέα Κινεζικών Υποθέσεων των Ομοσπονδιακών Κρατών της Μαλαισίας, Aubrey Goodman, (26 Γενάρη 1925), στη χώρα υπήρχε από το 1919 μια Αναρχική Ομοσπονδία. [31] Αυτή η οργάνωση ήταν επίσης γνωστή ως «Αναρχικό Κόμμα» (Mo Cheng Fu Tong / Wuzhengfudang) και ήταν ένα παράρτημα της Εταιρείας Αναρχοκομμουνιστών Συντρόφων, που δημιουργήθηκε από τον Liu Shifu το 1914 στη Σαγκάη. Το πρόγραμμά του ανέφερε:
«Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφότητα, Κοινότητα Αγαθών, Συνεργασία. Ο καθένας κάνει ό,τι μπορεί και παίρνει ό,τι χρειάζεται: χωρίς κυβέρνηση, νόμους ή στρατιωτικές δυνάμεις, χωρίς ιδιοκτήτες, καπιταλιστές ή τάξη ελεύθερου χρόνου. Χωρίς χρήματα, θρησκεία, αστυνομία, φυλακή ή ηγέτες, χωρίς αντιπροσώπους, αρχηγούς οικογενειών, κανένα άτομο αμόρφωτο ή μη εργαζόμενο: κανένας κανόνας γάμου, κανένας βαθμός υψηλός ή χαμηλός, πλούσιος ή φτωχός και η μέθοδος που πρέπει να υιοθετηθεί δίνεται από οργάνωση συντρόφων με κέντρα επικοινωνίας, προπαγάνδα σε φυλλάδια, ομιλίες και εκπαίδευση, με παθητική αντίσταση σε αυτούς που βρίσκονται στην εξουσία. Μην πληρώνετε φόρους, σταματήστε την εργασία, σταματήστε το εμπόριο. με τη μέθοδο της άμεσης δράσης, δολοφονούν και διαδίδουν τη διαταραχή. Η αναρχία είναι η μεγάλη επανάσταση». [32]
Το 1920, αναρχικές ομάδες λειτουργούσαν ήδη στη Σιγκαπούρη, στο νησί Penang, στο Ipoh, στην Κουάλα Λουμπούρ και στο Seremban. Κορυφαίοι αναρχικοί αγωνιστές στη χώρα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ήταν ο Liu Kafei (στα καντονέζικα Lau Hak Fei) -ένας από τους αδελφούς του Shifu- ο Moh Kim Fung, δάσκαλος του σχολείου Lahat στο πριγκιπάτο του Perak, και ο Li Hui Chau, δάσκαλος στο σχολείο Pudu, κοντά στην Κουάλα Λουμπούρ. [33] Σημαντικό ρόλο στην επαναστατική προπαγάνδα στην Malaya έπαιξαν τα κινεζικά σχολεία και, όπως σημειώθηκε από τις βρετανικές αποικιακές αρχές, οι δεσμοί μεταξύ του KMT και των αναρχικών σε αυτή τη σφαίρα πραγματοποιήθηκαν, ειδικότερα, μέσω του λεγόμενου «Shiyan Tun» («δωδεκάδες»). [34] Σε μια προσπάθεια να υπονομεύσει την επιρροή ριζοσπαστικών στοιχείων, η διοίκηση εισήγαγε το 1920 νόμο για την υποχρεωτική εγγραφή των σχολείων.
Η ΑΝΟΔΟΣ ΚΑΙ Η ΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΑΝΑΡΧΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ
Η «Yik Khwan Po» παρέμεινε το εκφραστικό όργανο μέσω του οποίου συνεχίστηκε η αναρχική αγκιτάτσια. Για κάποιο διάστημα επικεφαλής της εφημερίδας ήταν ο σοσιαλιστής Pan Sichun (Fan Siqun), ο οποίος ανέλυε τη σχέση μεταξύ μισθωτών και καπιταλιστών από ταξική σκοπιά, κατήγγειλε τον εγωισμό των επιχειρηματιών και την εκμετάλλευση της μισθωτής εργασίας, αλλά υποστήριζε τον συμβιβασμό και την αρμονία μεταξύ των τάξεων. Τον Μάη του 1920, αρχισυντάκτης έγινε ο Liu Kefei (Lau Hak Fei) -ένας από τους αδελφούς αδελφός του Shifu- ο οποίος μετακόμισε στην Κουάλα Λουμπούρ από τη Μανίλα. Άνοιξε μια νέα ρουμπρίκα σε αυτή τη δημοσίευση, τον «Ελεύθερο Λόγο», ανακοινώνοντας (στο τεύχος της 14ης Μάη 1920) το καθήκον του να διαδώσει μια νέα κουλτούρα, νέα θεωρία και νέα σκέψη, εκλαϊκεύοντας επιστημονικές ανακαλύψεις και επιτεύγματα. Η στήλη χρησιμοποιήθηκε για να αναλύσει τα τρέχοντα γεγονότα και θέματα όπως η ελευθερία του λόγου, η εργασιακή εκπαίδευση, η παγκόσμια πολιτική, ο μπολσεβικισμός στη Ρωσία, η προλεταριακλη ηθική, ο σοσιαλισμός, η ανάπτυξη του πολιτισμού και η ηθική της ελευθερίας, η ισότητα, η αδελφότητα, οι κοινωνικοί μετασχηματισμοί. Ο Liu Kefei εξέθεσε τα κακά του υπάρχοντος συστήματος και προπαγάνδισε τον αναρχικό κομμουνισμό.
Στο άρθρο γνώμης «Μάζες και Εκπαίδευση» (5 Ιούνη 1920), ο αρχισυντάκτης τάχθηκε ανοιχτά με την επίτευξη μιας ελεύθερης «λαϊκής» κοινωνίας βασισμένης στις αρχές της «απόλυτης ισότητας» και της «απόλυτης ελευθερίας». [35] Η εφημερίδα επαίνεσε την επανάσταση στη Ρωσία, η οποία, κατά τη γνώμη του συγγραφέα του άρθρου, Bei Hua, προσπάθησε να μεταρρυθμίσει την κοινωνία μέσω της ανατροπής διαφόρων καταπιεστών από τις μάζες (άρθρο «Επαναστατικό Πνεύμα» στο τεύχος της 5ης Ιούλη 1920). Στις 18 Δεκέμβρη 1920, στην «YIk Khwan Po» δημοσιεύτηκε ένα άρθρο για τον ρωσικό μπολσεβικισμό.
Σε ένα άρθρο του Liu Kefei «Διανόηση και Επανάσταση» (30 Νοέμβρη 1920), έγινε μια προσπάθεια να εξεταστεί η πορεία της ταξικής πάλης σε παγκόσμια κλίμακα. Στις ανεπτυγμένες χώρες, έγραψε ο Κινέζος επαναστάτης, ο αγώνας μεταξύ του προλεταριάτου και της αστικής τάξης εκτυλίσσεται, και στις καθυστερημένες χώρες το καθήκον της στιγμής είναι η νίκη στη σύγκρουση μεταξύ των μαζών, αφενός, και των στρατιωτικών δικτατόρων και οι κυβερνητικές γραφειοκρατίες, αφετέρου. [36]
Ο Liu Kefei επιμελήθηκε την εφημερίδα μέχρι τον Μάρτη (;) του 1921. Η αναρχική δράση σταμάτησε για σχεδόν ένα χρόνο, αλλά μετά συνεχίστηκε. [37]
Το 1921, για πρώτη φορά στην ιστορία της Malaya, οι αναρχικοί γιόρτασαν με μεγάλο ενθουσιασμό την Πρωτομαγιά, παράνομα. Σε μια μεγάλη σύσκεψη που έγινε στο Ipoh, συμμετείχαν εργαζόμενοι και φοιτητές. Την επόμενη χρονιά, σκόπευαν να επαναλάβουν την επιτυχία και να διανείμουν δεκάδες χιλιάδες πρωτομαγιάτικα φυλλάδια και εκκλήσεις, αλλά κανένα από τα τυπογραφεία δεν διακινδύνευσε να τυπώσει το προπαγανδιστικό υλικό τους. Ωστόσο, την 1η Μάη 1923 οι αναρχικοί κατάφεραν να εκδώσουν ειδικά τεύχη των εφημερίδων «Tai Yeung» («Ήλιος»), που εκδόθηκαν από τον εκδοτικό οίκο «Yik Khwan Po» στην Κουάλα Λουμπούρ από τον τυπογράφο Luk Ngai Man από το Penang, και «Yan Kheun» («Οι Μάζες του Λαού»), που κυκλοφόρησε στο Gopeng (κοντά στο Ipoh) από τον Tsan Chan Tat (Xu Zhou).[38]
Σύμφωνα με μια κινεζική αναρχική πηγή του 1927, ο Xu Zhou πήγε στην Malaya το 1922 και άρχισε αμέσως να δημιουργεί επαφές σε όλη τη χώρα. Κυκλοφόρησε τα έντυπα «Tai Yeung» και «Yan Kheun» και στη συνέχεια οργάνωσε το έργο της Αναρχικής Ομοσπονδίας. [39]
Το 1922, νέες ελευθεριακές εκδόσεις άρχισαν αν διανέμονται στη χώρα: «Khung Sai Yam» («Hungshiyan» / «Σώζοντας τον Κόσμο») και «Khun Chan Tong" («Gongchandang" / «Κομμουνιστικό Κόμμα»), καθώς και το P. Το βιβλίο του Κροπότκιν «Αναρχική Ηθική». [40]
Το 1923, ένας εκπρόσωπος της κινεζικής αναρχικής ομοσπονδίας, ο Ai Zhen, πήγε στη Νοτιοανατολική Ασία από την Guangzhou για να δημιουργήσει επαφές με τους συντρόφους του στην Malaya και να τακτοποιήσει το οργανωτικό και εκδοτικό έργο. Πήγε να εργασθεί στο Γυμνάσιο Zhonglin στο νησί Penang και ταυτόχρονα ασχολήθηκε με τα ζητήματα της εργασιακής εκπαίδευσης. Ένα νυχτερινό σχολείο άνοιξε στο Penang, καθώς και στη Σιγκαπούρη. Ο Ai Zhen βοήθησε στην οργάνωση του τμήματος της Αναρχικής Ομοσπονδίας. Σύντομα, όμως, οι αρχές άρχισαν να παρακολουθούν τις δραστηριότητες αυτού του αναρχικού ακτιβιστή, του έστειλαν κατασκόπους και τον Δεκέμβρη του ίδιου έτους του στέρησαν το δικαίωμα να διδάσκει. [41].
Το 1924 το αναρχικό κίνημα στην Malaya έγινε αισθητά πιο ενεργό. Νέοι αγωνιστές εμφανίστηκαν, όπως οι Lai Wan και Ng Chi San (υπάλληλος κοσμηματοπωλείου), οι Tham Cheuk Ming και Fu Hon Wah (συνεργάτες της "Yik Khwan Po”), ο Ho Taan – στην Κουάλα Λουμπούρ, ο Chu Keung (Zhu Jiang, τσαγκάρης) στο Ampang, ο Wong Kheung Ah στο Ipoh; Fu Mong Sang και ο Thai Sui στο Penang. Επίσης, ο Fu Wahi Shang στο Seremban και ο Leong Yat Yu στη Σιγκαπούρη. [42] Αν και ο πυρήνας του κινήματος παρέμενε μικρός: σύμφωνα με τη βρετανική έκθεση του 1925, υπήρχαν περίπου 50 μέλη στην Αναρχική Ομοσπονδία. [43], ωστόσο, απολάμβανε ευρεία επιρροή μεταξύ των Κινέζων της Μαλαισίας, ειδικά μεταξύ των δασκάλων και των τυπογράφων [44], ειδικά στις αστικές περιοχές της αποικίας των Στενών και στις πιο ανεπτυγμένες πολιτείες της Μαλαισίας.
Στις 6 και 7 Φλεβάρη 1924, 13 αντιπρόσωποι από το Ipoh, την Κουάλα Λουμπούρ, τη Σιγκαπούρη, το νησί Penang και το Songkhla (Σιάμ / Ταϊλάνδη), πήραν μέρος στη σύσκεψη της Αναρχικής Ομοσπονδίας της Χερσονήσου, που πραγματοποιήθηκε στο Penang. Συζητήθηκαν τα ζητήματα της δημιουργίας μιας σταθερής οργάνωσης, του ανοίγματος σχολείων εργασίας και της επέκτασης των εργατικών κινητοποιήσεων. [45] Αποφασίστηκε ότι οι δάσκαλοι πρέπει να είναι πιο ενεργοί στην κινητοποίηση μεταξύ των μαθητών στα σχολεία και οι εργαζόμενοι μεταξύ των συναδέλφων στους χώρους εργασίας. Σχεδιάστηκε επίσης η επέκταση των ταραχών στους δρόμους. [46] Ωστόσο, η έδρα της Αναρχικής Ομοσπονδίας στο Guangzhou δεν ενέκρινε ορισμένες αποφάσεις της συνάντησης ως τη δημιουργία ξεχωριστών τμημάτων για τα οικονομικά, την επαγρύπνηση, την προπαγάνδα μεταξύ όλων των τμημάτων του πληθυσμού και τη δημιουργία τοπικών αναρχικών ομάδων. [47]
Μετά το τέλος της σύσκεψης ορισμένοι συμμετέχοντες συνελήφθησαν από πράκτορες των βρετανικών αρχών. Έχοντας καταφέρει να διαφύγει, ο Ai Zhen πήγε στη Σιγκαπούρη, αλλά μετά την έκδοση εντάλματος σύλληψής του, έπρεπε να εγκαταλείψει την Malaya και να καταφύγει στην Μπανγκόκ. [48]
Την ίδια χρονιά, οι αναρχικοί κυκλοφόρησαν ένα φυλλάδιο με τίτλο «Kwong Ming» («Φως»), το οποίο τυπώθηκε στο τυπογραφείο της «Yik Khwan Po» και διανεμήθηκε σε μέλη εργατικών συνδικάτων, συντεχνιών και μαθητών σχολείων καθώς και μέλη άλλων οργανώσεων σε όλη την Malaya. [49]
Οι αποικιακές αρχές ανησυχούσαν σοβαρά από την ανάπτυξη του αναρχικού κινήματος και την επιρροή του. Το πρόσχημα για τη συντριβή του ήταν μια απόπειρα δολοφονίας, που οργανώθηκε από αναρχικούς στην Malaya το 1925.
Στις 3 Γενάρη 1925, ως απάντηση στην καταστολή, δύο αναρχικοί επρόκειτο να δολοφονήσουν τον Laurence Guillemard, Κυβερνήτη των Straits Settlements και Ύπατο Αρμοστή των Ομόσπονδων Πολιτειών της Μαλαισίας, στο Penang, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού επιθεώρησης, αλλά το σχέδιό τους απέτυχε. Στη συνέχεια, οι αρχές των Ομόσπονδων Κρατών της Μαλαισίας επιλέχθηκαν ως στόχος της επίθεσης.
Στις 23 Γενάρη 1925, το πρωί, μια 26χρονη αναρχική, η Wong Sau Ying (Wong Sung / Huang Suying) επιχείρησε να σκοτώσει τον Βρετανό αξιωματούχο για τις κινεζικές υποθέσεις στο Selangor, Daniel Richards. Μια γυναίκα με κοντά μαλλιά, λευκό σακάκι, μαύρη φούστα, λευκά παπούτσια και κάλτσες, μπήκε στο κτίριο της διοίκησης του κινεζικού προτεκτοράτου στην Κουάλα Λουμπούρ, κρατώντας στο χέρι της ένα μικρό καφέ χαρτοφύλακα. Βλέποντας τον Richards και τον συνεργάτη του W.L. Η Blythe να κάθονται στο τραπέζι, στράφηκε στον Richards, που μιλούσε στο τηλέφωνο. Μετά άνοιξε τον χαρτοφύλακα και έσπρωξε ένα εκρηκτικό μηχανισμό προς τον Richards. Έγινε μια έκρηξη. Ο Richards, ο Blythe και η γυναίκα τραυματίστηκαν. Η Wong Sau Ying συνελήφθη και καταδικάστηκε σε 10 χρόνια φυλάκιση. Αργότερα αυτοκτόνησε στη φυλακή Pudu. [50]
Μετά από αυτό το περιστατικό, η καταστολή κατά της αριστεράς και των αναρχικών στην Μαλάγια εντάθηκε. Τον Ιούλη του 1925, η βρετανική κυβέρνηση έδωσε εντολή στον Κυβερνήτη των Στενών να λάβει «τα απαραίτητα μέτρα για να καταστείλει» τα παρακλάδια του KMT στην Μαλαισία. Αυτή η απόφαση αφορούσε και τους αναρχικούς. Πολλοί από αυτούς συνελήφθησαν και οι πιο δραστήριοι απελάθηκαν από την Malaya. Από αυτά τα χτυπήματα το αναρχικό κίνημα δεν ανέκαμψε και σύντομα εξαφανίστηκε, αν και η συνδικαλιστική επιρροή ήδη από το 1926–27 έγινε αισθητή στον κλάδο της Ένωσης Μηχανικών του Χονγκ Κονγκ. [51]
Τη θέση της άκρας αριστεράς πήραν οι λενινιστές. Οι απεσταλμένοι του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος προσπάθησαν να ξεκινήσουν αναταραχή στην Malaya το 1921–1923. [52] Οι μπολσεβίκικες ιδέες διαδόθηκαν στη χώρα μέσω κομμουνιστών από την Κίνα και την Ολλανδική Ινδία από το 1924-1925 και από το 1926 μέσω των μελών του Κομμουνιστικού Κόμματος Ινδονησίας, που κατέφυγαν στην Malaya μετά την καταστολή των εξεγέρσεων στην Ιάβα και τη Σουμάτρα. Έχοντας προσχωρήσει στο τοπικό KMT, οι κομμουνιστές σχημάτισαν μια Επαναστατική Επιτροπή με επικεφαλής τους ίδιους. [53] Μετά τη διάσπαση του KMT το 1927, οι υποστηρικτές του μπολσεβικισμού δημιούργησαν το «Κίνημα των Εργατών και των Αγροτών» και το 1930, το Κομμουνιστικό Κόμμα της Malaya. [54] Η παρουσία των αναρχικών δεν ήταν ιδιαίτερα καρποφόρα, αν και η Σιγκαπούρη παρέμεινε ένα από τα κέντρα δεσμών μεταξύ Κινέζων αναρχικών μέχρι τη δεκαετία του 1960.
[1] V.A. Tyurin. Istoriya Malaysii. Kratkiy ocherk. Moskva, 1980. P. 93–95, 119.
[2] C.F. Yong, R.B. McKenna. The Kuomintang Movement in British Malaya 1912–1949. Singapore, 1990. Р.11–13.
[3] Ibid. P.237.
[4] See J. Chesneaux. Le mouvement ouvrier chinois de 1919 à 1927. Paris; La Haye, 1962. P.202–203.
[5] Ou Xi. Nanyang wuzhenfu zhui yundung zhi gaikuang // raforum.info
[6] Εκτός από τον Liu Shifu, τρία από τα αδέλφια του δρούσαν επίσης στο αναρχοκομμουνιστικό κίνημα. Ένας από αυτούς ήταν ο Liu Shixin, που το 1918–1919 κυκλοφόρησε μια εφημερίδα στο Medan της Σουμάτρας, αλλά απελάθηκε από τις εκεί αρχές, και ένας άλλος ήταν ο Liu Kafei, ο οποίος δραστηριοποιήθηκε στη Μανίλα των Φιλιππίνων και την Malaya. See: C.F. Yong. The origins of Malayan Communism. Singapore, 1997. P.43.
[7] Δημιουργήθηκε στην Guangzhou τον Ιούλη του 1912 και είχε τμήματα στην Μανίλα και την Σιγκαπούρη. See: C.F. Yong. The origins of Malayan Communism... P.43.
[8] E.S. Krebs. Shifu, Soul of Chinese Anarchism. Boston, 1998. Р.153; D.S.S. Cairns. Anarchist Publications of the May Fourth Era // anarchiststudies.mayfirst.org
[9] Report on the Canton Trade Union Movement // Russian State Archives for Social and Political History (RGASPI). 534/7/342. P.110; J. Chesneaux. Op.cit. P.202, 225.
[10] E. Yu. Staburova. Anarhizm v Kitae 1900–1921. Moskva, 1983. P.99.
[11] C.F. Yong, R.B. McKenna. Op.cit. P.238; Yeo Kim Wah. Political Development in Singapore 1945–1955. Singapore, 1973. P.203.
[12] British documents on foreign affairs: reports and papers from the Foreign Office confidential print. Part II, From the First to the Second World War. Series E, Asia, 1914–1939. Ed.by Ann Trotter. Vol.26. October 1921 — February 1922. Bethesda, 1994. Р.72.
[13] Documents on British Foreign Policy 1919–1939. First Series. Vol.XIV. Far Eastern Affairs 1920–22. London, 1966. P.415.
[14] G. Chufrin. Singapur. Moskva, 1970. P.19.
[15] Khoo Kay Kim. A Brief History of Chinese Labour Unrest Before 1941 // Malaysia in History. Journal of Malaysian Historical Society. Kuala Lumpur, 1982. Vol.25. P.60.
[16] C.F. Yong. The origins of Malayan Communism. P.17–18.
[17] Ibid. P.18.
[18] Ou Xi. Op.cit.
[19] Anarho-kommunisticheskaya federaziya Kitaya. Kitayskie anarhisty i internazional‘nyi anarhicheskiy kongress // Anarhicheskiy vestnik. 1923. №5–6. November – December. P.76.
[20] Quot. in: D. Khoo Kay Kim, R. Singh Malhl. Chinese Anarchists Started Trade Unions // The Sunday Star. Kuala Lumpur, 12.09.1993.
[21] Khoo Kai Kim. Sedikit informasi tentang sejarah dari para revolusioner di tanah Melayu // www.facebook.com; Huei-Ying Kuo. Transnational business networks and sub-ethnic nationalism. Chinese business and nationalist activities in interwar Hong Kong and Singapore, 1919–1941. Ann Arbor, 2007. P.92–93.
[22] Yong C.F. Origins and Development of the Malayan Communist Movement, 1919 – 1930 // Modern Asian Studies. Cambridge, 1991. Vol.25. No.4. October. P.626–627; Sze-Chieh Ng. Silenced Revolutionaries: Challenging the Received View of Malaya‘s Revolutionary Past. A Thesis Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Master of Arts. Tempe: Arizona State University, 2011. P.12.
[23] Sze-Chieh Ng. Op.cit. P.13; Yong C.F. Origins and Development... P.627.
[24] Sze-Chieh Ng. Op.cit. P.14.
[25] Yong C.F. Origins and Development... P.627.
[26] Sze-Chieh Ng. Op.cit. P.14.
[27] Yong C.F. Origins and Development... P.628.
[28] Idem. The origins of Malayan Communism. P.23–27.
[29] Idem. The origins of Malayan Communism. P.26; Idem. Chinese Leadership and Power in Colonial Singapore. Singapore, 1992. P.206.
[30] Idem. Origins and Development... P.628.
[31] Ibid. P.629.
[32] D. Khoo Kay Kim, R. Singh Malhl. Op.cit.
[33] Khoo Kai Kim. Sedikit informasi...
[34] C.F. Yong, R.B. McKenna. Op.cit.
[35] C.F. Yong. Origins and Development... P.628–629; Idem. Chinese Leadership and Power... P.207.
[36] Idem. Origins and Development... P.629.
[37] Idem. The origins of Malayan Communism... P.43.
[38] D. Khoo Kay Kim, R. Singh Malhl, Op.cit.; Khoo Kai Kim. Op.cit.; D.S.S. Cairns. Op.cit.
[39] Ou Xi. Op.cit.
[40] D. Khoo Kay Kim, R. Singh Malhl. Op.cit.
[41] Ou Xi. Op.cit.
[42] Khoo Kai Kim. Sedikit informasi...
[43] C.F. Yong. Origins and Development... P.630.
[44] D. Khoo Kay Kim, R. Singh Malhl. Op.cit.
[45] Ou Xi. Op.cit.
[46] Khoo Kai Kim. Sedikit informasi...
[47] C.F. Yong. The origins of Malayan Communism... P.32–33.
[48] Ou Xi. Op.cit.
[49] C.F. Yong. The origins of Malayan Communism... P.30.
[50] Ou Xi. Op. cit.; Bomb Mystery: Protector of Chinese Seriously Injured // The Straits Times. Singapore, 26.01.1925. P.9; The Bomb Outrage: Satisfatory Progress of The Injured // The Straits Times. Singapore, 27.01.1925. P.10; Bomb Outrage: The Outcome of Anarchistic Ideas // The Straits Times. Singapore, 28.01.1925. P.10; Bomb Outrage: Bobbed Hair Woman Charged With Attempted Murder // The Straits Times. Singapore, 30.01.1925. P.10; D. Khoo Kay Kim, R. Singh Malhl Op.cit.; C.F. Yong. The origins of Malayan Communism... P.32.
[51] About syndicalists on the Union of Mechanivs s.: E. Yu. Staburova. Anarhizm i rabochee dvizhenie v Kitae v nachale XX veka // Kitay: gosudarstvo i obshchestvo. Moskva, 1977. P.213.
[52] C.F. Yong. Origins and Development... P.630 ff.
[53] Cheah Boon Kheng. From PKI to the Comintern, 1924–1941: The Apprenticeship of the Malayan Communist Party. Ithaca, 1992. P.8–10.
[54] V.A. Tyurin. Op.cit. P.152–154.
*Μετάφραση: Ούτε Θεός-Ούτε Αφέντης.
