Σύντομη βιογραφία της Ρωσίδας αναρχικής και συγγραφέα Ida Mett.
Η Ida Mett γεννήθηκε ως Ida Gilman τον Ιούλη του 1901 στο Smorgon της παλιάς ρωσικής αυτοκρατορίας που τώρα βρίσκεται στη Λευκορωσία. Το Smorgon ήταν μια μικρή βιομηχανική πόλη με κυρίως εβραϊκό πληθυσμό του οποίου ο κύριος εργοδότης ήταν ένα βυρσοδεψείο. Ο πατέρας της ήταν έμπορος υφασμάτων και είχε πολλά ετεροθαλή αδέλφια.
Η Ida επέλεξε να σπουδάσει Ιατρική και σχεδόν αμέσως με την έναρξη των σπουδών της άρχισε να συναναστρέφεται κύκλους αναρχικών στη Μόσχα. Μερικές εβδομάδες πριν πάρει το πτυχίο της, το 1924, συνελήφθη από τις σοβιετικές αρχές για τις ανατρεπτικές της δραστηριότητες. Κατόρθωσε όμως να δραπετεύσει από τη Ρωσία με τη βοήθεια Εβραίων λαθρεμπόρων σε ηλικία 23 χρόνων.
Έζησε στην Πολωνία για 2 χρόνια και έπειτα από ένα διάστημα στο Βερολίνο, έφθασε στο Παρίσι το 1926. Είχε υιοθετήσει ήδη το επώνυμο Mett (πολλοί άλλοι Ρώσοι επαναστάτες είχαν κάνει το ίδιο, όπως οι Volin, Novomirsky και άλλοι).
Συμμετείχε στην έκδοση της «Dielo Trouda», του περιοδικού που ιδρύθηκε από τον Ουκρανό αναρχικό Nestor Makhno και το Ρώσο Peter Arshinov.
Συμμετείχε ακόμα στη συγγραφή της περίφημης «Πλατφόρμας της Γενικής Ένωσης Αναρχικών».
Τέθηκε εκτός της ομάδας το 1928 και ο λόγος που δόθηκε γι’ αυτό ήταν ότι εκδιώχθηκε επειδή συμμετείχε σε κάποιες θρησκευτικές ιεροτελεστίες. Στην πραγματικότητα, είχε ανάψει ένα κερί. στο θάνατο του πατέρα της Meyer Gilman. Δόθηκαν όμως άλλοι λόγοι: βοήθησε το Makhno να εκδώσει τα απομνημονεύματά του, προτείνοντάς του κάποιες αλλαγές που ο Makhno αρνήθηκε και εκδιώχθηκε.
Στο μεταξύ, στην ομάδα «Dielo Trouda» η Ida είχε συναντήσει τον Nicolas Lazarevitch, έγιναν σύντροφοι και εξέδωσαν από κοινού την εφημερίδα «La Liberation Syndicale» («(Συνδικαλιστική Απελευθέρωση»). Άρχισαν, επίσης, να οργανώνουν εκδηλώσεις εκθέτοντας την κατάσταση της εργατικής τάξης στη Ρωσία. Πραγματοποιήθηκαν αρκετές εκδηλώσεις στη Γαλλία, το Βέλγιο και την Ελβετία.
Στις 25 Νοεμβρίου 1928, την επόμενη μιας από αυτές τις εκδηλώσεις, απελάθηκαν από τη Γαλλία. Εγκαταστάθηκαν στο Βέλγιο όπου έζησαν έως το 1936, με 2 χρόνια ενδιάμεσα που έζησαν παράνομοι στη Γαλλία και στην Ισπανία.
Στο Βελγιο συνάντησαν τους Ascaso και Buenaventura Durruti, οι οποίοι τους προσκάλεσαν στην Ισπανία, όπου οι Mett και Lazarevitch μίλησαν σε διάφορες μεγάλες συγκεντρώσεις και παρευρέθηκαν στους εορτασμούς της Πρωτομαγιάς του 1931 στη Βαρκελώνη, με τον Volin, ως αντιπρόσωποι του ρωσικού αναρχικού κινήματος.
Η Mett προσέφερε τις ιατρικές της γνώσεις μετά τους πυροβολισμούς που είχαν ως αποτέλεσμα τον τραυματισμό στον βραχίονα του Ascaso.
Επίσης, η Ida Mett έγραψε για τις εμπειρίες της στην επαναστατική συνδικαλιστική εφημερίδα «La Revolution Proletarienne» («Η Προλεταριακή Επανάσταση») που εκδιδόταν από τον Perre Monatte και άλλους. Δραστηριοποιήθηκε, επίσης, στους αναρχικούς και αντιμιλιταριστικούς κύκλους του Βελγίου.
Σπούδασε εκ νέου Ιατρική, πήρε το πτυχίο της, αλλά δεν της επιτράπηκε να ασκήσει το ιατρικό επάγγελμα είτε στο Βέλγιο είτε τη Γαλλία. Οι Mett και Lazarevitch μαζί με τον Jean De Boe, εξέδωσαν τη διμηνιαία εφημερίδα «Le Reveil Syndicaliste», από την οποία εκδόθηκε μόνο ένα τεύχος επειδή οι δύο τελευταίοι απελάθηκαν και κατηγορήθηκαν για διάφορες δραστηριότητές τους.
Επέστρεψαν στη Γαλλία το 1936 όπου ζούσαν παράνομα στο Pre Saint Gervais. Όλες οι προσπάθειες του να γίνουν Γάλλοι πολίτες απορρίπτονταν μέχρι το θάνατό τους, ενώ οι άδειες παραμονής τους ανανεώνονταν αρκετά διστακτικά.
Συνελήφθησαν εκ νέου στις 8 Μάη 1940 και φυλακίστηκαν. Η Ida και ο 8χρονος γιος της στάλθηκαν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Rieucros όπου παρέμειναν μέχρι τον Απρίλιο του 1941. Πήγαν τότε στη Μασσαλία με σκοπό να αναχωρήσουν για τις ΗΠΑ, αλλά η αίτησή τους απορρίφτηκε. Χάρη όμως στον Boris Souvarine, ενός από τους φίλους και συντρόφους τους, κατάφεραν να βρουν καταφύγιο στο La Garde Freinet στο Τμήμα Var, αλλά υπό επιτήρηση. Μετέπειτα μετακινήθηκαν στο Draguignan μέχρι την άνοιξη του 1946.
Το 1936 η Ida ήταν γραμματέας του σωματείου εργαζομένων στο φωταέριο. Από το 1948 έως το 1951 εργάστηκε ως γιατρός σε ένα σανατόριο για παιδιά Εβραίων στο Brunoy. Από τις αρχές της δεκαετίας του ‘50 μέχρι το θάνατό της, εργάστηκε ως τεχνική μεταφράστρια στη χημική βιομηχανία.
Το 1948 κυκλοφόρησε το διάσημο βιβλίο της «Η Κομμούνα της Κροστάνδης» που εκδόθηκε από τον εκδοτικό οίκο Spartacus και αναζωπύρωσε τη διαμάχη σχετικά τα γεγονότα. Έγραψε, επίσης, μια σημαντική μελέτη με τίτλο «Ο Ρώσος αγρότης κατά τη διάρκεια και μετά την Επανάσταση», που κυκλοφόρησε το 1968 πάλι από τον οίκο Spartacus. Μια άλλη εργασία, με τίτλο «Ιατρική στην ΕΣΣΔ» κυκλοφόρησε το 1953. Η Mett συνέβαλε, επίσης, σε μια ειδική έκδοση του περιοδικού «Est et Ouest» («Ανατολή και Δύση») που κυκλοφόρησε το 1957, σχετικά με τον ευρωπαϊκό κομμουνισμό μετά το θάνατο του Στάλιν, μα τον Souvarine και άλλους. Από κοινού με τον Lazarevitch έγραψαν, ακόμα, το έργο «Το σοβιετικό σχολείο» που εκδόθηκε το 1954.
Πέθανε στο Παρίσι στις 27 Ιουνίου 1973.
* Κείμενο του Nick Heath στο libcom.org. Eλληνική μετάφραση «ούτε θεός-ούτε αφέντης», 2 Σεπτέμβρη 2007.