Η αυτοδιαχείριση είναι συνώνυμη της αυτοδιεύθυνσης και πάει χέρι-χέρι με την αποανάπτυξη και την προσπάθεια αποκρατικοποίησης και συνεργατικής διεύθυνσης της οικονομίας, έντυπες εκφράσεις των οποίων παρουσιάσαμε εδώ τις αμ΄σως προηγούμενες βδομάδες.
Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια μικρή αναδρομή στα εγχειρήματα αυτοδιαχείρισης, στα όρια και τις δυνατότητές τους είτε σε επαναστατικές περιόδους είτε στην πραγματικότητα των σύγχρονων αγώνων: οι εργοστασιακές επιτροπές στη Ρωσία της περιόδου 1917-1921, η Ισπανία της περιόδου 1936-1939, η Γιουγκοσλαβία των δεκαετιών του ’60 και του ’70, η ωρολογοποιία LIP στη Γαλλία το 1973, η Αργεντινή, η Βραζιλία και το Μεξικό του σήμερα μαζί με κάποιες εμπειρίες και κινήματα στον Καναδά, την Ελβετία, την Ιταλία και τη Μ. Βρετανία τις τελευταίες δεκαετίες. Αποτελεί δε μια συλλογική προσπάθεια των οργανώσεων Alternative Libertaire της Γαλλίας και της Union Communiste Libertaire του Κεμπέκ του Καναδά, που κινούται στον ιδεολογικο-πολιτικό χώρο της ελευθεριακής αριστεράς.
Το ανά χείρας βιβλίο χαρακτηρίζεται από την πρώτη έως την τελευταία σελίδα του από μια πολιτική γραμμή που αναδεικνύει το αδιαμφισβήτητο γεγοός ότι χωρίς την αυτοδιαχείριση κανένα σχέδιο χειραφέτησης δεν είναι βιώσιμο. Γιατί οι εργοδότες έχουν ανάγκη τους εργάτες και όχι το αντίστροφο.
Η ιστορική και διεθνής εμπειρία είναι πολύτιμη για τις προσπάθειες αυτοδιαχείρισης του σήμερα, καθώς βιώνουμε μια βαθιά, δομική κρίση του καπιταλισμού – φαινόμενο παγκόσμιο και όχι μονάχα ελληνικό. Η αυτοδιαχείριση μπορεί να λύσει βασικά βιοτικά προβλήματα των εργαζομένων, που σήμερα πετιούνται εκτός της κλασικής καπιταλιστικής αγοράς εργασίας, με ελάχιστες πιθανότητες να επανενταχτούν σε αυτήν. Διαχειριζόμενοι οι ίδιοι το προϊόν της εργασίας τους, μπορούν να εξασφαλίσουν τα προς το ζην και μάλιστα με πιο αξιοπρεπή τρόπο.
Η αυτοδιαχείριση αποτελεί μια προεικόνιση της κοινωνίας που ονειρευόμαστε. Μιας κοινωνίας όπου οι ίδιοι οι εργαζόμενοι θα αποφασίζουν τι θα παράγουν, πώς θα το παράγουν, πώς θα το διακινούν. Αυτό θα γίνεται σε συνεχή διάλογο με την υπόλοιπη κοινωνία, ώστε να ικανοποιούνται οι ανάγκες της χωρίς να δημιουργούνται νέες επίπλαστες, και με έλεγχο από αυτήν, ώστε η παραγωγή να μην έρχεται σε αντίθεση με τους όρους ζωής των ανθρώπων και της φύσης.
Η συλλογική προσπάθεια και η αποδέσμευση από τον μύθο ότι είναι αναγκαία η ύπαρξη εργοδότη/αφεντικού, δημιουργούν την απαραίτητη παρακαταθήκη για την «επόμενη μέρα», όταν ολόκληρη η κοινωνία θα κληθεί να διαχειριστεί συλλογικά κάθε πλευρά της ζωής της. Οι αυτοδιαχειριζόμενες επιχειρήσεις, τα εγχειρήματα αυτοοργάνωσης κάθε μορφής, θα αποτελέσουν την «υλική βάση» που θα επιτρέψει την ικανοποίηση των πιο βασικών αναγκών των ανθρώπων κατά την πρώτη –κρίσιμη– περίοδο της «επόμενης μέρας».
Το στοίχημα που έχουν να κερδίσουν τα εγχειρήματα αυτοδιαχείρισης είναι διπλό: πρώτα πρέπει να καταφέρουν να εξασφαλίσουν στα μέλη τους ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης –κάτι που θα λειτουργήσει παραδειγματικά για τους υπόλοιπους εργαζόμενους– και ταυτόχρονα να διασφαλίσουν τη μη ενσωμάτωσή τους στον καπιταλισμό – ένα σύστημα που έχει αποδείξει πολλάκις ότι μπορεί να αφομοιώνει και να ενσωματώνει ριζοσπαστικά κινήματα και ιδέες. Στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια αρχίζουν να επανεφευρίσκονται πράγματα που, ενώ υπήρχαν στο παρελθόν, είχαν ξεχαστεί για δεκαετίες ή είχαν απαξιωθεί στη συλλογική συνείδηση λόγω του ευτελισμού τους από το κράτος, τα κόμματα και τους εργατοπατέρες: τον συνεταιρισμό, τη συνεργατικότητα, την αλληλεγγύη. Έννοιες και αξίες που σήμερα γίνεται προσπάθεια να επαναθεμελιωθούν, μακριά από αναθέσεις, ιεραρχίες και γραφειοκρατικές αγκυλώσεις.
*Πηγή: http://kolektives.org
