Πριν από ένα χρόνο, στις 11 Σεπτεμβρίου 1016 έφυγε από τη ζωή ο φίλος και σύντροφος Παύλος. Την Κυριακή 10 του Σεπτέμβρη, στις 3.00 μμ έγινε μάζεμα στο μνήμα του, στο Τρίτο Νεκροταφείο Νίκαιας.
Τι έγραφε ο Παύλος Ναθαναήλ το 1991 για την ολική άρνηση στράτευσης:
Αρνούμαι να υπηρετήσω τη στρατιωτική θητεία επειδή θεωρώ το στρατό ένα ένοπλο μηχανισμό βίας επιφορτισμένο να διατηρεί στο εσωτερικό της χώρας του, την ισχύουσα κοινωνική οργάνωση και να φροντίζει για την επέκταση των συμφερόντων της κυρίαρχης τάξης στο εσωτερικό της. Η ιστορία του ελληνικού στρατού δεν ξεφεύγει από τον κανόνα: εμφύλιος, Κορέα, χούντα, Πολυτεχνείο το βεβαιώνουν.
Αν ο πόλεμος δεν είναι παρά μια πράξη βίας προορισμένη να εξαναγκάσει τον αντίπαλο να εκτελέσει τη θέλησή μας, μου είναι αδύνατο να συμμετέχω σε άλλου είδους πόλεμο που διεξάγεται αδιάκοπα ανάμεσα: σε εκείνους που διατηρούν ψεύτικους διαχωρισμούς ανάμεσα στους ανθρώπους και τους λαούς και σ’ αυτούς που θέλουν να τους εξαλείψουν, σ’ όσους θέλουν να διαιωνίσουν την κυριαρχία τους πάνω στην κοινωνία κι όσους αγωνίζονται να την καταργήσουν μαζί με κάθε μορφή κυριαρχίας, σ’ αυτούς που εξακολουθούν να χρησιμοποιούν τη βία και τον καταναγκασμό σαν κανόνα που ρυθμίζει τις ανθρώπινες σχέσεις και στους άλλους που επιθυμούν να οικοδομούν στο εξής σχέσεις μεταξύ ελεύθερων και ελεύθερα συνεργαζόμενων ατόμων.
Ο ρόλος του στρατού σαν ιεραρχικού μηχανισμού βρίσκεται σταθερά με το μέρος των πρώτων ενώ οι θέσεις μου και οι κοινωνικές μου πεποιθήσεις με τοποθετούν στο χώρο των δεύτερων. Ο σημερινός κόσμος που διαδέχεται την εποχή της κούρσας εξοπλισμών των ΗΠΑ-ΕΣΣΔ, δημιούργησε ένα υπερεθνικό σχηματισμό στην Ευρώπη που φαίνεται ότι θα αποτελέσει έναν ανταγωνιστικό πόλο κυριαρχίας απέναντι στην προσωρινή μονοκρατορία των ΗΠΑ. Έτσι ώστε σήμερα ξεπερνώντας το όραμα της ΕΟΚ, μιλάνε για «Κοινό Ευρωπαϊκό Σπίτι», υπογράφουν τη ΔΑΣΕ και προχωράνε ακόμα στη συγκρότηση ενός ευρωπαϊκού στρατιωτικού σχεδιασμού καταργώντας στην πράξη τα σύνορα με ρυθμό γρηγορότερο από αυτόν που καταργούνται στα κεφάλια ορισμένων αριστερών. Και είναι λιγότερο αστείο, οι ντόπιοι διαχειριστές της εξουσίας που στις κοινοβουλευτικές τους αγορεύσεις αποκαλούν ήδη «πατρίδα» τους την Ευρώπη –έτσι όπως αποκαλούσαν πριν λίγα χρόνια την Αμερική- αυτού που γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα πόσο [σημείωση: πως] σε λίγο καιρό το σύνολο της κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής δραστηριότητας της χώρας θα εξαρτάται από τις αποφάσεις των ευρωπαίων «συνεταίρων» τους, να μας κατηγορούν για τη στάση μας ενάντια στο ψέμα των συνόρων και των πατρίδων.
Αγωνίζομαι για να καταστεί κοινωνικά αποδεκτό, οριστικό, το δικαίωμά μου να αρνούμαι να σκοτώνω ΚΑΤΑ ΔΙΑΤΑΓΗΝ. Επιθυμών την κατάργηση κάθε δεσμού που διαμορφώνει συνειδήσεις πρόθυμες για το σκοπό αυτόν, να σκοτώνουν δηλ. κατά διαταγήν.
Η ύπαρξη τέτοιων θεσμών εξαρτάται και από τη διατήρηση κάθε άλλου που καλλιεργεί τον κοινωνικό ανταγωνισμό, την ιεραρχία και την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο-η πάλη για την εξαφάνισή τους είναι όρος απαραίτητος για την εξαφάνιση του μιλιταρισμού και του πολέμου.
Δε ζητάω να αλλάξω τη στρατιωτική με κάποια άλλου είδους θητεία. Θεωρώ ότι κάθε υπηρεσία ενταγμένη στον κρατικό σχεδιασμό ακόμα κι αν είναι ξένη και συμπληρωματική της στρατιωτικής γίνεται –κι αυτό εκδηλώνεται πιο φανερά και ειδικά σε μια περίοδο πολέμου– ουσιαστικά στρατιωτική υπηρεσία. Η αποτροπή του πολέμου βασίζεται στην ανάπτυξη πνεύματος διεθνιστικής αλληλεγγύης και στο ξερίζωμα των ιεραρχικών δομών που μετατρέπουν τους πολίτες σε πειθήνια όργανα εκτέλεσης αποφάσεων που επιβάλλονται στην κοινωνία από τα πάνω.
Σήμερα που οι άνθρωποι μετατρέπονται ολοένα περισσότερο σε πράγματα και τα πράγματα αποκτούν ουσιαστικά ανθρώπινες ιδιότητες δεν είναι παράξενο που τόσο συχνά, κατά την κοινή έκφραση «μιλάει το χρήμα», «μιλάει η εξουσία» αλλά σιωπούν πλέον οι άνθρωποι.
Εμείς θέτουμε στην κοινωνία –και αυτό είναι δικαστήριο του οποίου την κρίση θα ζητήσουμε- τη στάση μας και τον αγώνα μας ενάντια στο κράτος, το μιλιταρισμό και τον πόλεμο, τους μόνους πραγματικούς εχθρούς της ανθρωπότητας. Καιρός πια να μιλήσουν ξανά οι άνθρωποι.
Στρατιωτικές Φυλακές Αυλώνας, τέλη του 1991
(Περιοδικό "Αρνούμαι", Χειμώνας 1992, περίοδος Β', τεύχος 6).
*Διαβάστε, επίσης, στο https://athens.indymedia.org/post/1562714/
