Πρόλογος στο βιβλίο “Οι ακροδεξιές οργανώσεις στη μεταχουντική εποχή - ένθετο του περιοδικού ‘Ο Αναρχικός’” (1986-2014)”
Κατ’ αρχάς, θα ήθελα να ευχαριστήσω τους συντρόφους και συντρόφισσες του Ελευθεριακού Εργαστηρίου για την πρόταση, αλλά και την τιμή, να γράψω τις γραμμές που ακολουθούν, εν είδει προλόγου, στο ανά χείρας βιβλίο.
Κατά δεύτερον, δεν θεωρώ ότι είμαι ο μοναδικός από εκείνη την εποχή που θα μπορούσε να γράψει έναν πρόλογο ενός βιβλίου για τον “Αναρχικό”. Θα μπορούσαν να υπάρξουν αρκετοί πρόλογοι, τόσοι όσοι υπήρξαν και οι συνειδητοί/ές συμμετέχοντες/ουσες κατά καιρούς στην όλη διεκπεραίωση του Δελτίου Πληροφόρησης “Ο Αναρχικός”, δίνοντας ο καθένας και η καθεμία το δικό του/της στίγμα περί του τι ήταν και τι έκανε αυτό το Δελτίο. Αλλά πολλοί και πολλές είναι αυτοί οι σύντροφοι και συντρόφισσες της εποχής εκείνης που, μπορούν κάλλιστα να δώσουν ένα χέρι στην επιχειρούμενη “απομυθοποίηση” του Δελτίου. Λέω “απομυθοποίηση”, με την έννοια ότι όλοι αυτοί οι άνθρωποι θα μπορούσαν, ακόμα και σήμερα, να δώσουν δεκάδες διαφορετικές εκδοχές για το τι ήταν αυτό το Δελτίο, πώς το δέχονταν αυτοι/ές, τι προσδοκίες είχαν από αυτό το έντυπο και όλα τα συνακόλουθα.
Γιατί το Δελτίο αυτό γεννήθηκε μέσα σε μια τεράστια ανάγκη στην οποία βρέθηκε το τότε αναρχικό κίνημα, που δεν ήταν άλλη από την άμεση απάντηση τόσο στην επιχείρηση κατασυκοφάντησης του κινήματός μας, αλλά και της ζοφερής, όπως φάνταζε τότε, προοπτικής άμεσης εξόντωσής του, από μια “σοσιαλιστική” κυβέρνηση που υποτίθεται ότι έφερνε την “αλλαγή” και άλλα τέτοια κενά περιεχομένου. Ήταν μια διακυβέρνηση που με τα έργα της άνοιξε το δρόμο στις ιδιωτικοποιήσεις, τις ρεμούλες και τα σκάνδαλα και με απώτερο στόχο τον λεγόμενο “εξευγενισμό” της ελληνικής κοινωνίας στην κατεύθυνση του ξεπουλήματος των πάντων στο μεγάλο ιδιωτικό και αβανταδόρικο κεφάλαιο.
Αξίζει, πιστεύω, να επαναλάβω, παραθέτοντας εδώ, την προμετωπίδα/μότο του Δελτίου:
O “Αναρχικός” δεν είναι όργανο καμιάς συγκεκριμένης αναρχικής ομάδας. Όσοι συμμετέχουν στην έκδοσή του αγωνίζονται για μιαν ελεύθερη, αυτοδιαχειριζόμενη κοινωνία, απαλλαγμένη από κάθε μoρφής εξουσία και εμπορικούς - κερδοσκοπικούς “νόμους”. Στο παραπάνω πλαίσιο δεν απαιτείται η καταβολή κανενός είδους αντιτίμου για την απόκτηση του τεύχους. Οικονομική και κάθε άλλη ενίσχυση (συνεργασίες, υποδείξεις, ειδήσεις) είναι ευπρόσδεκτη από όσους συμφωνούν με τις παραπάνω αρχές μας. Η αναπαραγωγή όλης ή μέρους της ύλης όχι μόνο επιτρέπεται, αλλά και αποτελεί επιδίωξή μας. Η αξιοπρέπεια -και μόνο- επιβάλλει την αναφορά της πηγής των αναδημοσιευμάτων.
Είμαι και εγώ, λοιπόν, ένας από αυτούς που, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, συνεισέφεραν στο γράψιμο, τη σελιδοποίηση, την εκτύπωση, τη διανομή -διάδοση θα έλεγα καλύτερα- του Δελτίου Πληροφόρησης “Ο Αναρχικός”. Λέω διάδοση γιατί το έντυπο αυτό το διαδίδαμε, δεν το διανέμαμε απλώς. Το διαδίδαμε μέσα στα γεγονότα, έτσι όπως εξελίσσονταν την κάθε ώρα και στιγμή, στο κέντρο της Αθήνας και αλλού, πολλές φορές με τον κίνδυνο της άμεσης σύλληψης ή της επίθεσης εναντίον μας.
Η δική μου ανάμειξη και συμμετοχή στο εγχείρημα του Δελτίου άρχισε με την απαρχή της, ας την ονομάσω, δεύτερης (περίπου με το τεύχος 17 ή 18), κατ’ ουσίαν, περιόδου, τότε δηλαδή που αρκετοί από τους “αρχικούς/ές” συμμετέχοντες/ουσες είτε είχαν φύγει είτε απομακρυνθεί για πολλούς και διάφορους λόγους -ιδεολογικούς, λόγους τακτικής ή ακόμα και προσωπικούς λόγους- και η απόφαση ενός μικρού πυρήνα συντρόφων και συντροφισσών, γύρω από τον σύντροφο Βασίλη Καραπλή, συνηγόρησε στο ότι έπρεπε να συνεχιστεί η όλη προσπάθεια μέχρι το τέλος και με κάθε τίμημα ή κόστος.
Το Δελτίο Πληροφόρησης “Ο Αναρχικός” ξεκίνησε στα τέλη της άνοιξης με αρχές του καλοκαιριού του 1986, με τις κινητοποιήσεις ενάντια στα πυρηνικά με αφορμή την έκρηξη στο Τσερνόμπιλ, στην Ουκρανία, στις οποίες καθοριστικό ρόλο έπαιξε το τότε αναρχικό κίνημα, κινητοποιήσεις που είχαν σχεδόν αμέσως τη συνέχειά τους ενάντια στις λεγόμενες επιχειρήσεις “Αρετή” στην πλατεία και την πέριξ περιοχή των Εξαρχείων (οι οποίες ήταν η συνέχεια των ανάλογων επιχειρήσεων του 1983-1984), αλλά και των κοντινών συνοικιών, από την τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και τον υπουργό Δημόσιας Τάξης Δροσογιάννη και τα τότε ΜΑΤ και ΜΕΑ (ειδική ομάδα αστυνομικών με πολιτικά), που είχαν βαλθεί να “καθαρίσουν” με κάθε μέσο -στην προκειμένη περίπτωση ο τρόπος ήταν μόνο ένας: η καταστολή και μόνο αυτή- τα Εξάρχεια, με απώτερο στόχο να τα αποδώσουν στην κάθε είδους ελεύθερη αγορά. Στο πλαίσιο αυτό, μόλις τελείωσε, κατά κάποιο τρόπο, από τις αντιπυρηνικές κινητοποιήσεις, σχεδόν με διάστημα ελάχιστων ημερών, ο αναρχικός “χώρος” της Αθήνας εκείνης της εποχής βρέθηκε αντιμέτωπος με μια άνευ προηγουμένου καταστολή, κυρίως στον ευρύτερο χώρο των Εξαρχείων.
Αιχμή του δόρατος αποτέλεσε τόσο η εκκαθάριση της πλατείας, όπως είπαμε, όσο και η υπόθεση της δικηγόρου Κατερίνας Ιατροπούλου, που πήρε μεγάλη δημοσιότητα εκείνη την εποχή. Και, όπως άλλωστε συνέβαινε πάντα, στους αγώνες ενάντια στην κρατική καταστολή εμπλεκόταν και η λεγόμενη εξωκοινοβουλευτική αριστερά, ή τουλάχιστον σημαντικά κομμάτια της. Ωστόσο, αυτό που σήκωνε όλο το βάρος των ζητημάτων αυτών ήταν το αναρχικό κίνημα.
Ο βασικός και πρωταρχικός στόχος της έκδοσης ήταν, λοιπόν, η άμεση αντιπληροφόρηση, κυρίως όσον αφορά τις κατασταλτικές επιχειρήσεις της τότε κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ και ως άμεση αντίδραση στην πληρωμένη από την κυβέρνηση εκστρατεία του Τύπου ενάντια στα “Σόδορα και Γόμορρα” που, κατά τον Δροσογιάννη, εκτυλίσσονταν κάθε βράδυ στην πλατεία.
Ένα μέρος του “χώρου” της Αθήνας, λοιπόν, αποφάσισε, μετά την πρόταση του Βασίλη Καραπλή και των γύρω του και ανεξάρτητα από επιμέρους ιδεολογικές και άλλες διαφορές, να προχωρήσει στην έκδοση του Άναρχικού” σε εβδομαδιαία βάση και με καθαρά ειδησεογραφική-πληροφοριακή ύλη. Η συνεισφορά σε ύλη ήταν ελεύθερη και ο καθένας από τους συμμετέχοντες μπορούσε να προσφέρει ό,τι ήθελε αρκεί βέβαια να κινείτο στην, άτυπη, “γραμμή” δημοσίευσης.
Το Δελτίο διαδόθηκε γρήγορα και ξεπέρασε τα στενά όρια των Εξαρχείων και των γύρω γειτονιών. Ταχυδρομούνταν τεύχη και σε πόλεις της επαρχιακής Ελλάδας, πήγαινε σε διάφορα στέκια και χώρους, ομάδες, μεμονωμένα άτομα και διακινείτο από χέρι σε χέρι σε συγκεντρώσεις και πορείες. Με την κύρια ευθύνη του Βασίλη Καραπλή, ο οποίος διατηρούσε δεκάδες διασυνδέσεις και ήταν και πολύγλωσσος, το Δελτίο στελνόταν και σε διάφορες χώρες του εξωτερικού, από όπου βέβαια έρχονταν διάφορα έντυπα, δελτία και επιστολές, με νέα και άλλα, πολλά από τα οποία μεταφράζονταν και δημοσιεύονταν στον “Αναρχικό”.
Το Δελτίο δεν άργησε να γίνει το μάτι και το αυτί μεγάλου μέρους του κινήματός μας και δεν είναι τυχαίο ότι αρκετές ομάδες που εκείνο τον καιρό δρούσαν στις συνοικίες γύρω από την Αθήνα θεωρούσαν ότι έπρεπε να γίνει το εβδομαδιαίο πληροφοριακό όργανο του “χώρου”.
Το Δελτίο δεν ήταν έργο μιας συγκεκριμένης τάσης του αναρχικού κινήματος και η “ομάδα” έκδοσης δεν αποτελούσε μια καλά οργανωμένη και συνεκτική ομάδα. Ο καθένας και καθεμία που συμμετείχε, το έκανε πρωτοβουλιακά και χωρίς να πατάει σε κάποια ιδεολογική γραμμή. Γι’ αυτό και οι ειδήσεις και οι πληροφορίες που δημοσιεύονταν σε κάθε τεύχος χαρακτηρίζονταν από μια τόσο μεγάλη ποικιλία και πλούτο και αγκάλιαζαν κάθε πτυχή σχεδόν της καθημερινής ζωής, τόσο για τον ελλαδικό χώρο όσο και για τον διεθνή.
Τα κείμενα που παρουσιάζονται στο ανά χείρας βιβλίο, επιβεβαιώνουν και είναι το αποτέλεσμα της καθημερινής μας τριβής και ενασχόλησης όχι μόνο με τον “χώρό” μας, αλλά με κάθε τι από όλα συνθέτουν την ελλαδική κοινωνία, πρωτίστως όμως θέματα που έχουν να κάνουν με κάθε έκφανση της κρατικής καταστολής. Στη βάση αυτή, όχι μόνο ο Βασίλης Καραπλής αλλά και οι περισσότεροι/ες που συμμετείχαμε στο όλο εγχείρημα, πιστεύαμε ότι ο φασισμός και οι όποιες παραφυάδες του, είναι όργανα του ίδιου κατασταλτικού και εξουσιαστικού μηχανισμού και γι’ αυτό “καιγόμασταν” να αποκαλύπτουμε τη δράση τους με όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες. Αυτό βέβαια ήταν εν πολλοίς έργο του Βασίλη Καραπλή, ο οποίος και διέθετε γνωριμίες και προσβάσεις και είχε την “κακή συνήθεια” να χώνεται εκεί που δεν τον έσπερναν.
Ο Καραπλής υπήρξε από τις πλέον ιστορικές φυσιογνωμίες του ελλαδικού αναρχικού κινήματος όλων των εποχών. Υπήρξε μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα, με απαράμιλλο θάρρος και σθένος, παρά τη σωματική του αναπηρία, πολύγλωσσος και με τεράστια θεωρητική και εγκυκλοπαιδική μόρφωση. Διέθετε επίσης απέραντο χιούμορ και αχαλίνωτη φαντασία. Η δράση του ξεκίνησε από τα χρόνια της δικτατορίας, όταν συνελήφθη μαζί με τη συντρόφισσά του Κάτια Καμπιώτου, για ένοπλη αντίσταση και ως μέλη της Αναρχικής Ομάδας “Ηλιοστάσιο”. Όταν στο δικαστήριο δήλωσε ότι είναι αναρχικός, ο εισαγγελέας τον ρώτησε παραξενεμένος «και τι είναι αυτό;». Μάλιστα, στη δίκη του δήλωσε ότι ακολουθεί τις απόψεις και αποφάσεις της Διεθνούς των Αναρχικών Ομοσπονδιών! Βασανίστηκε, φυλακίστηκε και, αν και τελείωσε την Νομική, το χουντικό καθεστώς δεν του χορήγησε άδεια εξάσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος. Στη λεγόμενη μεταπολίτευση, ο Βασίλης Καραπλής ήταν από τους ελάχιστους που δεν “εξαργύρωσαν”, όπως τόσοι άλλοι, τον αγώνα του κατά της δικτατορίας. Συνέχισε να αγωνίζεται για την Αναρχία, στους δρόμους, στα δικαστήρια υπερασπίζοντας συντρόφους και συντρόφισσες πάντα δωρεάν, και με τον “Αναρχικό”.
Μια άλλη πτυχή της όλης δράσης του συντρόφου Βασίλη Καραπλή και γενικά του κύκλου γύρω από τον “Αναρχικό” -και οφείλω να την καταθέσω εδώ για ιστορικούς και όχι μόνο λόγους- ήταν και η παράλληλη ύπαρξη και δράση της ομάδας Αναρχική Πρόταση / Αναρχικός Μαύρος Σταυρός, που ήταν μέρος του διεθνούς δικτύου του Αναρχικού Μάυρου Σταυρού, δικτύου που ασχολείτο κυρίως με κάθε μορφής αλληλεγγύη σε αναρχικούς/ές κρατούμενους/ες ανά τον κόσμο.
Συγχαίρω τους συντρόφους και συντρόφισσες του Ελευθεριακού Εργαστηρίου για την ανά χείρας έκδοση, γιατί αν μη τι άλλο συμβάλει στη διατήρηση μέρους της σχετικά πρόσφατης συλλογικής μας μνήμης ως αναρχικού κινήματος στην ελλαδική επικράτεια. Λέω μέρος, γιατί η δράση του “Αναρχικού”, όχι μόνο ως Δελτίου, αλλά ως οχήματος για πολλά άλλα πράγματα, επιδέχεται πολλές αναγνώσεις, εξιστορήσεις και απόπειρες εξαγωγής συμπερασμάτων και διδαγμάτων.
Δημήτρης Τρωαδίτης
Ένας από τους συμμετέχοντες
*Σχετικός σύνδεσμος https://libertarianlab.gr/index.php/node/103
