Είμαι αναρχική επειδή μόνο η αναρχία, μέσω της ελευθερίας και της δικαιοσύνης που βασίζεται σε ίσα δικαιώματα, θα κάνει την ανθρωπότητα ευτυχισμένη, και επειδή η αναρχία είναι η πιο λεπτή ιδέα που μπορεί να φανταστεί ο άνθρωπος. Είναι, σήμερα, η κορυφή της ανθρώπινης σοφίας, περιμένοντας ανακαλύψεις αδιανόητης προόδου σε νέους ορίζοντες, καθώς οι αιώνες κυλούν και διαδέχονται ο ένας τον άλλον σε έναν συνεχώς διευρυνόμενο κύκλο.
Ο άνθρωπος θα έχει συνείδηση μόνο όταν είναι ελεύθερος. Η αναρχία θα είναι επομένως ο πλήρης διαχωρισμός μεταξύ των ανθρώπινων ποιμνίων, που αποτελούνται από σκλάβους και τυράννους, όπως υπάρχουν σήμερα, και της ελεύθερης ανθρωπότητας του αύριο. Μόλις ο άνθρωπος, όποιος κι αν είναι, έρθει στην εξουσία, υφίσταται τη μοιραία επιρροή της και διαφθείρεται. Χρησιμοποιεί βία για να υπερασπιστεί το πρόσωπό του. Αυτός είναι το κράτος. Και θεωρεί ότι είναι μια ιδιότητα που πρέπει να χρησιμοποιηθεί προς όφελός του, όπως ένας σκύλος θεωρεί το κόκκαλο που γονατίζει. Αν η εξουσία κάνει έναν άνθρωπο εγωιστή και σκληρό, η δουλεία τον υποβαθμίζει. Ένας δούλος είναι συχνά χειρότερος από τον κύριό του. Κανείς δεν ξέρει πόσο τυραννικός θα ήταν ως αφέντης, ή ως βάση ως σκλάβος, αν κινδύνευε η δική του περιουσία ή ζωή.
Για να τερματιστεί η φρικτή δυστυχία στην οποία η ανθρωπότητα πάντα έσερνε μια αιματηρή και οδυνηρή ύπαρξη, υποκινεί τις γενναίες καρδιές όλο και περισσότερο: περισσότερο στη μάχη για δικαιοσύνη και αλήθεια. Η ώρα πλησιάζει: επισπεύδονται από τα εγκλήματα των κυβερνητών, την αυστηρότητα του νόμου, την αδυναμία να ζήσουν σε τέτοιες συνθήκες, χιλιάδες δυστυχισμένους χωρίς ελπίδα για το τέλος των βασανιστηρίων τους, την απατηλή βελτίωση των γάγγραινων θεσμών, την αλλαγή της εξουσίας που δεν είναι παρά μια αλλαγή του πόνου και τη φυσική αγάπη του ανθρώπου για τη ζωή. Κάθε άνθρωπος, όπως κάθε φυλή, κοιτάζει γύρω του για να δει από ποια πλευρά θα έρθει η απελευθέρωση.
Η αναρχία δεν θα ξαναρχίσει τις αιώνιες δυστυχίες. Η ανθρωπότητα στο πέταγμα της απελπισίας της θα προσκολληθεί σε αυτήν για να βγει από την άβυσσο. Είναι η τραχιά ανάβαση του βράχου που θα οδηγήσει στην κορυφή. Η ανθρωπότητα δεν θα κρατιέται πια από πέτρες και τούφες χόρτου, για να πέσει χωρίς τέλος.
Η αναρχία είναι το νέο ιδανικό, την πρόοδο του οποίου τίποτα δεν μπορεί να εμποδίσει. Η εποχή μας είναι τόσο νεκρή όσο και η εποχή της πέτρας. Είτε ο θάνατος έλαβε χώρα χθες είτε πριν από χίλια χρόνια, τα απομεινάρια της ζωής του έχουν χαθεί εντελώς. Το τέλος της εποχής μέσα από την οποία περνάμε είναι μόνο μια νεκρόπολη γεμάτη στάχτες και οστά.
Η εξουσία, τα προνόμια δεν υπάρχουν πλέον για τους στοχαστές, για τους καλλιτέχνες ή για οποιονδήποτε επαναστατεί ενάντια στο κοινό κακό. Επιστήμη, ανακαλύπτει άγνωστες δυνάμεις που η μελέτη θα απλοποιήσει ακόμα. Η εξαφάνιση της τάξης πραγμάτων που βλέπουμε σήμερα είναι κοντά. Ο κόσμος, μέχρι τώρα διαιρεμένος ανάμεσα σε λίγα προνομιούχα όντα, θα τον πάρουν πίσω όλοι. Και μόνο ο αδαής θα εκπλαγεί από την κατάκτηση της ανθρωπότητας πάνω από την αρχαία κακία.
Έγινα σίγουρα αναρχική όταν με έστειλαν στη Νέα Καληδονία, σε ένα κρατικό πλοίο, για να με φέρουν σε μετάνοια επειδή αγωνίστηκα για την ελευθερία. Εγώ και οι σύντροφοί μου κρατηθήκαμε σε κλουβιά σαν λιοντάρια ή τίγρεις για τέσσερις μήνες. Είδαμε μόνο ουρανό και νερό, με πού και πού το λευκό πανί ενός σκάφους στον ορίζοντα, σαν φτερό πουλιού στον ουρανό. Αυτή η εντύπωση και η έκταση ήταν συντριπτικές.
Είχαμε πολύ χρόνο να σκεφτούμε επί του σκάφους και συγκρίνοντας συνεχώς πράγματα, γεγονότα και ανθρώπους. Έχοντας δει τους φίλους μου της Κομμούνας, που ήταν τίμιοι, στη δουλειά και που ήξεραν μόνο πώς να ρίξουν τη ζωή τους στον αγώνα, φοβήθηκαν τόσο πολύ να αρρωστήσουν. Κατέληξα γρήγορα στο συμπέρασμα ότι οι έντιμοι άνθρωποι στην εξουσία είναι ανίκανοι και ότι οι ανέντιμοι είναι τέρατα. ότι είναι αδύνατο να συμμαχήσει η ελευθερία με την εξουσία και ότι μια επανάσταση της οποίας ο στόχος είναι οποιαδήποτε μορφή κυβέρνησης δεν θα ήταν παρά μια αυταπάτη αν έπεφταν μόνο λίγοι θεσμοί, επειδή όλα συνδέονται με άφθαρτες αλυσίδες στον παλιό κόσμο και όλα πρέπει να ξεριζωθούν από τα θεμέλια για να γίνει ευτυχισμένος ο νέος κόσμος και να είναι ελεύθερος κάτω από έναν ελεύθερο ουρανό.
Ο αναρχισμός είναι σήμερα ο σκοπός που επιδιώκει να επιτύχει η πρόοδος, και όταν φτάσει θα κοιτάξει μπροστά από εκεί στην άκρη ενός νέου ορίζοντα, ο οποίος πάλι μόλις επιτευχθεί θα αποκαλύψει έναν άλλο, και ούτω καθεξής πάντα, αφού η πρόοδος είναι αιώνια.
Πρέπει να αγωνιστούμε όχι μόνο με θάρρος αλλά και με λογική· Ώστε οι απόκληρες μάζες, που ραντίζουν κάθε βήμα προόδου με το αίμα τους, να ωφεληθούν επιτέλους από τον υπέρτατο αγώνα που σύντομα θα ξεκινήσει η ανθρώπινη λογική μαζί με την απελπισία. Είναι απαραίτητο να αποκαλυφθεί το αληθινό ιδανικό, μεγαλειώδες και ωραιότερο από όλες τις προηγούμενες μυθοπλασίες. Και αν αυτό το ιδανικό είναι ακόμα μακριά, αξίζει να πεθάνετε.
Γι' αυτό είμαι αναρχική.
Μετάφραση: Αργύρης Αργυριάδης
*Ένας από τους συνδέσμους του κειμένου στα αγγλικά: https://theanarchistlibrary.org/library/louise-michel-why-i-am-an-anarchist