Το Πανεπιστήμιο ως πυλώνας της Δημόσιας Εκπαίδευσης αποτελεί το μήλον της έριδος ανάμεσα στους απανταχού εραστές της ανάθεσης (βλέπε εξουσία) είτε σύμφωνα με το δεξιό, νεοφιλελεύθερο μοντέλο που το εκχωρεί στην αγορά είτε με το «κοινωνικοποιημένο» αριστερό που το εκχωρεί στην εργατική τάξη. Και τα δύο όμως είναι όψεις του κρατισμού! Η βασική διαφορά τους είναι ποιος θα ελέγχει τα πράγματα: η αγορά ή η κομματική πρωτοπορία. Άλλωστε, η επαναστατική αριστερά θεωρεί ότι απλά το καπιταλιστικό κράτος φταίει για όλα, ενώ σύμφωνα με το αφήγημά τους σε ένα εργατικό κράτος απλά τα προβλήματα δεν θα υπήρχαν. Η ιστορία τους διέψευσε.
Εφόσον το Δημόσιο Σύστημα Εκπαίδευσης είναι το μείζον ζήτημα κατά την άποψή μου θα πρέπει να ξεπεράσει την ανάθεση και τον κρατισμό από όπου και αν προέρχεται. Γνωρίζοντας ήδη τον καπιταλισμό, θα εστιάσω περισσότερο σε αυτόν τον αγωνιστικό «μαχόμενο» λόγο που εμφανίζουν οι διάφοροι αριστερίζοντες συνδικαλιστές, που όμως στον πυρήνα του δεν ζητά την ανατροπή της εξουσίας αλλά την διαχείριση της από την δική τους πρωτοπορία. Στην ουσία δεν θέλουν να καταργήσουν το κράτος αλλά να το διευθύνουν.
Ο θεσμικός αυτός τρόπος αναζητά την προστασία των φοιτητών και των πανεπιστημίων διαμέσου της εξουσιαστικής κρατικής μηχανής, μέσω νομοθετικών ρυθμίσεων. Αντίθετα ο τρόπος που επιλεγούμε ως Αναρχικοί πρέπει να προωθεί την αυτοργάνωση τόσο των εργαζομένων, όσο και των φοιτητών στα πανεπιστήμια αλληλέγγυα και συλλογικά απέναντι σε κάθε μορφή διαχωρισμένης εξουσίας ή κράτους.
Ο θεσμικός ρεφορμισμός υπό το πρόσχημα του Δημόσιου χαρακτήρα, την συμμετοχή των εργαζομένων στα πανεπιστήμια και όχι μόνο σε θέσεις εξουσίας, στην κορυφή της διεύθυνσης οργανισμών και στην στελέχωση κυβερνητικών – κρατικών επιτελείων. Ο τρόπος που επιζητούμε εμείς ως Αναρχικοί είναι η κατάργηση κάθε εξουσιαστικής δομής. Γι’ αυτό και ταυτόχρονα τασσόμαστε ενάντια στον μιλιταρισμό την πατριαρχία και τον κρατισμό συνολικά.
Είναι πασιφανές ότι σύμφωνα με αυτόν τον ρεφορμιστικό τρόπο που επικαλείται το άρθρο 16, η πρόσβαση στην εκπαίδευση είναι ένα δημοκρατικό δικαίωμα που πρέπει να το κατοχυρώνει και να το ελέγχει το κράτος. Η δική μας προσέγγιση ως Αναρχικοί σπουδαστές, φοιτητές, εκπαιδευτικοί και εργαζόμενοι, προτάσσει ξεκάθαρα ότι το κράτος δεν μπορεί να εξασφαλίσει και να παρέχει καμία ισότητα, εφόσον διατηρείται ο κάθετος και εξουσιαστικός μηχανισμός που υπάρχει σε κάθε κράτος.
Ο κάθε θεσμικός ρεφορμισμός δημιουργεί ένα σύνολο πρακτικών και αντιλήψεων που διαμορφώνουν ένα υπάκουο άτομο μπροστά στις δημοκρατικές πολιτικές. Αντίθετα, ο αυτοργανωμένος τρόπος που επιζητούμε χτίζει ελευθεριακές αξίες που τα μέσα και οι σκοποί είναι συμβατοί, με στόχο την κατάργηση των σχέσεων εξουσίας και την αντικατάστασή τους με σχέσεις ελευθερίας και ισότητας. Οι κάθε λογής σοσιαλδημοκρατικές πρακτικές θέλουν απλά έναν εναλλακτικό, οικολογικό, εξευγενισμένο και δικαιωματικό καπιταλισμό. Οι Αναρχικοί εναντιωνόμαστε στον καπιταλισμό και σε όλες τις μορφές καταπίεσης. Κατά την άποψή μας το κράτος και ο καπιταλισμός δεν βελτιώνονται και είναι αυταπάτη η πίστη σε αυτό.
Είναι γνωστό ότι όλοι αυτοί οι «μαχόμενοι» αριστεροί φοιτητοπατέρες που μιλούν για την Δημόσια Εκπαίδευση συνδέονται με ιεραρχικές δομές και εξωκοινοβουλευτικά κόμματα. Προωθούν την εκλογική ανάθεση και τη συμμετοχή στη κρατική πολιτική. Αντίθετα, οι Αναρχικοί οργανωνόμαστε ισότιμα, οριζόντια και αλληλέγγυα με στόχο την άμεση δράση χωρίς ανάθεση και κομματικά επιτελεία, για ένα κόσμο ελευθερίας.
Τέλος, ο θεσμικός ρεφορμισμός των αριστερών φοιτητικών συνδικαλιστών θεωρεί ότι με την παρέμβασή τους, τα πάσης λογής νομοθετήματα που θα θεσπιστούν από την εξουσία, θα κάνουν πιο «δημοκρατική» την ιεραρχική δόμηση του κράτους. Οι Αναρχικοί όμως βλέπουμε τον αγώνα, όχι ως την κατάκτηση μιας θέσης στην εξουσία, αλλά ως την κατάργηση κάθε κρατισμού. Γιαυτό το ότι στεκόμαστε στο πλευρό των συναδέλφων μας φοιτητών και εργαζομένων στις σχολές αλλά δεν σημαίνει ότι αποδεχόμαστε apriori τα αιτήματα της ηγεσίας τους. Διότι κατά την άποψή μας ένας άλλος τρόπος οργάνωσης στην Εκπαίδευση και την κοινωνία γενικότερα είναι όχι μόνο δυνατός αλλά και επιβεβλημένος!
Αργύρης Αργυριάδης