Η Ε.Ε. βιάζεται για κάλυψη
Donato Romito - FdCA
Επικρατεί ένα θυελλώδες καλοκαίρι σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, και τώρα που δημιουργήθηκε το περίφημο ESEF (European Financial Stability Fund - Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) με σκοπό να τηρεί τα βιβλία κάθε ενός από τα μέλη της ΕΕ υπό έλεγχο, η κατάσταση γίνεται όλο και πιο επίφοβη από πέρυσι. [1]
Έτσι, τι έχει αλλάξει; Λοιπόν, πάρα πολλά, στην πραγματικότητα. Το λεγόμενο «κρατικό Ταμείο Εξοικονόμησης» ήταν μέχρι πρόσφατα περιορισμένο όσον αφορά την εγγύηση δανείων προς τα κράτη-μέλη της ζώνης του ευρώ. Τώρα έχει πλέον την άδεια να παρεμβαίνει στις αγορές, αγοράζοντας κρατικά ομόλογα οποιουδήποτε κράτους-μέλους – και όχι μόνο αυτών στα οποία βρίσκονται υπό λειτουργία ή τού έχουν επιβληθεί σχέδια αποκατάστασης.
Το Ταμείο αυτό μπορεί να υποστηρίξει την εκ νέου κεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Είναι στην πραγματικότητα ο υπερασπιστής του ευρώ και της οικονομίας του μέσω της παρέμβασής του με σκοπό τη σταθεροποίηση των αγορών. Κάτι παρόμοιο με το ρόλο της Ομοσπονδιακής Αποθεματικής Τράπεζας των ΗΠΑ ή της Τράπεζας της Αγγλίας.
Η αξιοπιστία του ευρώ ήταν συνδεδεμένη με την αξιοπιστία της κάθε μιας εθνικής οικονομίας η οποία σεβόταν τις περίφημες παραμέτρους της Συμφωνίας του Μάαστριχτ όσον αφορά το χρέος και το έλλειμμα. Αλλά η παραβίαση του Συμφώνου Σταθερότητας (Μάαστριχτ) και η αύξηση του εθνικού χρέους είχε ως αποτέλεσμα τέτοιες επιδόσεις του ευρώ με τις οποίες απειλείτο σοβαρά το ίδιο προκαλώντας μια αναβίωση των εθνικών συμφερόντων, ενώ η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) εξαντλούσε όλο και περισσότερο τα όρια των δραστηριοτήτων της, δεδομένου ότι απασχολειτο η ίδια με τη ρευστότητα και όχι με τη φερεγγυότητα των επιμέρους ευρωπαϊκών προϋπολογισμών, διακινδυνεύοντας απώλειες του προϋπολογισμού που προέρχονται από τις πολιτικές αποφάσεις των επιμέρους εθνικών κυβερνήσεων. Για να μην αναφέρουμε και το γεγονός ότι η ΕΚΤ αγόραζε κρυφά εθνικά ομόλογα.
Μια ενδεχόμενη παρέμβαση μέσω του ESEF φαίνεται ότι έχει προς το παρόν αναβάλει τις όποιες απειλές από τη διαρροή ως αποτέλεσμα της αφερεγγυότητας στην Ελλάδα.
Ωστόσο, παραμένει το ζήτημα των ανταλλαγών εντός της Ε.Ε., μεταξύ της Γαλλίας και της Γερμανίας. Η τελευταία απαιτούσε τη συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών στα σχέδια της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, μετά από εσωτερικές πιέσεις. Απέκτησε τη ρήτρα σχετικά με την “εθελοντική φύση” της ιδιωτικής συμμετοχής στην επιχείρηση της ελληνικής διάσωσης.
Από τη μία πλευρά, η ΕΚΤ δεν θέλει τη συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών για το φόβο ότι θα πυροδοτήσει μια χρεοκοπία της Ελλάδας και έτσι θα έφερνε τη χώρα αυτή στη θέση να μην είναι σε θέση να αποκτήσει πρόσβαση σε ρευστότητα από την ΕΚΤ για τον ίδιο το λόγο του αφερεγγυότητας του δημόσιου χρέους της. Από την άλλη πλευρά, η συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών και της παρέμβασης της Ε.Ε. που μειώνει το κόστος του ελληνικού χρέους και την επέκτασή του, θα μπορούσαν να αποτρέψουν τον κίνδυνο χρεοκοπίας.
Θα δούμε τώρα αν θα υπάρξει επιστροφή των ώριμων ελληνικών ομολόγων χωρίς απώλειες για τους κατόχους τους και κατά πόσο οι ενδεχόμενες απώλειες σε σύντομο χρονικό διάστημα μπορούν να αντισταθμιστούν με τα κέρδη σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Διαφορετικά υπάρχει ήδη ο φόβος ότι ο κίνδυνος χρεοκοπίας θα είναι αναπόφευκτος.
Προς το παρόν, οι ευρωπαϊκές τράπεζες (αυτοί οι τόσο πρόθυμοι ιδιώτες πιστωτές που είναι τόσο αγαπητοί στη Μέρκελ) μπορούν να πάρουν μια ανάσα ανακούφισης.
Από την άλλη πλευρά, τα λαϊκά στρώματα σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση -από τα νησιά μέχρι την ηπειρωτική Ευρώπη και τη Μεσόγειο- μόνο στεναγμό λύπης για όλα τα κέρδη που έχουν χάσει τα τελευταία δύο χρόνια. Αλλά υπάρχει ακριβώς αρκετός χρόνος για να πιάσουμε την αναπνοή μας, μετά την οποία θα πρέπει να ξεκινήσουμε μια νέα επίθεση για να επανακτήσουμε τους μισθούς μας, τα δικαιώματά μας, την προστασία μας, να οικοδομήσουμε μια εναλλακτική λύση χωρίς Κράτος και χωρίς καπιταλιστές.
Σημείωση:
1. Δείτε τα ντοκουμέντα της FdCA "I lavoratori europei svenduti per uno scudo di 750 miliardi", "Oppose the European Union" και "La crisi della Grecia smaschera l'inganno dell'Unione Europea".
Σχετικός σύνδεσμος http://www.fdca.it
* Άρθρο του συντρόφου Donato Romito μέλους της ιταλικής αναρχοκομμουνιστικής ομοσπονδίας FdCA. Ελληνική μετάφραση “Ούτε Θεός-Ούτε Αφέντης”, 31 Ιούλη 2011.