ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΡΙΖΙΩΤΗΣ
Λίγα λόγια για το κλίμα που επικρατούσε στους κύκλους των Ισπανών αναρχικών μετά το τέλος της φασιστικής δικτατορίας.
Η ισπανική μεταπολίτευση, που ακολούθησε το θάνατο του Φράνκο το 1975, έφερε στην επιφάνεια παλιές και νέες αντιθέσεις στο εσωτερικό του ισπανικού αναρχοσυνδικαλισμού.
Ζητήματα που δεν είχαν λυθεί ούτε τη δεκαετία του 30, αναφορικά με τον προσανατολισμό του κινήματος, αλλά κυρίως ζητήματα ζωτικά της ισπανικής κοινωνίας, που εξερχόταν από 40 χρόνια δικτατορίας και τον μέσων παρέμβασης σε αυτήν, τέθηκαν εξαρχής ανάμεσα σε ομάδες και τάσεις που στην πραγματικότητα δεν είχαν ποτέ ως τότε δουλέψει μαζί και βρίσκονταν στην ίδια οργάνωση, εξαιτίας περισσότερο μιας κοινής αναφοράς στο παρελθόν, παρά μιας ενιαίας στρατηγικής για το μέλλον.
Η CNT [1] της μεταπολίτευσης συγκροτείται από δύο μεγάλες ομάδες ανθρώπων, οι οποίες ωστόσο δεν είναι συνεκτικές ούτε μεταξύ τους αλλά ούτε και στο εσωτερικό τους. Η πρώτη ομάδα αυτή των ισπανών εξόριστων στη Γαλλία, η οποία είναι διασπασμένη σε δύο τάσεις. Η κυρίαρχη τάση ανάμεσα τους, που εκπροσωπεί και την επίσημη CNT. λειτουργεί υπό την ηγεσία της Φεντερίκα Μοντσενί, παλιάς αναρχικής αγωνίστριας του εμφυλίου. […]
Η Μοντσενί ανήκε πάντα στην αναρχική και όχι στη συνδικαλιστική τάση της CNT και το γεγονός ότι αυτή η τάσι κυριάρχησε μεταξύ των εξόριστων είχε σημαντικές συνέπειες για τη δράση της CNT στη Γαλλία. Η σημαντικότερη από αυτές είναι ότι οι ισπανοί εξόριστοι αγωνιστές με πολύ μεγάλη εμπειρία οι περισσότεροι δεν ενεπλάκησαν ποτέ ουσιαστικά με το γαλλικό εργατικό κίνημα.
Έτσι, αντί να δημιουργηθεί ένα διακριτό ελευθεριακό ρεύμα στο γαλλικό συνδικαλιστικό κίνημα (στο οποίο ο επαναστατικός συνδικαλισμός διατηρούσε ακόμα μια γοητεία και με τη συνεισφορά των ισπανών συνδικαλιστών θα μπορούσε να αναγεννηθεί), η CNT μετατράπηκε σε κλειστή λέσχη που ασχολιόταν με τον εαυτό της και την ανάλυση τον γεγονότων της Ισπανίας. Με τον τρόπο αυτό, όχι απλά η παρουσία των αγωνιστών της CNT στη Γαλλία δε βοήθησε τον αναρχοσυνδικαλισμό στη χώρα. […]
Η δεύτερη μεγάλη ομάδα ήταν οι αγωνιστές που ζούσαν στην Ισπανία και συμμετείχαν σε παράνομες ελευθεριακές ή αναρχικές συλλογικότητες. Η ομάδα αυτή επίσης δεν είχε καμία εσωτερική συνοχή. Ανάμεσα στις συλλογικότητες αυτές συναντούσε κανείς ένοπλα τμήματα, διανοούμενους, συνδικαλιστές που λειτουργούσαν μέσα στο ενιαίο φρανκικό συνδικάτο προσπαθώντας να αυξήσουν την επιρροή των ελευθεριακών ιδεών ή του αναρχοσυνδικαλισμού κ.λπ.
Ένα κοινό σημείο όλων αυτών, ωστόσο, ήταν ότι ζώντας στην Ισπανία του Φράνκο (στην πορεία άλλωστε, οι συλλογικότητες αυτές έτειναν να αποτελούνται από μέλη που ήταν αγέννητα κατά την περίοδο 1936 – 1939 του εμφύλιου πολέμου) και είχαν μια καλύτερη εικόνα της Ισπανικής κοινωνίας. […]
Πολλοί αναρχική στο σύμφωνο της Μονκλόα [2] διέβλεπαν τον κίνδυνο ο συνδικαλισμός να γίνει ένα περιφερειακό κίνημα χωρίς περιθώρια όρασης σε ένα κοινωνικό πλαίσιο, όπου την πρωτοβουλία θα έχουν οι πολιτικές δυνάμεις.
Το Συμφωνία της Μονκλόα έπρεπε να πολεμηθεί, προκειμένου να ισχυροποιηθεί η συνδικαλιστική δράση στην ισπανική κοινωνία. Διαφορετικά, και η ίδια η CNT θα μετατρεπόταν σε μια οριακή πολιτική δύναμη. Αυτό το τελευταίο δεν ενοχλούσε αναγκαστικά τους υπερασπιστές της «καθαρότητας», τη FΑΙ [3] και την ηγεσία της εξόριστης CΝT.
1978: Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΗΣ ΣΚΑΛΑ
Το Σύμφωνο της Μονκλόα εγκαινίασε μια μεγάλη λίστα κοινωνικών συμφωνιών. Το Σύμφωνο είχε ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και υπήρξε η συνέπεια των πολιτικών δυνάμεων που κυριάρχησαν κατά την περίοδο της μετάβασης.
Οι πιο αρνητικές συνέπειες του συμφώνου (έλεγχος των μισθών, αναδιαρθρώσεις προσωπικού στις βιομηχανίες, κανονισμός εργασίας κ.ά.) φαίνονταν πεντακάθαρα στο κοινωνικό επαγγελματικό περιβάλλον. Πολλοί κλάδοι στερήθηκαν ουσιαστικά από τότε τη συλλογική διαπραγμάτευση.
H οργάνωση (CNT) ξεκίνησε τότε μια τεράστια καμπάνια ενάντια στο Σύμφωνο της Μονκλόα. Ανάμεσα σε άλλες δράσεις, τον Ιανουάριο του 1978. Μια διαδήλωση με περισσότερους από 10.000 ανθρώπους κατέβηκε την Παραλιακή Λεωφόρο της Βαρκελώνης.
Στο τέλος της πορείας ρίχτηκαν βόμβες μολότοφ ενάντια στη Σκάλα ( όπερα της Βαρκελώνης) , σύμβολο της ανερχόμενης μεσαίας τάξης στην Καταλονία. Από τις μολότοφ προκλήθηκε πυρκαγιά στο κτίριο, από την οποία έχασαν την ζωή τους τέσσερις υπάλληλοι της αίθουσας.
Το ένα από τα θύματα μάλιστα, ήταν μέλος της CNT. Οι άλλοι τρεις νεκροί άνηκαν στην UGT [4]
Στις 16 Ιανουαρίου του Ι978 ο ισπανικός αναρχοσυνδικαλισμός βίωσε μια από τις μεγαλύτερες τραγωδίες της ιστορίας του. Η όπερα παραδίδεται στις φλόγες και τέσσερις εργαζόμενοι σε αυτήν χάνουν τη ζωή τους. Αυτό που ως τότε ήταν αντιπαράθεση δύο τάσεων γίνεται πλέον ανοιχτός πόλεμος. Οι συνδικαλιστές απαιτούν να αποδοθούν ευθύνες για το μακελειό και κατηγορούν την FAI.
H FAI από την πλευρά της, μαζί με τους «καθαρούς», απαιτεί μεγαλύτερη αλληλεγγύη στους συλληφθέντες για την υπόθεση.
Η τηλεόραση ξεσπά εναντίον των αναρχικών, της CNT και της FAI .
Η καμπάνια που ξεκίνησε αμέσως μετά το γεγονός από την κυβέρνηση και τα MMΕ ενάντια στη CNT είχε άμεση σχέση με την εσωτερική κρίση που ακολούθησε. Η εικόνα μιας οργάνωσης βίαιης ή ακόμα και τρομοκρατικής ήταν δύσκολο να αντικρουστεί, με αποτέλεσμα να αρχίσει η μεγάλη έξοδος.
Ο Μ. Τάρρες Ράγιαν γράφει σχετικά ότι υπήρξε χωρίς αμφιβολία η αιτία για την αποχώρηση πολλών εργαζομένων από τα συνδικάτα της CNT.
Ο Λ. Έντο, μάλιστα, θεωρεί ότι ο αριθμός των μελών έπεσε στο μισό μέσα σε πολύ μικρά χρονικό διάστημα.
Μια τεράστια πολεμική ξεκίνησε και δεν επρόκειτο να σταματήσει σύντομα ανάμεσα σε αυτούς που απαιτούσαν την άνευ όρων υποστήριξη στους συλληφθέντες για τα γεγονότα της Σκάλας και σε εκείνους που συνέδεαν αυτή την υποστήριξη με την ενδελεχή εξέταση για όσα είχαν συμβεί εκείνη την ημέρα και την αποστασιοποίηση της CNT από ατομικές πρακτικές των μελών της.
Μέσα σε δύο χρόνια, η οργανωτική δύναμη του ισπανικού αναρχοσυνδικαλισμού πέρασε από τα 120.000 στα 6.000 μέλη! Δυόμισι χρόνια εμφυλίου πολέμου και σαράντα χρόνια εξορίας μετά την ήττα δεν είχαν κατορθώσει να φτάσουν σε αυτό το σημείο τη CNT.
H διάσπαση καθίσταται πλέον αναπόφευκτη και πραγματοποιείται σε δύο φάσεις. Οι συλληφθέντες για την υπόθεση αφήνονται ελεύθερη λόγο μη επαρκών στοιχείων.
Η αστυνομία, (από την οποία πιθανότατα προερχόταν ο άνθρωπος που πέταξε τη βόμβα) , έκλεισε το φάκελο της υπόθεσης έως το 2035 ως «άκρως απόρρητο» [….]
Τριάντα χρόνια μετά. είναι πλέον τελείως αφελές να θεωρεί κανείς απλή σύμπτωση το γεγονός ότι μια ομάδα πιτσιρικάδων έβαλε φωτιά στην αίθουσα της Σκάλας, ακριβώς την ημέρα της μεγαλύτερης διαμαρτυρίας ενάντια στις συμφωνίες που επικύρωναν το μοντέλο διαπραγματεύσεων της ισπανικής μεταπολίτευσης.
Σημειώσεις:
1) C.N.T Εθνική Συνομοσπονδία Εργασίας (η Ισπανικοί αναρχοσυνδικαλιστική οργανώσει ιδρύθηκε το 1916 και μέχρι τον εμφύλιο πόλεμο της Ισπανίας το 1936 έφτασε να αριθμεί περίπου 1.200.000 μέλη) .
2) Το Σύμφωνο αυτό αποτέλεσε ουσιαστικά το συναινετικό πλαίσιο γύρω από το οποίο δομήθηκε η νέα ισπανική δημοκρατία και στην ουσία αποτέλεσε ένα συμβιβασμό ανάμεσα στο απερχόμενο καθεστώς (που διατηρούσε την πρωτοβουλία των κινήσεων) και τη συντριπτική πλειονότητα των πολιτικών και των συνδικαλιστικών δυνάμεων. Η CNT απέρριψε το Σύμφωνο της Μονκλόα, όμως στο εσωτερικό της υπήρξαν δύο τάσεις.
3) F.A.I Αναρχική Ομοσπονδία Ιβηρικής (πολλά μέλη της CNT συμμετείχαν και στην FAI, είναι άγνωστος ο αριθμός των μελών της λόγο του ότι βρισκόταν συνεχώς σε συνθήκες παρανομίας ,απαγορευμένη από το κράτος).
4) U.G.T Γενική Ένωση Εργατών. (Συνδικαλιστική οργάνωση Σοσιαλδημοκρατικής προέλευσης) .
Πηγή. Αποσπάσματα από το βιβλίο «Η ισπανική CGT» εκδ. «Καινά δαιμόνια»
Δείτε και εδώ: http://eleftheriakos.blogspot.com/
