Επιμέλεια "Ούτε Θεός-Ούτε Αφέντης"

Ιστορία Ελλαδικού Αναρχικού Κινήματος

04 Ιουλίου 2009

• ιστορία αναρχικού κινήματος
• αναρχικό κίνημα
• Ελλάδα

ΟΜΑΔΕΣ, ΕΝΤΥΠΑ ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ ΑΝΑΡΧΙΚΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ

Στοχεύουμε εδώ να δώσουμε μια εικόνα – όσο πιο ανάγλυφη γίνεται – των οργανωτικών προσπαθειών στη δεκαετία του 1980, στους κύκλους των αναρχικών ομάδων και ατόμων, στον ελλαδικό χώρο, αλλά κυρίως στην Αθήνα και την ευρύτερη περιοχή της, που έθεσαν – με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο – το ζήτημα της οργάνωσης και της ξεκάθαρης παρέμβασης στην κοινωνία.

Βέβαια, κατά τη δεκαετία του 1980, ο λεγόμενος αναρχικός “χώρος” στην Αθήνα (και Πειραιά) δεν έτυχε της κατά θεαματικό τρόπο ογκώδους αριθμητικά δύναμης που ευτύχησε να έχει τις αμέσως δύο-τρεις επόμενες δεκαετίες, με την πληθώρα των ομάδων, πυρήνων, εντύπων, σε κάθε γεωγραφικό και άλλο κοινωνικό χώρο, που συναντάμε σήμερα, ούτε είχε προσβάσεις σε τόσα τμήματα της κοινωνίας όσο σήμερα.

Βέβαια, στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη υπήρχαν αναρχικές ομάδες, διαφορετικής μεταξύ τους ιδεολογικής, θεωρητικής και πρακτικής κατεύθυνσης, μερικά βραχύβια (τα περισσότερα) έντυπα, αλλά δεν ήταν ίδια η απεύθυνση και η πρόσβαση. Τα μόνα μέσα διάχυσης των αναρχικών ιδεών στην κοινωνία ήταν, εκτός από τα διάφορα έντυπα, η προκήρυξη, η αφίσα και το σύνθημα στον τοίχο. Δεν υπήρχαν ηλεκτρονικοί υπολογιστές, ιστοσελίδες και blogspots. Δεν υπήρχαν τόσες πολλές ευκαιρίες, τρόποι και μέσα πληροφόρησης όπως αργότερα.

 ΜΙΚΡΗ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ

Πριν προχωρήσουμε όμως στο κυρίως θέμα μας, να πούμε δυό λόγια σχετικά με την εμφάνιση των πρώτων αναρχικών στα χρόνια της στρατιωτικής δικτατορίας. Η εμφάνιση αυτή αποτελεί ένα γεγονός ιδιαίτερης σημασίας αν αναλογιστεί κανείς ότι η τελευταία οργανωμένη εμφάνιση αναρχικών είχε σημειωθεί τη δεκαετία του 1920 τόσο με την παρέμβαση των αναρχοσυνδικαλιστών (Κ. Σπέρα, Γ. Φανουράκη και άλλων) στα συνέδρια της ΓΣΕΕ, όσο και με τη δράση του αναρχικού κομμουνιστή Σταύρου Κουχτσόγλους.

Από εκεί και πέρα, η σχεδόν παντελής απουσία αναρχικών ομάδων ή έστω παρεών ή κλειστών κύκλων, έγινε πολύ πιο έντονη κατά τη δεκαετία του 1930. Πολύ απλά, οι αναρχικοί και η αναρχική δραστηριότητα μετατράπηκαν σε είδος υπό εξαφάνιση στον ελλαδικό χώρο. Ο κύριος λόγος ήταν η πλήρης κυριαρχία του ΚΚΕ ειδικά στο συνδικαλιστικό χώρο καθώς και η επιχείρηση σταλινοποίησης του εργατικού κινήματος και πρόσδεσής του στο άρμα των εκάστοτε πολιτικών επιλογών του κόμματος αυτού. Η κατάσταση αυτή παγιοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1940 με την πλήρη πλέον επικράτηση του ΚΚΕ.

Θεωρούμε ότι ο μόνος που όλες αυτές τις δεκαετίες κράτησε άσβηστη τη φλόγα του επαναστατικού συνδικαλισμού, των εργατικών συμβουλίων και του διεθνιστικού κομμουνισμού και από τον οποίο εμπνεύστηκαν οι περισσότεροι από τους αναρχικούς εκείνους που εμφανίστηκαν στα χρόνια της χούντας, ήταν αναμφισβήτητα ο Άγις Στίνας (Σπύρος Πρίφτης), ίσως η μεγαλύτερη φυσιογνωμία επαναστάτη που γέννησε ποτέ το ελληνικό επαναστατικό κοινωνικό κίνημα.

Οι πρώτοι αναρχικοί λοιπόν, εμφανίστηκαν σχεδόν στα τέλη του 1971, αλλά χωρίς καμιά ιστορική παράδοση, καμιά συνέχεια από το αναρχικό κίνημα της Δυτικής Πελοποννήσου στα τέλη του 19ου αιώνα ή τις αναρχοσυνδικαλιστικές ομάδες της δεκαετίας του 1920, κανένα συνδετικό νήμα που να τους ενώνει με κάτι. Αρκετά νέοι όλοι, εμπνέονται περισσότερο από τα κινήματα της δεκαετίας του 1960, τον Μάη του 1968 – και λίγο αργότερα το γερμανικό και ιταλικό κίνημα - μερικοί από κάποιες καταστασιακές...

Περισσότερα …