Επιστημολογικές και στρατηγικές εκτιμήσεις γύρω από την έννοια
Ο Αναρχισμός βρίσκεται εδώ και δεκαετίες σε μια φάση στασιμότητας που κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί, και η οποία εκδηλώνεται τόσο στο επίπεδο της θεωρίας όσο και σ' αυτό της πρακτικής.
Στο θεωρητικό επίπεδο είναι σπάνιοι οι νεωτερισμοί που παρήχθησαν στους κόλπους μιας σκέψης που μπορούμε χωρίς αμφιβολία να χαρακτηρήσουμε ριζοσπαστική, αλλά με μια τόσο ιδιαίτερη έννοια ώστε να κολλάει κυριολεκτικά στις ρίζες της λες και έχει κόλλα, συναντώντας τεράστιες δυσκολίες στο να αναπτυχτεί και να εξελιχτεί έχοντας ως αφετηρία αυτές τις ρίζες. Ο αναρχισμός έμεινε σταθερός, στο μεγαλύτερο μέρος του, στις αντιλήψεις και τις προτάσεις που γεννήθηκαν κατά τη διάρκεια 18ου και του 19ου αιώνα. Στο επίπεδο της πρακτικής, μπορούμε σίγουρα να υποστηρίξουμε ότι ο αναρχισμός διαδόθηκε στους κόλπους μεγάλων άμορφων κοινωνικών κινημάτων, σιωπηλά ελευθεριακών, ενώ παράλληλα έχει σφραγίσει μεγάλο αριθμό κοινωνικών αλλαγών. Δυστυχώς, για καθέναν από τους μετασχηματισμούς που είχαν ελευθεριακά χαρακτηριστικά, είναι εύκολο να αναφέρουμε δεκάδες μικρο-εξελίξεις που με μια έννοια, άμεσα ή έμμεσα, είναι ολοκληρωτικές. Η κοινωνία μοιάζει να μετακινείται προς μια κατεύθυνση συστολής και όχι διεύρυνσης των θεμελιακών ελευθεριών και αυτονομιών.
Αυτή η διπλή στασιμότητα αποτελεί προφανώς πρόβλημα και μου φαίνεται ότι βάζει σε αμφισβήτηση την αξία των ελευθεριακών θέσεων. Είναι δυνατό να σκιαγραφήσουμε τα στοιχεία μιας νέας αφετηρίας; Πιστεύω πως ναι. Παράλληλα με τις πιο θεμελιώδεις σκέψεις που θά 'πρεπε να προσανατολίζονται προς την επεξήγηση των κοινωνικών συνθηκών της παραγωγής των ιδεολογιών και των κινημάτων της κοινωνικής χειραφέτησης1, νομίζω ότι μια ενδεχόμενη ενδυνάμωση της ελευθεριακής σκέψης και πράξης περνάει απαραίτητα από μια ιδιαίτερη επιχείρηση εξορκισμού. Είναι απολύτως απαραίτητο να εξορκίσουμε μια ολόκληρη σειρά θεμάτων ταμπού των οποίων η ιδεολογικο-συναισθηματική φόρτιση μπλοκάρει κάθε δυνατότητα σκέψης. Κι αυτή η επιχείρηση εξορκισμού είναι πολύ περισσότερο αναγκαία όταν αφορά συγκεκριμένα θεμελιακά ζητήματα του «σκληρού πυρήνα»2 της αναρχικής σκέψης.
Η έννοια «εξουσία» και, πιο συγκεκριμένα, η έννοια «πολιτική εξουσία» είναι μία από τις πρώτες που θά 'πρεπε να αποϊεροποιηθούν αν θέλουμε να απεγκλωβίσουμε τις συνθήκες για την πιθανή ανανέωση του αναρχισμού. Στην πραγματικότητα, έχει γίνει σύνηθες φαινόμενο να χρησιμοποιείται ο καθορισμός της θέσης σε σχέση με το ερώτημα της εξουσίας, ως ένα από τα βασικά κριτήρια του διαχωρισμού ανάμεσα στις ελευθεριακές και μη ελευθεριακές θέσεις. Κατά την άποψή μου το ερώτημα της εξουσίας συνιστά το βασικό «διαφοροποιητικό» στοιχείο ανάμεσα στους βαθμούς της «ελευθεριακότητας» των διαφόρων κοινωνικο-ιδεολογικών σκέψεων, καθώς και ανάμεσα στις διάφορες κοινωνικο-πολιτικες στάσεις, τόσο τις ατομικές όσο και τις συλλογικές. Αυτο που θεωρώ ανεπίτρεπτο είναι να θεωρείται ότι η σχέση της ελευθεριακής σκέψης και της έννοιας της εξουσίας μπορεί να διατυπώνεται μόνο με όρους άρνησης, αποκλεισμού, απόρριψης, αντίθεσης, δηλαδή αντινομίας. Είναι αλήθεια ότι υπάρχει μια ελευθεριακή θεώρηση της εξουσίας. Όσο αυτό δε γίνεται κατανοητό πλήρως από την ελευθεριακή σκέψη, αυτή δε θα είναι σε θέση να προσεγγίσει εκείνες τις αναλύσεις και πρακτικές που θα της επιτρέψουν να καταλάβει την κοινωνική πραγματικότητα.
1. Η έννοια της εξουσίας.
Η πολυσχημία του όρου «εξουσία» και το εύρος του σχηματικού του φάσματος συνιστούν τις συνθήκες που ευνοούν τους διάλογους κουφών. Παρατηρούμε συχνά πώς κατά...
Στις 4 Σεπτέμβρη 1917, ο θρυλικός Αυστραλός αναρχικός και συνδικαλιστής οργανωτής Monty Miller, στην ηλικία των 75 χρόνων, συνελήφθη και κατηγορήθηκε ότι ανήκει σε παράνονη οργάνωση, η οποία ήταν η Industrial Workers of the World (IWW - Βιομηχανικοί Εργάτες του Κόσμου). Το άσχημο με την έκβαση της υπόθεσής του ήταν ότι σε αυτή την ηλικία καταδικάστηκε σε έξι μήνες βαριάς εργασίας… Περισσότερα για τον Monty Miller και την IWW στην Αυστραλία μπορείτε να βρείτε εδώ: https://workingclasshistory.com/2019/01/28/e19-the-iww-in-australia
Επίσης:
1926 – ΑΥΣΤΡΙΑ: Γεννιέται στη Βιέννη ο αναρχικός και κοινωνικός θεωρητικός Austrian anarchist and social theorist Ivan Illich.
1989 – ΕΛΒΕΤΙΑ: Θάνατος στη Λοζάνη...
1866 - ΕΛΒΕΤΙΑ: Η Πρώτη Διεθνής, γνωστή και ως Διεθνής Ένωση Εργαζομένων, συγκαλεί το πρώτο της συνέδριο στη Γενεύη.
1915 - ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ: Ο Tom Barker, μέλος των Industrial Workers of the World (IWW) συνλλαμβάνεται για μια αντιπολεμική αφίσα.
1920 - ΒΡΕΤΑΝΙΑ: Θάνατος του αναρχικού, ιδρυτή του βρετανικού ελευθεριακού σοσιαλιστικού κινήματος και συγγραφέα του έργου “An Antistatist, Communist Manifesto” (“Ένα Αντικρατικό Κομμουνιστικό Μανιφέστο) Joseph Lane.
1927 - ΓΑΛΛΙΑ: Ο σουρεαλιστής και αναρχικός καλλιτέχνης Man Ray υπογράφει το σουρεαλιστικό μανιφέστο "Hands Off Love" (αφιερωμένο στον Charlie Chaplin), που δημοσιεύεται στο “La Révolution Suréaliste”.
1931 - ΙΣΠΑΝΙΑ: Η Εθνική Συνομοσπονδία Εργασίας (CNT) ξεκινά Γενική Απεργία στη Βαρκελώνη.
1962...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018