Κατά την Ισπανική Επανάσταση του 1936 ο κινηματογράφος και η διασκέδαση κολλεκτιβοποιήθηκαν από τους εργαζομένους. Η CNT και η FAI κατήργησαν την ιδιωτική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής κινηματογραφικών ταινιών. Αμέσως η παραγωγή αυξήθηκε εκπληκτικά.
Η κολλεκτιβοποίηση της κινηματογραφικής βιομηχανίας ξεκίνησε το Ιούλη του 1936 και συνεχίστηκε μέχρι το Μάη του 1937. Η παραγωγή αυξήθηκε εκπληκτικά και έφτασε τις ενενήντα ταινίες σε ένα χρόνο. Η παραγωγή περιελάμβανε ντοκιμαντέρ, δράματα, κωμωδίες, όλες υψηλής ποιότητας.
Ντοκιμαντέρ που ενημέρωναν το κόσμο για τη κοινωνική επανάσταση και γυρίστηκαν τότε περιλαμβάνουν: το επαναστατικό κίνημα στη Βαρκελώνη, οι συλλογικότητες της Αραγονίας, Αγωνίζονται στο Μέτωπο, Αντιφασιστικός Στρατός στην Αραγονία, οι Αετοί του IAF, Μαδρίτη ο τάφος του φασισμού.
Δυστυχώς, μεγάλο μέρος του κινηματογραφικού υλικού χάθηκε, όπως μια σειρά ντοκιμαντέρ με τίτλο Estampas guerreras. Την εποχή εκείνη κατά τη διάρκεια του πολέμου εθνικιστικές ομάδες κατέστρεφαν τα αρνητικά των φιλμ με μανία.
Ένας σημαντικός άνθρωπος για το κολλεκτιβοποιημένο κινηματογράφο της εποχής ήταν ο Armand, σεναριογράφος, ηθοποιός, και σκηνοθέτης από το 1913, άριστος γνώστης της επαναστατικής μεθόδου παραγωγής.
Μια κομμούνα παραγωγής ταινιών είχε εγκατασταθεί και στο Παρίσι και παρήγαγε τη ταινία «La Commune». Μόνο το πρώτο μέρος τελείωσε. Το δεύτερο δεν μπόρεσαν να το τελειώσουν λόγω του πολέμου.
Σημαντική ταινία εκείνης της ιστορικής περιόδου ήταν και «Ο Αναρχοσυνδικαλιστής».
*Ένωση των Γραφικών Τεχνών, Επικοινωνιών και Ψυχαγωγίας CNT/AIT Μαδρίτης
**Στο πρωτότυπο κείμενο (στο http://archivo.cnt.es/Documentos/cineyanarquismo/home.htm) υπάρχουν σύνδεσμοι προς περισσότερα κείμενα στα Ισπανικά με περισσότερες πληροφορίες.
ΚΡΕΑΣ ΑΠΟ ΑΓΡΙΑ ΖΩΑ: ΑΝΑΡΧΙΚΟ ΙΣΠΑΝΙΚΟ ΣΙΝΕΜΑ
Μια ταινία που ξεχωρίζει στην ιστορία του αναρχικού σινεμά κατά την Ισπανική Επανάσταση είναι η ταινία «Κρέας Από Άγρια Ζώα» του σκηνοθέτη Armand.
1936: Μια ιστορική κινηματογραφική ταινία του αναρχικού κινήματος γυρίζεται, η Κρέας από άγρια ζώα. Το φιλμ παρ’ ολίγο να χαθεί, μα αποκαταστάθηκε το 1991-1992 χάρη στις προσπάθειες του Ferran Alberich. Οι φήμες έλεγαν πως η ταινία δεν είχε ολοκληρωθεί ποτέ, μα ένα έγγραφο του σκηνοθέτη Armand αποδεικνύει ότι αυτό δεν είναι αλήθεια.
Τα γυρίσματα γινόντουσαν, μεταξύ άλλων, και στο κήπο του Retiro. Τα γυρίσματα τα έκανε ο Armand μετά από ημέρες εξουθενωτικής εργασίας.
Οι πρώτες σκηνές γυρίστηκαν στις 16 Ιουλίου 1936. Ο Armand ήταν ο συγγραφέας, ο σκηνοθέτης, και ερμηνευτής της ταινίας. Οι άνθρωποι που ασχολιόντουσαν με τα γυρίσματα σε κάποια στιγμή ενώ δούλευαν πάνω στη ταινία άκουσαν φήμες για μια φασιστική επίθεση αλλά ήταν τόσο πολύ απορροφημένοι από την ταινία που δεν έδωσαν σημασία. Λίγο αργότερα άκουσαν στο ραδιόφωνο ενός γείτονα την επιβεβαίωση της φήμης.
Την Κυριακή, 19 Ιουλίου τα γυρίσματα έχουν μια προσωρινή παύση καθώς τους ζητήθηκε να βοηθήσουν. Γίνονται εχθροπραξίες, μεταξύ των οποίων και η Έδρα του Βουνού στη Μαδρίτη, στην οποία φαίνεται να είναι αυτόπτης μάρτυρας.
Ωστόσο η ταινία έπρεπε να συνεχιστεί. Πολλοί άνθρωποι που δουλεύουν γι’ αυτή εξαρτώνται από αυτή για την επιβίωσή τους και την επιβίωση των παιδιών τους. Παίρνεται η απόφαση να συνεχίσουν τα γυρίσματα.
Συχνά στα γυρίσματα δεν πήγαιναν όλοι οι ηθοποιοί επειδή πολλοί είχαν μείνει ακόμα στο μέτωπο και πολεμούσαν. Είχαν και άλλα προβλήματα όμως: είχαν λιοντάρια τα οποία θα έπαιζαν κι αυτά στη ταινία, αλλά δεν είχαν αρκετό κρέας για να τα ταΐσουν! Ο προπονητής ήταν ο Georges Marck, και μαζί με την ηθοποιό Marlene Gray ασχολιόνταν με το πρόβλημα. Τελικά, η ανιδιοτελής στήριξη των συμπολιτών με τις κουζίνες τους έλυσε το πρόβλημα και τα λιοντάρια τελικά πήραν μέρος στη ταινία με επιτυχία.
Το βράδυ μετά από μια μέρα κοπιαστικής εργασίας έφτασε ένας σύντροφος στα μέρη των γυρισμάτων και τους είπε πως μόλις τελειώσει το φιλμ θα ήταν καλό να μεταβούν στο μέτωπο του πολέμου. Η Cotiella με τη βοήθεια της συντρόφου Jerez οργάνωσε μια ομάδα και η δουλειά πάνω στη ταινία επιταχύνθηκε.
Τα γυρίσματα τελικά τελείωσαν. Όσοι Γάλλοι έπαιρναν μέρος στη ταινία γύρισαν στη Γαλλία, μαζί με τα λιοντάρια. Ο αποχαιρετισμός ήταν συναρπαστικός. Το κύρος των Ισπανών αντιφασιστών στη Μαδρίτη ενισχύθηκε πολύ όταν η ταινία έφτασε στο Παρίσι, καθώς η ταινία έδειχνε την αδελφική αλληλεγγύη των Ισπανών αναρχικών και αντιφασιστών. Τέτοιες προσπάθειες δίνουν πολύ σημαντικό κύρος στο εξωτερικό για το επαναστατικό κίνημα.
Ο παραγωγός της ταινίας ήταν ο Arturo Carballo με σκηνοθεσία και σενάριο από τον Armand Guerra. Διεύθυνση παραγωγής Andres Rojas. Φωτογραφία Thomas Duch και ηθοποιοί οι Pablo Alvarez Rubio, Marlene Gray, Georges Marck, Tina de Jarque, Alfredo Corcuera και ο ίδιος ο Armand Guerra.
Γλώσσα της πρωτότυπης ταινίας η Ισπανική. Διάρκεια (της ανασχηματισμένης έκδοσης του 1992): 71 λεπτά.
Σύνοψη του σεναρίου της ταινίας: Το περιβάλλον της ταινοίας είναι η διασκέδαση. Ο Paul αφηγείται την ιστορία ενός πυγμάχου (μποξέρ) που είναι ερωτευμένος με την γυναίκα του Aurora, μια τραγουδίστρια καμπαρέ, και έχουν μια εξωσυζυγική σχέση. Γίνεται διαζύγιο και ο πυγμάχος πέφτει σε κατάθλιψη και χάνει ένα αγώνα πυγμαχίας (μποξ). Αργότερα προτείνεται γάμος, μα δεν συμφωνεί. Γίνεται επίθεση, και αποδεικνύεται πως ο δράστης της επίθεσης ήταν υπάλληλος του θηριοδαμαστή λόγω ζήλιας. Στο τέλος όλα τελειώνουν καλά.
http://archivo.cnt.es/Documentos/cineyanarquismo/carne_fieras.htm
Ο ΑΝΑΡΧΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ: ΜΙΑ ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ!
Οι εργαζόμενοι της κινηματογραφικής βιομηχανίας της Ισπανίας πήραν τα μέσα παραγωγής στα χέρια τους το 1936 και έκτοτε η παραγωγή αυξήθηκε και έγινε ποιοτικότερη. Η εμπειρία του αναρχισμού στο κινηματογράφο ήταν μοναδική.
Στις 23 Ιουλίου του 1936 οι εργαζόμενοι της Βαρκελώνης συγκροτούνται και κολλεκτιβοποιούν τη βιομηχανία δημόσιου θεάματος: κινηματογράφος, θέατρο, μουσική…
Πραγματώνουν την έννοια του ελευθεριακού κομμουνισμού και συνασπίζονται στο συνέδριο της CNT στη Σαραγόσα τον Μάιο του 1936.
Η ιδιωτική ιδιοκτησία καταργείται, το κράτος εξαφανίζεται, και με αυτό εξαφανίζεται και ο χωρισμός των ανθρώπων σε εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενους, σε άρχοντες και σε σκλάβους. Το αποτέλεσμα αυτής της κοινωνικής επανάστασης στις τέχνες του θεάματος ήταν ένα νέο θέατρο, μια νέα μουσική, ένας νέος κινηματογράφος.
Η παραγωγή ταινιών αυξάνεται εκπληκτικά, η ποιότητα είναι υψηλότερη, και η πολυφωνία βρίσκει έκφραση. Η βιομηχανία της ψυχαγωγίας βρίσκεται πλέον στα χέρια των εργαζομένων, των καλλιτεχνών, των τεχνικών, και όσων ασχολούνται με το σχεδιασμό, τη παραγωγή, τη διανομή, και τη προβολή των ταινιών και των άλλων παραγωγών του θεάματος. Παρέχονται θέσεις απασχόλησης και διέξοδο στην ελεύθερη δημιουργική έκφραση. Ενώ στο παρελθόν οι εργαζόμενοι γνώριζαν μόνο ανησυχία και ανασφάλεια, μετά τη κολλεκτιβοποίηση όλοι έχουν θέσεις εργασίας. Υπάρχουν δέκα χιλιάδες εργαζόμενοι στη βιομηχανία του θεάματος!
Η κολλεκτιβοποιημένη κινηματογραφική βιομηχανία οργανώθηκε στην αναρχοσυνδικαλιστική εταιρεία παραγωγής SIE Films. Άλλες αναρχικές ομάδες, όπως η FAI, το AIT, η SIA, δημιούργησαν τις δικιές τους οργανώσεις παραγωγής.
Από την ένωση συνδικάτων της Μαδρίτης δημιουργούνται δύο νέες οργανώσεις παραγωγής ταινιών: η Spartacus και η FRIEP Films. Στη Βαρκελώνη το CNT καταφέρνει και παίρνει υπό τον έλεγχό του και διαχειρίζεται τα Estudios Orphea και το Trilla. Στη Μαδρίτη το συνδικάτο χρησιμοποιεί τις εγκαταστάσεις της Ballesteros και της CEA.
Κατά την περίοδο από τον Αύγουστο του 1936 ως τον Ιούνη του 1937 βγαίνουν 84 κινηματογραφικοί τίτλοι από τους αναρχοσυνδικαλιστές. Σε ένα τόσο σύντομο χρονικό διάστημα καμιά άλλη ομάδα δεν έχει καταφέρει να παράγει τόση φιλμογραφία. 60 ταινίες παράγονται στη Βαρκελώνη και 24 στη Μαδρίτη, η οποία αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο του συνολικού αριθμού που παράχθηκε στη ζώνη των ρεπουμπλικάνων κατά τα έτη 1936 έως 1939. Η μετέπειτα αναρχική παραγωγή ταινιών πλήγηκε σοβαρά μετά τη καταστολή που εξαπέλυσαν εναντίων της CNT και της FAI τα κόμματα και τα συνδικάτα που ελέγχονταν από τους μαρξιστο-σταλινικούς στα γεγονότα του Μαΐου του 1937.
Η κινηματογραφική τέχνη απέκτησε νέες μορφές και ανανεωμένο λόγο αφού ελευθερώθηκε από την ομογενοποιημένη κουλτούρα που με τρομοκρατία συντηρούσε το καπιταλιστικό κράτος της αστικής τάξης.
Η ταινία «Dawn of Hope» του Sau Antonio αποτελεί προηγούμενο για αυτό που μετέπειτα έγινε γνωστό ως ευρωπαϊκός νεορεαλισμός. Γυρισμένη το 1937 με παραγωγή της SIE Films, θεωρείται από τους κριτικούς μία από τις σημαντικότερες ταινίες και ιστορική στιγμή των εκατό χρόνων του ισπανικού κινηματογράφου. Η ταινία διηγείται τη πραγματικότητα που περιβάλλει έναν εργαζόμενο στη Βαρκελώνη όταν κλείνει το εργοστάσιο που εργαζόταν και μετά από περιπέτειες και κακουχίες αναπτύσσει σχέσεις με συμμαθητές που έχουν αρχίσει να οργανώνονται και να πηγαίνουν στη Πορεία της Πείνας προς τηn πρωτεύουσα.
Η ταινία «Aurora de Esperanza» είναι αναμφίβολα ένα από τα μεγάλα κοσμήματα τέχνης και συλλογικό αποτέλεσμα του φαινομένου της κολλεκτιβοποίησης που εφαρμόζει η CNT, μετά το ξέσπασμα της επανάστασης στις 19 Ιούλη του 1936.
Antonio Artero
*Απόδοση από το ισπανικό πρωτότυπο στο http://archivo.cnt.es/Documentos/cineyanarquismo/anarq_cine_unic.htm
ARMAND GUERRA: ΕΝΑΣ ΑΝΑΡΧΙΚΟΣ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ
Ο Armand Guerra ήταν ένας αναρχικός που αφιέρωσε τη ζωή του στο κινηματογράφο και την Ισπανική Επανάσταση. Μικρός ήταν ιεροψάλτης σε εκκλησία, μα μόλις κατάλαβε καλά τους παπάδες τους παράτησε και δε ξαναπάτησε ποτέ σε εκκλησία. Έγινε δημοσιογράφος, σκηνοθέτης, ηθοποιός, παραγωγός, μα πολλά από αυτά που ήθελε να κάνει δεν τα ολοκλήρωσε λόγω φτώχειας. Αυτά που μας άφησε πάντως θεωρούνται εξαιρετικά έργα.
Γεννήθηκε ως Jose M. Estibalis Calvo στη Βαλένσια το Γενάρη του 1886 και έγινε γνωστός ως Armand Guerra.
Η οικογένειά του δεν γνωρίζει τους γονείς του ή τη προέλευσή του, το μόνο που ξέρουν είναι ότι είχε έναν μικρότερο αδελφό, τον Vicente. Εργάστηκαν μαζί για κάποιο χρονικό διάστημα, μέχρι που πριν την Ισπανική Επανάσταση ο Vicente πήγε στις ΗΠΑ και από εκεί στο Μεξικό. Έκτοτε δεν ξανάκουσαν ποτέ γι’ αυτόν.
Τα νεανικά του χρόνια ο Armand τα πέρασε με ιερείς και μοναχούς. Ήταν ψάλτης στην εκκλησία του Αγίου Νικόλα της Βαλένθια, και έκανε και μαθήματα εκεί. Πίστευε τότε σε όλα τα μυστήρια της θρησκείας και σε έναν πανίσχυρο Θεό. Αργότερα, αισθάνθηκε αηδία από τη στάση των εκπροσώπων της Εκκλησίας κι έτσι εγκατέλειψε τα πάντα και αφιερώθηκε στη δημοσιογραφία και το θέατρο, και δεν ξαναπάτησε ποτέ σε εκκλησία.
Μετά για πολλά χρόνια δεν γνωρίζουμε με τι ασχολήθηκε.
Το 1913 ήταν στο Παρίσι και ασχολήθηκε με τις κινηματογραφικές ταινίες «Les miseres de l’aiguille» (με πρωταγωνίστρια τη Musidora), «Un cri dans la jungle», «Le vieux docker», «La Commune I» (με κονδύλια από το συνεταιρισμό Le Cinema du People (Το Σινεμά των Ανθρώπων), όπου εργαζόταν).
Το 1917 έγινε η Ρωσική Επανάσταση και πήραν την εξουσία οι Μπολσεβίκοι. Εκείνη τη χρονιά, ή ίσως δυο χρόνια πριν ή μετά, υπάρχει πιθανότητα να ήταν εκεί, μα δεν υπάρχει κάποιο έγγραφο. Πάντως, ο Armand σίγουρα μιλούσε πολύ καλά ρωσικά.
Από το 1919 ή το 1920 μέχρι το 1923 ο Armand γράφει πως είναι νέος και ενθουσιώδης για το επάγγελμά του. Ταξιδεύει σε όλη την Ευρώπη και μέρος της Μικράς Ασίας (στη Τουρκία έκανε ένα ντοκιμαντέρ), αλλά και στη Βόρεια Αφρική. Εργάστηκε σε πολλές χώρες.
Από το 1920 ή το 1923 μέχρι το 1932 ήταν στη Γερμανία. Έκανε έργα για το στούντιο UFA στο Βερολίνο (Babelsberg). Κάνει όλες τις δουλειές που έχει μια ταινία: ροτουλάρισμα, μεταγλώττιση, σκηνοθεσία, παραγωγή, σενάριο, ηθοποιία. Το 1925, στις αρχές της δεκαετίας των talkies, έκανε δοκιμές στη Βαλένσια και το 1926 έφτιαξε ντοκιμαντέρ με ήχο. Έζησε στο Βερολίνο δώδεκα χρόνια μα πάντα πήγαινε και στην Ισπανία να δει την οικογένειά του. Το 1932 φεύγει από τη Γερμανία και επιστρέφει πίσω στη Μαδρίτη λόγω της νέας φασιστικής νομοθεσίας που πέρασε ο Χίτλερ.
Το 1932 παντρεύεται με την Isabel Anglada Sovelino που γεννήθηκε στη Μαδρίτη στις 5 Μάρτη 1902.
Το 1934 στις 21 Μάρτη γεννήθηκε η κόρη τους, Vicenta.
Από το 1932 ως το 1935 ο Armand Guerra μαζί με τον αδελφό του Vicente εργάζονται για το Cine Popular Espanol (Ισπανικός Λαϊκός Κινηματογράφος). Προσπάθησε να ανοίξει ένα στούντιο παραγωγής ταινιών στη Βαλένσια και τη Μαδρίτη, μα απέτυχε λόγω έλλειψης χρημάτων.
Στις 16 Ιουλίου του 1936 αρχίζει να δημιουργεί την ταινία «Carne de fieras» («Κρέας από άγρια ζώα») στη Μαδρίτη (περιγραφή της ταινίας δημοσιεύεται στο αθηναϊκό Indymedia στο σύνδεσμο http://athens.indymedia.org/front.php3?lang=el&article_id=1019470).
Το φασιστικό πραξικόπημα είχε μόλις αρχίσει. Ως αναρχικός, ο Armand Guerra συνεργάστηκε στο πόλεμο με το CNT-FAI. Συχνά άφηνε τα γυρίσματα της ταινίας μισοτελειωμένα για να συμμετάσχει στο μέτωπο. Όπλα του όμως ήταν και η πένα, ως δημοσιογράφος, και η κάμερα, ως σκηνοθέτης.
Στις 18 Ιουλίου του 1936 γράφει το βιβλίο «A traves de la metralla», όπου ο Armand Guerra εξιστορεί τη πραγματικότητα του πολέμου, κομμάτια του οποίο εμφανίζονται σε ένα περιοδικό, και ολόκληρο το βιβλίο τυπώνεται από τον εκδότη Guerri στη Βαλένσια και διανέμεται σε όλη την Ιβηρία. Υπάρχουν ακόμη μερικά αντίτυπα στην Ισπανία, μα είναι σπάνια, και υπάρχουν μόνο μερικές φωτοτυπίες των εφημερίδων της εποχής που αναφέρονταν σε αυτό. Σύμφωνα με το Διευθυντή της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου της Βαλένθια, οι εκδότες αυτού του βιβλίου ήταν αναρχικοί που είχαν τα δικά τους εργαστήρια και πιεστήρια στη Βαλένσια.
Στις 27 Σεπτέμβρη του 1936 αρχίζει την πρώτη του μεγάλη ταινία που θα αποτελέσει ένα έπος για το επαναστατικό κίνημα, που αργότερα έγινε το έργο Estampas guerreras, αλλά σήμερα έχει χαθεί.
Το 1937 ήδη γίνονταν βομβιστικές επιθέσεις φασιστών στη Μαδρίτη κι έτσι η οικογένεια του Armand αναγκάζεται να φύγει. Στις 19 Νοέμβρη φτάνουν στο Παρίσι με διαβατήριο από τη Βαλένσια.
Από το Νοέμβρη μέχρι το Φλεβάρη του 1939 ο Armand είχε χωρίσει από την οικογένειά του, η οποία ήταν στο Παρίσι. Δεν πήγαινε ποτέ να τους δει, για να μην τους βάλει σε κίνδυνο, καθώς πάντα προστάτευε την οικογένειά του. Πιστεύεται πως ο Armand ήταν στη Βαλένθια όλο αυτό το διάστημα. Τελικά το Φλεβάρη του 1939 επέστρεψε στο Παρίσι να δει την οικογένειά του, χωρίς χαρτιά, και γκρεμίστηκε κάτω άρρωστος. Όταν ξανασηκώθηκε, πέθανε ξαφνικά από εγκεφαλικό στις 10 Μάρτη του 1939, σε ηλικία 53 ετών. Η κόρη του, η Vicenta, ήταν πέντε ετών.
Vicenta Estibalis
*Στο http://archivo.cnt.es/Documentos/cineyanarquismo/armand_guerra.htm
ΚΑΤΙ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟ UCCEA
Επιστολή του αναρχικού Iσπανού σκηνοθέτη Armand Guerra προς περιοδικό της εποχής όπου περιγράφει πως ξεκίνησε μια αναρχική κοοπερατίβα παραγωγής ταινιών.
Σε ένα ενδιαφέρον άρθρο του Popular Film, τεύχος 447, που εκδόθηκε στις 14 Μαρτίου 1935, με τίτλο Elogio de la cooperación (Ο έπαινος της συνεργασίας) και υπογράφεται από τον V. Gomez de Enterria. Ο συγγραφέας μου κάνει τη τιμή να αναφέρεται σε παλιότερο άρθρο μου στο περιοδικό που δημοσιεύτηκε πριν μερικά χρόνια. Ευχαριστώ πραγματικά, και αυτό μου δείχνει πως υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που ακολουθούν κάτι που δείξαμε στη ισπανική ταινία μας confraternidad (αδελφότητα).
Θα ήθελα να δημοσιευτεί αυτό στο περιοδικό, ελπίζοντας να έχω τύχη ανάμεσα στις πολυδιαβασμένες στήλες και τις σελίδες που δεν είναι φτιαγμένες για να εξυπηρετούν τη πεζογραφία μου, έστω και σε μια μικρή γωνία του περιοδικού.
Πρώτον, θα ήθελα να εκφράσω τα συγχαρητήριά μου στον Κ. V. Gomez de Enterria για τον ενθουσιασμό του στην ενθάρρυνση της Uccea, την ύπαρξη της οποίας μάλλον θα γνώριζε λόγω του άρθρου μου misantropia cinematografica (μισανθρωπικός κινηματογράφος).
Η ίδρυση του συνεταιρισμού μου στο Παρίσι, που ο συνάδελφος αναφέρεται σε αυτόν, και είχε την άδεια από το Le Cinema du Peuple, δεν ήταν μακριά από το obra de titanes (το έργο των τιτάνων). Το θέμα ήταν πως λόγω των ιδιομορφιών της γεωγραφίας, το Παρίσι δεν ήταν μέρος της ισπανικής επικράτειας, και ως εκ τούτου δεν μπορούσε να λάβει το ισπανικό στοιχείο. Είναι πραγματικά μια ευκαιρία για την ανάπτυξη πρωτοβουλιών.
Μετά την επιτυχία που είχα –επιτρέψτε μου να κάνω κουρέλι τη μετριοφροσύνη μου!– ο μόνος ηθοποιός, σκηνοθέτης, και σεναριογράφος που εξυπηρετούσε την Ισπανία το 1913 στο Παρίσι, με τη δική μου ταινία «Un grito en la selva» με σκηνοθεσία και πρωταγωνιστή τον εαυτό μου, πήγα να καλωσορίσω τον Bidamant, τότε γραμματέα της Ένωσης Συνδικαλιστικών Οργανώσεων της Γαλλίας, και μου μίλησε για τη σκοπιμότητα των γυρισμάτων ταινιών κοινωνικού ενδιαφέροντος, για την αντιμετώπιση της αστικής ανοησίας ότι οι μεγαλοεκδότες εξυπηρετούν το κοινωνικό σύνολο. Έψαχνα τρόπους ανανέωσης του κινηματογράφου – και ιδού! – Μου πρότεινε να θεσπιστεί ένας συνεταιρισμός της εργατικής τάξης, με θέμα το ημερομίσθιο των 25 φράγκων.
Αγνοήστε τις λεπτομέρειες της οργάνωσης και την ανάπτυξη του καταστατικού, το γράμμα μου δεν είναι για αυτά. Το ενδιαφέρον είναι ότι, δύο μήνες μετά τη συνομιλία μας, εγώ ήμουν ήδη στα εργαστήρια Lux Film στο Παρίσι (bulevar Jourdan), στα γυρίσματα της πρώτης ταινίας της Cooperativa Le Cinema du Peuple, με μετοχικό κεφάλαιο 500.000 φράγκα πλήρως καταβληθέν (20.000 μετοχές από 25 φράγκα). Θα πρέπει να προσθέσω ότι οι μέτοχοι ήταν οι εργαζόμενοι.
Η πρώτη ταινία την οποία είχα τη τιμή να ξεκινήσω με πρωταγωνίστρια την Musidora ήταν η «Les miseres de l’aiguille». Αυτή ακολουθήθηκε από την «Le vieux docker» («Ο λιμενεργάτης»). Ως σύμβουλος ασχολιόμουν και με την ιστορική ακρίβεια των ταινιών κι έτσι είχα τα λογοτεχνήματα του μεγάλου Γάλλου λογοτέχνη Lucien Descaves.
Όλες οι ταινίες της κοοπερατίβας, συμπεριλαμβανομένης της «La Commune», έγιναν δεκτές με ιδιαίτερο ενθουσιασμό από όλους, και ήταν διπλή επιτυχία: τέχνης και εμπορίου, καθώς είχαν και εμπορική επιτυχία ακόμα και σε άτομα ανεξαρτήτως ιδεολογίας. Ήδη είχε ολοκληρωθεί το σενάριο για το δεύτερο μέρος, όταν ο ευρωπαϊκός πόλεμος έφερε την καταστροφή στη κοοπερατίβα. Οι εθνικιστικές ομάδες έκαψαν τα αρνητικά των φιλμ. Έκτοτε επισκέφτηκα σχεδόν όλα τα κράτη της Ευρώπης και μέρος της Μικράς Ασίας και της Αφρικής, και εργάστηκα σε πολλές χώρες. Αλλά ποτέ δεν βρήκα την ευκαιρία να οργανώσω σε συνεργασία με άλλους κάτι παρόμοιο με αυτό που είχαμε κάνει στο Παρίσι.
Το 1925 εργάστηκα στο Βερολίνο πάνω στις πρώτες δοκιμές ομιλούντων ταινιών με ήχο, τις οποίες παρουσίασα στη Βαλένθια στις αρχές του Μάη του 1926. Δώδεκα χρόνια έμεινα στη Γερμανική πρωτεύουσα έως ότου έφυγα όταν οι νέοι νόμοι που πέρασε ο Χίτλερ με ανάγκασαν να επιστρέψω στην Ισπανία, καθώς πλέον στη Γερμανία δεν είχα κανένα δικαίωμα ως αλλοδαπός να πιάσω οποιαδήποτε δουλειά.
Και είμαι τώρα εδώ, στην όμορφη γη μας, όπου οι ισπανόφωνες παραγωγές γίνονται από λίγα άτομα με πολύ θέληση, ενώ προσπαθώ να φέρω εδώ τις τεράστια ανάπτυξη που υπήρχε εκεί στις ψυχρές περιοχές της Βόρειας Ευρώπης.
Δεν θέλω να τελειώσω το γράμμα μου χωρίς να πω πως όλα τα είδη ισπανικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων ανέλαβαν και εκπλήρωσαν τεράστιο έργο.
Armand Guerra
Βαλένθια, 22 Μάρτη 1935
*Από το Popular Film, 28/3/1935
* Από το http://archivo.cnt.es/Documentos/cineyanarquismo/armand_guerra.htm
#Όλα τα κείμενα αναδημοσιεύονται από το http://agrioskylo.squat.gr/ που έχει σταματήσει τη λειτουργία του. Εδώ παρουσι΄ζονται μαζί και με ορθογραφικές και άλλες διορθώσεις.
