Σημείωση πρώτη / Αντί προλόγου
Στην αναζήτησή του κανείς για τη νεότερη ιστορία της Βουλγαρίας, δεν θα δυσκολευόταν να βρει μία πληθώρα βιβλίων και εγχειριδίων που καταγράφουν τα πρόσφατα όσο και τα παλαιότερα ιστορικά γεγονότα της περιοχής, καταγεγραμμένα υπό το φως της επίσημης -συστημικής συνήθως- αφήγησής τους. Ωστόσο, γρήγορα θα συνειδητοποιούσε ότι, όπως συνήθως συμβαίνει, ελλείπει εκείνο το κομμάτι της ιστορίας των από τα κάτω. Εκείνων που σε όλες τις εποχές και κόντρα σε όλους τους καιρούς με τη δράση και τον λόγο τους έβαλαν μια ακόμα ψηφίδα στην παγκόσμια ιστορία γενικά, και του αναρχικού κινήματος ειδικότερα.
Εβδομήντα τέσσερα χρόνια πριν, το 1948, το ενισχυτικό ταμείο «Αλεξάντερ Μπέρκ-μαν» εξέδωσε την μπροσούρα «Βουλγαρία, η νέα Ισπανία» που συνέγραψαν Βούλγαροι αναρχικοί, παρουσιάζοντας την πορεία και κατάληξη της βουλγαρικής επανάστασης του 1944, όταν και απελευθερώθηκε η χώρα από τη ναζιστική κατοχή.
Το πολύμορφο απελευθερωτικό κίνημα που διαμορφώθηκε κατά τα χρόνια κατοχής της βουλγαρίας μετά από αγώνες ενάντια στη ναζιστική τυραννία συνετρίβη στην προσπάθειά του να σταθεί ανάχωμα στις σταλινικές μεθοδεύσεις εγκαθίδρυσης μιας γραφειοκρατίας σύμφωνα με τα σοβιετικά πρότυπα. Η φιλοσοβιετική κυβέρνηση του Ζίβκοφ, που κατέλαβε την εξουσία μετά την απελευθέρωση της χώρας το 1944, απάντησε με διώξεις, φυλακίσεις, εξορίες, δολοφονίες όλων όσοι στέκονταν εμπόδιο στην προσπάθεια καθυπόταξης κάθε ελεύθερης φωνής που εναντιωνόταν σε αυτό που η βουλγάρικη ηγεσία υπό τις καθοδηγήσεις του σοβιετικού κατεστημένου επίτασσε.
Εβδομήντα τέσσερα χρόνια μετά επανεκδίδουμε για πρώτη φορά στα ελληνικά την ίδια αυτή μπροσούρα των Βούλγαρων αναρχικών. Για την παρούσα έκδοση στηριχθήκαμε στην αγγλική έκδοση του 1983 που αποτελεί και την πρώτη επανέκδοση της αρχικής από το 1948. Μολονότι δεν υπάρχει απόλυτη συμφωνία με το περιεχόμενο του αρχικού κειμένου, θεωρήσαμε αναγκαίο να μην αλλάξουμε τίποτα από τα γραφόμενα των συντρόφων του μακρινού 1948 και η μετάφραση να πληροί την ακρίβεια του αρχικού κειμένου. Και αυτό γιατί σκοπός μας είναι η κατάθεση μιας ακόμη ιστορικής στιγμής, η οποία παρέμενε για χρόνια καλά κρυμμένη και αποσιωπημένη, ιδωμένης μέσα από τα μάτια και τον λόγο των ίδιων των ανθρώπων που την έζησαν. Των ίδιων των υποκειμένων που η ιστορία που έχουν να αφηγηθούν επιβεβαιώνει σε απόλυτο βαθμό τα λόγια του Μπακούνιν: «Ελευθερία χωρίς σοσιαλισμό είναι προνόμιο, σοσιαλισμός χωρίς ελευθερία είναι υποδούλωση και βαρβαρότητα».
Χρησιμοποιώντας τα λόγια των συντρόφων και συντροφισσών, «Η μπροσούρα αυτή δεν είναι προπαγάνδα. Δεν επιδιώκει να υπηρετήσει καμία πολιτική οργάνωση. Εκδόθηκε και διανέμεται για εκείνους που ακόμα δεν έχουν απελπιστεί εντελώς από το ανθρώπινο πνεύμα. Είναι μια κραυγή απόγνωσης, που ξέρουμε πως θα ακούσουν μόνο οι ευαίσθητοι άνθρωποι. Αλλά πάει καιρός από τότε που η αδιαφορία έδινε χώρο σε μια υγιή αγανάκτηση. Όλοι εσείς που δεν έχετε πληγεί από τον ιό της δικτατορίας –είτε ο φασισμός είναι λευκός, πράσινος ή κόκκινος – εσείς που έχετε ξεσηκωθεί ενάντια σε τόσες πολλές επιθέσεις κατά της ελεύθερης ζωής και της ελεύθερης έκφρασης, θα ακούσετε την έκκλησή μας! Θα στηρίξετε τη δράση μας! Η κοινή γνώμη πρέπει να ενημερωθεί και ενημερώνοντάς την θα μας βοηθήσετε. Απαιτείται μια πράξη αλληλεγγύης, διότι η μοίρα των Βούλγαρων σήμερα μπορεί να είναι δική μας αύριο. Ας χρησιμοποιήσουμε τη λιγοστή μας ελευθερία που απομένει για να βοηθήσουμε αυτούς που τη στερούνται ολοκληρωτικά! Το πρόβλημα της ελευθερίας δεν περιορίζεται μόνο στις χώρες που βρίσκονται τώρα κάτω από δικτατορικά καθεστώτα, αλλά είναι καθολικό. Όταν απειλείται η ελευθερία σε οποιαδήποτε γωνιά του πλανήτη –ανεξαρτήτως τόπου– κανένας από αυτούς που την αγαπούν δεν μπορεί να παραμείνει αδιάφορος».
Για διευκόλυνση του/της αναγνώστη/ αναγνώστριας, στο τέλος της έκδοσης παραθέτουμε μια σειρά παραρτημάτων, προκειμένου με τον εμπλουτισμό αυτόν να γίνει πιο απτή η ιστορία που αφηγούνται οι Βούλγαροι σύντροφοι και συντρόφισσες.
Η παρούσα έκδοση τυπώθηκε το Δεκέμβρη του 2022 στην Αθήνα, και διακινείται σε στέκια και καταλήψεις, χέρι με χέρι, χωρίς αντίτιμο, με ελεύθερη συνεισφορά, έξω από εμπορευματικές σχέσεις. Τα όποια έσοδα προκύψουν μετά την κάλυψη του κόστους έκδοσης, θα στηρίξουν ομάδες και δομές του ανταγωνιστικού κινήματος.