Αγαπητοί σύντροφοι,
Αισθανόμαστε βαθιά πληγωμένοι μαθαίνοντας από την εφημερίδα σας για το θάνατο του καλού μας παλιού συντρόφου Nicolai Rogdayev.
Εγώ, ως στενός φίλος του και συνεργαζόμενος μαζί του κατά τις ημέρες της Ρωσικής Επανάστασης, θέλω να πω λίγα λόγια με τη μορφή νεκρολογίας. Προς μεγάλη μας θλίψη δεν μπορούμε να το κάνουμε εδώ, σε αυτή τη γη όπου ο σύντροφος Rogdayev έδωσε τσ καλύτερα χρόνια της επαναστατικής του δράσης. Αντίθετα, αυτή η ίδια η γη, η οποία θεωρείται από πολλούς σήμερα σοσιαλιστική, σκοτώνει σε φυλακές και εξορίες επαναστάτες όπως ο Rogdayev.
Το γεγονός και μόνον ότι ο Rogdayev πέθανε από την πείνα στη μακρινή εξορία του Τουρκεστάν δείχνει το πραγματικό πρόσωπο του ρωσικού μπολσεβικισμού.
Όντας ακόμη φοιτητής στην αρχή αυτού του αιώνα, ο Rogdayev εντάχθηκε στο ρωσικό αναρχικό κίνημα, στο οποίο από την αρχή ήταν ενεργός. Το 1907 στάλθηκε ως εκπρόσωπος στο Αναρχικό Συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στο Άμστερνταμ. Μετά την επιστροφή του στη Ρωσία, συνελήφθη από τους χωροφύλακες του τσάρου και ρίχτηκε στη φυλακή: ευτυχώς διέφυγε από τη φυλακή και μετανάστευσε από τη χώρα.
Πολλά χρόνια της μετανάστευσής του ο Rogdayev τα έζησε στην Ισπανία και ήταν ενεργός στο ισπανικό αναρχικό κίνημα και μόνο την εποχή του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου πήγε στο Παρίσι, όπου έμεινε μέχρι το ξέσπασμα της Ρωσικής Επανάστασης. Στις αρχές του 1918 τον συνάντησα για πρώτη φορά στο Saratov. Ήταν γεμάτος ενέργεια.
Ως έμπειρος και συνειδητός επαναστάτης οι απόψεις του ήταν συγκεκριμένες και δεν χαρακτηρίζονταν από συμβιβασμούς. Όσον αφορά τα αποτελέσματα της νίκης του μπολσεβικισμού στη Ρωσία ήταν πολύ λιγότερο αισιόδοξος από ό,τι πολλοί από τους συντρόφους του. Παρ' όλα αυτά, διέδωσε την αναγκαιότητα της πάλης ενάντια στον Ντενίκιν και τους άλλους αντεπαναστάτες.
Όντας εύγλωττος ομιλητής ήταν ένας εξαιρετικός αγκιτάτορας. Όλη του τη ζωή και τη δράση του, ήταν μια φυσική έκφραση ενός γνήσιου επαναστάτη.
Το 1919 ήταν στη Σαμάρα (στο Κεντρικό Βόλγα) και λόγω των ενεργειών του και της κολοσσιαίας ψυχικής του δύναμης καταφέραμε να έχουμε εκεί μια ωραία αναρχική ομάδα και ένα καλό πολιτιστικό κέντρο. Οι ομιλίες του προσέλκυαν πάντα πλήθη εργαζομένων. Στο τέλος του 1919 οι αντιδραστικοί μπολσεβίκοι έκλεισαν τη λέσχη μας και σχεδόν όλοι οι αναρχικοί της Σαμάρα φυλακίστηκαν. Εκείνη την εποχή οι μπολσεβίκοι δεν τολμούσαν ακόμη να αγγίξουν τον σύντροφο Rogdayev. Αλλά ο ίδιος είχε επίγνωση του γεγονότος ότι οι αντιδραστικές δυνάμεις της Ρωσίας είχαν την τάση να ενισχύονται και ότι θα μπορούσε επίσης ο ίδιος να ριχτεί σε ένα σοσιαλιστικό μπουντρούμι μιας και δεν συμφωνούσε με τους δήμιους των μπολσεβίκων.
Το 1920 συνάντησα το Rogdayev ξανά στην Τασκένδη. Εδώ εργαζόταν σε μια "Επαναστατική Επιτροπή Hindustan", όπου είχε μεγάλη επιρροή. Αλλά οι Μπολσεβίκοι φοβούμενοι τον ανταγωνισμό απέλυσαν την επιτροπή και έδιωξαν τον Rogdayev από την Τασκένδη.
Στερούμενος για μεγάλο χρονικό διάστημα την επικοινωνία με κάποιον είχε ως αποτέλεσμα φυσικά να χάσω κάθε επαφή με τον Rogdayev και μόνο το 1930 όντας στην εξορία πληροφορήθηκα ότι κρατείτο στην πολιτική φυλακή του μοναστηριού Suzdal.
Στο όνομα όλων των συντρόφων μας στη Ρωσία διαμαρτυρόμαστε ενεργητικά για τα βασανιστήρια σε βάρος των αναρχικών στις φυλακές και τις εξορίες από τους μπολσεβίκους.
Καλούμε επίσης τους συντρόφους μας έξω από τη Ρωσία να ενώσουν τη διαμαρτυρία τους με τη δική μας.
Θρηνούμε το θάνατο του αγαπητού συντρόφου μας Nicolai Rogdayev, όπως επίσης και το θάνατο όλων των άλλων επαναστατών-θυμάτων του καθεστώτος των Μπολσεβίκων.
Applebaum και Σύντροφοι
Ρωσία, Αύγουστος 1934
Υ.Γ.: Αγαπητοί σύντροφοι: σας ικετεύω να μεταφράσετε αυτές τις γραμμές για την εφημερίδα σας και να μεταβιβάσετε το πρωτότυπο ή τη μετάφραση σε άλλες αναρχικές εκδόσεις.
Με συντροφικούς χαιρετισμούς
Applebaum
(“Man!” A Journal of the Anarchist Ideal and Movement, No. 8, August, 1934. San Francisco, Cal.)
Από το "Guillotine at work" 617-18.
*Ελληνική μετάφραση “Ούτε Θεός-Ούτε Αφέντης” (13 Ιούνη 2014) από την ιστοσελίδα της Βιβλιοθήκης Kate Sharpley στο http://www.katesharpleylibrary.net/3txb4m
**Μετάφραση βιογραφικών στοιχείων για τον Nicolai Rogdayev από τον Nick Heath δημοσιεύονται στο
http://ngnm.vrahokipos.net/index.php/history/45-world-anarchist-history/619-nikolai-rogdaev-1880-1932