Στις 31 Δεκέμβρη 1936 εξαφανίστηκε -στα χέρια των κατασταλτικών δυνάμεων της Ουρουγουάης και της Αργεντινής- ο Miguel Archangel Roscigna, εργάτης οικοδομών και σιδηρουργός, απαλλοτριωτής και αναρχικός αγωνιστής που εμπλεκόταν στην απελευθέρωση πολλών κρατουμένων.
Με καταγωγή από το Μπουένος Άιρες, νεαρός ακόμα προσέγγισε τον αναρχισμό, ελκόμενος από την ιστορία της ζωής του Simon Radowitzky και την έκρηξη των κοινωνικών αγώνων στην περιοχή.
Το 1924 συμμετείχε στην απόπειρα απόδρασης του Radowitzky από τις φυλακές υψίστης ασφαλείας Ushuaia (σχεδιασμένες από τον Salvadora Medina Onrrubia) εισερχόμενος ο ίδιος ο Roscigna στη φυλακή ντυμένος δεσμοφύλακας.
Αργότερα, απέκτησε σχέσεις με την εμβληματική ομάδα των Ισπανών απαλλοτριωτών Los Solidarios, που αποτελείτο από τον Buenaventura Durruti (μελλοντικό θρύλο της Ισπανικής Κοινωνικής Επανάστασης), τους μυθικούς Francisco και Alejandro Ascaso και τον Gregorio Jover. Μαζί με τους ντόπιους αναρχικούς Andrés Vázquez Paredes και Emilio Uriondo, οργάνωσαν τη ληστεία του υποκαταστήματος της τράπεζας Banco στην πόλη San Martín που απέφερε λεία εκατομμυρίων.
Ο Roscigna και ο Uriondo, ωστόσο, θα φυλακιστούν πολύ αργότερα, αλλά θα κατηγορηθούν ότι ήταν οι δράστες της επίθεσης στην πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ουρουγουάη - στο πλαίσιο της εκστρατείας για την απελευθέρωση των Sacco και Vanzetti.
Μόλις απελευθερώθηκαν, συμμετείχαν στη ληστεία της οικονομικής εταιρείας Messina, μαζί με τους Tadeo Peña, Boadas Rivas και Garcia Capdevila, τρεις γνωστούς Καταλανούς αναρχικούς που διέφυγαν από την ισπανική δικαιοσύνη. Καθώς αρκετοί από αυτούς συνελήφθησαν και κλείστηκαν στις φυλακές Punta Carretas, ο Roscigna θα καταστρώσει απ' έξω ένα σχέδιο απόδρασης μαζί με τον Gino Gatti, τον Vázquez Paredes, τον "Captain" Paz και τον αναρχικό Rosarino Fernando Malvicini.
Δημιούργησαν μια εκπληκτική σήραγγα 50 ποδών, τοποθετημένη κάτω από μια πλασματική επιχείρηση πώλησης άνθρακα, η οποία έχει μείνει στην ιστορία (εκτός από αυτήν τη χρήση) επειδή συνδυάστηκε με μια άλλη σήραγγα που κατασκευάστηκε τέσσερις δεκαετίες αργότερα, κατά τη διάρκεια μιας αποθεωτικής απόδρασης 111 πολιτικών κρατουμένων μελών των Τουπαμάρος και της Αναρχικής Ομοσπονδίας Ουρουγουάης.
Μετά από αυτή την απόδραση του 1931, ο Roscigna συνελήφθη και φυλακίστηκε μαζί με τον Vázquez Paredes και τον Malvicini, καταδικασμένοι σε 6 χρόνια φυλάκιση. Απελευθερώθηκαν στα τέλη του 1936, τη στιγμή της απέλασης, θα εξαφανιστούν και, πιθανώς, τα σώματά τους θα πεταχτούν στον ποταμό Silver.
*Πηγή: Emilio Crisi. Μετάφραση: Ούτε Θεός Ούτε Αφέντης.
