Στις 27 Ιανουαρίου 1875 γεννήθηκε στο Μεξικό η Juana Belén Gutierrez, πρωταγωνίστρια της Μεξικανικής Επανάστασης και εξέχουσα φυσιογνωμία του αναρχικού και φεμινιστικού κινήματος της περιοχής. Με ρίζες στην Πολιτεία Ντουράνγκο, ως νέα εργαζόταν ήδη ως δασκάλα, ενώ ξεκίνησε τη δράση της μέσα από τους κόλπους του Μεξικάνικου Φιλελεύθερου Κόμματος (PLM) - κύρια πολιτική έκφραση του αναρχισμού στην περιοχή.
Ως αποτέλεσμα της πολιτικής της δράσης, θα φυλακιστεί αρκετές φορές από τη δικτατορία του Porfirio Diaz, μαζί με αγωνιστές όπως οι Juan Saravia, Ricardo, Enrique Flores Magon και Elisa Acuña μεταξύ άλλων. Συμμετείχε ως δημοσιογράφος σε κοινωνικούς αγώνες, γράφοντας σε πολυάριθμες αναρχικές εφημερίδες, δημοσιεύοντας, επίσης, ορισμένα άρθρα σχετικά με τις συνθήκες άγριας εκμετάλλευσης, σε επίπεδο σχεδόν σκλαβιάς, που υφίσταντο οι ανθρακωρύχοι της Chihuahua.
Τραγωδίες που σημειώθηκαν στη ζωή της -όπως ο θάνατος του πρώτου της παιδιού και του συζύγου της- αναμφίβολα θα σηματοδοτήσουν μια πορεία προς μεγαλύτερη μαχητική συμμετοχή στους κοινωνικούς αγώνες. Το 1907 -30 χρόνια πριν από την ίδρυση των Mujeres Libreas στην Ισπανία- θα ιδρύσει το «Las Hijas de Anáhuac» μαζί με 300 Μεξικανούς ελευθεριακούς αγωνιστές.
Κατόπιν, το 1911, όχι μόνο θα συμμετάσχει στην ομάδα που συνέταξε το Σχέδιο Ayala, στην αυγή της Μεξικανικής Επανάστασης, αλλά θα γίνει αναδειχθει και σε συνταγματάρχη του Συντάγματος Νίκης του Απελευθερωτικού Στρατού του Νότου, του Emiliano Zapata στην Πολιτεία Morelos.
*Πηγή: Emilio Crisi.
