Συνέντευξη του Καμίλλο Μπερνέρι στην «Spain and the World». Η μετάφραση έγινε από την «L’ Espagne Nouvelle», Φλεβάρης 1937
Η πρώτη ερώτηση που κάναμε στον Καμίλλο Μπερνέρι αφορά την στρατιωτική κατάσταση όπως την είδαμε.
«Δεν έχω ειδικές γνώσεις στην στρατιωτική τεχνική», απάντησε, «αλλά μπορώ να σας πληροφορήσω για τις εντυπώσεις μου από το μέτωπο της Χουέσκα το οποίο γνωρίζω καλά, γιατί έχω αναλάβει τους ρόλους του συνηθισμένου πολιτοφύλακα, του πολιτικού αντιπροσώπου του “Ιταλικού Τμήματος” της Φάλαγγας Ασκάσο και τώρα του αντιπροσώπου στο Συμβούλιο Άμυνας. Στην αρχή κάποιος είχε μεγάλη έλλειψη εμπειρίας στον αγώνα ενάντια στις σύγχρονες πολεμικές μηχανές: για παράδειγμα σπαταλούσαμε χρόνο πυροβολώντας σε αεροπλάνα που πετούσαν σε μεγάλα ύψη, τα αυτόματα όπλα απορρίπτονταν για χάρη αυτών τα οποία οι σύντροφοι είχαν συνηθίσει να χειρίζονται, το πρόβλημα των δρόμων είχε εγκαταλειφθεί, τα πυρομαχικά ήταν λίγα, η σύνδεση ανάμεσα σε διαφορετικά όπλα και μονάδες ήταν ελλιπής και μερικές φορές μηδενική.
Προς το παρόν, οι πολιτοφύλακες έχουν κερδίσει από τα μαθήματα των έξι τελευταίων μηνών, η μεταφορές έχουν αρχίσει να εκλογικεύονται, οι δρόμοι έχουν επισκευαστεί, ο εξοπλισμός είναι πιο πλούσιος και καλύτερα μοιρασμένος, και στο “μυαλό της φάλαγγας” υπάρχει αυτή η ιδέα: η αναγκαιότητα να συντονιστεί η διοίκηση.
Σχηματίζουμε μεραρχίες και αυτό θα ολοκληρώσει το οικονομικό πλάνο του πολέμου, και οι πιο γνωστοί αντιπρόσωποι της C.N.T και της F.A.I το υποστηρίζουν. Στην πραγματικότητα, ήταν αυτές οι δύο οργανώσεις οι οποίες πρώτες πρότειναν μια ενωμένη διοίκηση με σκοπό να είναι ικανές να ασκήσουν μια αποτελεσματική πίεση στα αδύναμα σημεία των εχθρικών γραμμών, να ανακουφίσουν την πίεση που ασκεί ο εχθρός στις πολιορκημένες πόλεις και αν εμποδίσουν ανεπιθύμητες μανούβρες και συγκεντρωτισμούς».
Λοιπόν, παρατηρήσαμε, υπάρχει κάτι καλό στην στρατιωτικοποίηση.
«Σίγουρα», απάντησε ο Μπερνέρι με σιγουριά, «αλλά πρέπει να γίνει μια διάκριση: υπάρχει από την μια, ο στρατιωτικός φορμαλισμός, ο οποίος όχι μόνο είναι γελοίος, αλλά επίσης άχρηστος και επικίνδυνος και από την άλλη υπάρχει η αυτοπειθαρχία. Η τελευταία μπορεί να είναι εξαιρετικά αυστηρή όπως είναι στην Φάλαγγα Ντουρούτι. Ο στρατιωτικός φορμαλισμός μπορεί να βρεθεί π.χ σε διάφορες ταξιαρχίες που ελέγχονται από Εργατικό Κόμμα Μαρξιστικής Ενοποίησης (P.O.U.M). Όταν κάποιος ισχυρίζεται όπως είναι γραμμένο στον κώδικά υποχρεώσεων της Ταξιαρχίας Ουριμπάρι, πως “«ο στρατιώτης που ξέρει να χαιρετά καλά, ξέρει επίσης και να πολεμά”, είναι ένοχος βλακείας ίδιας με του Φρειδερίκου του ΙΙ ή του Μεγάλου Πέτρου.
Εγώ υποστηρίζω έναν δικαιολογημένο συμβιβασμό: δεν πρέπει ούτε να πέσουμε στον στρατιωτικό φορμαλισμό ούτε σε έναν προκατειλημμένο αντιμιλιταρισμό. Αποδεχόμενοι και πετυχαίνοντας τους μετασχηματισμούς που μας επιβάλλονται από την φύση των πραγμάτων, πρέπει με τα ίδια μέσα να είμαστε σε θέση να αντισταθούμε στις μανούβρες της Μαδρίτης και της Μόσχας, οι οποίες προσπαθούν να εγκαθιδρύσουν, υπό το πρόσχημα της στρατιωτικοποίησης, την στρατιωτική τους ηγεμονία πάνω στην Ισπανική Επανάσταση, με σκοπό να την κάνουν όργανο της πολιτικής τους ηγεμονίας.
Όσο για μένα, θεωρώ λάθος να μιλάω, όπως κάνουν ορισμένοι αντιπρόσωποι της C.N.T-F.A.I για μια γενική ή “ανώτατη” διοίκηση αντί για μια ενότητα διοίκησης. (Δηλαδή, συντονισμό σε θέματα ελέγχου του ένοπλου αγώνα). Οι προθέσεις τους είναι καλές, αλλά οι όροι που χρησιμοποιούνται οδηγούν σε επικίνδυνες συγχύσεις!
Όλα τα πράγματα που θα έπρεπε να γίνουν, οι μετασχηματισμοί που χρειάζονται στην πολιτοφυλακή είναι κατά τη γνώμη μου οι ακόλουθοι: μια σαφής διάκριση ανάμεσα στην στρατιωτική διοίκηση και τον πολιτικό έλεγχο, στο πεδίο της προετοιμασίας και της εκτέλεσης των πολεμικών επιχειρήσεων, αυστηρή εκτέλεση των εντολών που λαμβάνοντα, αλλά διατήρηση διάφορων βασικών δικαιωμάτων: όπως αυτό της εκλογής και καθαίρεσης αξιωματικών»
Σε αυτό το σημείο η ακόλουθη ερώτηση ήρθε στα χείλη μας: «Τι νομίζεις για τις εσωτερικές πολιτικές καταστάσεις όσον αφορά την θέση που παίρνει η C.N.T και η F.A.I;»
«Η ανάγκη της Ιερής Συμμαχίας όλων των αντιφασιστικών δυνάμεων έχει οδηγήσει τους Ισπανούς αναρχικούς να θεωρήσουν “συντρόφους” πολλούς από τους χτεσινούς τους εχθρούς και να αποδεχτούν από τα χέρια τους ένα μέρος κυβερνητικών ευθυνών. Δεν είναι εύκολο να κάνεις έναν ακριβή απολογισμό για τα κέρδη και τις απώλειες που προκύπτουν από αυτή την εμπειρία, αλλά νομίζω ότι σήμερα έχουμε αρκετή πληροφόρηση για να τρομάζουμε από την Ρώσο-Μπολσεβίκικη διείσδυση σε στρατιωτικές και τεχνικές σφαίρες, για να προστεθεί στα δικτατορικά σχέδια των Μαρξιστικών κομμάτων. Σε αυτό το τελευταίο σημείο, κάποιος μπορεί να δει μια εξασθένηση της C.N.T και η κατάσταση είναι επικίνδυνη. Αλλά ελπίζω να το υπερβούμε νικηφόρα, γιατί ανάμεσα στους Ισπανούς αναρχικούς, δεν υπάρχει έλλειψη ανθρώπων που βλέπουν καθαρά και κατανοούν την αναγκαιότητα της επιστροφής αργά ή γρήγορα στο σωστό μονοπάτι.»
Και η κολεκτιβοποίηση προχωράει;
«Προχωράει σε έναν συγκεκριμένο βαθμό, όπως μπορείτε να καταλάβετε. Κάποιος πρέπει να είναι άσχετος και κακοπροαίρετος για να μιλάει, όπως κάποιοι διαφωνούντες κομμουνιστές για “αδιέξοδο” της κοινωνικής επανάστασης στην Ισπανία ή για παρουσιάζουν τους Ισπανούς αναρχικούς 27
σας “συντηρητικούς” (ακριβώς την ώρα που η κολεκτιβοποίηση εξαπλώνεται και δυναμώνει σε περιοχές όπως η Λεβάντε και η Καταλωνία, όπου οι αναρχικοί έχουν την μεγαλύτερη επιρροή).
Αν υπάρχει ένα συντηρητικό τμήμα στην αριστερά, αυτό αποτελείται χωρίς αμφιβολία, από τους δεξιούς Σοσιαλδημοκράτες και από τις ορθόδοξες οργανώσεις του Ρώσικου Μπολσεβικισμού. Για μας ο αγώνας είναι ανάμεσα στον Φασισμό και τον Ελευθεριακό Κομμουνισμό. Για τους “καινοτόμους” είναι απλά ζήτημα υπεράσπισης της δημοκρατίας. Αλλά αν και οι πολιτικοί ορίζοντες είναι ευδιάκριτοι και αντιτιθέμενοι, το σχέδιο της μάχης συνενώνει όλα τα τμήματα της αριστεράς. Το κύριο είναι να ξέρεις κατά πόσο οι “σύντροφοι” που αντιτίθενται στην κοινωνική επανάσταση θα φτάσουν τόσο μακριά στον περιορισμό της μέχρι το σημείο να προδώσουν την υπόσχεση που έδωσαν».
Ο σύντροφος Μπερνέρι ήταν στο σημείο να φύγει, και βιαστήκαμε να βάλουμε μια τελευταία ερώτηση: «Τι νομίζεις για την συμπεριφορά της Κυβέρνησης Λαϊκού Μετώπου στην Γαλλία όσον αφορά την πολιτική επέμβασης της Ρώμης και του Βερολίνου;»
«Είναι τόσο δειλή όσο και ηλίθια. Οι φασίστες βομβάρδισαν το Port-Bou, έναν διεθνή σταθμό και η Γαλλική κυβέρνηση σταμάτησε να στέλνει τρένα προς αυτή την κατεύθυνση! Άλλος ένας βομβαρδισμός ενός αεροπλάνου της Air France και καμία Γαλλική μηχανή δεν θα διασχίσει τα σύνορα των Πυρηναίων! Τώρα η Γαλλία είναι απασχολημένη με το να εμποδίσει τους αντιφασίστες να έρθουν στην Ισπανία, ενώ οι κυβερνήσεις του Χίτλερ και του Μουσολίνι συνεχίζουν να στέλνουν άντρες, όπλα, αεροπλάνα και πυρομαχικά στις Φασιστικές δυνάμεις. Μια λογική πολιτική υποστήριξης για την Ισπανική κυβέρνηση θα είχε επιτρέψει στις αντιφασιστικές πολιτοφυλακές να καταπνίξουν την στρατιωτική ανταρσία μέσα σε λίγες μέρες. Αλλά η Γαλλική κυβέρνηση επιμένει να πιστεύει ότι η ουδετερότητα είναι δυνατή ενώ συνιστά ενθάρρυνση στην τριπλή συμμαχία Χίτλερ- Μουσολίνι-Φράνκο. Μόνο μια ευρεία αποφασιστική λαϊκή δράση στη Γαλλία και την Βρετανία μπορεί να αναγκάσει τις κυβερνήσεις αυτών των χωρών να υιοθετήσουν μια λιγότερο παράλογη συμπεριφορά.»
