«Ο απλός λαός της Ισπανίας, μερικές φορές πολεμώντας μόνο με γυμνές γροθιές και περπατώντας ηρωικά μέχρι το θάνατό του για να νικήσει τον φασισμό, αυτός ο άρρωστος και προδομένος λαός νικούσε στην πραγματικότητα. Έτσι η φασιστική Πορτογαλία, η φασιστική Ιταλία και η φασιστική Γερμανία παρενέβησαν, ενώ η Γαλλία και η Βρετανία, ειδικά η Βρετανία, έπαιζε με τη δημοκρατία. Έπαιξε για τη δημοκρατία, μίλησε για μη παρέμβαση και πίσω από αυτή τη μη παρέμβαση, βοήθησαν τον φασισμό και τον Φράνκο…»
Ethel McDonald, Βαρκελώνη 1936.
Το 1936, με τον εμφύλιο πόλεμο να σαρώνει την Ισπανία, η Ethel Macdonald -μια νεαρή της εργατική τάξη από το Motherwell- επρόκειτο να γίνει, για ένα χρόνο, μια από τις πιο διάσημες φωνές του κόσμου. Ήταν ίσως η πρώτη περίπτωση ρεπόρτερ που έστελνε αναφορές και οργάνωνε εκπομπές από το στρατόπεδο των Ισπανών αναρχικών στη Βαρκελώνη, προς το Ηνωμένο Βασίλειο.
Σε μια εκπομπή υποστήριξε: «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο υπέροχος αγώνας των Ισπανών εργατών αμφισβητεί ολόκληρη τη θεωρία και την ιστορική ερμηνεία του κοινοβουλευτικού σοσιαλισμού. Ο εμφύλιος πόλεμος είναι μια ζωντανή απόδειξη της ματαιότητας και της απαξίωσης της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας ως μέσου για την κοινωνική αλλαγή».
Όμως, η αρχική της αισιοδοξία, γκρεμίστηκε από τη συμπεριφορά και τη δράση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ισπανίας και από την υποστήριξη του φασισμού, κυρίως από το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ, τη Γερμανία και την Ιταλία. Στις 3 Μάη 1937, ο Rodriguez Salas, ο σταλινικός αρχηγός της Αστυνομίας, διέταξε την Εθνοφρουρά και τις Assault Guard να καταλάβουν το τηλεφωνικό κέντρο στη Βαρκελώνη, το οποίο λειτουργούσε από την CNT από την αρχή του πολέμου. Τα μέλη της CNT ήταν οπλισμένα και αρνήθηκαν να παραδώσουν το κτίριο. Η CNT, η FAI και το POUM πείστηκαν ότι αυτή ήταν η αρχή μιας επίθεσης εναντίον τους από την UGT (Unión General de Trabajadores), το PSUC (Ενωμένο Σοσιαλιστικό Κόμμα Καταλονίας) και το PCE (Κομμουνιστικό Κόμμα Ισπανίας) και εκείνη τη νύχτα οδοφράγματα υψώθηκαν σε όλη την πόλη.
Οι μάχες ξέσπασαν στις 4 Μάη. Αργότερα την ίδια μέρα οι αναρχικοί υπουργοί, Federica Montseny και Juan Garcia Oliver, έφτασαν στη Βαρκελώνη και προσπάθησαν να διαπραγματευτούν μια κατάπαυση του πυρός. Όταν αυτό αποδείχθηκε ανεπιτυχές, ο Juan Negrin, ο Vicente Uribe και ο Jesus Hernández κάλεσαν τον πρωθυπυργό Francisco Largo Caballero, να στείλει κυβερνητικά στρατεύματα για να καταλάβει την πόλη.
Στις 6 Μάη, οι ομάδες θανάτου της NKVD (σταλινική μυστική αστυνομία) δολοφόνησαν έναν αριθμό επιφανών αναρχικών στα σπίτια τους. (Σ.τμ. Ανάμεσά τους και τους Καμίλο Μπερνέρι και Φραντσέσκο Μπαρμπιέρι). Την επόμενη μέρα έφτασαν πάνω από 6.000 άντρες των Assault Guards και ανέλαβαν σταδιακά τον έλεγχο της Βαρκελώνης.
Κατά τη διάρκεια αυτής της καταστολής, η Ethel MacDonald βοήθησε στη διαφυγή αρκετών αναρχικών που καταζητούνταν από την κομμουνιστική μυστική αστυνομία. Ως αποτέλεσμα, έγινε γνωστή ως η "Scots Scarlet Pimpernel”.
Επέστρεψε στη Γλασκώβη τον Νοέμβρη του 1937 και σε μια ομιλία σε 300 άτομα στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό είπε: «Πήγα στην Ισπανία γεμάτη ελπίδες και όνειρα. Υπήρξαν υποσχέσεις για να πραγματοποιηθεί η ουτοπία. Επιστρέφω γεμάτη θλίψη, θυμωμένη από την τραγωδία που είδα. Έζησα ανάμεσα σε σκηνές και γεγονότα που ανήκουν στη Γαλλική Επανάσταση».
Το βίντεο που ακολουθεί στον παρακάτω σύνδεσμο παραθέτει την ιστορία της Ethel MacDonald. Ethel MacDonald: An Anarchist's Story (2006). Διάρκεια 75 λεπτά. Σκηνοθεσία: Mark Littlewood
https://www.youtube.com/watch?v=OEYLJb_sspU
*Πηγή: Spanish Revolution Study Circle. Μετάφραση: Ούτε Θεός-Ούτε Αφέντης.
