Σχόλιο της σύνταξης:
Αυτή η ανοιχτή επιστολή – ντοκουμέντο – από τον Καμίλλο Μπερνέρι στην Φρεντερίκα Μοντσένυ1 σταλμένη τον Απρίλη του 1937 ίσος να παρουσιάζετε για πρώτη φορά σε ψηφιακή μορφή, προερχετε από το σπάνιο βιβλίο του Ντανιέλ Γκερέν με τίτλο “ούτε θεός,ούτε αφέντης” που εκδόθηκε το 1976 από της εκδ. Σπηλιώτη.
Η επιστολή στην ουσία δεν απευθύνετε μόνο στην αναρχικιά υπουργό Μοντσένυ αλλά σε όλους αυτούς τους αναρχικούς/ες που επέλεξαν έναν συμβιβασμό με τους εξουσιαστές, με το σκεπτικό ότι προέχει ο αγώνας ενάντια στον φασισμό έναντι της κοινωνικής επανάστασης και μετά βλέπουμε, το αντιφασιστικό μέτωπο στο οποίο συμμετείχαν και οι αναρχικοί θα αποτελούσε τελικά την ταφόπλακα της κοινωνικής επανάστασης, ο Μπερνέρι προειδοποίησε (δείτε και την θέση του για το Μαρόκο που ήταν πολύ σημαντική, και σήμερα ονομάζετε γεωπολιτική). Η επιστολή αυτή μετά από λίγο δημοσιεύτηκε και στην εφημερία που έβγαζε ο Μπερνέρι. Ο Μπερνέρι εναντιώθηκε σφοδρά στην συμμετοχή των αναρχικών στην κυβέρνηση και ήταν μια από της αιτίες που δολοφονήθηκε από τους σταλινικούς.
Κατά τις ημέρες που το σταλινικό Κομμουνιστικό Κόμμα («Partido Comunista de España», PCE) με τα διάφορα παρακλάδια του (λ.χ. «Ενωμένο Σοσιαλιστικό Κόμμα Καταλωνίας», «Partit Socialista Unificat de Catalunya», PSUC) προέβαινε σε εξόντωση των έως τότε συναγωνιστών του τροτσκιστών, αναρχοσυνδικαλιστών και αναρχικών, ο Μπερνέρι μπήκε και αυτός στο στόχαστρο των κομμουνιστών. Στις 5 Μαϊου 1937, ομάδα 12 ενόπλων με τα κόκκινα περιβραχιόνια του PSUC εισέβαλε στο σπίτι του στην Βαρκελώνη, τον συνέλαβε μαζί με τον επίσης αναρχικό Μπαρμπιέρι (Francisco Barbieri, 1895 – 1937) και τους εκτέλεσε κάπου κοντά στο κυβερνείο («Generalitat de Catalunya») της πόλης. Τα σώματά τους βρέθηκαν και περισυλλέχθηκαν το βράδυ της ίδιας ημέρας, διάτρητα από σφαίρες.
Ανοιχτή επιστολή στην Φρεντερίκα Μοντσένυ
Αγαπητή μου συντρόφισσα.
Είχα σκοπό να γράψω σε όλους εσάς τους συντρόφους υπουργούς, αλλά μόλις πήρα την πένα στο χέρι, αυθόρμητα έγραψα μόνο σε σένα και δεν θέλησα να εναντιωθώ σε αυτό το ενστικτώδικο σπρώξιμο.
Ότι δεν είμαι πάντοτε σύμφωνος μαζί σου δεν σου προξενεί έκπληξη ούτε σε ερεθίζει. Και εσύ δείχτηκες ότι είχες ξεχάσει τις κριτικές που σχεδόν πάντοτε υπήρξαν σωστές, γιατί είναι ανθρώπινο να τις θεωρείς σαν άδικες και υπερβολικές. Αυτό σε ανεβάζει πολύ στα μάτια μου και είναι μάρτυρας της αναρχικής φύσης του πνεύματός σου. Είναι μια βεβαιότητα αυτό πού συμψηφίζει τις ιδιομορφίες τις ιδεολογικές πού έχεις εκδηλώσει συχνά στα άρθρα με το πολύ προσωπικό σου στυλ και στους λόγους σου τούς θαυμαστά εύγλωττους.
Δεν μπόρεσα να αποδεχτώ ήσυχα την ταυτότητα την βεβαιωμένη από εσένα μεταξύ του αναρχισμού του Μπούνιν και του ομοσπονδιακού ρεπουμπλικανισμού του Πίν Μαργκάλλο.2 Δεν σε συγχωρώ πού έγραψες «ότι στη Ρωσία, δεν υπήρξε ο Λένιν ο αληθινός οικοδόμος της Ρωσίας, αλλά ο Στάλιν, πνεύμα δημιουργικό, κλπ.». Και χειροκρότησα την απάντηση του Βολίν,3 στην «Ελεύθερη Γη», για τις εντελώς ανακριβείς θέσεις σου πάνω στο ρωσικό αναρχικό κίνημα.
Αλλά εδώ δεν πρόκειται να σου μιλήσω γι’ αυτό. Γι’ αυτά και για άλλα πολλά πράγματα ελπίζω να σου μιλήσω άμεσα κάποια ημέρα. ’Αν απευθύνομαι σε σένα, δημόσια, είναι για θέματα πάρα πολύ πιο σοβαρά, για να σου θυμίσω τις πελώριες ευθύνες σου, που ίσως δεν τις λογαριάζεις εξ αιτίας της μετριοφροσύνης σου.
Στο λόγο σου στις 3 Γενάρη (1937) είπες : «Οι αναρχικοί μπήκαν στην κυβέρνηση για να εμποδίσουν παρέκκλιση της Επανάστασης και για να εξακολουθήσει και μετά τον πόλεμο, και ακόμα για να αντιταχτεί σε κάθε ενδεχόμενη δικτατορική απόπειρα από όπου και αν προέρχεται». «Ε ! λοιπόν, συντρόφισσα, τον Απρίλη, ύστερα από τρεις μήνες πείρας συνεργασίας, βρισκόμαστε απέναντι σε μια κατάσταση που στην πορεία της γίνονται σοβαρά γεγονότα, ενώ κιόλας διαγράφονται άλλα χειρότερα.
Εκεί όπου, όπως στη χώρα των Βάσκων, στο Λεβάντε και στην Καστίλη, το κίνημά μας δεν επιβλήθηκε από δυνάμεις της βάσης, δηλαδή από τα πολλά συνδικαλιστικά στελέχη και την υπερέχουσα συμμετοχή των μαζών, η αντεπανάσταση καταπιέζει και απειλεί να τα τσακίσει όλα. Ή κυβέρνηση είναι στη Βαλένθια και από εκεί ξεκινούν οι ομάδες εφόδου που προορίζονται να αφοπλίσουν τούς επαναστατικούς πυρήνες πού σχηματίστηκαν για την άμυνα, θυμόμαστε την περίπτωση
Κάζας Βιέγκας4 ενώ σκέφτονται και την περίπτωση της Βιλανέζα.5 Εκείνοι πού κρατούν τα όπλα είναι οι πολιτοφύλακες και οι ομάδες εφόδου αυτοί επίσης είναι εκείνοι που στα μετόπισθεν πρέπει να ελέγχουν τους «ανεξέλεγκτους», δηλαδή να αφοπλίζουν τους επαναστατικούς πυρήνες τους εφοδιασμένους με μερικά ντουφέκια και μερικά περίστροφα. Αυτά συμβαίνουν ενώ το εσωτερικό μέτωπο δεν είναι διαλυμένο. Αυτά γίνονται στη διάρκεια ενός εμφύλιου πολέμου μέσα στον όποιο είναι δυνατές όλες οι εκπλήξεις και σε περιοχές που το μέτωπο είναι πολύ κοντά, και όχι μαθηματικά καθορισμένο. Αυτά, ενώ φάνηκε πεντακάθαρα μια διανομή οπλών με πολιτικά κριτήρια πού τείνει να οπλίζει το αυστηρά αναγκαίο («αυστηρά αναγκαίο», πού ας ευχηθούμε, να φανεί αρκετό).
Είσαι σε μια κυβέρνηση πού πρόσφερε στη Γαλλία και την Αγγλία πλεονεκτήματα στο Μαρόκο, ενώ από τον Ιούλη 1936, θα ήταν αναγκαίο να διακηρυχτεί επίσημα ή πολιτική αυτονομία – ανεξαρτησία τού Μαρόκου. Φαντάζομαι το τι εσύ η αναρχική πρέπει να σκέφτεσαι. γι’ αυτή την υπόθεση την τόσο άτιμη όσο και ανόητη υπόθεση» άλλα πιστεύω πώς ήρθε ή ώρα να γίνει γνωστό ότι εσύ και οι άλλοι αναρχικοί υπουργοί δεν είσαστε σύμφωνοι όσον αφορά τη φύση και το περιεχόμενο παρόμοιων προτάσεων.
Στις 24 Οκτώβρη 1936, έγραψα στον «Ταξικό Πόλεμο»: «Ή βάση επιχειρήσεων τού φασιστικού στρατού είναι το Μαρόκο. Πρέπει να εντατικοποιήσουμε την προπαγάνδα υπέρ της μαροκινής αυτοδιάθεσης- ανεξαρτησίας.6 Ή Γαλλία αντιμετωπίζει με ανησυχία τη δυνατότητα επαναστατικών αντανακλάσεων στη Β. Αφρική και στη Συρία ή Αγγλία βλέπει να δυναμώνουν οι αιγυπτιακές αυτονομιστικές κινητοποιήσεις και εκείνες των Αράβων τής Παλαιστίνης. Χρειάζεται να εκμεταλλευτούμε παρόμοιες ανησυχίες δια μέσου μιας πολιτικής που απειλεί να εξαπολύσει την εξέγερση στον ιταλικό κόσμο. Για μια παρόμοια πολιτική, χρειάζεται χρήμα και χρειάζεται η επείγουσα αποστολή από αγκιτάτορες και οργανωτές σε όλα τα κέντρα της αραβικής μετανάστευσης, σε όλες τις συνοριακές ζώνες του γαλλικού και ισπανικού Μαρόκου. Στα μέτωπα ’Αραγκόν, Κέντρου, Άστουριών και Άνταλουσίας, αρκούν μερικοί Μαροκινοί για να λειτουργήσουν σαν προπαγανδιστές (με το ράδιο, με τρικ, κλπ.)».
Δεν μπορούμε, βέβαια, να εγγυόμαστε τα αγγλικά και γαλλικά συμφέροντα στο Μαρόκο και ταυτόχρονα να κάνουμε επαναστατική δουλειά. Ή Βαλένθια7 συνεχίζει την πολιτική της Μαδρίτης. Χρειάζεται να αλλάξει. Και για να την αλλάξει, πρέπει να πει καθαρά και ξάστερα όλη τη σκέψη της, γιατί στη Βαλένθια ενεργούν επιρροές που τείνουν να έρθουν σε συμφωνία με τον Φράνκο.
Ό Ζάν Ζυρομσκί έγραφε στην «Ποπυλαίρ» στις 3 του Μάρτη: «Οι μανούβρες φαίνονται και έχουν σαν στόχο την ειρήνη, πού, στην πραγματικότητα, θα σήμαινε όχι μόνο το σταμάτημα της ισπανικής Επανάστασης, αλλά ακόμα και την εκμηδένιση των κοινωνικών κατακτήσεων που έχουν πραγματοποιηθεί. Ούτε ο Καμπαγιέρο8 ούτε ο Φράνκο. Αυτή η φόρμουλα θα έκφραζε συνοπτικά μια αντίληψη πού υπάρχει, και δεν είμαι σίγουρος ότι δεν θα την ευνοούσαν μερικοί πολιτικοί, διπλωματικοί και κυβερνητικοί ακόμα κύκλοι στη Αγγλία και στη Γαλλία».
Αυτές οι επιρροές, αυτές οι μανούβρες εξηγούν διάφορα σκοτεινά σημεία: π.χ., ή αδράνεια του νομιμόφρονα πολεμικού ναυτικού. Ή συγκέντρωση δυνάμεων προερχόμενων από το Μαρόκο, ή πειρατεία του «Κανάριας» και τού «Μπαλεάρες»9 η κατάληψη της Μάλαγγας είναι οι συνέπειες αυτής της αδράνειας. Και ο πόλεμος δεν τελείωσε. Εάν ο Πιέτρο 10 είναι ανίκανος και αδιάφορος, γιατί να συγχωρεθεί; Εάν ο Πριέτο είναι δεμένος με μια πολιτική που κάνει να παραλύσει ο στόλος, γιατί να μην καταγγελθεί αυτή η πολιτική ;
Εσείς, οι αναρχικοί υπουργοί, μιλάτε όμορφα και γράφεται λαμπρά άρθρα, άλλα τον πόλεμο δεν τον κερδίζεται ούτε την Επανάσταση την υπερασπίζουν οι λόγοι και τα άρθρα. Αυτά γίνονται περνώντας από την άμυνα στην επίθεση. Ή στρατηγική του πολέμου θέσεων δεν μπορεί να διαιωνίζεται. Το πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί με την εξαπόλυση συνθημάτων: γενική επιστράτευση, όπλα στο μέτωπο, ενιαία διοίκηση, λαϊκός στρατός κλπ. κλπ. Το πρόβλημα λύνεται πραγματοποιώντας άμεσα αυτό πού μπορεί να πραγματοποιηθεί.
Ή εφημερίδα «Ντεπές ντέ Τουλούζ» της 17-1 – 1937 έγραψε: “Η μεγάλη απασχόληση του υπουργείου Εσωτερικών είναι η αποκατάσταση της εξουσίας του Κράτους πάνω στην εξουσία των ομάδων και πάνω στην εξουσία των ανεξέλεγκτων κάθε προέλευσης”. Αυτό λέει μόνο του ότι, όταν για μήνες ζητούν να εκμηδενίσουν τούς «ανεξέλεγκτους», δεν μπορούν να λύσουν το πρόβλημα της διάλυσης της «πέμπτης φάλαγγας».11
Ή κατάργηση του εσωτερικού μετώπου έχει για πρώτο όρο μια δραστηριότητα έρευνας και καταστολής πού μπορεί να γίνει μόνο από δοκιμασμένους επαναστάτες. Μια εσωτερική πολιτική συνεργασίας μεταξύ των τάξεων και κολακείας προς τις μέσες τάξεις οδηγεί αναπόφευκτα στην ανοχή των πολιτικά αμφίβολων στοιχείων. Η «πέμπτη φάλαγγα» αποτελείται όχι μόνο από στοιχεία που ανήκουν σε φασιστικούς σχηματισμούς, αλλά επίσης από όλους τούς δυσαρεστημένους που εύχονται μια μετριοπαθή δημοκρατία. Όμως, αυτά τα στοιχεία είναι εκείνα που ωφελούνται από την ανοχή των κυνηγών των «ανεξέλεγκτων».
Η διάλυση του εσωτερικού μετώπου ήταν εξαρτημένη από μια απλή και ριζική δραστηριότητα των επιτροπών άμυνας των δημιουργημένων από την FAI. και την CNT.
Παραβρισκόμαστε στη διείσδυση στα ηγετικά πλαίσια τού λαϊκού στρατού αμφίβολων στοιχείων πού δεν προσφέρουν τις εγγυήσεις μιας πολιτικής και συνδικαλιστικής οργάνωσης. Οι επιτροπές και οι πολιτικοί εκπρόσωποι των πολιτοφυλάκων ασκούσαν ένα σωτήριο έλεγχο που, σήμερα, είναι αδυνατισμένος γιατί κυριαρχεί το σύστημα προώθησης και προαγωγής με αυστηρά στρατιωτικά κριτήρια. Πρέπει να δυναμώσουμε την εξουσία αυτών των επιτροπών και αυτών των εκπροσώπων.
Παραβρισκόμαστε στο νέο γεγονός, πού μπορεί να φέρει καταστροφικές συνέπειες, να διοικούνται ολόκληρα τάγματα από αξιωματικούς πού οι πολιτοφύλακες ούτε τούς εκτιμούν ούτε τούς αγαπούν. Αυτό το γεγονός είναι σοβαρό γιατί η άξια της πλειοψηφίας των πολιτοφυλάκων είναι άμεσα ανάλογη με την εμπιστοσύνη που έχουν στη διοίκησή τους. Άρα, είναι αναγκαίο να ξανακαθοριστεί η αρχή της άμεσης εκλογής και το δικαίωμα ανάκλησης των διοικητών από τα κάτω.
Διαπράχτηκε ένα σοβαρό λάθος όταν έγιναν δεκτές οι αυταρχικές φόρμουλες, όχι γιατί αυτές ήσαν από άποψη φόρμας τέτοιες, αλλά γιατί περίκλειαν μεγάλα λάθη και πολιτικούς σκοπούς πού δεν είχαν τίποτα το κοινό με τις ανάγκες του πολέμου.
Είχα την ευκαιρία να μιλήσω με ανώτερους Ιταλούς, Γάλλους και Βέλγους αξιωματικούς και παρατήρησα ότι είχαν μια πολύ πιο μοντέρνα και λογική αντίληψη για τις πραγματικές ανάγκες της πειθαρχίας από μερικούς νεότερους στρατηγούς πού ισχυρίζονται ότι είναι ρεαλιστές.
Πιστεύω πώς ήρθε η ώρα να συγκροτήσουμε τον ομοσπονδιακό στρατό, πολιτοφυλάκων όπως το σοσιαλιστικό κόμμα συγκρότησε το δικό του τμήμα: Το 5ο σύνταγμα λαϊκών εθνοφρουρών. Πιστεύω πώς ήρθε η ώρα να λύσουμε το πρόβλημα της διοίκησης πραγματοποιώντας πραγματικά την ενότητα της διοίκησης που επιτρέπει να περάσουμε στην επίθεση στο μέτωπο Αραγκόν. Πιστεύω πώς ήρθε ή ώρα να τελειώσουμε με τις χιλιάδες πολιτοφύλακες και φρουρές εφόδου πού δεν πάνε στο μέτωπο γιατί υπηρετούν στο να ελέγχουν τούς «ανεξέλεγκτους».
Πιστεύω πώς ήρθε ή ώρα να δημιουργήσουμε μια σοβαρή πολεμική βιομηχανία. Και πιστεύω πώς ήρθε ή ώρα να τελειώνουμε με μερικές χτυπητές παραξενιές: Όπως εκείνες του σεβασμού τής κυριακάτικης ανάπαυσής και μερικών «δικαιωμάτων στους εργάτες» πού σαμποτάρουν την άμυνα τής Επανάστασης.
Πρέπει, πριν από όλα, να κρατήσουμε ψηλά το πνεύμα των μαχητών. Ο Αουίτζι Μπερτόνι, ερμηνεύοντας τα αισθήματα πού εκφράστηκαν από διάφορους Ιταλούς συντρόφους που μάχονται στο μέτωπο Χουέσκα, έγραψε πριν από λίγο καιρό: “Ο ισπανικός πόλεμος, απογυμνωμένος έτσι από κάθε νέα πίστη, από κάθε ιδέα κοινωνικού μετασχηματισμού, από κάθε επαναστατικό μεγαλείο, από κάθε παγκόσμια έννοια, δεν είναι πια τίποτα άλλο από ένας κοινός πόλεμος εθνικής ανεξαρτησίας, που πρέπει να διεξάγεται για να παραμεριστεί ο κίνδυνος εξόντωσης που η παγκόσμια πλουτοκρατία πάει να πραγματοποιήσει”.
Παραμένει ένα τρομερό ζήτημα ζωής ή θανάτου, αλλά δεν είναι πια ένας πόλεμος επιβεβαίωσης ενός νέου καθεστώτος και μιας νέας ανθρωπότητας. Θα πουν πώς δεν χάθηκαν όλα ακόμα αλλά, στην πραγματικότητα, όλα απειλούνται και όλα περικυκλώνονται. Οι δικοί μας δρουν σαν απαρνητές, όπως και ο ιταλικός σοσιαλισμός την εποχή της προώθησης του Φασισμού; «Προσοχή στις προκλήσεις! Ησυχία και ηρεμία! Τάξη και πειθαρχία!» Όλα αυτά είναι πράγματα που πρακτικά σημαίνουν άφησε να γίνει ότι γίνει.
Και όπως στην Ιταλία ο φασισμός κατάληξε να νικήσει, στην Ισπανία, ο αντισοσιαλισμός πού παρουσιάζεται σαν ρεπουμπλικανισμός κι αυτός θα νικήσει, αν δεν συμβούν γεγονότα πού δεν μπορούμε να προβλέπουμε. Είναι άχρηστο να προσθέσουμε ότι παρατηρούμε απλά τους δικούς μας, χωρίς να τους καταδικάζουμε. Δεν θα μπορούσαμε να πούμε πώς η συμπεριφορά τους θα μπορούσε να είναι διαφορετική και αποτελεσματική για πολύ καιρό όσο η ιταλογερμανική πίεση μεγαλώνει στο μέτωπο και η πίεση των μπολσεβίκο – αστών μεγαλώνει στις οπισθοφυλακές».
Δεν έχω την μετριοφροσύνη του Λουίς Μπερτόνι. «Έχω την αυθάδεια να βεβαιώσω ότι οι Ισπανοί αναρχικοί θα μπορούσαν να έχουν μια διαφορετική πολιτική γραμμή από εκείνη πού επικρατεί: Ισχυρίζομαι ότι μπορώ, κεφαλαιοποιώντας αυτό πού ξέρω από τις εμπειρίες των διαφόρων μεγάλων τελευταίων επαναστάσεων και αυτό που διαβάζω στον ίδιον τον αναρχικό ισπανικό τύπο, να συμβουλέψω για τη διαμόρφωση μερικών γραμμών συμπεριφοράς.
Πιστεύω πώς πρέπει να βάλεις στον εαυτό σου το πρόβλημα, εάν υπερασπίζεσαι καλύτερα την Επανάσταση, αν συνεισφέρεις περισσότερα στην πάλη εναντίον τού φασισμού παίρνοντας μέρος στην κυβέρνηση ή εάν θα είσαι άπειρα πιο χρήσιμη φέρνοντας τη φλόγα του υπέροχου λόγου σας μεταξύ των μαχητών και στα μετόπισθεν.
Επίσης, ήρθε η ώρα να ξεκαθαρίσουμε την ενωτική σημασία που μπορεί να έχει η συμμετοχή μας στην κυβέρνηση. Πρέπει να μιλήσουμε στις μάζες, να τις καλέσουμε να κρίνουν αν ό Μαρσελ Κασεν έχει δίκιο όταν δηλώνει στην «Ουμανιτέ» της 23 Μάρτη: «Οι υπεύθυνοι αναρχικοί πολλαπλασιάζουν τις ενωτικές τους προσπάθειες και οι εκκλήσεις τους ακούγονται όλο και περισσότερο».
Η αν είναι η «Πράβδα» και η « Iσβέστια» έχουν δίκαιο όταν συκοφαντούν τούς Ισπανούς αναρχικούς χαρακτηρίζοντάς τους σαν σαμποτέρ τής ενότητας.
Πρέπει να καλέσουμε τη μάζα να κρίνει την ηθική και πολιτική συνενοχή της σιωπής του ισπανικού αναρχικού τύπου ως προς τα δικτατορικά εγκλήματα του Στάλιν, τις καταδιώξεις των Ρώσων αναρχικών, τις θηριώδικες δίκες εναντίον της λενινιστικής και τροτσκιστικής αντιπολίτευσης, σιωπή που πληρώνεται από την «Ισβέστια» με τις δυσφημήσεις εναντίον της «Σολινταριντάτ Ομπρέρα».
Πρέπει να καλέσουμε τις μάζες να κρίνουν εάν μερικές μανούβρες σαμποταρίσματος του εφοδιασμού δεν είναι μέσα στο σχέδιο πού αναγγέλθηκε στις 17 Δεκέμβρη 1936 από την «Πράβδα»: «Όσο για την Καταλωνία, ή εκκαθάριση των αναρχικών και τροτσκιστικών συνδικαλιστικών στοιχείων άρχισε, αυτή ή δουλειά θα διεξαχθεί με την ίδια ενεργητικότητα που διεξάχθηκε στην Ε.Σ.Σ.Δ.».
Ήρθε η ώρα να λογαριάσουμε αν οι αναρχικοί είναι στην κυβέρνηση για να είναι οι γωνιές μιας φωτιάς έτοιμης να σβηστεί ή βρίσκονται εκεί μόνο και μόνο για να χρησιμεύουν γι φρυγικούς σκούφους στους πολιτικούς πού φλερτάρουν με τον εχθρό ή με τις δυνάμεις της «παλινόρθωσης της δημοκρατίας όλων των τάξεων». Το πρόβλημα είναι βαλμένο από μια φανερή κρίση που ξεπερνά τους ανθρώπους που είναι οι αντιπροσωπευτικές της προσωπικότητες.
Το δίλημμα: πόλεμος ή επανάσταση δεν έχει πια έννοια. Το μόνο δίλημμα είναι τούτο εδώ: ή η νίκη πάνω στο Φράνκο χάρη στον επαναστατικό πόλεμο ή η ήττα.
Το πρόβλημα για σένα και για τους άλλους συντρόφους είναι να διαλέξτε μεταξύ των Βερσαλλιών του Θιέρσος ή του Παρισιού της Κομμούνας, πριν ο Θιέρσος12 και ο Μπίσμαρκ κάνουν την ιερή τους ένωση. Σε σένα μένει να απαντήσεις γιατί εσύ είσαι «το φως που κρύβει την αλήθεια».
Καμίλλο Μπερνέρι
Προσθήκη:
Σχετικά με την πρόταση του Καμίλλο Μπερνέρι για το Μαροκο ο Νόαμ Τσόμσκι στο ιστορικό του δοκιμιο “ Αντικειμενικότητα και Φιλελεύθερη Επιστημοσύνη “ γράφει:
{…} Μεταξύ των ιστορικόν του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου, η κυρίαρχη άποψη είναι πως η κομμουνιστική πολίτικη ήταν ουσιαστικά σωστή – πως προκειμένου να συγκροτήσουν την ντόπια και την διεθνή υποστήριξη προς την δημοκρατία ήταν απαραίτητο να αναστείλει και ακόμη να αναστρέψει την κοινωνική επανάσταση. Ο Jackson, για παράδειγμα, αναφέρει ότι ο Caballero «συνειδητοποίησε πως ήταν απολύτως αναγκαίο να ανοικοδομήσει την εξουσία του δημοκρατικού κράτους και να εργαστεί με στενή συνεργασία με τους φιλελεύθερους της μεσαίας τάξης». Οι αναρχικοί ηγέτες που συμμετείχαν στην κυβέρνηση μοιράστηκαν την άποψη αυτή, θέτοντας την εμπιστοσύνη τους στην καλή πίστη φιλελεύθερων όπως ο Companys και πιστεύοντας – αφελώς, καθώς τα γεγονότα θα φανέρωναν σύντομα – ότι οι Δυτικές δημοκρατίες θα τους βοηθούσαν.
Μια πολίτικη διαμετρικά αντίθετη προς αυτή προτάθηκε από τον Camillo Berneri. Στην ανοικτή του επιστολή προς την αναρχική υπουργό Federica Montseny, συνοψίζει τις απόψεις του με τον ακόλουθο τρόπο: «Το δίλημμα, πόλεμος ή επανάσταση, δεν έχει νόημα πλέον. Το μοναδικό δίλημμα είναι το εξής: είτε νίκη επί του Φράνκο μεσώ του επαναστατικού πολέμου, είτε ήττα» (κυρτα δικα του). Υποστήριζε δε ότι πρέπει να αποδοθεί πλήρης ανεξαρτησία στο Μαρόκο και ότι θα πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια αναμόχλευσης γενικευμένης εξέγερσης σε ολόκληρη την Βόρεια Αφρική. Κατά αυτόν τον τρόπο ένας επαναστατικός αγώνας πρέπει να αναληφθεί ενάντια στον Δυτικό καπιταλισμό στην Βόρεια Αφρική και, ταυτόχρονα, ενάντια στο μπουρζουαδικό καθεστώς της Ισπανίας, το οποίο σταδιακά αποσυναρμολογούσε τα επιτεύγματα της επανάστασης του Ιουλίου.
Το πρωταρχικό μέτωπο πρέπει να είναι πολιτικό. Ο Φράνκο βασίζονταν έντονα στις Μαροκινές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένου και ενός σημαντικοί αριθμού από το Γαλλικό Μαρόκο. Η δημοκρατία μπορούσε να εκμεταλλευτεί το γεγονός, αποδυναμώνοντας ηθικά τις εθνικιστικές δυνάμεις και ίσως ακόμη προσεταιρίζοντας τις στο πλευρό του επαναστατικού αγώνα μεσώ μιας πολιτικής αγκιτάτσιας που θα στόχευε στην πραγματική εναλλακτική μιας Παν-Ισλαμικής – ειδικότερα, Μαροκινής – επανάστασης. Γράφοντάς τον Απρίλιο του 1937, ο Berneri παρότρυνε τον στρατό της δημοκρατίας να αναδιοργανωθεί για την υπεράσπιση της επανάστασης, έτσι ώστε να καταφέρει να ανακτήσει το πνεύμα της λαϊκής συμμετοχής των πρώτων ημερών της επανάστασης. Παραθέτει τα λόγια του συμπατριώτη του Louis Bertoni, που γράφει από το μέτωπο της Huesca:
“… Ο Ισπανικός πόλεμος, στερημένος από κάθε νέα πίστη, κάθε ιδέα κοινωνικής μεταμόρφωσης, οποιασδήποτε επαναστατικής αίγλης, οποιουδήποτε παγκόσμιου νοήματος, είναι πια άπλα ένας εθνικός πόλεμος ανεξαρτησίας που πρέπει να φθάσει ως το τέλος του προκειμένου να αποφευχθεί ο αφανισμός που απαιτεί η διεθνής πλουτοκρατία. Παραμένει το τρομακτικό ζήτημα της ζωής ή θανάτου, άλλα όχι πια εκείνο του πολέμου για την δημιουργία μιας νέας κοινωνίας και μιας νέας ανθρωποτητας. Σε έναν τέτοιο πόλεμο, το ανθρώπινο στοιχείο που θα μπορούσε να φέρει την νικη επί του φασισμοί είναι χαμένο…”
Αναδρομικά, οι ιδέες του Berneri φαίνονται απολυτά λογικές. Αντιπροσωπείες των Μαροκινών εθνικιστών προσέγγισαν πράγματι την κυβέρνηση της Βαλένθια ζητώντας οπλισμό και υλικά, αλλά ο Caballero αρνήθηκε οποιαδήποτε τέτοια παροχή, προτείνοντας αντίθετα παραχωρήσεις εδαφών της Βόρειας Αφρικής στην Γαλλία και την Αγγλία, σε μια προσπάθεια να εξασφαλίσει την υποστήριξη τους. Σχολιάζοντας τα γεγονότα αυτά, οι Broue και Temime παρατηρούν ότι οι πολίτικες αυτές στέρησαν από την δημοκρατία το «όργανο του επαναστατικοί ντεφετισμού στον εχθρικό στρατό», και ακόμη ενός τρομερού όπλου ενάντια στην Ιταλική παρέμβαση. Ο Jackson, από την άλλη πλευρά, απορρίπτει την πρόταση του Berneri με το σχόλιο πως η ανεξαρτησία του Μαρόκο (ως προς αυτό το ζήτημα, ακόμα και την βοήθεια προς τους Μαροκινούς εθνικιστές) ήταν «μια χειρονομία που θα έχαιρε μεγάλης εκτίμησης στο Παρίσι και το Λονδίνο». Σαφώς, είναι σωστό πως η Γαλλία και η Αγγλία δεν θα εκτιμούσαν ιδιαίτερα αυτή την εξέλιξη. Όπως τονίζει ο Berneri, «κανείς δεν μπορεί ταυτόχρονα να εγγυηθεί τα Γαλλικά και Βρετανικά συμφέροντα και να πραγματοποιήσει μια γενικευμένη εξέγερση».
Αλλά το σχόλιο του Jackson δεν αγγίζει καν το κεντρικό ζήτημα, δηλαδή, το αν η Ισπανική επανάσταση θα μπορούσε να διασωθεί, τόσο από τους φασίστες στο μέτωπο άλλα και από τον συνασπισμό μπουρζουάδων-κομμουνιστών στο εσωτερικό της δημοκρατίας, μεσώ ενός επαναστατικού πόλεμου του είδους που έχει προτείνει η αριστερά – ή, για το ίδιο ζήτημα – εάν η δημοκρατία δεν κατάφερνε να διασωθεί μεσώ ενός πολιτικού αγώνα που συμπεριλάμβανε τα εισβάλλοντα Μαροκινά στρατεύματα του Φράνκο, ή την έστω ηθική αποδυνάμωση τους. Είναι εύκολο να καταλάβουμε γιατί ο Caballero δεν παρακινήθηκε από το τολμηρό αυτο σχήμα, δεδομένης της εμπιστοσύνης του στην ενδεχόμενη υποστήριξη των Δυτικών δημοκρατιών. Βασει όσων γνωρίζουμε σήμερα, ωστόσο, η συνοπτική απόρριψη του επαναστατικού πολέμου από τον Jackson είναι υπερβολικά απότομη.
Επιπλέον, οι παρατηρήσεις του Berneri από το μέτωπο της Huesca προκύπτουν από πολλά ακόμη στοιχειά, μερικά από αυτά έχουν ήδη αναφερθεί. Ακόμα και εκείνοι που αποδέχτηκαν την κομμουνιστική στρατηγική της πειθαρχίας και του κεντρικού έλεγχου ως αναγκαίων παραδέχονται ότι οι καταστολές που αποτέλεσαν αδιάσπαστο μέρος αυτής της στρατηγικής «έτειναν να διασπάνε το μαχητικό πνεύμα του λάου». Μπορεί να εικάσει κανείς, αν και μου φαίνεται ότι πολλοί σχολιαστές έχουν σοβαρά υποτιμήσει την σημασία του πολίτικου παράγοντα, την δυνητική ισχύ ενός λαϊκού αγώνα υπεράσπισης των επιτευγμάτων της επανάστασης. Είναι ίσως σχετικό πως η Αστούρια, η μοναδική περιοχή της Ισπανίας όπου το σύστημα επιτρόπων της CNT-UGT δεν τερματίστηκε χάριν του κεντρικού έλεγχου, είναι επίσης η μοναδική περιοχή όπου το αντάρτικο συνεχίστηκε για πολύ καιρό μετά την επικράτηση του Φράνκο.
Οι Broue και Temime παρατηρούν ότι η αντίσταση των παρτιζάνων της Αστούρια «φανερώνει το βάθος του επαναστατικοί πάθους, το οποίο δεν είχε θρυμματιστεί από την επαναγκαθίδρυση της κρατικής εξουσίας, η οποία εφαρμόστηκε εδώ με μεγαλύτερη σωφροσύνη». Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η επανάσταση ήταν εξίσου διευρυμένη και βαθιά ριζωμένη στις Ισπανικές μάζες. Φαίνεται εντελώς πιθανό λοιπόν ότι ένας επαναστατικός αγώνας του είδους που πρότεινε ο Berneri θα ήταν επιτυχημένος, πάρα την μεγαλύτερη στρατιωτική ισχύ των φασιστικών στρατιών. Η ιδέα πως οι άνθρωποι μπορούν να ξεπεράσουν τις μηχανές δεν φαίνεται τόσο ρομαντική ή αφελής όσο πριν μερικά χρονιά.
Επιπλέον, η εμπιστοσύνη με την οποία περιέβαλλαν την μπουρζουάδικη κυβέρνηση οι αναρχικοί ηγέτες δεν έτυχε ανάλογης εκτίμησης, όπως σαφέστατα καταδεικνύει η ιστορία της αντεπανάστασης. Αναδρομικά, φαίνεται οτι ο Berneri είχε δίκιο όταν υποστήριζε ότι δεν έπρεπε να συμμετάσχουν στην μπουρζουάδικη κυβέρνηση, άλλα ότι αντίθετα όφειλαν να επιδιώξουν την αντικατάσταση της με τους θεσμούς που είχε δημιουργήσει η επανάσταση. Ο αναρχικός υπουργός Juan Garcia Oliver δήλωσε ότι «είχαμε εμπιστοσύνη στον λόγο και το πρόσωπο ενός Καταλανού δημοκράτη για αυτό διατηρήσαμε και υποστηρίξαμε τον Companys στην προεδρία της Generalitat», σε μια περίοδο όταν στην Καταλωνία, τουλάχιστον, οι εργατικές οργανώσεις θα μπορούσαν εύκολα να αντικαταστήσουν τον κρατικό μηχανισμό και να απαλλαχθούν από τα παλιά πολιτικά κόμματα, καθώς αντικαθιστούσαν την παλιά οικονομία με μια εντελώς νέα δομή. Ο Companys αναγνώρισε πλήρως ότι υπήρχαν περιορισμοί πέρα από τους οποίους δεν μπορούσε να συνεργαστεί με τους αναρχικούς.
Σε μια συνέντευξη με τον Η. Ε. Κaminski, αρνήθηκε να αναφερθεί συγκεκριμένα στους περιορισμούς αυτούς, αλλά εξέφρασε απλά την ελπίδα ότι «οι αναρχικές μάζες δεν θα αντιταχθούν στην κοινή λογική των ηγετών τους», οι οποίοι έχουν «αποδεχθεί τις ευθύνες που τους επιβαρύνουν»· θεώρησε την αποστολή του ως «οδηγώντας τις ευθύνες αυτές στο σωστό μονοπάτι», χωρίς να αναφέρει ποιο είναι αυτό στην συνέντευξη, αν και φανερώθηκε κατά την διάρκεια των ημερών του Μάη. Πιθανόν, η νοοτροπία του Companys προς την προθυμία των αναρχικών ηγετών να συνεργαστούν να εκφράστηκε με ακρίβεια στην αντίδραση του προς την πρόταση κάποιου ανταποκριτή του New Statesman and Nation, ο οποίος προέβλεψε ότι η δολοφονία του φιλοαναρχικού δημάρχου της Puigcerda θα οδηγούσε σε εξέγερση: «Ο Companys γέλασε περιφρονητικά και είπε ότι οι αναρχικοί θα συνθηκολογήσουν όπως έχουν κάνει πάντα στο παρελθόν». Όπως έχει ήδη τονιστεί με λεπτομέρειες, ο κομματικός συνασπισμός φιλελεύθερων-κομμουνιστών δεν είχε καμιά πρόθεση να επιτρέψει στον πόλεμο ενάντια στον Φράνκο να προηγηθεί της καταστολής της επανάστασης.
Ένας εκπρόσωπος του Comorera έθεσε το ζήτημα σαφέστατα: «Το σλόγκαν αυτό έχει αποδοθεί στο P.S.U.C.: «Πριν την κατάληψη της Σαραγόσα, είναι αναγκαία η κατάληψη της Βαρκελώνης». Αυτό αντανακλά την κατάσταση με ακρίβεια….». Ο ίδιος ο Comorera είχε, εξ αρχής, πιέσει τον Companys να αντισταθεί στην CNT. Ο πρώτος σκοπός του αντιφασιστικού συνασπισμού, υποστήριζε, αφορούσε την διάλυση των επαναστατικών οργανώσεων. Έχω ήδη παραθέσει αρκετές ενδείξεις που φανερώνουν ότι η καταστολή που πραγματοποίησε το Λαϊκό Μέτωπο αποδυνάμωσε σοβαρά την λαϊκή δέσμευση και συμμετοχή στον αντιφασιστικό πόλεμο. Αυτό που ήταν φανερό στον George Orwell ήταν επίσης σαφές στους εργάτες της Βαρκελώνης και τους χωρικούς στα κολλεκτιβοποιημένα χωριά της Αραγκόν: ο φιλελεύθερος- κομμουνιστικός συνασπισμός δεν θα ανέχονταν μια επαναστατική μεταμόρφωση της Ισπανικής κοινωνίας· θα αφιέρωνε τις δυνάμεις του πλήρως στον αγώνα ενάντια στον Φράνκο μονό μετά την σταθεροποίηση της αποκατάστασης της παλιάς τάξης, ακόμα και δια της βίας, εάν ήταν αυτό απαραίτητο.37 {…)
Σημειώσεις:
Διευκρίνηση, όλες οι σημειώσεις και τα μπολτ στο κείμενο είναι δικές μας για να γίνει η επιστολή κατανοητή.
1) Όταν ο Λάργκο Καμπαγιέρο ανέλαβε την πρωθυπουργία της χώρας,προσκάλεσε την CNT να μπεί στον συνασπισμό των παρατάξεων που θα αποτελούσαν την εθνική κυβέρνηση.Η οργάνωση αντιπρότεινε πως θα έπρεπε να δημιουργηθεί ένα συμβούλιο εθνικής ασφάλειας,ηγούμενο από τον ίδιο τον Καμπαγιέρο,συμπεριλαμβάνοντας σε αυτό πέντε μέλη από την CNT,πέντε από το UGT,καθώς και τέσσερα μέλη των φιλελεύθερων δημοκρατικών.Όταν αυτή η πρόταση απορρίφθηκε,το CNT αποφάσισε να μην είναι μέλος της κυβέρνησης.Ωστόσο,στην Καταλονία,η οργάνωση έγινε μέλος της κεντρικής επιτροπής των αντιφασιστικών πολιτοφυλάκων,η οποία προσχώρησε στην Generalitat στις 26 Σεπτεμβρίου.Για πρώτη φορά,τρία μέλη της CNT ήταν επίσης μέλη της κυβέρνησης.
Τον Νοέμβριο,ο Καμπαγιέρο πρότεινε ξανά στην CNT να γίνει μέλος της κυβέρνησης.Η ηγεσία της οργάνωσης απαίτησε τα υπουργεία οικονομικών και πολέμου,μαζί με άλλα τρία,αλλά τελικά τους δόθηκαν τέσσερα πόστα:Τα υπουργεία υγείας,δικαιοσύνης,βιομηχανίας και εμπορίου.Η Φεντερίκα Μοντσένι έγινε υπουργός υγείας,η πρώτη γυναίκα υπουργός στην Ισπανία.Ο Χουάν Γκαρθία Ολιβέρ,ως υπουργός δικαιοσύνης,κατήργησε τις νόμιμες αμοιβές και κατέστρεψε τα μητρώα των εγκληματιών.Μετά από λίγο καιρό,παρ’ολη την δυσαρέσκεια των αναρχικών υπουργών,η πρωτεύουσα μετακινήθηκε από τη Μαδρίτη στη Βαλένθια.
Στις 23 Δεκεμβρίου 1936,λαμβάνοντας στην Μαδρίτη μία ακολουθία που δημιουργήθηκε από τους Χοακίν Αθκάθο,Μιγκέλ Τσουέθα και άλλους τρεις δημοκρατικούς και ανεξάρτητους ηγέτες,η κυβέρνηση του Λάργκο Καμπαγιέρο,η οποία ως τότε είχε τέσσερις αναρχικούς υπουργούς (τον Γκαρθία Ολιβέρ,την Φεντερίκα Μοντσένι,τον Χουάν Λόπεζ και τον Χοάν Πεϊρό ) συναίνεσε στη ίδρυση της εθνικής επιτροπής ασφάλειας.Ήταν ένα επαναστατικό όργανο το οποίο αντιπροσώπευε αναρχικούς αλλά και σοσιαλιστές και δημοκρατικούς.
2) Μαθητής του Προυντόν
3) Ο Βσέβολοντ ΜΙχαήλοβιτς Έιχενμπάουμ – πιο γνωστός με το ψευδώνυμο Βολίν – γεννήθηκε στην περιφέρεια του Βορονέζε στις 11 Αυγούστου 1882.
Η οικονομική άνεση της οικογένειάς του – κ’ οι δυό γονείς του ήταν γιατροί – επιτρέψανε στον Βολίν να συνεχίσει τις σπουδές του μέχρι το Πανεπιστήμιο. Γράφτηκε στη Νομική Σχολή της Πετρούπολης, αλλά γρήγορα την εγκατέλειψε, επηρεασμένος καθώς ήταν απ’ τις σοσιαλιστικές επαναστατικές ιδέες. Στο Παρίσι συμπλήρωσε τις γνώσεις του πάνω στο κοινωνικό επαναστατικό κίνημα. Το 1913 έγινε μέλος της αναρχικής διεθνούς Επιτροπής Δράσης και αφοσιώθηκε στην προπαγάνδα εναντίον του επερχόμενου πολέμου. Συμμετείχε στην Ρώσικη Επανάσταση και μετά εντάχθηκε στο μαχνοβίτικο κίνημα, μετά την συντριβή του κινήματος απο τους μπολσεβίκους κατέφυγε στην κεντρική Ευρώπη.
Ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος τον βρήκε στη Μασσαλία. Η εισβολή των γερμανών στη Γαλλία του δημιουργούσε τεράστιους κινδύνους, μια που ήταν ταυτόχρονα αναρχικός και Ρώσος. Σαν από θαύμα, όμως, κατόρθωσε να τους αποφύγει μετά από πολλές περιπέτειες. Ωστόσο, δεν κατόρθωσε να ξεφύγει κι απ’ τα άλλα επακόλουθα του πολέμου: οι κάθε είδους στερήσεις τον εξασθένισαν και τον έκαναν δέσμιο της φυματίωσης, στην οποία τελικά υπέκυψε στις 18 Σεπτέμβρη 1945 στο νοσοκομείο Λαϊκέν του Παρισιού. Η σορός του αποτεφρώθηκε στο κρεματόριο του νεκροταφείου Πέρ-Λασαίζ, μέσα σ’ ένα πλήθος συντρόφων και φίλων
4) Στα 1933, οι εργάτες της Κάζας Βιέγκας κατάλαβαν το χωριό και κήρυξαν τον αναρχικό κομμουνισμό. Οι πολιτοφύλακες χτύπησαν άγρια αυτή την εξέγερση.
5) Χωριό οπού σφάχτηκαν πολλοί μαχητές της CNT
6) Ή ρεπουμπλικάνικη κυβέρνηση είχε πάρει ιμπεριαλιστική θέση αρνούμενη να παραχωρήσει ανεξαρτησία στην αποικία της Ισπανίας στο Μαρόκο, πράγμα που επέτρεψε στον Φράνκο να χρησιμοποιήσει τους μαροκινούς στρατιώτες εναντίον της ισπανικής δημοκρατίας και οι αναρχικοί για να μην διαρραγεί το αντιφασιστικό μέτωπο δεν έθεταν ζήτημα.
7) Η έδρα της κυβέρνησης είχε μεταφερθεί από την Μαδρίτη στην Βαλένθια.
8) Ο Καμπαγιέρο ήταν πρωθυπουργός του λαϊκού μετώπου που συμμετείχαν και οι αναρχικοί.
9) Πρόκειται για τα δυο θωρηκτά του Φράνκο πού βομβάρδισαν τη πόλη Μάλαγγα στις αρχές του Φλεβάρη 1937.
10) Ίντάλτσιο Πριέτο (1881 – 1962) σοσιαλιστής υπουργός της ισπανικής Δημοκρατίας που πέθανε εξόριστος στο Μεξικό.
11) Πέμπτη φάλαγγα ονομάζεται η εντός πολιορκημένης πόλης, ή και εμπόλεμης χώρας γενικότερα, εκδηλωθείσα προπαγάνδα επ΄ωφελεία του εχθρού. Αυτή η προπαγάνδα μπορεί να είναι εγχώριος (εσωτερική), ή να προέρχεται απευθείας εκ του εχθρού (εξωτερική). Επίσης, εκδηλώνεται ποικιλοτρόπως, με οτιδήποτε μέσο μπορεί να υπονομεύσει το φρόνημα ή και την ικανότητα των αμυνομένων, ήτοι από δολιοφθορά, μέχρι απλή διασπορά ψευδών ειδήσεων, π.χ. ραδιοφωνικές ανακοινώσεις ή έντυπες προτροπές (φέιγ-βολάν).
Ο όρος τέθηκε σε χρήση για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου (1936–1939), όταν στην πολιορκία της Μαδρίτης, εκτός από τις τέσσερις φάλαγγες των Φασιστών πολιορκητών, υπήρχε και εντός της πόλης, σημαντική μερίδα πληθυσμού υπέρ του στρατηγού Φράνκο, υποσκάπτοντας με συνέπεια τη θέση των υπερασπιστών. Ο όρος έχει χρησιμοποιηθεί πολλές φορές συμβολικά για να καταδείξει αλλότριες δυνάμεις που μπορεί να δρουν μέσα σε ένα κίνημα.
12) Ο Αδόλφος Θιέρσος (Adolphe Thiers, 15 Απριλίου 1797 – 3 Σεπτεμβρίου 1877) ήταν Γάλλος πολιτικός και ιστορικός. Διατέλεσε αρχηγός του κράτους στη Γαλλία από το 1871 έως το 1873, ενώ είχε διατελέσει και πρωθυπουργός επί βασιλείας Λουδοβίκου Φιλίππου. Είναι περισσότερο γνωστός για την καταστολή της Παρισινής Κομμούνας κατά την οποία κατόπιν δικών του εντολών, συνελήφθησαν δεκάδες χιλιάδες εργάτες και άλλοι σοσιαλιστές, από τους οποίους 50.000 εκτελέστηκαν, ενώ είχαν σκοτωθεί και 30.000 κατά τη διάρκεια των μαχών.
13) CNT (Εθνική Συνομοσπονδία Εργατών) FAI (Ιβηρική Αναρχική Ομοσπονδία)
**********************
37) Το γεγονός αυτό δεν διέφυγε των ξενών ανταποκριτών. Ο Morrow παραθέτει τον James Minifie της New York Herald Tribune, στις 28 Απριλίου του 1937: «Μια αξιόπιστη αστυνομική δύναμη δημιουργείται κρυφά άλλα σταθερά. Η κυβέρνηση της Βαλένθια ανακάλυψε το ιδανικό όργανο για τον σκοπό αυτό στους Carabineros. Αυτού ήταν πρώην τελωνειακοί και συνοριοφύλακες, και τους συνόδευε πάντα η καλή φήμη της αφοσίωσης. Έχει αναφερθεί από αξιόπιστες πήγες ότι 40.000 έχουν στρατολογηθεί για την δύναμη αυτί, και ότι 20.000 έχουν ήδη εξοπλιστεί και εκπαιδευτεί….Οι αναρχικοί έχουν ηδη παρατηρήσει και διαμαρτυρηθεί για την αύξηση της δύναμης αυτής σε μια περίοδο οποί όλοι γνωρίζουμε ότι είναι ελάχιστη η κίνηση κατά μήκος των συνόρων, επίγειων ή θαλάσσιων. Έχουν συνειδητοποιήσει ότι θα χρησιμοποιηθεί εναντίον τους». Αναλογιστείτε τι θα μπορούσαν οι στρατιώτες αυτοί, καθώς και η μεραρχία του Lister ή οι asaltos που περιγράφει ο Orwell να καταφέρουν στο μέτωπο της Αραγκόν, για παράδειγμα. Αναλογιστείτε επίσης την επίδραση στους πολιτοφύλακες, στερημένων απο οπλισμό από την κεντρική κυβέρνηση καθώς ήταν, της γνώσης ότι τα καλά αυτά εξοπλισμένα και εξαιρετικά εκπαιδευμένα στρατεύματα, ρευστοποιούσαν τα επιτεύγματα της επανάστασης.
Πηγη: http://eleftheriakos.gr