Ο Antoine Gimenez ήταν Ιταλός αναρχικός που πολέμησε με τη Φάλαγγα Ντουρρούτι κατά τον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο. Το βιβλίο "Sons of Night" (“Γιοι της Νύχτας”) είναι η πρώτη αγγλική μετάφραση των απομνημονευμάτων του.
Αυτό είναι ένα απόσπασμα από τους “Sons of Night: Antoine Gimenez’s Memories of the War in Spain” (AK Press, 2019) (“Γιοι της Νύχτας: Αναμνήσεις του Antoine Gimenez από τον πόλεμο στην Ισπανία" των Antoine Gimenez και Gimenologues.
Το 1936 ήμουν αυτό που κατά εξυπηρετικό τρόπο αποκαλείται σήμερα “περιθωριακός”: κάποιος που ζει στο περιθώριο της κοινωνίας και του ποινικού κώδικα. Σκέφτηκα ότι είμαι αναρχικός. Στην πραγματικότητα, ήμουν μόνο επαναστάτης. Η μαχητική μου δραστηριότητα περιοριζόταν στο λαθραία διακίνηση ορισμένων φυλλαδίων που εκτυπώνονταν στη Γαλλία και το Βέλγιο πέρα από τα σύνορα, χωρίς ποτέ να προσπαθώ να μάθω πώς θα μπορούσε να οικοδομηθεί μια νέα κοινωνία. Η μόνη μου έγνοια ήταν να ζω και να καταστρέφω την καθιερωμένη (κοινωνική) δομή. Ήταν στην Pina de Ebro, βλέποντας τη συλλογική οργάνωση που συντελείτο εκεί, ακούγοντας τις ομιλίες που έδιναν ορισμένοι σύντροφοι, αλλά και με τη συμμετοχή μου στις συζητήσεις των φίλων μου, που η συνείδησή μου ξύπνησε και αφότου αναχώρησα από την Ιταλία, που αναζωπυρώθηκε.
Antoine Gimenez
Ο Antoine Gimenez γεννήθηκε ως Bruno Salvadori στις 14 Δεκεμβρίου 1910 στο Chianni της Ιταλίας. Στην ηλικία των δώδεκα χρόνων οδηγήθηκε σε μάχη με φασίστες με μαύρα πουκάμισα, αλλά διασώθηκε από τους αναρχικούς του Λιβόρνο. Στην πραγματικότητα, ήταν ο ίδιος ο Errico Malatesta που επισκέφθηκε τον νεαρό Antoine για να βεβαιωθεί ότι ήταν εντάξει αφού χτυπήθηκε αλύπητα από τους φασίστες. Αυτή ήταν η πρώτη συνάντησή του με τους αναρχικούς, οι ελευθεριακές ιδέες των οποίων θα συνέχιζαν να διαμορφώνουν τις σκέψεις και τις ενέργειές του για το υπόλοιπο της ζωής του.
Η ζωή του ως chemineau-trimardeur (παραβατικός ή κλοσάρ), όπως χαρακτηριζόταν ο ίδιος, τον οδήγησε από την Ιταλία στην Ισπανία και από εκεί στη Γαλλία, όπου σε ένα σημείο συνελήφθη και καταδικάστηκε σε φυλάκιση για διάρρηξη και επίσης “φέροντας απαγορευμένο όπλο". Τα επόμενα χρόνια μπαινόβγαινε στη φυλακή, ενώ οι γαλλικές αρχές προσπάθησαν ανεπιτυχώς να τον απελάσουν από τη χώρα πολλές φορές.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1930, ο Gimenez κατέληξε στην Ισπανία, όπου και πάλι εξοικειώθηκε με το εσωτερικό των τοπικών φυλακών. Στη φυλακή Modelo της Βαρκελώνης άρχισε να συνεργάζεται με τον Giuseppe Pasotti, έναν πολύ δραστήριο αναρχικό, ο οποίος αργότερα θα αναλάμβανε την Υπηρεσία Πολιτικών Ερευνών εκ μέρους της FAI. Μετά την αποφυλάκισή του, ο Gimenez απελάθηκε στη Γαλλία, αυτή τη φορά με κάρτα μέλους της CNT και με το όνομα Antoine Gimenez - που ήταν ο οριστικός αποχαιρετισμός στο όνομα Bruno Salvadori.
Ο Gimenez επέστρεψε στην Ισπανία την παραμονή του pronunciamento (δηλαδή της απόπειρας πραξικοπήματος από τους φασίστες) και εντάχθηκε στη Φάλαγγα Ντουρρούτι και αργότερα στη Διεθνή Ομάδα της Φάλαγγας. Τα επόμενα χρόνια θα πολεμήσει στις πρώτες γραμμές του ισπανικού εμφυλίου πολέμου.
Οι “Γιοι της Νύχτας” (AK Press, 2019) είναι η πρώτη αγγλική μετάφραση των απομνημονευμάτων του Antoine Gimenez, που ανασκευάστηκε και επικυρώθηκε από τους Giménologues, μια ομάδα φίλων που έγιναν ιστορικοί κατά τη δωδεκάχρονη περιπέτεια της δημοσίευσης των απομνημονευμάτων του Gimenez. Αυτό που ακολουθεί είναι ένα απόσπασμα από τα απομνημονεύματα και μέσω της περιγραφής της ζωής του Gimenez στο μέτωπο μπορούμε να καταλάβουμε το ξέσπασμα της ελευθεριακής επανάστασης, τόσο στο πεδίο της μάχης όσο και στα μετόπισθεν, ειδικά όταν το κράτος επέβαλε αυστηρή στρατιωτικοποίηση στην λαϊκού στρατού που σχηματίστηκε μετά από τη φασιστική απόπειρα πραξικοπήματος.
“SARIÑENA
Χαρακτηριστικό της στρατιωτικής λογικής, αφού μας είπαν να μετακινηθούμε δέκα χιλιόμετρα βόρεια του Σιέταμο, διατάχθηκα να οδηγήσω ένα φορτηγό με όπλα και πυρομαχικά στα νότια. Επρόκειτο να κατευθυνθούμε προς την Farlete, μέσω δρόμων που ακολουθούσαν τη Sierra de Alcubierre, κάνοντας ό,τι μπορούσαμε για να αποφύγουμε τις πόλεις και τα χωριά που κατείχαν μονάδες του POUM ή του PSUC, οι οποίες θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο το φορτίο μας.
Η νεότερη στρατολογία μας, ο Aznar, βρισκόταν στο τιμόνι και μου είπε για την πολιορκημένη ζωή και για δέκατη φορά περιγράφοντας πώς, για δέκα ημέρες, τα αυτιά τους έπιαναν και τον παραμικρό ήχο τη νύχτα. Πώς, πεπεισμένοι ότι προσπαθούσαμε να τους λιμοκτονήσουμε, είχαν χαλαρώσει. Και πώς, μόλις περάσουν οι περιπολίες, έπαιζαν κάρτες, κάτι που κατάφερα να πετύχω. Αφού άνοιξαν πυρ στο Affinenghi, ήταν πεπεισμένοι ότι, όπως συνέβη στις προηγούμενες νύχτες, θα επιστρέφαμε τη νύχτα, παίρνοντας μαζί μας έναν τραυματισμένο σύντροφό μας.
Λίγα χιλιόμετρα νότια του Σιέταμο παρεμποδίσαμε μια ομάδα περίεργων ατόμων που μας ανάγκασαν να εγκαταλείψουμε τα μονοπάτια. Δύο σύντροφοι τραυματίστηκαν στην πλάτη κατά τη διάρκεια των πυροβολισμών. Χάρη στο θάρρος τους και την πονηριά του Aznar, καταφέραμε να αποφύγουμε τους επιτιθέμενους, αλλά κατά τη διάρκεια της διαφυγής χαθήκαμε. Δεν ήμασταν εξοικειωμένοι με την περιοχή, ήμασταν υποχρεωμένοι να οδηγούμε λίγο στα τυφλά, κατευθυνόμενοι νοτιοανατολικά.
Ένα καμπαναριό εμφανίστηκε στον ορίζοντα, καθώς ο κινητήρας του φορτηγού άρχισε να μας αφήνει, και ο Aznar άρχισε να συμπεριφέρεται σαν ναυτικός: “Με το αυτοκίνητο να σταματάει, το αυτοκίνητο να σταματάει. Θα εξαντλούσαμε τα καύσιμα. Ο Aznar και οι δύο τραυματίες σύντροφοι -οι πληγές των οποίων ήταν μικρές- μου ζήτησαν να πάω να βρω βοήθεια. Σύμφωνα με αυτούς, ήμουν ο καλύτερος σε αυτό. Ο Aznar έπρεπε να μείνει πίσω για να προσέξει το φορτηγό και να το ανατινάξει αν χρειαζόταν
Με πήρε μια ώρα ώσπου να φτάσω στη Sariñena, ένα μικρό προπύργιο του POUM. Οι πολιτοφυλακές του POUM οργανώνονταν στο ταξικό στυλ του κάθε στρατού στον κόσμο. Η τάξη σήμαινε τα πάντα, και δεν υπήρχε κανένα επιχείρημα. Στο αρχηγείο τους, προσεγγίσαμε έναν τακτοποιημένο που με παρέπεμψε στον δεκανέα, ο δεκανέας στον λοχία του και ούτω καθεξής μέχρι να φτάσω στον διοικητή που μου έδειξε ένα μεγάλο δωμάτιο, λέγοντάς μου ότι πρέπει να περιμένω εκεί. Ο διοικητής ήταν σε μια συνάντηση και ο κυβερνήτης δεν ήταν εξουσιοδοτημένος να αναθέσει στους άνδρες του να βγάλει με αυτοκίνητο την απαιτούμενη βενζίνη. Ένας πονόδοντός μου ξανάρχισε και ήταν σαν να τρυπούσαν βελόνες το κρανίο μου.
Πόση ώρα ήμουν σ’ εκείνο το δωμάτιο; Δεν έχω ιδέα. Θυμάμαι βρήκα μια πόρτα ανοιχτή και βρέθηκα σε μια αίθουσα διαλέξεων. Μια ντουζίνα άνθρωποι που κάθονταν γύρω από ένα μακρύ τραπέζι σηκώθηκαν πάνω, έκπληκτοι με την εισβολή μου. Τους φώναξα ότι χρειάζομαι φυσικό αέριο για να φέρω ξανά το φορτηγό και ότι ήθελα να μιλήσω με όποιον υπεύθυνο ήταν εκεί. Συγκεντρώθηκαν γύρω μου, με ρωτούσαν ποιος ήμουν και από πού ήρθα. Σαν από μαγεία, ο πονόδοντος μου χαλάρωσε. Πήδησα σε μια μοτοσικλέτα και ο μοτοσικλετιστής έβγαλε τη διασταύρωση, ακολουθούμενος από ένα μικροσκοπικό αυτοκίνητο φορτωμένο με φιάλες αερίου.
Το βράδυ καταλήξαμε στο Sariñena, και είχα χάσει τον πρώτο μου μοχλό molar. Η νίκη μας στο Σιέταμο δεν ήταν τίποτε όταν ήρθε ο πραγματικός πόλεμος. Τα νέα δεν ήταν καλά. Ο Ντουρρούτι είχε ξεκινήσει για τη Μαδρίτη, η οποία πολιορκήθηκε από τα τμήματα του Φράνκο. Ο Φράνκο είχε αναλάβει την αρχηγία μετά τους θανάτους των στρατηγών Μόλα και Σανχούρχο. Στη Σεβίλλη, ο Queipo de Llano επέβλεπε την επίθεση εναντίον της Μάλαγα. Μέχρι τον Βορρά (Αστούριας και Χώρα των Βάσκων), οι μάχες εξακολουθούσαν να είναι σκληρές.
Στην Πίνα, τελικά, παραδέχθηκα ότι ο “Gori” (δηλαδή ο Ντουρρούτι) δολοφονήθηκε από τους κομμουνιστές της Μαδρίτης έξω από την Πανεπιστημιούπολη. Είχα ήδη μιλήσει για το θάνατό του, αλλά είχα αρνηθεί να το πιστέψω, γιατί από τότε που τον γνώρισα, νόμιζα ότι ήταν νεκρός και ξανά τον έβλεπα μπροστά μου. Αυτή τη φορά, όμως, οι ειδήσεις ήταν αληθινές. Οι κομμουνιστές δεν τα είχαν κάνει σαλάτα. Ο Μαντζάνα τον είχε αντικαταστήσει στην ηγεσία της Φάλαγγας, την οποία αρχικά άρχισαν να τη λένε “Μεραρχία” - ακριβώς όπως οι εκατονταρχίες μας μετατράπηκαν σε “Λόχους”. Κατά τις πρώτες εβδομάδες καταλήξαμε στο μέτωπο της Αραγονίας από τη Sierra de Alcubierre στην πόλη Velilla de Ebro. Οι περιπολίες και οι επιδρομές εναλλάσσονταν με την παραμονή στην Πίνα.
Η Madeleine επέστρεψε από τη Βαρκελώνη. Ο σύντροφός της ήταν ακόμα στο νοσοκομείο, ανακάμπτοντας αργά-αργά από τις πληγές του. Μου είπε ότι οι συμπατριώτες της δεν ήξεραν πώς να την ικανοποιήσουν. Δυστυχώς γι’ αυτήν, στην Πίνα, κοιμήθηκα στο La Madre's και εκείνη ήταν έτοιμη να πάει σε μια διαφορετική οικογένεια και ήταν σχεδόν αδύνατο για μας να αρπάξουμε αρκετό χρόνο μαζί κάτι που θα την ικανοποιούσε. Έτσι επέστρεψε σε μένα, δίνοντάς μου κάποιο χώρο όλη την ώρα που ήμουν εκεί μέσα. Δεν έχει σημασία πού πήγα, με ακολούθησε. Συχνά ήμουν με τον Tarzan και τη Madeleine και φαινόταν σαν ένα ζευγάρι να περπατάει το οικογενειακό σκυλί.
Τα νέα που έφερε πίσω από την καταλανική πρωτεύουσα ήταν καταθλιπτικά. Ο αγώνας εξουσίας μεταξύ των διαφόρων φατριών του δημοκρατικού στρατοπέδου συνέχιζε. Η CNT ήταν πλέον μέρος της κυβέρνησης μέσω του García Oliver και της Federica Montseny. Μια τέτοια συνεργασία με την κυβέρνηση, έστω κι αν περιγράφηκε ως συνασπισμός, ισοδυναμούσε με προδοσία στα μάτια μου και ήταν απόδειξη του ότι δεν είχαμε ξεκάθαρη θέση ότι δεν πρέπει να εναγκαλιζόμαστε το ηγετικό στυλ των πολιτικών κομμάτων και να καθόμαστε στο ίδιο τραπέζι με αυτούς. Αλλά ενώ κάναμε ό,τι περνούσε από το χέρι μας για την πολεμική προσπάθεια, έπρεπε να διατηρήσουμε την ανεξαρτησία μας από κοινωνικής άποψης, ώστε να απορρίψουμε κάθε νόμο ή συστημική μεταρρύθμιση που θα μπορούσε να πετάξει απέναντι στις βασικές ελευθερίες των μαζών παραγωγών.
Η αναδιοργάνωση της Φάλαγγας σε τάγματα, λόχους κ.α. συνεχίστηκε. Οι σύντροφοι συμφώνησαν να έχουν επικεφαλής αξιωματικούς που ήταν σχεδόν πάντα επιλεγμένοι από τα στρατεύματα ή την ένωση. Αυτές οι αλλαγές έγιναν ελάχιστα κατανοητές στο εσωτερικό της Διεθνούς Ομάδας, τόσο πολύ ώστε μια ομάδα αγωνιστών απομακρύνθηκε από τη Βαρκελώνη για να τους πείσει να αγκαλιάσουν τις νέες ρυθμίσεις, τουλάχιστον εξωτερικά. Η María Ascaso ήταν μέλος αυτής της ομάδας. Όταν με είδε στην Velilla de Ebro μου έδωσε ένα πακέτο γαλλικά τσιγάρα και να μου εμφυσήσει το καθήκον να μην έρχεται στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο τμήμα CP, μια συνάντηση που θα μας πείσει τουλάχιστον να περάσουμε από τις κινήσεις της υπόκλισης στις απαιτήσεις της αναδιάρθρωσης των δημοκρατικών ενόπλων δυνάμεων.
Περάσαμε ένα ολόκληρο απόγευμα διαφωνώντας. Προσπάθησε να με πείσει για την ανάγκη να καθησυχάσουμε τις δημοκρατίες, όπως η Γαλλία και η Αγγλία, κάνοντάς τους να πιστέψουν ότι υπερασπιζόμασταν τη Δημοκρατία και είχαμε έναν ισχυρό και πειθαρχημένο στρατό έτοιμο να υπερασπιστεί την κοινωνία ως είχε. Προσπάθησα να την κάνω να καταλάβει ότι ήμασταν μια ομάδα ακανόνιστων με δικές μας ρυθμίσεις και ότι θα μπορούσαμε να είμαστε πιο αποτελεσματικοί παραμένοντας εκτός του στρατού. Κατάφερα να την πείσω ότι είχα δίκιο, αλλά η επιτυχία μου ήταν βραχύβια. Η πλειοψηφία των μελών της ομάδας υπέκυψε σε προτάσεις της ομάδας προπαγάνδας, η οποία επέστρεψε στη Βαρκελώνη υπερήφανη για την εκπλήρωση της αποστολής της. Το μόνο απτό αποτέλεσμα της στρατιωτικοποίησης ήταν ότι σχεδόν όλοι οι Γερμανοί και ένας μεγάλος αριθμός Γάλλων και Ιταλών μας άφησαν για να διογκώσουν τις τάξεις των [Διεθνών] Ταξιαρχιών στο Αλμπαθέτε.
Sons of Night: Antoine Gimenez’s Memoirs of the War in Spain is now available from AK Press
https://roarmag.org/essays/gimenez-sons-of-night-excerpt/
*Μετάφραση: Ούτε Θεός-Ούτε Αφέντης.
