Απολογισμός της πτώσης και της συντριβής του αναρχικού συνδικάτου FAUD στη ναζιστική Γερμανία
Αναρχικοί εναντίον του Χίτλερ: Η παράνομη FAUD στη Ρηνανία
Στις 5 Νοέμβρη 1937, ο Julius Nolden, εργαζόμενος στο εργοστάσιο αυτοκινήτων του Duisburg, καταδικάστηκε από "Λαϊκό Δικαστήριο" του Βερολίνου σε ποινή φυλάκισης δέκα ετών για "την προετοιμασία μιας μεγάλης προδοσίας με επιβαρυντικές περιστάσεις”. Ο Nolden ήταν ένα από τα σημαντικά στελέχη της FAUD (της αναρχοσυνδικαλιστικής Ελεύθερης Ένωσης Γερμανών Εργαζομένων, μέλους της Διεθνούς Ένωσης Εργαζομένων), στη Ρηνανία, όταν η υπόγεια αυτή οργάνωση διαλύθηκε από τη Γκεστάπο τον Γενάρη του 1937. Μαζί του συνελήφθησαν 88 άλλοι αναρχοσυνδικαλιστές, άντρες και γυναίκες, που οδηγήθηκαν σε δίκη στη Ρηνανία στις αρχές του 1938.
Το 1921 η FAUD στο Duisburg είχε περίπου 5.000 μέλη. Από τότε και μετά ο αριθμός έπεσε και από τη στιγμή που ο Αδόλφος Χίτλερ ανήλθε στην εξουσία το 1933, παρέμεναν μόνο λίγες μικροσκοπικές ομάδες. Για παράδειγμα, υπήρχαν περίπου 25 αγωνιστές στην περιοχή Duisburg και η Περιφερειακή Ένωση Ρηνανίας της FAUD που είχε περίπου 180-200 ταμειακά εντάξει μέλη.
Στο τελευταίο περιφερειακό συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στην Ερφούρτη τον Μάρτη του 1932, η FAUD αποφάσισε ότι, σε περίπτωση που οι Ναζί ανελάμβαναν την εξουσία, το ομοσπονδιακό γραφείο της οργάνωσης στο Βερολίνο θα έκλεινε και θα αντικαθίστατο από μια υπόγεια “καθοδήγηση” με έδρα την Ερφούρτη. Επίσης, ότι θα έπρεπε να κηρυχθεί γενική απεργία ως απάντηση. Η τελευταία αυτή απόφαση αποδείχθηκε ανέφικτη εξαιτίας ενός και μόνο γεγονότος: η FAUD σε όλη τη Γερμανία είχε ήδη αποδεκατιστεί από τα αλλεπάλληλα κύματα συλλήψεων.
Τον Απρίλη-Μάη του 1933, ο Δρ. Gerhardt Wartenburg, πριν υποχρεωθεί να εγκαταλείψει τη χώρα, κατόρθωσε να βρει αντικαταστάτη για τον εαυτό του ως γραμματέα της FAUD στο πρόσωπο του Emil Zehner, ενός σιδηρουργού από την Ερφούρτη. Ο Wartenburg κατέφυγε στην Ολλανδία, στο Άμστερνταμ, όπου τον καλωσόρισε μαζί με άλλους Γερμανούς μετανάστες ο Ολλανδός αναρχοσυνδικαλιστής Albert de Jong. Ομοίως, η Διεθνής Ένωση Εργαζομένων (IWA, η διεθνής συνδικαλιστική συνομοσπονδία, ελευθεριακής και επαναστατικής κατεύθυνσης) αποφάσισε η γραμματεία της να μεταφερθεί στις Κάτω Χώρες, αλλά αυτό δεν εμπόδισε τα αρχεία της να πέσουν στα χέρια των Ναζί.
Το φθινόπωρο του 1933, ο Emil Zehner αντικαταστάθηκε από τον Ferdinand Gotze, μέλος του Επιμελητηρίου Εργασίας Σαξονίας, το οποίο διηύθυνε τώρα ο Richard Thiede από τη Λειψία. Εν τω μεταξύ, το φθινόπωρο του 1934, ο Gotze, ο οποίος ήταν καταδιωκόμενος από την Γκεστάπο, εμφανίστηκε και πάλι στα δυτικά της Γερμανίας, όπου με την υποστήριξη που παρείχε το ολλανδικό τμήμα της IWA (NSV) κατέστη δυνατή τη δημιουργία μιας υπόγειας ομάδας της FAUD. Ταυτόχρονα και πολύ βιαστικά, συγκροτήθηκε μια γραμματεία της FAUD στην εξορία στο Άμστερνταμ.
Το Duisburg κέντρο ανασυγκρότησης και δράσης στα δυτικά της Γερμανίας
Μέχρις ότου οι Ναζί αναλάβουν την εξουσία, ο εργάτης Franz Bunged είχε τεθεί επικεφαλής της τοπικής ομοσπονδίας του Duisburg. Συνελήφθη, όμως, και στάλθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Bogermoor χωρίς να παραπεμφθεί σε κάποια δίκη, το 1933. Ο Bungert απελευθερώθηκε μέσα σε ένα χρόνο, αλλά έκρινε ότι είναι απολύτως αδύνατο να ασχοληθεί καν με την ελάχιστη παράνομη δραστηριότητα εξαιτίας της αυστηρής παρακολούθησής του.
Τη θέση του ανέλαβε ο Julius Nolden, εκείνη την εποχή άνεργος χαλυβουργός, ο οποίος είχε χρηματίσει ταμίας του Επιμελητηρίου Εργασίας της Ρηνανίας. Ο Nolden συνελήφθη επίσης από τη Γκεστάπο, η οποία υποψιάστηκε ότι η δουλειά που έπιασε σε μια μονάδα αποτέφρωσης ήταν κάλυψη για παράνομες επαφές με άλλα μέλη της FAUD.
Τον Ιούνιο του 1933, λίγο μετά την απελευθέρωσή του, ο Nolden συναντήθηκε με τον Karolus Heber, μέλος της υπόγειας “καθοδηγητικής” ομάδας που έδρευε στην Ερφούρτη. Το αντικείμενο της συνάντησής τους ήταν η οργάνωση της παράνομης διαφυγής συντρόφων στην Ολλανδία και το ξεκίνημα μιας οργάνωσης αντίστασης στη Ρηνανία και τη Rhur. Έτσι ο Nolden και οι σύντροφοί του έθεσαν τις βάσεις ενός δικτύου περάσματος ανθρώπων στο Άμστερνταμ και διανομής αντιφασιστικής προπαγάνδας. Από τα αρχεία των δικαστηρίων προκύπτει ότι τα αντιναζιστικά φυλλάδια που κυκλοφόρησαν την εποχή εκείνη είχαν για κάλυψη τον τίτλο "Τρώτε γερμανικά φρούτα και μείνετε υγιείς”. Ήταν τόσο δημοφιλή στους ανθρακωρύχους που συνήθιζαν να χαιρετούν ο ένας τον άλλον με τη φράση “Έχεις φάει γερμανικά φρούτα;”
Μετά το 1935 και τη βελτίωση της οικονομικής κατάστασης στο εσωτερικό της χώρας, ήταν όλο και πιο δύσκολο να διατηρηθεί μια παράνομη αναρχοσυνδικαλιστική οργάνωση εν ζωή. Πολλοί σύντροφοι είχαν βρει δουλειά και πάλι και μετά από χρόνια ανεργίας και περιστασιακής εργασίας ήταν απρόθυμοι να εμπλακούν σε ενεργό αντίσταση. Ο τρόμος της Γκεστάπο συμπλήρωσε τα υπόλοιπα. Επιπλέον, η στήριξη από το Άμστερνταμ “στέγνωσε” το 1935.
Το ξέσπασμα της ισπανικής επανάστασης το 1936 έδωσε ώθηση στην αναρχοσυνδικαλιστική δραστηριότητα μέσα στη Γερμανία. Ο Nolden ανέπτυξε επαφές με το Duisburg, το Ντίσελντορφ και την Κολωνία, οργάνωσε συναντήσεις και ξεκίνησε ένα σύστημα συνδρομών για να συγκεντρωθεί οικονομική υποστήριξη για τους Ισπανούς συντρόφους. Ταυτόχρονα, ο Simon Wehre, από το Aix-la-Chapelle (στο Άαχεν), χρησιμοποίησε το δίκτυο του Επιμελητηρίου Εργασίας της Ρηνανίας για να προσλάβει τεχνικούς εθελοντές που ήταν έτοιμοι να πάνε στην Ισπανία.
Όμως, τον Δεκέμβρη του 1936, η Γκεστάπο, χάρη σε έναν κατάσκοπο που φύτευσε μέσα στην οργάνωση, κατάφερε να αποκαλύψει την ύπαρξη ομάδων στις πόλεις Munchengladbach, Dulken και Viersen.
Στις αρχές του 1937, η πολιτική αστυνομία συνέλαβε 50 αναρχοσυνδικαλιστές από το Duisburg, το Ντίσελντορφ και την Κολωνία. Ο Nolden ήταν από τους συλληφθέντες. Λίγο αργότερα, έγιναν περαιτέρω συλλήψεις, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των συλληφθέντων μελών της παράνομης FAUD στους 89. Χρειάστηκε ένας χρόνος για να στιχειοθετηθούν οι πλήρεις κατηγορίες εναντίον τους. Αυτοί οι άνδρες και γυναίκες σύντροφοι κατηγορήθηκαν για “προετοιμασία πράξεων εσχάτης προδοσίας” και παρουσιάστηκαν ενώπιον δικαστηρίων τον Γενάρη και τον Φλεβάρη του 1938.
Μόνο έξι δεν καταδικάστηκαν λόγω έλλειψης αποδεικτικών στοιχείων. Οι υπόλοιποι καταδικάστηκαν σε ποινές από μερικούς μήνες έως έξι χρόνια φυλάκισης. Ο Julius Nolden κρατείτο στη φυλακή του Luttringhausen και παρέμεινε εκεί μέχρι την άφιξη των συμμάχων στις 19 Απριλίου 1945.
Την Κυριακή της Πεντηκοστής του 1947 συναντήθηκε στο Darmstadt με άλλους συντρόφους και όλοι μαζί ίδρυσαν την αναρχοσυνδικαλιστική Ομοσπονδία Ελευθεριακών Σοσιαλιστών.
Δολοφονίες αγωνιστών
Πολλοί σύντροφοι δολοφονήθηκαν στη φυλακή. Στο Duisburg, ο Emil Mahnert, σύμφωνα με τη μαρτυρία τεσσάρων άλλων κρατουμένων, εκτοξεύτηκε από δύο ορόφους από έναν αστυνομικό βασανιστή. Ο εργάτης Wilhelm Schmitz πέθανε στη φυλακή στις 29 Γενάρη 1944 και οι συνθήκες του θανάτου του δεν έχουν διευκρινιστεί ποτέ σωστά. Ο Ernst Holtznagel στάλθηκε στο περίφημο ποινικό τάγμα 999, όπου σκοτώθηκε. Ο Michael Delissen από το Munchengladbach, ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου από τη Γκεστάπο τον Δεκέμβρη του 1936. Ο Anton Rosinke από το Ντίσελντορφ δολοφονήθηκε τον Φλεβάρη του 1937.
Τον Αύγουστο του 1946, ο αναρχοσυνδικαλιστής του Ντίσελντορφ Ernst Binder, έγραψε: “Δεδομένου ότι η μαζική αντίσταση δεν ήταν εφικτή το 1933, τα καλύτερα μέλη του κινήματος έπρεπε να σπαταλούν την ενέργειά τους σε μια απελπιστική εκστρατεία αντάρτικου. Αλλά αν οι εργάτες αντλήσουν από το επώδυνο αυτό πείραμα το δίδαγμα ότι μόνο μια ενωμένη άμυνα στον σωστό χρόνο είναι αποτελεσματική στον αγώνα ενάντια στον φασισμό, οι θυσίες τους δεν θα ήταν μάταιες”.
*Ο τίτλος του κειμένου στην αγγλική γλώσσα είναι: "1921-1944: The crushing of the FAUD by Hitler”. Μπορεί να βρεθεί στους ιστοτόπους των Kate Sharpley Library και libcom.org Μετάφραση: “Ούτε Θεός-Ούτε Αφέντης”.
