Στις 15 Μαρτη 2011 στην πολη Ντεράα έγινε μια διαδήλωση κατά του καθεστώτος. Στην διάρκεια της διαδήλωσης κάποιοι μαθητές συνελήφθησαν καθώς γράφαν συνθήματα στους τοίχους. Τα παιδιά βασανίστηκαν , τρία απο αυτά πέθαναν, και η τύχη των υπολοίπων δεν ήταν γνωστή στους γονείς και συγγενείς τους οταν απελπισμένοι πήγαν στον κυβερνήτη να ρωτήσουνε. Ο κυβερνήτης τους απάντησε αλαζονικά «Θέλετε τα παιδιά σας? Ξέρετε πως να κάνετε άλλα παιδιά κι αν δεν ξερετε φέρτε μας τις γυναίκες σας να τους δείξουμε».
Αυτό ήταν! Αμέσως ξεσπασαν ταραχές σε ολη τη πόλη, επιθέσεις σε κυβερνητικά κτήρια αστυνομίας στρατου υπαλληλων και σύντομα οι διαμαρτυρίες επεκτάθηκαν στο Χομς και στο Ιντλιμπ . Ο συνολικός απολογισμός της πρώτης εξέγερσης ήταν 100 νεκροί και από τις δύο πλευρές. Ο πρόεδρος Μπασίρ Ασσαντ πήγε σε 3 μέρες στην Ντεράα και αφού απέλυσε τον κυβερνήτη υποσχέθηκε μεταρρυθμίσεις αλλά ήταν πιά αργά.
Τα γεγονότα που ακολούθησαν είναι λίγο πολύ γνωστά από την σκοπιά των δυτικών συμφερόντων μέσα από τα εντεταλμένα ΜΜΕ που χρησιμοποιούν μιά κάλυψη στρεβλή προκατειλλημένη και μονόπλευρη. Μέχρι σήμερα εχουν σκοτωθεί επίσημα 5000 άνθρωποι που τα δυτικά ΜΜΕ δεν μπαίνουν στο κόπο να διευκρινήσουν πως κατανέμονται ανάμεσα στους συγκρουόμενους ενώ η εκθεση του ΟΗΕ αποδίδει τουλάχιστον 1300 θανάτους σε στρατιώτες αστυνομικους και μελη των οικογενειών τους . Μέσα στους υπολοιπους υπάρχουν και απλοί πολίτες που σφαγιάστηκαν γιατί νόμιζαν οι εξεγερμένοι οτι ήταν καθεστωτικοί.
Χαρακτηριστική περίπτωση ενός περιπτερά στο Χομς που σφαγιάστηκε γιατί πριν απο λιγα λεπτά είχε πουλήσει τσιγάρα σε στρατιωτική περίπολο. Η ολη εξέγερση δυνάμωσε χρησιμοποιώντας σαν μαγιά την ανάμνηση της σφαγης των σουνιτών στην Χάμα το 1982 απο τον θείο του Μπασιρ Ασσαντ επι καθεστώτος Χαφεζ Αλ Ασσαντ. Η ειρωνία είναι οτι μέσα στον ένα πόλο της αντίστασης εναντίον του Μπασιρ Αλ Ασαντ ειναι ο ξαδελφός του που μένει Αγγλία και φαινεται να ειναι ο αγαπημένος των Ευρωπαικών Πετρελαικων Εταιρειών γιατι ανάμεσα στ’αλλα η Συρία εχει και αρκετο πετρέλαιο στα βορειοανατολικα της συνορα.
Η περίπτωση της Συρίας πρέπει να έχει πολλές αναγνώσεις και μία απο αυτές είναι το τέλος του κοσμικού Μπααθισμου-Νασερισμου που ειχε σοσιαλιστικά στοιχεία σε ισορροπία με τον αραβικο εθνικισμό και που παλεύοντας τον αναδυόμενο θρησκευτικό φονταμενταλισμό διάλεξε τον εύκολο δρόμο της δικτατορίας. Αλλη μιά ανάγνωση πρέπει να καλύπτει τα συγκρουόμενα ξένα συμφέροντα κάτω από τη πίεση δυο ιμπεριαλιστικών επιθυμιών . Η μια ειναι ο ελεγχος πορων και δρόμων δηλαδη το πετρέλαιο η το νερό και οι δρόμοι μέσα απο τους οποίους φτάνουνε στις συγκρουόμενες καπιταλιστικές δυνάμεις και η αλλη είναι το Παλαιστινιακό το οποίο ήταν μια ρύθμιση που εξυπηρετούσε την πρώτη ανάγνωση αλλά η παγίωσή του τόσα χρόνια το κάνει να αναδεικνύεται σαν αυτόνομο πεδίο ανταγωνισμου πλέον.
Η Συρία εχει πληθυσμό περίπου 23 εκατομμύρια, η πλειοψηφία ειναι σουνίτες η αστική τάξη των οποίων είναι με το καθεστώς ενώ οι άλλες τάξεις ειναι κυρίως με την εξέγερση. Η δεύτερη μειονότητα ειναι οι αλεβίτες που οσο κι αν ακούγεται περίεργο εχουν και αυτοι μια συμμετοχή στην εξέγερση παρά το γεγονός οτι η εξουσία είναι στα χέρια τους. Η Τρίτη μεινότητα ειναι οι Κουρδοι που πλησιάζουν τα 3 εκατομμύρια και τυπικά δεν εχουν κανένα δικαίωμα ουτε καν αυτο του Συριου πολίτη. Ενα μικρό τμημα αυτής της μειονότητας εχει πλησιάσει και εξοπλισει το Ισραηλ. Η τέταρτη μειονότητα ειναι οι Χριστιανοί αμέτοχοι στην εξέγερση αοπλοι και κάτω από την προστασία των αλεβιτών της κυβέρνησης, ο εξοπλισμός τους ειναι θέμα χρόνου αλλά προς το παρόν απορριπτουν την ιδέα. Η τέταρτη μειονότητα ειναι οι Δρούζοι που επίσης είναι διχασμένοι, καποιοι εξοπλίζονται απο το Ισραηλ και κάποιοι ειναι καθεστωτικοί. Αυτη η ποιοτική περιγραφή στοιχειοθετεί τους εκφρασμένους πλέον φοβους τοσο μέσα οσο και εξω απο τη Συρία για σοβαρή προσπάθεια λιβανεζοποίησης της συριακής κρίσης μιας και το μιγμα έχει ολα τα χαρακτηριστικά που το κάνουν εξίσου εκρηκτικο με το γειτονικο Λιβανέζικο δειγμα.
Μέσα στη Συρία υπάρχουν επίσημα τρείς πολοι αντίστασης διακριτοί και ελάχιστα συνεργαζόμενοι:
Ο πρώτος ειναι το NCCDC (National Coordination Committee for Democratic Change) η Εθνικη Επιτροπη Συντονισμου για Δημοκρατικη Αλλαγή που ειναι ο πιο παλιος και πιο μαζικος πολος αντιστασης. Αρνουνται διάλογο με το καθεστώς, αρνούνται ενοπλη σύγκρουση και κατηγορούν ΗΠΑ,Γαλλία, Μεγάλη Βρεττανία, Τουρκία, Κατάρ, Σαουδικη Αραβία και Ισραήλ ανοικτά για λιβανεζοποίηση της Συριακης Κρισης. Παράλληλα καλούν τη κυβέρνηση να παραιτηθεί ανευ ορων. Σημειωτέον ότι μέσα στην Επιτροπη αυτη υπάρχουν 4 αλεβιτες σε συνολο 20 αντιπροσώπων.
Ο δευτερος πολος ειναι ενα συνολο εγχωριων πολων αντιδρασης οπως κομμουνιστές φοιτητες κουρδοι κ.α που ταξικά αποτελειται απο μορφωμένα αλλά χαμηλά κοινωνικά στρώματα και ειναι υπέρ του διαλογου με σκοπό την δημοκρατική αλλαγή χωρις την θρησκευτικοποίηση της πολιτικής ζωής. Αριθμητικά ειναι σημαντικά μικρότερος απο τον πρώτο αλλα σαφως μεγαλύτερος απο τον τρίτο πολο αντιστασης. Ο τρίτος πολος ειναι καθαρά εισαγόμενος με ελάχιστη υποστήριξη απο τον συριακο πληθυσμό που ομως αυξάνεται μέρα με τη μέρα. Ειναι οι ενοπλες ομάδες των Σαλαφι της Αλ Κάιντα των Κούρδων με ισραηλιτικη υποστήριξη, των Τζουντ Αλ Χαμ, Οσμπάτ Αλ Ανσαρ και Φατάχ Αλ Ισλάμ , τα τρία τελευταία ειναι σουνιτικα ενοπλα επηρεασμένα απο το σαουδαραβίτικο Γουαχαμπισμό και που εχουν βρει καταφυγιο στη Τριπολη του Λιβάνου απο οπου εκτέλουν αποστολές «χτυπα και φεύγα» με ολα τα χαρακτηριστικά του εισαγόμενου ανταρτοπολέμου που προσπαθεί να προκαλέσει ενοπλη θρησκευτική αφύπνιση στο εσωτερικό της Συρίας. Οι ενοπλες ομάδες στο συνολό τους δεν ξεπερνάν τα 5 χιλιάδες ατομα ενω οι λιποτάκτες απο τον τακτικό Συριακό στρατό που ενισχύονται οικονομικά απο την Αδελφοτητα Μουσουλμάνων και κυριως το Βρεττανικό της γραφείο εχουν εδρα μεσα στη Τουρκία και δεν ξεπερνουν τις 3 χιλιάδες στρατιώτες με ελαφρυ οπλισμό και αντιαρματικα οπλα.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο και με ζητούμενο το να θιγεί το Σιιτικο Ιραν και μεσω αυτου να πληγεί η Χεζμπολά στο Λιβανο εξηγείται γιατι η κατα τ’αλλα Σουνιτικη ενοπλη Χαμάς ειναι αρκετά σκεπτικη με την εξέγερση. Ο ενδο-ιμπεριαλιστικος ανταγωνισμός θέλει Ρωσία Κινα και Ινδία να προστατεύουν το στάτους κβο της περιοχής για διαφορετικούς λόγους. Η Κινα και η Ινδία για το πετρέλαιο η Ρωσία για περιορισμό της εξάπλωσης του σουνιτικου φονταμενταλισμου που θα ειναι ο μελλοντικός μοχλος αποσχισης των πλουσιων σε πετρέλαιο και αέριο πρωην Σοβιετικων Δημοκρατιών με μουσουλμανικο πληθυσμο και κυρίως το Καζακστάν και κατα δευτερο λογο Ουζμπεκιστάν Κυργιζια και Τουρκμενιστάν.
Ετσι απέναντι στη Δυτικη και φεουδαλικη Αραβικη ατζέντα με το Ισραηλ να τριβει τα χέρια του και καθολου αμετοχο, η Ρωσία πέρασε σε μια κινηση ματ αποβιβάζοντας μια ταξιαρχια αντιτρομοκρατικης μονάδας με σκοπο τη προστασια Δαμασκου και Λαττακειας. Αυτο εκβίασε μια πρωτοβουλία του ΟΗΕ για κατάπαυση πυρός στη περιοχη. Αν πετύχει αυτή η κίνηση των Ρωσων ισως εκτονωθεί η κρίση που ήταν πλέον στη φάση εμφυλιου πολέμου. Αυτό που αγνοούμε στη Δυση ειναι η θέληση των Συριων. Στην πλειοψηφία τους δεν θελουν τον Ασσαντ αλλα δεν θελουν ακόμα περισσότερο μια θεοκρατία Σαουδαραβικου τυπου, ετσι «φαινονται» σαν υποστηρικτές του ενω δεν ειναι. Ενα αλλο χαρακτηριστικό τους ειναι η φιλειρηνικότητα τους που απο μονο τους εξηγεί γιατί τοσο καιρο δεν πηρε εκταση η ενοπλη συγκρουση σε βαθμό που να μην εχει καμμια διαπραγματευτικη ικανοτητα ο Ασσαντ η σε βαθμό που να δικαιολογεί μια επέμβαση τυπου Λιβυης.
Κρατικες και εταιρικες οντότητες παλευουν πανω απο το σωμα του Συριακου πληθυσμου που ειναι ταλαιπωρημένο απο την απληστία της εξουσίας απο οπου κι αν προέρχεται. Ενα σκηνικο που θυμιζει το «δυο γάιδαροι μαλώνανε σε ξενο αχυρώνα» αφηνει τους Συριους να αναρρωτιουνται αν κανεις νοιάζεται για αυτους πιο πολυ απο τους ιδιους. Ο,τι χαρτί και αν εχει παιχτεί στην Συριακη σκακιερα η Λιβανεζοποίηση της κρίσης θα ειναι μια οδυνηρη ισοπαλία με κανέναν νικητή απο τους αντιμαχομενους αλλα εναν χαμένο , τον θεατή συριακο λαο.
* Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στην αναρχοσυνδικαλιστική εφημερίδα "Ροσινάντε" πέρυσι (2011). Aναδημοσιεύτηκε και στο http://www.anarkismo.net
