Μη τρομάζετε προ της λέξεως. Διατί τρομάζετε; Γνωρίζετε τι ζητούμεν; Γνωρίζετε τι θέλομεν; Γνωρίζετε τι επιθυμούμεν; Γνωρίζετε τι επιδιώκομεν;
Ουχί. Λοιπόν διατί ο τρόμος αυτός;
"Όχι, αι ιδέαι μας δεν πρέπει να προξενώσι τρόμον. Αι ιδέαι ημών εισίν υψηλαί και ευγενείς, δι' ο μόνον υπό ευγενών καρδιών εννοούνται. Μόνον οι αμαθείς και οι στενοκέφαλοι, οι μη δυνάμενοι να ίδωσι πέραν της ρινός των και να εννοήσωσι τι εξερχόμενον των στενών ορίων τού εγκεφάλου των, δεν μας εννοούσιν.
Αυτοί μόνον.
Ναι! αι ιδέαι ημών εισίν υψηλαί και ευγενείς, το είπομεν και το επαναλαμβάνομεν, διότι θέλομεν τον άνθρωπον να ήναι οίος προώρισται να ήναι επί της Γής.
Τον θέλομεν κατά πάντα ελεύθερον.
Ελεύθερον και ουχί δούλον.
Ελεύθερον εις τας θελήσεις του.
Ελεύθερον ας τας σκέψεις του.
Ελεύθερον προς τούς ομοίους του.
Ελεύθερον εις την μάθησιν.
Ελεύθερον εις τον έρωτα.
Ελεύθερον των προλήψεων.
Ελεύθερον παντός ελαττώματος, πάθους, έξεως και κακίας, της αρπαγής, της κλοπής, της ασπλαχνίας, του ψεύδους, του φθόνου, της σκληρότητος, της αδικίας, της ανανδρίας, του φόνου, της φιλοχρηματίας, της υποκρισίας, του μίσους, κ.λ.
Τον θέλομεν ελεύθερον και ουχί δούλον του χρήματος.
Τον θέλομεν ίσον προς πάντα όμοιόν του.
Τον θέλομεν ίσον ενώπιων του ισχυρού.
Τον θέλομεν αδελφοποιημένον προς πάντα όμοιόν του.
Θέλομεν την γυναίκα ίσην τω ανδρί.
Ούτω θέλομεν τον άνθρωπον, και αυτό επιδιώκομεν.
Θέλομεν, προς τούτοις, την τέχνην μη υποτελή.
Θέλομεν ίνα η πρόοδος φθάση εις το ζενίθ.
Θέλομεν παύση η αθλιότης και η αμάθεια.
Θέλομεν να παύση η πορνεία.
Θέλομεν παύση η χύσις του αίματος.
Θέλομεν παύση της συνειδήσεως η εκφαύλισις.
Θέλομεν να μη υπάρχωσι κ ύ ρ ι ο ι να περιορίζωσι τας θελήσεις μας, τας σκέψεις μας.
Θέλομεν να καλλιεργώμεν και να πλουτίζωμεν διά νέων γνώσεων το πνεύμα μας, να αναπτύσσωμεν τας διανοητικάς μας δυνάμεις.
Θέλομεν να παύση η δια την αύριον μέριμνα.
Θέλομεν να παύση η εκμετάλλευσις.
Θέλομεν να καταργηθή η πτώχεια.
Θέλομεν ολοσχερή εξασφάλισιν των δικαιωμάτων του ανθρώπου.
Θέλομεν να ήμεθα, και μεθ' ήμών να ώσι πάντες, ευτυχείς.
Θέλομεν την ζωήν να ρέη ήσυχον, αμέριμνον και άφροντιν.
Θέλομεν κοινωνίαν βιούσαν εν αρμονία, αγάπη και άδελφότητι.
Ιδού τι ζητούμεν. Ιδού τι θέλομεν. Ιδού τι επιθυμούμεν. Ιδού τι επιδιώκομεν.
Τις, κατόπιν όλων τούτων των υψηλών και ευγενών ιδεών, θα τολμήση νά είπη ότι είμεθα οι μεγαλείτεροι και φοβερώτεροι κακούργοι του αιώνος μας;
Μας αποδίδουν την μομφήν ταύτην εκείνοι, εις τους οποίους εκατοντάκις καθ' εκάστην στιγμήν έπρεπεν ημείς να τοις την ρίπτωμεν κατά πρόσωπον. Εάν δε υπάρχωσιν άνθρωποι, οι οποίοι, αν και ασπάζονται τας ιδέας ημών, προβαίνουσιν απέλπιδες εις το έγκλημα, τούτο πρέπει ν’ αποδοθή ουχί εις τας ιδέας ημών, αλλ' εις την παρούσαν κοινωνικήν διοργάνωσιν.
Ένοχος ηθικός των κακουργημάτων τούτων είναι η παρούσα πολιτεία, διότι δεν ηδυνήθη να καταστήση τον άνθρωπον, οίος προώρισται να ήναι επί της Γης.
Απελπισία, εκδίκησις.
Ιδού τι οδηγούσι τους ανθρώπους τούτους, ως και πάντα άλλον είτε μέγαν είτε κοινόν εγκληματίαν εις το έγκλημα. Αλλά η πολιτεία ηδυνήθη να εξαλείψη από τα μέλη της την απελπισίαν και την εκδίκησιν, ως και τόσα άλλα κακά τα περικυκλούντα τον άνθρωπον και καταπνίγοντα παν εύγενές αίσθημα αυτού; Ουχί. Προς τι λοιπόν να κατηγορή ημάς και να μη αιτιάται εαυτήν;
Μη τρομάζετε λοιπόν προ της λέξεως αναρχία.
Γνωρίζετε ήδη τι θέλομεν. Γνωρίζετε ήδη τι ζητούμεν. Γνωρίζετε ήδη τι επιθυμούμεν. Γνωρίζετε ήδη τι επιδιώκομεν.
Όχι, αι ιδέαι μας δεν πρέπει να προξενώσι τρόμον. Αι ιδέαι ημών εισίν υψηλαί και ευγενείς δι' ό μόνον υπό ευγενών καρδιών εννοούνται. Μόνον οι αμαθείς και οι στενοκέφαλοι, οι μη δυνάμενοι να ίδωσι πέραν της ρινός των και να εννοήσωσί τι εξερχόμενον των στενών ορίων του εγκεφάλου των, δεν μας εννοούσιν. Αυτοί μόνον.
*«Επί τα Πρόσω», Αριθ. (14) 1, 1 Απριλίου 104 (1896)