Κάρλος Ταΐμπο: Να μπει τέλος στον φιλελεύθερο μηχανισμό αποβλάκωσης

: ...; Αναρχική Θεωρία; 20 Απριλίου 2021

Συνέντευξη στους Ορέστη Βέλμαχο και Δημήτρη Λαμπρόπουλο*

Έχει δημοσιεύσει περισσότερα από είκοσι βιβλία στα ισπανικά σχετικά με τις μεταβάσεις της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης στο υπάρχον σύστημα διαχείρισης του καπιταλισμού. Έχει ταχθεί υπέρ του κινήματος κατά της παγκοσμιοποίησης. Έχει επικρίνει τον τρόπο με τον οποίο η οικονομική ανάπτυξη λειτουργεί ως ξεχωριστή διαδικασία για την επίτευξη προόδου και ευημερίας.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, το καπιταλιστικό σύστημα έπαιξε όλα του τα χαρτιά και πλέον στέρεψε, προσπαθώντας να κρατηθεί από την ατζέντα της ακροδεξιάς που επανέρχεται στο προσκήνιο. Βάλλει κατά των εφεδρειών του συστήματος που παίρνουν μορφή κομμάτων όπως ο ΣΥΡΙΖΑ ή οι Podemos και υπογραμμίζει πως οι λαοί έχουν την ευθύνη για το μέλλον τους.

«Μπορούμε να ζήσουμε καλύτερα με λιγότερα». Πώς μπορεί αυτή η αρχή της αποανάπτυξης να γίνει κατανοητή από ανθρώπους που σήμερα δέχονται τη νεοφιλελεύθερη επίθεση και στερούνται πολλά από τα βασικά για τη ζωή τους;
Μπορούμε να το κάνουμε αν αναδιανείμουμε ριζικά τον πλούτο, δώσουμε μεγαλύτερη σημασία στα σχεσιακά - τις σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους- από ότι στα υλικά αγαθά και συνειδητοποιήσουμε τα όρια του περιβάλλοντος και των αποθεμάτων του πλανήτη. Δεν υπάρχει σοβαρή αποανάπτυξη εάν δεν υπάρχει ριζική μεταμόρφωση της κοινωνίας.

Τα νεοφιλελεύθερα μέτρα ισοπεδώνουν όλο και περισσότερες ζωές και όμως δεν υπάρχει αποτελεσματική αντίδραση για την αναχαίτιση τους στις Ευρωπαϊκές κοινωνίες. Ζούμε την παράδοση των λαών στις ορέξεις τους ή περνάμε από μια φάση ανασύνταξης;
Μάλλον το δεύτερο Η φιλελεύθερη ηγεμονία οφείλει πολλά σε έναν τεράστιο και αποτελεσματικό μηχανισμό αποβλάκωσης που συνοδεύεται, φυσικά, από κατασταλτικά μέτρα σε όλους τους τομείς που μπορεί να φανταστεί κανείς. Δεν είναι σαφές ότι αυτή η ακραία ένταση μπορεί να επιβιώσει σε βάθος χρόνου.

Δεν είναι οξύμωρο το να ισοπεδώνονται οι λαοί από τις πολιτικές που εφαρμόζει η ΕΕ και ταυτόχρονα η πλειοψηφία να προτιμά την παραμονή σε αυτήν; Είναι θέμα μη εύλογων εναλλακτικών προτάσεων ή κάτι άλλο;
Είναι πρωτίστως ένα πρόβλημα πολιτικών και ιδεολογικών δυνάμεων των οποίων η τάση για ρήξη είναι πολύ περιορισμένη. Καθώς επίσης, είναι ένα πρόβλημα που προκύπτει από την σχεδόν μηδενική παρουσία αυτοδιαχειριζόμενων παραδειγμάτων στην παραδοσιακή αριστερά.

Στην Ελλάδα έχουμε τον ΣΥΡΙΖΑ και στην Ισπανία έχετε τους Podemos. Μέχρι και το 2015 εκατομμύρια άνθρωποι πίστεψαν πως μπορούν να βασιστούν σε δύο συστημικά κόμματα για να παύσουν οι πολιτικές λιτότητας. Υπήρξε ποτέ προοπτική για κάτι τέτοιο ή απλά είναι συνέχιση στη λογική της ανάθεσης και του «να μην ξεβολευτούμε»;
Νομίζω πως το σύστημα στο οποίο βρισκόμαστε γνώριζε πως αυτές οι δύο δυνάμεις ήταν ενδιαφέρουσες στο βαθμό που θα επέτρεπαν να πραγματοποιηθούν πολιτικές που οι συμβατική δεξιά και αριστερά με δυσκολία θα μπορούσαν να εφαρμόσουν. Υποψιάζομαι ότι, στην πραγματικότητα, οι διευθύνοντες την ΕΕ θα καλωσόριζαν μια νέα εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ.

Αφού έσκασε η δήθεν αριστερή «φούσκα» του ΣΥΡΙΖΑ, υπήρξε απογοήτευση στην Ισπανία και σε όλη την Ευρώπη για την εναλλακτική κατά των πολιτικών λιτότητας. Μπορείτε να μας μεταφέρετε την κατάσταση που επικρατεί στην Ισπανία; Έχει επικρατήσει η λογική του ευρωμονόδρομου;
Έχει. Μόνο μια μικρή μειοψηφία φαίνεται να έχει καταλάβει πως οι συμφορές με τις οποίες μας απειλούν σε περίπτωση εγκατάλειψης της ζώνης του ευρώ είναι παρόμοιες με αυτές που βιώνουμε σήμερα, μέσα στην ευρωζώνη. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης δεν προβάλλουν, άλλωστε, καμία πραγματικά διαφορετική άποψη.
Μπορεί να υπάρξει πεδίο συνεννόησης και συνεργασίας των κινημάτων που αγωνίζονται κατά του καπιταλισμού και των νεοφιλελεύθερων συνταγών;
Δεν ξέρω. Σε κάθε περίπτωση, από την οπτική μου, η σύγκλιση πρέπει να στηριχθεί σε δύο βασικά στοιχεία: τη δέσμευση για αυτοδιαχείριση και τη συνειδητοποίηση των κινδύνων μιας επικείμενης κατάρρευσης.

Πώς κρίνετε τις ζυμώσεις που γίνονται στον αναρχικό χώρο σε παγκόσμιο επίπεδο; Μήπως είναι πολύ διαιρεμένος ώστε να μπορέσει να θέσει τη δική του ατζέντα;
Νομίζω ότι αυτές οι ανταλλαγές συνεχίζουν να είναι αμελητέες. Αλλά οφείλω να ομολογήσω πως με ενδιαφέρει περισσότερο η δημιουργία συμμαχιών με ανθρώπους και κινήματα τα οποία, χωρίς να είναι κατ’ ανάγκη από τον αναρχικό χώρο, καλλιεργούν αυθόρμητα και συγκεκριμένα ελευθεριακές πρακτικές.

«Να ξανασκεφτούμε την Αναρχία». Το βιβλίο αυτό αναστοχάζεται και εξετάζει πολλές από τις συζητήσεις εκείνων που συμμετέχουν στα σύγχρονα ελευθεριακά ρεύματα. Έχουν αποτύχει τα αυτόνομα κινήματα; Πώς μπορούμε να δώσουμε νέα προοπτική σε αυτά;
Δεν νομίζω ότι έχουν αποτύχει. Στην πραγματικότητα, νομίζω πως η προοπτική τους είναι πιο επίκαιρη από ποτέ. Και είμαι βέβαιος ότι η εγγύτητα μιας κατάρρευσης θα μεταφραστεί σε μια αναγέννηση αυτών των πρωτοβουλιών.

Ποια πρέπει να είναι η σχέση των αυτόνομων κινημάτων με τον αντιπροσωπευτισμό σε αυτή την ιστορική στιγμή;
Το βλέπω δύσκολο να φτάσουν σε συμφωνίες, τουλάχιστον με τις ηγετικές ομάδες αυτών των κομμάτων. Αλλά ο διάλογος δεν βλάπτει ποτέ. Είναι σημαντικό να θυμίσουμε πως οι ελευθεριακοί δεν είμαστε ανώτεροι από κανέναν και πως μπορούμε να μάθουμε από όλο τον κόσμο.

Έχετε μιλήσει αρκετές φορές στο παρελθόν για την πρόταση της αποανάπτυξης. Αναπτύξτε μας το σκεπτικό σας και πως αυτό μπορεί να εφαρμοστεί.
Αφού ζούμε σε έναν πλανήτη με περιορισμένους πόρους, δεν έχει νόημα να φιλοδοξούμε να συνεχίζουμε να αναπτυσσόμαστε για πάντα, ιδίως όταν έχουμε ξεπεράσει κατά πολύ τις περιβαλλοντικές δυνατότητες και τα αποθέματα του. Με αυτή την έννοια, στον εύπορο Βορρά πρέπει αναγκαστικά να μειώσουμε τα επίπεδα της παραγωγής και της κατανάλωσης, και παράλληλα, να ανακτήσουμε την κοινωνική ζωή, να αναπτύξουμε ένα δημιουργικό ελεύθερο χρόνο, να αναδιανείμουμε την εργασία, να μειώσουμε το μέγεθος πολλών υποδομών, να αποκαταστήσουμε την τοπική ζωή και να υιοθετήσουμε εθελοντικά μια απλή και λιτή ζωή.

Τα τελευταία χρόνια υπάρχει ραγδαία άνοδος της ακροδεξιάς σε όλη την Ευρώπη και η ατζέντα της χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο στον δημόσιο διάλογο. Πώς μπορεί να μπει φρένο σε αυτό το φαινόμενο;
Με ανησυχεί περισσότερο ότι ιδέες της ακροδεξιάς, όπως ο οικοφασισμός, εγκαθίστανται στα κέντρα οικονομικής και πολιτικής εξουσίας, τα οποία συνειδητοποιούν όσο πάει και περισσότερο την γενική έλλειψη που πλησιάζει, και κάθε φορά, είναι περισσότερο αποφασισμένα να διατηρήσουν τους περιορισμένους πόρους στα χέρια λίγων. Η αναβίωση ενός πράγματος που μυρίζει ναζισμό μοιάζει να είναι στην ατζέντα των ισχυρών.

*Μετάφραση: Ανθόκοσμος http://anthokosmos.tumblr.com/ - Δημήτρης Λαμπρινός http://www.ajugar.gr/el/info
**Αναδημοσίευση από εδώ: https://www.thepressproject.gr/article/115152/Sunenteuksi-Karlos-Taimpo