Του Manuel Baptista (προσωπικές απόψεις)
Πρέπει να καταλάβουμε ότι ο λόγος και η φρασεολογία μας είναι άσκοπη για τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων. Αλλά αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι πρέπει να μεταρρυθμίσουμε βαθιά τις θεμελιώδεις απόψεις μας σχετικά με το σοσιαλισμό, την επανάσταση, την ταξική πάλη και άλλα ανάλογα ζητήματα. Αντίθετα, υπάρχουν πάρα πολλές περιπτώσεις όπου οι ιδέες μας, οι διαισθήσεις μας ή η επιστημονική μας ανάλυση έχουν αποδειχθεί οι επαρκέστερες. Ωστόσο, έχουν περιφρονηθεί από το μεγαλύτερο μέρος της εξουσιαστικής αριστεράς, ή, αλλιώς, έχουν αγνοηθεί ή και αν υιοθετούνται δεν γίνεται καμία αναφορά στους πραγματικούς συντάκτες.
Αυτό σημαίνει ότι, ναι μεν, είμαστε αρκούντως σωστοί στα περισσότερα ζητήματα, αλλά, παρ’ όλα αυτά, είμαστε μόλις και μετά βίας ικανοί να καταστήσουμε τη θεωρία και την ανάλυσή μας κατανοητές από το κοινό κατά μεγάλος μέρος. Είναι αλήθεια ότι έχουμε περιοριστεί επί δεκαετίες σε γκέτο, αλλά είναι, επίσης, αλήθεια ότι για μια δεκαετία τώρα βρισκόμαστε σε μια αναγέννηση σε αρκετές χώρες, ότι έχουμε διασπάσει τους τοίχους της σιωπής και μπορούμε να μιλήσουμε σχεδόν ελεύθερα στις περισσότερες από τις πλούσιες χώρες, αλλά και σε μερικές από τις αποκαλούμενες χώρες του Τρίτου Κόσμου.
Αλλά για να ξεπεράσουμε αυτή την κατάσταση, πρέπει επειγόντως να αποκτήσουμε μερικά νέα εργαλεία. Και ένα από τα εργαλεία αυτά, είναι - πιστεύω - ένα κοινό διεθνές πρόγραμμα, το οποίο μπορεί να συναθροίσει κάτω από τα πανό μας όχι μόνο τους ανθρώπους εκείνους που μοιράζονται ήδη μέρος ή το σύνολο των ιδεών μας, αλλά επιπλέον τα πολλά εκατομμύρια ανθρώπων που δεν έχουν πραγματικά καμία ιδέα γι’ αυτό που αντιπροσωπεύουμε.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο γράφω αυτήν την επιστολή προς όλους σας, επειδή είμαι βαθιά πεπεισμένος ότι θα ήταν αρκετά θετικό εάν οι τοπικές μας οργανώσεις διεξήγαν από κοινού μια συζήτηση με αντικείμενο τη συγκρότηση ενός προγράμματος, επισημαίνοντας πώς θα έπρεπε να είναι αυτό και πώς να το θέσουμε στην πράξη στις ευρέως διαφοροποιημένες συνθήκες που επικρατούν σε διαφορετικές χώρες. Και μου φαίνεται ότι το Anarkismo.net είναι ο ιδανικός τόπος και τώρα ο ιδανικός χρόνος για να αρχίσουμε τη συζήτηση σχετικά μ’ αυτό το ζήτημα.
Το αναρχικό και επαναστατικό κίνημα στερείται οποιασδήποτε σοβαρής προσπάθειας οικοδόμησης ενός επαναστατικού προγράμματος. Η τελευταία σοβαρή προσπάθεια ήταν η (από μία άποψη, αποτυχημένη) προσπάθεια των συντακτών της «Οργανωτικής Πλατφόρμας».
Είναι σαφές βέβαια, ότι οι σημερινές συνθήκες είναι εντελώς διαφορετικές από εκείνες του τέλους της δεκαετίας του 1920 και βρισκόμαστε ακόμα σε μια ομιχλώδη κατάσταση σχετικά με πολλά σημαντικά ζητήματα. Αλλά όλα αυτά τα ζητήματα πρέπει να ξεκαθαρισθούν έτσι ώστε να μπορέσουμε να εκμεταλλευτούμε την πρόκληση που αποτελεί ο αναρχικός κομμουνισμός στους αγώνες του 21ου αιώνα. Παρακάτω παραθέτω μερικά σημεία τα οποία πιστεύω ότι θα μπορούσαν να εξεταστούν με γόνιμο τρόπο στη συζήτηση αυτή.
- Δεν θέλουμε την επανάσταση: πρέπει να ξέρουμε για ποιο πράγμα ακριβώς μιλάμε.
- Ξέρουμε ότι οι καταπιεστικές μέθοδοι γίνονται όλο και περισσότερο περίπλοκες. Πρέπει, επίσης, να είμαστε σε θέση να τους αντιμετωπίσουμε και να είμαστε ακόμη περισσότερο ευφάνταστοι στην επαναστατική μας πρακτική.
Αλλά γνωρίζουμε επίσης ότι για να είναι επιτυχής μια επανάσταση, χρειαζόμαστε και ένα μονοπάτι οικοδόμησης, συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεών μας, ή τις ευρύτερες ταξικές οργανώσεις, που στρέφον τη δράση τους στους διάφορους τομείς του ταξικού πολέμου.
Και τελικά, πρέπει να είμαστε πραγματικά αφοσιωμένοι σε μια εκ βαθέων και αρκετά σημαντική αλλαγή στην κοινωνία, σε παγκόσμια κλίμακα, επειδή γνωρίζουμε ότι υπάρχουν τεράστια πλεονεκτήματα σε ατομικό, ομαδικό και παγκόσμιο επίπεδο που συμβαδίζουν με μια τέτοια αλλαγή. Πρέπει να εξετάσουμε μερικές μορφές της μελλοντικής οργάνωσης της κοινωνίας, ακόμα κι αν έχουμε έλλειψη - και να μην θέλουμε κάτι τέτοιο - κάτι σαν ένα «πρότυπο».
Ακόμα κι αν διαφωνείτε με τον τρόπο αυτό που διατυπώνω εδώ τις ιδέες μου, πιστεύω ότι θα συμφωνήσετε με το ότι είναι η κατάλληλη στιγμή για να προωθήσουμε μια τέτοια συζήτηση. Μόλις και μετά βίας θα μπορούσαμε να αγνοήσουμε ότι η ύπαρξη ενός τέτοιου προγράμματος, που γίνεται αποδεκτό από την ευρεία πλειοψηφία των αναρχικών κομμουνιστικών οργανώσεων παγκοσμίως, θα ενίσχυε την οργανωτική ικανότητά μας, θα βελτίωνε τη στρατηγική μας για τον γενικότερο αγώνα κ.λπ....
Θα μπορούσαμε να προγραμματίσουμε μερικές συναντήσεις γι’ αυτό το ζήτημα. Θα μπορούσαμε ακόμη και να συγκαλέσουμε ένα συνέδριο ή κάτι παρόμοιο, εάν το θεωρούμε σημαντικό, που να υποστηριχθεί τουλάχιστον από μερικές από τις οργανώσεις μας.
Περιμένοντας τις ανταποκρίσεις σας
Αλληλεγγύη
Manuel Baptista
* Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε αρχικά στα αγγλικά στο www.anarkismo.net στις 31 Γενάρη 2007. Μεταφράστηκε επίσης και δημοσιεύτηκε στα γαλλικά, ιταλικά και πορτογαλικά. Ελληνική μετάφραση «ούτε θεός-ούτε αφέντης», 17 Γενάρη 2008.
