Στα 1908 το PLM ενορχήστρωσε από τις ΗΠΑ όπου βρισκόταν το εξόριστο αρχηγείο του, μια εκστρατεία ανταρτοπολέμου ενάντια σε μια σειρά από πόλεις του βόρειου Μεξικού. Μικρές ομάδες ένοπλων αναρχικών παρεισέφρυσαν στην μεξικανική επικράτεια από τις ΗΠΑ και διενήργησαν ταυτόχρονες επιθέσεις εναντίον της Βέρα Κρους, της Κουαχίλα, της… . όπως προέβλεπε το στρατηγικό πλάνο που είχε καταστρώσει το Πολεμικό Συμβούλιο (junta στα ισπανικά) του PLM.

Εκτός από την Βέρα Κρους, όπου περίπου 1.000 μαχητές των Φιλελευθέρων έφτασαν μια ανάσα από το να κυριεύσουν το δημαρχιακό μέγαρο της πόλης, οι επιχειρήσεις των ανταρτών στο υπόλοιπο Μεξικό είτε αποκρούστηκαν με ευκολία από τον ομοσπανδιακό στρατό, ή επιβίωσαν ως τμήμα του γενικότερου ανταρτοπολέμου που διεξήγαγαν στον βορρά οι καλύτερα εξοπλισμένες ομάδες που πρόσκεινταν πολιτικά στον Μαδέρο. Ο λόγος για αυτήν την αποτυχία ήταν τα ελλειπή μέτρα που είχε λάβει η junta για να προετοιμάσει την εκστρατεία καθώς και η ρομαντική πίστη των μελών της σε μια αυθόρμητη εξέγερση των μαζών. Άλλωστε το 1906 το πολεμικό συμβούλιο συνέγραψε μια οδηγία προς τους επαναστατικούς πυρήνες του PLM σύμφωνα με την οποία η οργάνωση αναλάμβανε να εξοπλίσει τους εθελοντές με λαθραία όπλα από τις ΗΠΑ, πλην όμως ξεκαθάριζε πως τα εφόδια και τα απαραίτητα για τη συνέχιση του πολέμου όφειλαν οι μαχητές να τα προμηθευτούν από τις περιοχές που θα έθεταν υπό τον έλεγχο τους.

Παρ’ όλα αυτά, το 1911 μια νέα ευκαιρία παρουσιάστηκε στο PLM για να εξαπολύσει ένα δεύτερο κύμα εχθροπραξιών. Από τις ΗΠΑ, ο Φρανσίσκο Μαδέρο κάλεσε τους οπαδούς του να πάρουν τα όπλα. Πολλοί οπλαρχηγοί όπως ο Πάντσο Βίγια στον βορρά ανταποκρίθηκαν παρά την αρχική αποτυχία του σχεδίου εισβολής που είχε καταρτίσει το επιτελείο των μαδερικών. Ο Μαγόν και τα υπόλοιπα μέλη του συμβουλίου του PLM κινητοποίηθηκαν άμεσα. Μετακόμισαν σύσσωμα στο Λος Άντζελες όπου εγκατέστησαν ένα κέντρο επιχειρήσεων για να οργανώσουν την μεγαλύτερη ως τότε στρατιωτική επιχείρηση του PLM, την κατάληψη της χερσονήσου της Μπάχα Καλιφόρνια στο βόρειο άκρο της μεξικανικής επικράτειας.

Τα κριτήρια επιλογής της Μπάχα ως στρατηγικού στόχου ήταν για πρώτη φορά ορθολογικά. Λόγω γεωγραφικής θέσης, η χερσόνησησος ήταν αποκομμένη από την υπόλοιπη χώρα, ενώ οι αμυντικές οχυρώσεις του ομοσπονδιακού στρατού δεν ήταν ιδιαιτέρως ισχυρές. Επιπλέον, στην Καλιφόρνια δεν δρούσαν τα ανταγωνιστικά αντάρτικα αποσπάσματα των μαδερικών και η περιοχή βρισκόταν σε κοντινή απόσταση από το αρχηγείο του Λος Άντζελες. Συνολικά, η junta μπόρεσε να συγκεντρώσει 500 μαχητές από τους οποίους οι 100 ήταν αμερικανοί, μέλη της αναρχοσυνδικαλιστικής ένωσης «Βιομηχανικοί Εργάτες του Κόσμου» (IWW), που διατηρούσε στενούς ιδεολογικούς δεσμούς με το PLM.

Παρά τον φτωχό τους οπλισμό οι μαγονικοί αντάρτες μπόρεσαν να νικήσουν τα κυβερνητικά στρατεύματα υπό τον συνταγματάρχη Κέλσο Βέγκα και στις 29/11/1911 κατέλαβαν την πρωτεύουσα Μεξικάλι. Στις 08/02 ο διοικητής Πρισιάνο Σίλβα κυρίευσε την Γκουανταλούπε και στις 09/05, ο Ουαλός αναρχικός διοικητής Πράις μπήκε με το στράτευμα του στην Τιχουάνα. Οι αναρχικοί είχαν τώρα στη σφαίρα επιρροής τους μια λεπτή εδαφική ζώνη στα σύνορα με τις ΗΠΑ που περιλάμβανε την κοιλάδα της Μεξικάλι, την Τιχουάνα και πολλά γειτονικά πουέμπλος.

Η προέλαση όμως σταμάτησε αναγκαστικά λόγω έλλειψης πολεμοφοδίων. Η στρατιωτική αδυναμία των κυβερνητικών οχυρώσεων της Καλιφόρνια ήταν ο πρωταρχικός λόγος που οδήγησε στην επιτυχία της εκστρατείας του PLM, αλλά και ο βασικός λόγος της τελικής αποτυχίας της. Οι αναρχοκομμουνιστές κυρίευσαν εύκολα πόλεις και χωριά, αλλά η κατάληψη τους δεν οδήγησε στον εμπλουτισμό του περιορισμένου οπλοστασίου των αναρχικών δυνάμεων αφού το πολεμικό υλικό που κατασχέθηκε από τους ομοσπονδιακούς ήταν πενιχρό. Επιπλέον, το πολεμικό συμβούλιο του PLM αδυνατούσε να παράσχει σταθερή επιμελητειακή υποστήριξη στους μαχητές της πρώτης γραμμής.

Οι ΗΠΑ αντιμετώπισαν με καχυποψία την προοπτική της δημιουργίας μιας αναρχικής κομούνας στην Μπάχα. Κατόπιν επίσημου αιτήματος της δικτατορίας, έκλεισαν τα σύνορα τους απαγορεύοντας τη διέλευση φορτίων με πολεμοφόδια για τους επαναστάτες και εξαπέλυσαν αστυνομικούς διωγμούς ενάντια στην εξόριστη ηγεσία του Λος Άντζελες. Έτσι η περικύκλωση των αναρχικών από βορρά και νότο υπήρξε ολοκληρωτική.

Οι αρχικές οδηγίες που είχαν λάβει οι δυνάμεις του PLM από τη junta προέτρεπαν τους αντάρτες να σεβαστούν την περιουσία των κατοίκων της Μπάχα, να εκδίδουν αποδείξεις στο όνομα του πολεμικού συμβουλίου για τυχόν απαλλοτριώσεις τις οποίες πραγματοποιούσαν και να ασχοληθούν ενεργά με τη δημιουργία των κοινωνικών προϋποθέσεων για την ίδρυση μιας αναρχικής κομούνας στην περιοχή. Όμως, η απουσία εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης, υποχρέωσε τους μαχητές να επιβάλλουν έκτακτες επαναστατικές εισφορές στα εμπορικά καταστήματα της Καλιφόρνιας.

Επίσης η κακή διαχείριση των οικονομικών του αγώνα από τη χούντα και οι οργανωτικές αδυναμίες που επέδειξε, είχαν σαν αποτέλεσμα να πάψουν οι αναρχικοί να προσβλέπουν στο ανώτατο στρατιωτικό όργανο του PLM για καθοδήγηση. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε πως ο στρατηγός Πράις επισκέφθηκε επανειλημμένα τη junta για να της μεταφέρει την κατάσταση που επικρατούσε στην Μπάχα και να ζητήσει την αγορά ενός πυροβόλου όπλου που θα αναβάθμιζε ποιοτικά την μαχητική ικανότητα των ανταρτών απέναντι στα σύγχρονα τυφέκια Μάουζερ και τα πολυβόλα Κολτ του ομοσπονδιακού στρατού. Παρ’ όλο που τυπικά τα σχετικά κονδύλια εγκρίθηκαν από το συμβούλιο, το όπλο ποτέ δεν στάλθηκε από το αρχηγείο του Λος Άντζελες στις μαχόμενες μονάδες του PLM.

Στο μεταξύ, ο πόλεμος που είχε κηρύξει ο Μαδέρο ενάντια στο καθεστώς είχε πάρει την μορφή ενός διάχυτου αγροτικού ανταρτοπολέμου που είχε ήδη αποφέρει τις πρώτες καταλήψεις πόλεων και απειλούσε να σαρώσει τα πάντα στο πέρασμα του. Στον βορρά, η προέλαση του αγροτικού στρατού ενός πρώην ληστοσυμμορίτη, του χαρισματικού επαναστάτη στρατηγού Πάντσο Βίγια, κατάπινε την μία πόλη πίσω από την άλλη και στις λόγχες του κουβαλούσε τις αρχές της επανάστασης. Στον νότο, ενέδρευε μια ακόμη πιο θανάσιμη απειλή για την καθεστυκία τάξη, αφού εκεί δρούσε ο αγρότης-στρατηγός Ζαπάτα με την ορδή των 20.000 έφιππων πολεμιστών του. Αντίθετα από τον Βίγια, ο Ζαπάτα ουδέποτε δήλωσε υποταγή στον Μαδέρο και εφάρμοζε μια ριζοσπαστική αγροτική μεταρρύθμιση στα εδάφη που κατακτούσε.

Περισσότερο από κάθε άλλο εμφύλιο πόλεμο στην ιστορία, η Μεξικανική Επανάσταση ενσάρκωνε τη συνέχεια της πολιτικής με άλλα μέσα. Οι ταξικές σχέσεις και συμμαχίες διαπερνούσαν τα εμπόλεμα στρατόπεδα, υπερέβαιναν την επίσημη γραμμή πυρός και προκαλούσαν μετατοπίσεις και αλλαγές στις στρατιωτικές συμμαχίες των εμπόλεμων παρατάξεων. Έτσι εξηγείται το γεγονός πως τρομοκρατημένοι μπροστά στο φάσμα μιας επερχόμενης αγροτικής επανάστασης, ο γαιοκτήμονας Μαδέρο και ο γηραιός δικτάτορας Ντίαζ υπέγραψαν το Σύμφωνο της Θιουδάδ Χουαρές με το οποίο κήρυσσαν την παύση των εχθροπραξιών. Ο Ντίαζ δέχτηκε να παραιτηθεί και να παραδώσει τα ηνία της εξουσίας στον Μαδέρο. Οι αγροτικές πολιτοφυλακές όφειλαν να αφοπλιστούν άμεσα και να διαλυθούν στα εξ ων συνετέθησαν.

To PLM αρνήθηκε να επικυρώσει το προδοτικό σύμφωνο και διακήρυξε πως θα συνέχιζε την επανάσταση από τα εδάφη που κατείχε στην Μπάχα Καλιφόρνια. Ο εξαίρετος διοικητής Πράις αντικαταστάθηκε αφου κρίθηκε ακατάλληλος. Νέος γενικός αρχηγός των δυνάμεων του PLM εξελέγη ο αμερικανός Τζακ Μόσμπυ των I.W.W., που ήταν επίσης ο αρχηγός της «Δεύτερης Διεθνούς Ταξιαρχίας». Όμως, το στράτευμα υπέφερε από σοβαρές ελλείψεις σε πυρομαχικά και εξοπλισμό, ενώ η άκομψη αποπομπή του Πράις είχε αποξενώσει ένα σημαντικό τμήμα των ξένων εθελοντών που πολεμούσαν υπό τη σημαία του PLM. Όταν η νέα κυβέρνηση του Μαδέρο απέστειλε τον συνταγματάρχη Βέγκα για να ανακαταλάβει την Μπάχα με ένα ισχυρή δύναμη ομοσπονδιακών, οι αναρχικοί δεν είχαν ούτε τα υλικά μέσα αλλά ούτε το ηθικό για να αντισταθούν.

Στις 17/6/1911 η μεξικανική «Πρώτη Ταξιαρχία» που επάνδρωνε τη φρουρά της Μεξικάλι, διαπραγματεύτηκε με μια επιτροπή ειρήνης τους όρους για την ειρηνική παράδοση της πρωτεύουσας στους μαδερικούς. Η Δεύτερη Ταξιαρχία απέρριψε τη συνθηκολόγηση κι έσπευσε να συναντήσει τα κυβερνητικά στρατεύματα. Στις 22 του ίδιου μήνα, ο Μόσμπυ οδήγησε 200 αναρχικούς μαχητές ενάντια σε μια υπέρτερη δύναμη 600 ομοσπονδιακών που στρατοπέδευαν στις παρυφές της Τιχουάνα.

Οι αναρχικοί πολέμησαν γενναία όμως μετά από τρεις ώρες σκληρής μάχης, υπέκυψαν στην αριθμητική ανωτερότητα του εχθρού και διασκορπίστηκαν στους γύρω λόφους. Αυτό ήταν και το τελευταίο επεισόδιο στην ιστορία της αναρχικής κομούνας της Μπάχα Καλιφόρνια.

Πηγή: https://www.anarkismo.net/article/28239

Ο ήλιος της Αναρχίας ανέτειλε - εξώφυλλο βιβλίου

Ελευθεριακές εκδόσεις Κουρσάλ

 


Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019

 

Στο SBS Greek στις 18/07/2019

Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018

 

Απόπειρες αναρχικής οργάνωσης στη δεκαετία του 1980 - εξώφυλλο βιβλίου

Ελευθεριακοί και ριζοσπάστες της διασποράς - εξώφυλλο βιβλίου

email

ιστορία αναρχικού κινήματος αναρχικό κίνημα κοινωνικοί αγώνες ιστορία εργατική τάξη επαναστατικό κίνημα Ισπανία, Ελλάδα Ρωσία κοινωνικά κινήματα αναρχική-θεωρία Γαλλία αναρχισμός αναρχοσυνδικαλισμός ζητήματα τέχνης αριστερά εργατικό κίνημα anarchism Ιταλία φεμινισμός κομμουνισμός Αυστραλία ΗΠΑ, Ρωσία, ελευθεριακή εκπαίδευση αντιφασισμός history κοινωνία επαναστατική θεωρία εθνικά ζητήματα αναρχοσυνδικαλιστές διεθνισμός λογοτεχνία μελλοντική κοινωνία ποίηση συνδικαλισμός radicalism αγροτικά κινήματα αναρχικός κομμουνισμός αστικός τύπος Πάτρα Greece πολιτειακό κριτική Μεξικό περιβάλλον καταστολή Βουλγαρία φεντεραλισμός ένοπλη δράση Διασπορά working class εξεγερμένοι διανοούμενοι γεωγραφία syndicalism εξεγέρσεις αγροτικές εξεγέρσεις communism Κούβα communist-party κινητοποιήσεις θέατρο σοσιαλισμός χρονογράφημα Γκόλντμαν βιβλίο Παρισινή Κομμούνα νεκρολογία Άγις Στίνας αναρχικοί Αίγυπτος Πρωτομαγιά σοσιαλιστές φοιτητικό κίνημα αγροτικό ζήτημα Italy Θεσσαλονίκη "\u0395\u03c0\u03af \u03c4\u03b1 \u03a0\u03c1\u03cc\u03c3\u03c9" ευημερία κοινοκτημοσύνη ατομικισμός utopianism Κροπότκιν ένωση τροτσκισμός θρησκεία ληστές Κύπρος μηδενισμός Αθήνα εκλογική δράση Egypt Πύργος Ηλείας ρουμανία Γαριβαλδινοί Ουκρανία προκηρύξεις πρώην οπλαρχηγοί αρχαίο-πνεύμα ρομαντισμός