Your name
Ελλαδικά Κοινωνικά Κινήματα

Κύθηρα 22 Ιουλίου 1800: Εξέγερση, σφαγή "ευγενών" και λαϊκή κυριαρχία για 2 χρόνια

 

Του Δημητρίου Μπελέση

 

 

21 Σεπτεμβρίου 2012

 

 

Στο τέλος του 18ου αιώνα η επικράτηση της Γαλλικής Επανάστασης και του Ναπολέοντα στη συνεχεία, καθώς και η κατάρρευση της Βενετίας, έφεραν στο νησί τους Γάλλους, που το κατέλαβαν το 1797, εγκαθίδρυσαν δημοκρατικό πολίτευμα και έκαψαν, σε επίσημη τελετή, τα βιβλία των ευγενών (Libro d’ oro), δίνοντας στον πληθυσμό ελπίδες για δικαιοσύνη και ελευθέρια. Ένα χρόνο αργότερα όμως, οι Ρώσοι, σε συμμαχία με τους Τούρκους, έγιναν κύριοι του νησιού εκδιώκοντας τους Γάλλους από αυτό, δεν κατάφεραν όμως και αυτοί να το κρατήσουν για πολύ. Το 1800, με τη συνθήκη της Κωνσταντινουπόλεως, ιδρύθηκε το ημιανεξάρτητο κράτος των Ιονίων Νήσων, που περιλάμβανε και τα Κύθηρα. Ο όρος της διατήρησης των προνομιών των ευγενών που περιλήφθηκε στη συμφωνία προκάλεσε την εξέγερση των αστών και των χωρικών.


   Η αποχώρηση της μικρής φρουράς από Ρώσους και Τούρκους οδήγησε τους χωρικούς σε ένοπλη εξέγερση, η οποία κατέληξε στις 22 Ιουλίου 1800 στη σφαγή μερικών από τους ισχυρότερους ευγενείς των Κυθήρων μέσα στο παλάτι του Προβλεπτή, πάνω στο κάστρο των Κυθήρων και τη λεηλασία των σπιτιών τους με διαρπαγή και των περιουσίων τους. Για ένα μεγάλο σχετικά χρονικό διάστημα δεν υπήρχαν συντεταγμένες εξουσίες στα Κύθηρα και οι χωρικοί, αφού απέκτησαν καταστατικό χάρτη, με τη βοήθεια και του προοδευτικού ευγενή Εμμ. Καλούτση, μετέφεραν την έδρα της εξουσίας τους, αρχικά στο Μυλοπόταμο και αργότερα στα Αρωνιάδικα. Μάλιστα σχημάτισαν και ειδικό δικαστήριο, που συνεδρίαζε στο ύπαιθρο και τους απάλλαξε από κάθε ευθύνη για τους φόνους των ευγενών και την ιδιοποίηση των περιουσιών τους. Η περίοδος αυτή, κατά την οποία δεν υπήρχε καμία κεντρική εξουσία στο νησί, ονομάζεται περίοδος της αναρχίας και έχουν σωθεί και δημοσιευθεί αρκετά ενδιαφέροντα έγγραφα της εποχής αυτής από το Αρχείο των Κυθήρων.


    Στο τέλος του 1802 η Γερουσία των Επτανήσων έστειλε ισχυρή στρατιωτική δύναμη στα Κύθηρα με επικεφαλής τον Ευστάθιο Μεταξά, ο οποίος επέβαλε τελικά την τάξη συλλαμβάνοντας τους πρωταιτίους της εξέγερσης του 1800, από τους οποίους μάλιστα, ο Δημήτριος Μπελέσης καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε το 1805. Τον ίδιο χρόνο, με την παρέμβαση του Τσάρου της Ρωσίας , παραχωρείται σύνταγμα και ιδρύεται η Δημοκρατία των Επτά Νήσων, στην οποία περιλαμβάνονται και τα Κύθηρα και η οποία αποτέλεσε ουσιαστικά το πρώτο ελληνικό κράτος. Με το σύνταγμα αυτό καταργήθηκαν και τα δικαιώματα της κληρονομικής αριστοκρατίας.

*Από το http://www.kythira.gr/pages/culture/history_3.htm