Your name
Γενικά Άρθρα

 

Μιασυνέντευξημετον Michael απότη ZACF (Zabalaza Anarchist Communist Federation)

 

HZACFείναι ένας από τiς πιο δραστήριες ελευθεριακές οργανώσεις στο νότιο μέρος της αφρικανικής ηπείρου. Προκειμένου να κατανοήσουμε καλύτερα την ιστορία, την παρέμβασή της στη νοτιο-αφρικανική κοινωνία και τους αγώνες που προωθεί και υποστηρίζει, πήραμε συνέντευξη από έναν από τους αγωνιστές της τον Michael Schmidt.

 

Alternative Libertaire (A.L.): Θα μπορούσες να μας πεις εν συντομία κάτω από ποιες συνθήκες, ποιο πλαίσιο και πώς συγκροτήθηκαν πρώτα η ομάδα Zabalaza, και αργότερα η ZACF;

 

Michael Schmidt (M.S.): Οι ρίζες αυτού που αποτέλεσε τη ZACF μπορούν να βρεθούν στον αγώνα ενάντια στο απαρτχάιντ των δεκαετιών του '80 και του '90, με το σχηματισμό δύο μισο-παράνομων αναρχικών ομοσπονδιών, μιας στο Γιοχάνεσμπουργκ και άλλης μιας στο Ντέρμπαν, στα πλαίσια του αναρχο-πανκ κινήματος. Έτσι οι αρχικές συνθήκες ήταν, από τη μια, ο εμφύλιος πόλεμος χαμηλής-έντασης μεταξύ των λευκών και των μαύρων εθνικιστικών οργανώσεων και, από την άλλη, οι οργανωμένοι αναρχικοί οι οποίοι υιοθέτησαν μια ανυποχώρητη στάση ενάντια στο νεοφασισμό, τον εθνικισμό και τη στρατολογία. Από το κίνημα αυτό προήλθε η WorkersSolidarityFederation (WSF - Ομοσπονδία Εργατικής Αλληλεγγύης) το 1995 (ένα χρόνο μετά από τις πρώτες δημοκρατικές εκλογές). Η WSF ήταν η πρώτη εθνική αναρχική οργάνωση που ανέπτυξε μια περιεκτική πλατφόρμα θέσεων όσον αφορά ζητήματα όπως η φυλή, η τάξη, το φύλο, ο ιμπεριαλισμός κ.λπ., το μεγαλύτερο μέρος των οποίων παραμένουν και σήμερα ως το ιδεολογικό εποικοδόμημα του κινήματός μας. Η WSF είχε στους κόλπους της ένα σημαντικό αριθμό μελών συνδικάτων και συνδικαλιστικών αντιπροσώπων και τα μέλη της ήταν 50% μαύροι και 50% λευκοί.. Η WSF διαλύθηκε για λόγους τακτικής το 1999 δεδομένου ότι το ANC (Εθνικό Αφρικανικό Κογκρέσο) έκανε αρκετά δύσκολη τη δουλειά στα συνδικάτα. Στο μεσοδιάστημα, πριν ιδρυθεί η ZACF, το 2003, δημιουργήσαμε το IndependentWorkersLibrary-Museum (Ανεξάρτητη Βιβλιοθήκη-Μουσείο Εργατών) στο Γιοχάνεσμπουργκ και το Zabalaza Booksως ομάδα προπαγάνδας. Η άνοδος των ριζοσπαστικών νέων κοινωνικών κινημάτων από το 2000 περίπου, μας βρήκε να αποτελούμε σημαντικό μέρος του Anti-PrivatisationForum (Φόρουμ Ενάντια στις Ιδιωτικοποιήσεις) και αργότερα, μέσα από τη ZACF, να συμμετέχουμε άμεσα στα κοινωνικά ακτιβιστικά κινήματα. Έτσι, μετακινηθήκαμε, στην πράξη, από την ημιπαρανομία προς το συνδικαλιστικό και τον κοινωνικό ακτιβισμό, ανάλογα με τους αντικειμενικούς όρους στους κόλπους της εργατικής τάξης.

 

A.L.: Ποιοι είναι σήμερα οι βασικότεροι αγώνες στους οποίους συμμετέχετε;

 

M.S.: Σήμερα, η κύρια εσωτερική μας δραστηριότητα είναι η διοργάνωση της εσωτερικής πολιτικής εκπαίδευσης και στρατηγικής, ενώ η κύρια δημόσια δραστηριότητά μας είναι αυτά που αποκαλούμε «RedandBlaksForums» («Κόκκινα και Μαύρα Φόρουμ») Αυτά είναι δημόσια εργαστήρια/φόρουμ μέσα από τα οποία προωθείται μια αναρχική κομμουνιστική ανάλυση των γεγονότων. Τα προηγούμενα χρόνια, ήταν μικρές εκδηλώσεις που παρακολουθούνταν από μια χούφτα αναρχικούς και μερικούς φίλους τους. Σήμερα, οι συμμετέχοντες φτάνουμε μερικές φορές στους 70 και πλέον ανθρώπους, εργαζόμενους, σε ένα τέτοιο Φόρουμ, ειδικά σε φτωχές και μακρινές περιοχές όπως το Sebokeng ή το Soweto στα νότια. Η άλλη μεγάλη διαφορά είναι ότι τώρα, αντί να προσκαλούμε εμείς σε μια συνέλευση ή εκδήλωση, συχνά μας προσκαλούν άλλοι για να διοργανώσουμε τα διήμερα συνήθως «RedandBlaksForums» στους Δήμους και καταυλισμούς καταληψιών όπως η OrangeFarm. Εκτός απ’ αυτά, συμμετέχουμε σε διαδηλώσεις σχετικά με το Ιράκ και την Παλαιστίνη καθώς και τους αγώνες των νοτιοαφρικανών εργαζόμενων, ενώ έχουμε διεξάγει και εκστρατείες όπως ενάντια στην καταστολή στην Oaxaca (Μεξικό) και τους φυλακισμένους στην Ισπανία ή τη Γερμανία. Έχουμε, επίσης, μέλη που ζουν κάτω από το δικτατορικό καθεστώς της Ζουαζηλάνδης στους οποίους παρέχουμε πλήρη πρακτική και ιδεολογική υποστήριξη. Το ίδιο κάνουμε και για τους αναρχικούς συντρόφους μας που ζουν κάτω από τη δικτατορία της Ζιμπάμπουε. Τον περασμένο Δεκέμβρη η ZACF έκανε μια δημόσια εκστρατεία αλληλεγγύης για τη νεολαία της Ζιμπάμπουε στο Γιοχάνεσμπουργκ.

 

A.L.: Ποιες είναι κατά τη γνώμη σας οι πολιτικές και κοινωνικές προτεραιότητες στη Νότια Αφρική σήμερα;

 

M.S.: Οι δύο μεγαλύτερες πολιτικές-κοινωνικές προτεραιότητες σήμερα στη Νότια Αφρική (και τη νότια Αφρική γενικότερα) είναι αναμφισβήτητα α) η σεξουαλική βία και β) το πρόβλημα με το HIV/AIDS. Η βραδύτητα της κυβέρνησης σχετικά με την εξακρίβωση των αιτιών που προκαλούν το HIV οδήγησε σε δημιουργία οργανώσεων ενεργών ατόμων σε επίπεδο βάσης όπως η TreatmentActionCampaign, η οποία χρησιμοποιεί ένα συνδυασμό νομικής δράσης και διαδηλώσεων στους δρόμους για να εξαναγκάσει την κυβέρνηση να κινηθεί. Η ZACF δεν έχει υιοθετήσει κάποια συγκεκριμένη πολιτική για το VIH/AIDS (κάτι που αποτελεί, φυσικά, αποτυχία μας), αλλά είναι αρκετά δυναμική όσον αφορά τη συμπεριφορά των αντρών μελών της προς τις γυναίκες. Εντούτοις, έχουμε πολύ λίγες γυναίκες στην οργάνωσή μας. Τα βίαια εγκλήματα, ειδικά ενάντια σε γυναίκες και παιδιά, έχουν φθάσει σε αναλογίες και αριθμούς επιδημίας ειδικά στις φτωχές περιοχές, και συχνά κατηγορούνται ψευδώς Αφρικανοί από άλλες χώρες, γιατί ας μην ξεχνάμε ότι εκατομμύρια προσφύγων από τη Σομαλία, τις περιοχές των Μεγάλων Λιμνών, τη Ζιμπάμπουε κ.λπ... ζουν τώρα στη Νότια Αφρική, κάτι που σημαίνει ότι η ξενοφοβία χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο από τους κάθε λογής λαϊκιστές για να εκτρέψουν το θυμό της γηγενούς εργατικής τάξης. Αλλά βασικά, οι κοινωνικές αυτές διαστρεβλώσεις (εκτροπές) του εγκλήματος είναι το αποτέλεσμα της ακραίας ένδειας στην περιοχή μας, κατάσταση που ο καπιταλισμός θα αρνηθεί να εξομαλύνει επειδή στηρίζεται στη φτηνή εργασία για να επενδύσει με φτερά τη φωλιά του.

 

A.L.: Ποιοι είναι οι δεσμοί της ZACF με το κοινωνικό κίνημα. Ακόμα κι αυτό βρίσκεται στην κατάσταση που περιγράψατε;

 

M.S.: Η φύση των δεσμών μας με το γενικότερο κοινωνικό κίνημα έχει αλλάξει σημαντικά με την πάροδο των χρόνων. Την εποχή της WSF, οι περισσότεροι από μας οργανώθηκαν σε συνδικάτα και αρκετοί έγιναν αντιπρόσωποί τους στους χώρους εργασίας τους. Σήμερα, το κλίμα έχει αλλάξει (το συνδικάτο όπου ανήκω έχει καταρρεύσει και δεν είμαι πλέον οργανωμένος σ’ αυτό, αλλά σκέφτομαι να γίνω μέλος ενός συνδικάτου που ελέγχεται από τους τροτσκιστές). Έτσι, τότε οι πρώτοι δεσμοί μας με τις τοπικές κοινότητες ήταν μέσω των συνδικαλισμένων εργαζομένων, αλλά τώρα η επαφή μας γίνεται άμεσα με τις ίδιες τις κοινότητες. Αλλά τα κοινωνικά κινήματα έχουν αποδειχθεί πιο καρποφόρα. Έχουμε κάνει μια κάποια εργασία, για παράδειγμα, υποστηρίζοντας τους εργαζομένους παραρτημάτων πολυεθνικών (sweat-shops) στο Soweto, αλλά το μεγαλύτερο μέρος της όλης δουλειάς μας γίνεται περισσότερο μέσα στους κόλπους των φτωχών κοινοτήτων. Προσπαθήσαμε να ιδρύσουμε κοινοτικούς κήπους τροφίμων στο Motsoaledi (έναν καταυλισμό καταληψιών στο Soweto), στο Dlamini (κατοικημένη περιοχή επίσης του Soweto) και στο Sebokeng. Η όλη εργασία στο Motsoaledi συνεχίζεται ακόμα –έχει ιδρυθεί εκεί επίσης μια λαϊκή κοινοτική βιβλιοθήκη και ένας βρεφικός σταθμός - αυτός στο Dlamini καταστράφηκε από τους κακοποιούς της οργάνωσης νεολαίας του ANC, ενώ το όλο σχέδιο στο Sebokeng δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Αυτά τα προγράμματα γίνονται για την επίτευξη της αυτονομίας της εργατικής τάξης: να δειχθεί δηλαδή στην πράξη ότι οι φτωχοί έχουν αρκετές επιδεξιότητες που μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν συλλογικά ώστε να λύσουν τα προβλήματά τους έξω από το κράτος που, έτσι κι αλλιώς, πολύ λίγο ή και καθόλου φροντίζει γι’ αυτούς. Επίσης, έχουμε άμεσους δεσμούς με τις φυλακές (ένα δίκτυο φυλακισμένων ανταρτών) μέσω της ομάδας μας AnarchistBlackCross και του Anti-RepressionNetwork (Δίκτυο Ενάντια στην Καταστολή) και γενικά έχουμε κάνει σημαντική εργασία υποστήριξης φυλακισμένων. Σ’ ένα ευρύτερο πλαίσιο, μέσω του Anti-PrivatisationForum, έχουμε γίνει αρκετά γνωστοί σε διάφορες αγωνιζόμενες κοινότητες των πόλεων καθώς επίσης και στο κίνημα των LandlessPeoplesMovement (LPM – Λαϊκό Κίνημα των Χωρίς Γη) που αριθμεί περίπου 100.000 άτομα. Αν και τα κοινωνικά κινήματα έχουν επιτύχει αρκετά, αυτήν την περίοδο βρίσκονται σε μια κατάσταση υποχώρησης – κυρίως λόγω κακών πολιτικών απόψεων (σεξισμός, καιροσκοπισμός, πρωτοπορία κ.λπ...) που προέρχονται από τροτσκιστές και αριστερούς λαϊκιστές που ελέγχουν τις ηγεσίες πολλών λαϊκών οργανώσεων. Αλλά πιστεύουμε ότι οι αναρχικοί και μαζί με αυτούς οι αυτόνομοι αλλά και μερικά μέλη σταλινικών οργανώσεων, έχει αποδειχθεί ότι είναι τίμιοι και ενεργοί αγωνιστές και γι’ αυτό αναγνωρίζονται από τα κοινωνικά κινήματα ως αξιόπιστοι (γιατί εκτιμάμε τους αγωνιστές όχι τόσο πολύ από αυτό που λένε, αλλά από αυτά που κάνουν).

 

A.L.: Τι γίνεται με το COSATU;

 

M.S.: Το COSATU (σ.τ.μ.: συνομοσπονδία εργατικών συνδικάτων) παραμένει σημαντική οργάνωση για μας επειδή είναι η μεγαλύτερη συλλογικότητα της εργατικής τάξης στη χώρα με περίπου 1,8 εκατομμύρια μέλη. Η οργάνωση είναι έτοιμη να αρχίσει μια μεγάλη γενική απεργία περίπου ενός εκατομμυρίου εργαζομένων στο δημόσιο τομέα (σ.τ.μ.: αυτό έγινε στις 30 Μάη 2007) για μισθολογικές αυξήσεις. Θα απεργήσουν παράλληλα με τα FEDUSA, NACTU και άλλα ανεξάρτητα συνδικάτα, κάτι που αποτελεί σημαντική επίδειξη ενότητας ανάμεσα στις εργατικές ομοσπονδίες και συνδικάτα που πριν ήσαν διαιρεμένα με βάση κάποια ιδεολογία, αλλά τώρα ενώνονται και συνεργάζονται ως καθαρά οργανώσεις των εργαζομένων. Το COSATU θεωρεί ότι από το 2002 κατόρθωσε να ανατρέψει τη δεξιά νεοφιλελεύθερη πολιτική του ANC, αλλά όμως αυτό μένει ακόμα να το δούμε και στην πράξη. Εντούτοις, το COSATU εδώ και ένα χρόνο περίπου έχει σημειώσει στροφή στην πολιτική του και λέει ότι πρέπει να εργαστούμε από κοινού με τα κοινωνικά κινήματα. Και έχει αρχίσει να υιοθετεί αυτή την πολιτική επειδή έχει αλλάξει η κατάσταση και ο αριθμός των μελών των συνδικάτων αλλάζει λόγω της ολοένα και επισφάλειας της εργασίας, αλλά και λόγω του μεγάλου στρώματος των ανέργων (που σύμφωνα με τα συνδικάτα ανέρχεται στο 40% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού) ένα στρώμα που μπορεί επίσης να κινητοποιηθεί εάν εργαστούμε από κοινού. Η ZACF είναι υπέρ της σύγκλισης όλων αυτών των δυνάμεων - εφ' όσον όμως διατηρούν την ταξική τους υφή και τα κοινωνικά κινήματα δεν συμβιβάζονται συνεργαζόμενα με μια ομοσπονδία συνδικάτων που συνδέεται με το κυβερνών κόμμα (υπάρχουν πολλές φράξιες στο εσωτερικό του COSATU που ασκούν βαθιά κριτική στην κυβέρνηση του ANC). Η ZACF έχει εξετάσει τη δυνατότητα (και πιθανότητα) να δημιουργήσει πυρήνες μέσα στα υπάρχοντα συνδικάτα σε τουλάχιστον δύο κλάδους: το πανεπιστήμιο Witwatersrand και το χώρο των ανεξάρτητων εφημερίδων.

 

A.L.: Ποια είναι τα κύρια προβλήματα με τα οποία έρχεται αντιμέτωπο το αναρχικό κομμουνιστικό ρεύμα στη Νότια Αφρική;

 

M.S.: Η μεγαλύτερη ιδεολογική πρόκληση για μας είναι η κυριαρχία της μαύρης εθνικιστικής ιδεολογίας του ANC ανάμεσα στις λαϊκές τάξεις με την οποία διαχέει το μύθο της «εθνικής δημοκρατικής επανάστασης». Ευτυχώς, κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου, σημαντικά τμήματα των λαϊκών τάξεων (ειδικά οι άνεργοι και οι μισθωτοί εργαζόμενοι γης) έχουν ήδη συνειδητοποιήσει ότι αυτή η «επανάσταση» ήταν ένα όχημα που επέτρεψε στο ANC την επιβίωση της εκμετάλλευσης από πλευράς του λευκού κεφαλαίου σε αντάλλαγμα μερικές υπουργικές και άλλες θέσεις που δόθηκαν σε μερικούς μαύρους ηγέτες. Επίσης, σκόπιμα ονομαστήκαμε Αναρχική Κομμουνιστική Ομοσπονδία Zabalaza (Αγώνας) σε μια προσπάθεια να αναπτύξουμε έναν αληθινό κομμουνισμό σε επίπεδο βάσης, διακρίνοντάς τον από την αδύναμη σοσιαλδημοκρατική εκδοχή του SACP (σ.τ.μ.: το Κομμουνιστικό Κόμμα Ν. Αφρικής). Αλλά ακόμα, όμως, το SACP διαθέτει μεγάλο αριθμό μελών και υποστηρικτών και αρκετούς πόρους σε σύγκριση με μας, κάτι που μας βάζει μπροστά στη μεγαλύτερη πρακτική πρόκληση: την ακραία φτώχεια. Ακόμη πολλά από τα μέλη μας αντιμετωπίζουν και οι ίδιοι την πείνα σε καθημερινή βάση και η οργάνωσή μας δεν είναι αρκετά πλούσια για να τους ταΐσει (από εδώ πηγάζει και η ιδέα για τη δημιουργία κήπων λαχανικών κ.λπ., αλλά κι εδώ αντιμετωπίζουμε προβλήματα γιατί μερικά μέλη των τοπικών κοινοτήτων θέλουν να μετατρέψουν τους κήπους σε μικρο- επιχειρήσεις). Δεν είμαστε όμως φιλανθρωπικό ίδρυμα, αλλά πολιτική οργάνωση. Και είναι ακόμα δύσκολο να λειτουργήσουμε με τέτοιες συνθήκες. Η εργατική τάξη, που είναι τόσο εξαντλημένη, γίνεται έτσι το θήραμα διαφόρων θρησκευτικών σεχτών, μεσιτών εργασίας, δανειοδοτών-«καρχαριών» και πολιτικών δημαγωγών που της υπόσχονται «μια καλύτερη ζωή» (το σύνθημα ANC).

 

Α.L.: Είπες ότι το αναρχικό μήνυμα αρχίζει να εξαπλώνεται. Πώς παρατηρείτε αυτή τη διαδικασία;

 

M.S.: Το βλέπουμε αυτό όποτε πηγαίνουμε να συναντήσουμε κάποιο μαύρο σε μια κωμόπολη που αυτοχαρακτηρίζεται αναρχικός ενώ μερικές φορές δεν έχουμε καν συναντηθεί πριν. Το βλέπουμε από το μεγάλο ενδιαφέρον που έχουν τα «RedandBlackForum» μας καθώς και από τις προσκλήσεις που λαμβάνουμε για να οργανώσουμε τέτοια φόρουμ σε φτωχές περιοχές (είχαμε ακόμη και μια πρόσκληση για να μιλήσουμε σε ένα ριζοσπαστικό συνδικάτο εργατών ορυχείων στη μακρινή βόρεια επαρχία Limpopo). Το βλέπουμε, επίσης, από την παρουσία ενεργών αναρχικών στη Ζιμπάμπουε, τη Ζουαζηλάνδη, την Κένυα και το Μαρόκο - και από όλους αυτούς τους ανθρώπους που βρίσκονται σε επαφή μαζί μας από το Σουδάν, την Ουγκάντα, το Κονγκό ή τη Νιγηρία και οι οποίοι θέλουν να τους στέλνουμε υλικό. Τέλος, το βλέπουμε από την αξιοπρόσεκτη παρουσία τόσων πολλών αφρικανικών συνδικάτων (ανεξάρτητα από το ποια είναι η ιδεολογία τους) συνδικαλιστικό συνέδριο I07 που έγινε στο Παρίσι (σ.τ.μ.: διεθνές συνέδριο που κάλεσε την 1η Μάη 2007 η γαλλική αναρχοσυνδικαλιστική CNT – όχι το γαλλικό τμήμα της IWA/AIT). Σαφώς, οι αφρικανοί εργαζόμενοι ψάχνουν για ένα κοινωνικοπολιτικό πρότυπο που να μην είναι διεφθαρμένο (ή δοκιμασμένο) όπως το λεγόμενο «αφρικανικό σοσιαλισμό» που τον γνωρίζουν πάρα πολύ καλά.

 

Α.L.: Ποιες είναι οι επαφές σας με άλλες αναρχικές κομμουνιστικές ή αναρχικές οργανώσεις Αφρική και στον υπόλοιπο κόσμο;

 

M.S.: Ιστορικά, το WorkersSolidarityMovement (WSM, από την Ιρλανδία) είναι ο συνεπέστερος υποστηρικτής μας, ενώ από πλευράς αλληλεγγύης κ.λπ. κατά τη διάρκεια των όλων αυτών των χρόνων, από πρακτική και ιδεολογική άποψη, πρέπει να αναφέρουμε εδώ τις SAC (Σουηδία), CGT (Ισπανία), CNT (Γαλλία), Federation Anarchiste (Γαλλία), Workers Solidarity Allinace (ΗΠΑ) και την AnarchistRoundTable(Νέα Ζηλανδία). Διατηρούμε, επίσης, στενούς δεσμούς τα τελευταία χρόνια με τις NEFAC (ΗΠΑ/Καναδάς), FdCA (Ιταλία), CIPO- RFM (Μεξικό), OCL (Χιλή), FAG & FARJ (Βραζιλία), FAU (Ουρουγουάη), AKI (Τουρκία), OAE (Ελλάδα), ACT (Λίβανο) και άλλους. Έχουμε προσανατολιστεί προς την πρακτική της «κοινωνικής παρέμβασης» όπως και οι λατινοαμερικάνικες «especifista» οργανώσεις (σ.τ.μ.: ειδικές αναρχικές οργανώσεις) Είμαστε, επίσης, υπερήφανοι για το ότι θεωρούμε ενεργούς συντρόφους μας το MLC (Κουβανοί εξόριστοι αναρχικοί), αλλά και αγωνιστές από χώρες όπως Πακιστάν, Ιράν, Ιράκ και άλλες, όπου είναι τρομερά δύσκολο να οργανώσουμε κάτι. Στην Αφρική, έχουμε χάσει την επαφή που είχαμε με την AwarenessLeague(από τη Νιγηρία), αν και μαθαίνουμε ότι υφίσταται και αγωνίζεται ακόμα στα βόρεια της χώρας αυτής, ενώ ακόμα διατηρούμε επαφές με τον Brahim Filali (Μαρόκο) και την κολεκτίβα Wiyathi (στην Κένυα). Η κατάσταση είναι καλύτερη σήμερα στο νότο με την παρουσία της ZACF στη Ζουαζηλάνδη και με τις καλές μας σχέσεις με τους αναρχικούς του δικτύου Uhuru στη Ζιμπάμπουε. Όσον αφορά την AlternativeLibertaire, εργαζόμαστε παράλληλα με σας στην ιστοσελίδα anarkismo.net (ενώ συναντηθήκαμε παλιότερα και στο «Autre Futur» στο Παρίσι το 2000). Ελπίζουμε, επίσης, να έχουμε στενότερες σχέσεις έτσι ώστε η AlternativeLibertaire να μπορεί να μας κρατά ενήμερους για τις εξελίξεις στη γαλλόφωνη Αφρική, ενώ εμείς θα σας ενημερώνουμε για τα τεκταινόμενα στην αγγλόφωνη Αφρική.

 

* Η συνέντευξη αυτή πραγματοποιείται από τη διεθνή γραμματεία της AlternativeLibertaire. Δημοσιεύτηκε στο anarkismo.net Ελληνική μετάφραση «ούτε θεός-ούτε αφέντης» 11 Αυγούστου 2007

 

 

 

http://www.alternativelibertaire.org