Ούτε Θεός-Ούτε Αφέντης»

 

 

 Το 1877 εμφανίστηκε στην Αλεξάνδρεια μια αναρχική έκδοση, η «IlLavoratore», στην ιταλική γλώσσα, η οποία μάλλον είναι η πρώτη στην χώρα αυτή.

 

 

Τον Σεπτέμβρη του 1878 ο Ερρίκο Μαλατέστα, εγκαταλείποντας την Νάπολι για να αποφύγει τη σύλληψη, έφτασε στην Αλεξάνδρεια όπου και απέκτησε επαφές με αρκετούς Ιταλούς μετανάστες εργάτες.

 

 

Στο μεταξύ, η πράξη του Ιταλού δημοκρατικού, Πασσαμάντε, να δολοφονήσει τον τότε νέο βασιλιά της Ιταλίας, Ουμπέρτο, προκάλεσε κύμα καταστολής ειδικά ενάντια στους αναρχικούς. Στην Αίγυπτο οι πατριωτικών αρχών Ιταλοί καταδίκασαν ανοιχτά την πράξη του Πασσαμάντε, αλλά διάφοροι αναρχικοί και σοσιαλιστές, σε απάντηση, οργάνωσαν μια διαδήλωση έξω από το ιταλικό Προξενείο για συμπαράσταση στον Πασσαμάντε. Τότε ο Μαλατέστα μαζί με τους Αλβίνα και Παρίνι συνελήφθησαν και απελάθηκαν οι δύο πρώτοι, ενώ ο Παρίνι παρέμεινε στην Αίγυπτο.

 

 

Ένας άλλος Ιταλός αναρχικός, ο Αμιλκάρε Κιπριάνι (ο οποίος, σημειωτέον, παρέμεινε για αρκετά μεγάλο διάστημα και στην Ελλάδα), συνελήφθη και φυλακίστηκε στην Ιταλία κατά τη διάρκεια των επαναστατικών γεγονότων εκεί το 1881 για την δολοφονία ενός Ιταλού στην Αλεξάνδρεια στο 1867 (!). Η σύλληψη αυτή θεωρείται μια αλλοπρόσαλλη πράξη εκδίκησης από τις ιταλικές αρχές και η φυλάκισή του προκάλεσε πολιτικό σάλο.

 

 

Την 1η Απρίλη 1882 οι Αιγύπτιοι καρβουνιάρηδες άρχισαν μια απεργία (από τις πρώτες στην ιστορία της χώρας) ενάντια στην εταιρία του καναλιού του Σουέζ στο Πορτ Σάϊντ. Η απεργία αυτή είχε έντονη αναρχική συμμετοχή, ίσως και υποκίνηση.

 

 

Το 1882 ο πρόεδρος των Ιταλών εργατών της Αλεξάνδρειας έστειλε ένα γράμμα στην νέα τότε κυβέρνηση της Αιγύπτου του SamiPasha, υποστηρίζοντας την τότε λαϊκή εξέγερση του Αχμάντ Οραμπί και καταγγέλλοντας την εξωτερική παρέμβαση για την καταστολή της.

 

 

Το 1884 εμφανίστηκε μια αναρχική επιθεώρηση, η «LaQuestioneSociale» («Το Κοινωνικό Ζήτημα»), στην ιταλική γλώσσα.

 

 

Το 1890 ένας νόμος για τις εργατικές ειδικότητες που ψηφίστηκε είχε ως αποτέλεσμα την εμφάνιση κάποιων τάσεων και ερεθισμάτων που οδήγησαν στις απαρχές του συνδικαλισμού στην Αίγυπτο.

 

 

Στις 18 Μάρτη 1894 ένα αιγυπτιακό περιοδικό, το «ElHilal», δημοσίευσε πληροφορίες για την σύλληψη κάποιου Έλληνα αναρχικού εργάτη στην Αλεξάνδρεια επειδή διένειμε «φλογερά αναρχικά φυλλάδια». Τα φυλλάδια αυτά απευθύνονταν στους εργάτες, αναφέρονταν στην επέτειο της Παρισινής Κομμούνας του 1871 και τελείωναν με το σύνθημα «Ζήτω η Αναρχία» (κατά μερικούς «Ζήτω ο Κομμουνισμός»).

 

 

Την 1η Οκτώβρη 1894 οι Έλληνες εργάτες που δούλευαν στην εταιρία της Διώρυγας του Σουέζ κατέβηκαν σε απεργία με αναρχική υποκίνηση.

 

 

Ο αναρχικός Σακελλαρίδης Γιαννακάκης (σ.σ.; δεν είναι γνωστό αν πρόκειται για ένα ή για δύο ξεχωριστά πρόσωπα), την ίδια χρονιά, συγκρότησε ένα συνδικάτο τσαγκαράδων.

 

 

Ένας άλλος πολύ γνωστός κοινωνικός αγωνιστής ήταν ο Έλληνας δόκτωρ Σκουφόπουλος.

 

 

Το 1899 οι Ιταλοί εργάτες στο φράγμα του Ασουάν κατέβηκαν σε απεργία, όπως και οι εργάτες μιας καπνοβιομηχανίας την ίδια χρονιά.

 

 

Το 1900 ένας ακόμα Ιταλός αναρχικός από τους γνωστότερους, ο Λουίτζι Γκαλεάνι, έφτασε στην Αίγυπτο, μετά την απόδρασή του από το νησάκι Παντελλερία, έξω από την Σικελία, όπου κρατείτο. Σπούδασε σε ένα ιταλικό κολέγιο για ένα χρόνο, αλλά γρήγορα αναχώρησε για το Λονδίνο, όπου και παρέμεινε αρκετά χρόνια.

 

 

Επίσης, μια έκδοση του Λ. Γκαλεάνι, η «CronacaSovversiva», που κυκλοφόρησε στις 6 Ιούνη 1903, στο Βέρμοντ, αναφέρεται εκτενώς στους Ιταλούς αναρχικούς που ζούσαν και δρούσαν σε διάφορες χώρες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων και των χωρών της Βόρειας Αφρικής.

 

 

Το 1903 ιδρύθηκε η Ένωση Εργαζομένων Διεθνών Επιχειρήσεων.

 

 

Το 1907 οι ξένοι εργάτες της Αλεξάνδρειας και του Καΐρου οργάνωσαν διαδηλώσεις και άλλες εκδηλώσεις ενάντια στην σχεδιαζόμενη έκδοση-απέλαση κάποιων Ρώσων προσφύγων, οι οποίοι είχαν καταφύγει στην Αίγυπτο για να αποφύγουν το κύμα καταστολής μετά την αποτυχημένη Επανάσταση του 1905 στην Ρωσία.

 

 

Το 1908 ιδρύθηκε η Ένωση Εργαζομένων Τραμ Καΐρου.

 

 

Τον Σεπτέμβρη του 1919, μετά από ένα καλοκαίρι απεργιών, οι Ιταλοί εργάτες, Μαξ ντι Κολλάλτο (εκδότης εφημερίδας και μέλος του Διεθνούς Συνδέσμου Εργατών Καΐρου) και Γκιουζέππε Πιζούτο, επαναστάτης σοσιαλιστής και μέλος της Ένωσης Τυπογράφων, συνελήφθησαν και απελάθηκαν.

 

 

Γύρω στα 1920 από Αιγύπτιους και μη ιδρύθηκε το Σοσιαλιστικό Κόμμα, κυρίως ως αντίδραση στην ίδρυση του εθνικιστικού κόμματος Wafd.

 

 

Το 1924 από Αιγύπτιους, Ιταλούς και άλλους ιδρύθηκε το Κομμουνιστικό Κόμμα Αιγύπτου, αλλά την ίδια χρονιά το εθνικιστικό κόμμα Wafd συγκρότησε μια ομοσπονδία εργατικών συνδικάτων για να προλάβει τους κομμουνιστές από το να κάνουν το ίδιο.

 

 

*Το παρόν μικρό χρονικό -αν και δεν περιέχει αρκετά στοιχεία για τη δράση των Ελλήνων αναρχικών στην Αίγυπτο- μεταφράστηκε από τα ισπανικά.