Εισαγωγή - Το σχέδιό μας

Εισαγωγή των συγγραφέων του βιβλίου “Black Flame: The Revolutionary Class Politics of Anarchism and Syndicalism”.

Το βιβλίο “Black Flame: The Revolutionary Class Politics of Anarchism and Syndicalism” (“Μαύρη Φλόγα: Η Επαναστατική Ταξική Πολιτική του Αναρχισμού και του Συνδικαλισμού”) αναμένεται προς διάθεση από τις αμερικανικές ελευθεριακές εκδόσεις AK Press από τα μέσα του επόμενου μήνα.

Είναι ο 1ος Τόμος του δίτομου έργου με τον τίτλο “Counter-Power” (“Αντι-Εξουσία”) που επιχειρεί μια νέα έρευνα και μελέτη της ταξικής πολιτικής παράδοσης του αναρχισμού, του οράματός του για μια αποκεντρωμένη σχεδιασμένη οικονομία και την επίδρασή του στους λαϊκούς αγώνες σε πέντε ηπείρους κατά τα τελευταία 150 χρόνια. Από τον 19ο αιώνα στα σημερινά αντικαπιταλιστικά κινήματα, το έργο ανιχνεύει τη συνεισφορά του αναρχισμού σε ζητήματα όπως αυτό του ρατσισμού, των φύλων, της τάξης, του καπιταλισμού, της ιδιοκτησίας, του αποικισμού και του ιμπεριαλισμού, αναδύοντας κατά σημαντικό τρόπο το έργο προηγούμενων ιστορικών για τα αντικείμενα αυτά και ασκώντας κριτική στις μαρξιστικές προσεγγίσεις σε αυτά.

Οι συγγραφείς του έργου Lucien van der Walt και Michael Schmidt είναι και οι δύο ιδρυτές και μέλη του Zabalaza Anarchist Communist Federation (Αναρχική Κομμουνιστική Ομοσπονδία Zabalaza) που μετεξελίχθηκε σε Zabalaza Anarchist Communist Front (Αναρχικό Κομμουνιστικό Μέτωπο Zabalaza) της Νότιας Αφρικής.

Θέλουμε να ρίξουμε μια ματιά στις ιδέες και την ιστορία της ευρύτερης αναρχικής παράδοσης από τότε που αυτή εμφανίστηκε. Είναι μια παράδοση πλούσια σε ιδέες, που είχε και έχει μια τεράστια επίδραση στην ιστορία του κινήματος της εργατικής τάξης καθώς και τα αγροτικά κινήματα όπως και στην αριστερά γενικότερα. Καθώς η ευρύτερη αναρχική παράδοση έχει τύχει περισσότερης προσοχής τα τελευταία χρόνια εξαιτίας του πρωταρχικού ρόλου των αναρχικών στο “κίνημα κατά της παγκοσμιοποίησης” και την αναγέννηση σημαντικών συνδικαλιστικών ρευμάτων, οι ιδέες και η ιστορία της δεν είναι ακόμα τόσο καλά γνωστές. Σε πολλές περιπτώσεις, η οποιαδήποτε εκτίμηση των ιδεών και των δραστηριοτήτων του κινήματος έχει υποβαθμιστεί μέσω μη συμπαθούντων μελετών και διαφόρων ΜΜΕ, αλλά το πρόβλημα είναι πιο βαθύ. Ακόμα και συμπαθητικές μελέτες προς τον αναρχισμό συχνά παραγνωρίζουν τις βασικές ιδέες του και υποτιμούν την ιστορική σημασία της ευρύτερης αναρχικής παράδοσης.

Στους δυο μας τόμους, αναλαμβάνουμε αρκετά καθήκοντα-“κλειδιά”: την κριτική αρκετών κοινά αποδεκτών απόψεων για τον αναρχισμό και συνδικαλισμό, την επανεξέταση των ιδεών της ευρύτερης αναρχικής παράδοσης και τη σύνθεση μιας παγκόσμιας ιστορίας του κινήματος. Για να εκπληρώσουμε αυτά τα καθήκοντα, το γενικότερο κίνητρό μας είναι, εν μέρει, το ενδιαφέρον μας να καταδείξουμε ότι μια κατανόηση του ρόλου του αναρχισμού και συνδικαλισμού είναι αξεχώριστη από την κατανόηση της σύγχρονης ιστορίας. Είναι απλώς αδύνατον να μην κατανοήσουμε το ίδιο την ιστορία, για παράδειγμα, των συνδικάτων στη Λατινική Αμερική ή τους αγροτικούς αγώνες στην Ανατολική Ασία χωρίς να λάβουμε τον αναρχισμό και τον συνδικαλισμό σοβαρά υπόψη. Η ιστορία της ευρύτερης αναρχικής παράδοσης είναι ένα ολοκληρωμένο - αλλά συχνά αγνοημένο – μέρος της λαϊκής και σοσιαλιστικής ιστορίας. Απεναντίας, αποτελεί ένα αρκετά συναρπαστικό σώμα της σκέψης και της ιστορίας.

Ο πρώτος τόμος επικεντρώνεται σε αρκετές κύριες περιοχές εξέτασης. Πρώτον, ορίζει τον αναρχισμό και θέτει τις κύριες ιδέες του, αναπτύσσοντας την άποψη ότι ο αναρχισμός είναι μια μορφή επαναστατικού και ελευθεριακού σοσιαλισμού που αρχικά αναδύθηκε μέσα από τους κόλπους της Α’ Διεθνούς. Στη συνέχεια, ο τόμος αυτός εξετάζει τη σχέση μεταξύ του αναρχισμού και άλλων ιδεών, συγκεκριμένα τις ιδέες του Πιερ Ζοζέφ Προυντόν (1809-1865), των κλασσικών μαρξιστών και του οικονομικού φιλελευθερισμού. Τρίτον ανιχνεύει τη σχέση μεταξύ αναρχισμού και συνδικαλισμού. Μετέπειτα, εξετάζει τους κύριους διαλόγους για την στρατηγική και τις τακτικές στο εσωτερικό του κινήματος. Ακολούθως, ο πρώτος αυτός τόμος παρουσιάζει μερικά από τα σημαντικότερα ιστορικά θέματα αυτής της παράδοσης, όπως ο ταξικός της χαρακτήρας, ο ρόλος της στα συνδικάτα, στους αγρότες, όπως και τους αγώνες στις γειτονιές, τους ανέργους, την εθνική απελευθέρωση, την χειραφέτηση των γυναικών και την φυλετική ισότητα. Έκτον, επιχειρηματολογεί ότι η ευρύτερη αναρχική παράδοση αποτέλεσε ένα διεθνές κίνημα που δεν μπορεί να κατανοηθεί αν ειδωθεί μόνο μέσα από τις προοπτικές και τα συμφραζόμενα του Δυτικού τύπου αναρχισμού που αποτελεί το αντικείμενο των περισσότερων σχετικών μελετών. Και, τέλος, πιστεύει ότι μια κατανόηση της ευρύτερης αναρχικής παράδοσης μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των προοδευτικών αγώνων ενάντια στον σύγχρονο νεοφιλελευθερισμό.

Είμαστε εναντίον της άποψης ότι φυσιογνωμίες όπως ο Ουίλλιαμ Γκόντγουιν (1756-1836), Μαξ Στίρνερ (1806-1856), Προυντόν, Μπένζαμιν Τάκερ (1854-1939) και Λέων Τολστόϊ (1828-1910) αποτελούν μέρος της ευρύτερης αναρχικής παράδοσης. Είμαστε το ίδιο εναντίον της άποψης ότι μπορούμε να συναντήσουμε αναρχικά ρεύματα διαμέσου της ιστορίας: το αναρχικό κίνημα αναδύθηκε στη δεκαετία του 1860 ως πτέρυγα του τότε σύγχρονου εργατικού και σοσιαλιστικού κινήματος. Εάν εξαιρέσουμε τον Γκόντγουιν και τους άλλους, για προφανείς λόγους, τότε πρέπει να συμπεριλάβουμε στην ευρύτερη αναρχική παράδοση και συνδικαλιστές όπως οι Ντανιέλ Ντε Λεόν (1852-1914), Τζέιμς Κόννολλυ (1868-1916) και Ουίλλιαμ “Μπιγκ Μπιλ” Χέιγουντ (1869-1928). Ωστόσο, οι φυσιογνωμίες-“κλειδιά” για να ορίσουμε τον αναρχισμό και τον συνδικαλισμό ήσαν οι Μιχαήλ Μπακούνιν (1814-1876) και Πιοτρ Κροπότκιν (1842-1921).

Η ευρύτερη αναρχική παράδοση επηρεάστηκε αρκετά και από τον Προυντόν και από τον Μαρξ, αλλά η εξωτερική της εικόνα επεκτάθηκε πέρα από τις ιδέες και τους στόχους και των δύο και επικεντρώθηκε στην πολιτική του διεθνισμού με την οποία επιδιώχθηκε η απεύθυνση με βάση μια ευρεία σειρά κοινωνικών ζητημάτων σε ταξικό περίγραμμα και ιστορικά ήταν ένα κίνημα της εργατικής τάξης, αν και ακόμα και αγρότες έπαιξαν σημαντικό ρόλο. Εάν επιδεικνύουμε μεγάλη προσοχή στο συνδικαλισμό στην εργασία μας αυτή, είναι επειδή ο συνδικαλισμός είναι κεντρικός στην ιστορία της ευρύτερης αναρχικής παράδοσης. Όταν μιλάμε για συνδικαλισμό, εννοούμε το επαναστατικό συνδικαλιστικό κίνημα εκείνο που έχει ενσωματώσει μια σειρά τακτικών και δραστηριοτήτων: ο συνδικαλισμός δεν πρέπει να περιορίζεται στη δημιουργία νέων συνδικάτων, καθώς για αρκετούς συνδικαλιστές τα συνδικάτα δημιουργήθηκαν για να δράσουν και να επαναστατικοποιήσουν τα υπάρχοντα.

Κόντρα στην άποψη ότι ο αναρχισμός “δεν ήταν ποτέ παρά μόνο μια μειοψηφική τάση”, ο φτωχός εξάδελφος των άλλων αριστερών παραδόσεων, αποδεικνύουμε ότι μαζικά αναρχικά και συνδικαλιστικά κινήματα αναδύθηκαν και έδρασαν σε μια σειρά περιοχές του πλανήτη, κυρίως μέρη της Ευρώπης, στη Βόρεια και Νότια Αμερική και στην Ανατολική Ασία.

Έχοντας θέσει αυτό το περίγραμμα στον τόμο αυτό, πηγαίνουμε στο δεύτερο τόμο όπου αναπτύσσουμε μια παγκόσμια ιστορία της ευρύτερης αναρχικής παράδοσης. Ο πρώτος τόμος ασχολείται με την ταξική πολιτική που πυροδοτεί τις μαύρες φλόγες της ευρύτερης αναρχικής παράδοσης και εξετάζει πώς επεκτάθηκαν αυτές οι φλόγες. Ο δεύτερος τόμος ανιχνεύει την παγκόσμια πυρκαγιά των αναρχικών και συνδικαλιστικών αγώνων των τελευταίων 150 χρόνων.

Για το βιβλίο μπορείτε να δείτε στο www.akpress.org/2007/items/blackflameakpress

* Από την ιστοσελίδα της AK Press. Ελληνική μετάφραση “Ούτε Θεός-Ούτε Αφέντης”, 2 Φλεβάρη 2009.

 **Για περισσότερες πληροφορίες υπάρχει και το http://black-flame-anarchism.blogspot.com που είν αι ιστολόγιο των δύο συγγραφέων