Στη φωτογραφία εικονίζεται η Elvira Fernandes, μοδίστρα, γεννημένη στην Πορτογαλία η οποία όμως εργάστηκε στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Έγραφε σε εργατικές και άλλες εφημερίδες. Μιλούσε σε συγκεντρώσεις την 1η Μάη δίπλα σε αγωνιστές όπως οι Orlando Correa, Caralampio Trillas, Edgard Leuenroth (όταν ήταν στο Ρίο ντε Τζανέιρο, εκπροσωπώντας την εφημερίδα “A Lanterna”), Domingos Passos και άλλοι.

Ανέπτυξε έντονη δραστηριότητα στην οργάνωση συνδέσμων εργαζομένων γυναικών. Συμμετείχε στην Ένωση Μοδιστρών & Συναφών Επαγγελμάτων του Ρίο ντε Τζανέιρο. Έγραψε κείμενα αλληλεγγύης όταν συνελήφθη άδικα ο αναρχικός Jose Romero. Το ίδιο συνέβη και όταν οι δυνάμεις καταστολής εισέβαλαν και λεηλάτησαν τα γραφεία των εργατικών οργανώσεων στο Recife, ξυλοκοπώντας και συλλαμβάνοντας πολλούς εργάτες.

«Εμείς, ένας πυρήνας αναρχικών γυναικών που καθοδηγούμαστε από τις ίδιες ιδέες, ενωνόμαστε με αυτή τη διαμαρτυρία όσο μας επιτρέπεται, καθώς συνειδητοποιούμε ότι απαιτείται μεγάλη και συστηματική δράση ώστε οι διώκτες των συντρόφων μας να νιώσουν ότι δεν τελείωσαν έτσι εύκολα χωρίς να μας λογαριάζουν. Γιατί ήρθε η ώρα η Βραζιλιάνα να δοθεί στον αγώνα! Εργάτριες και γυναίκες του προλεταριάτου, εάν η καταστολή συνεχιστεί ενάντια στο προλεταριάτο του Pernambuco από τους εκμεταλλευτές, τότε σας καλούμε να επαναστατήσετε, να έρθετε μαζί μας και να φωνάξετε δυνατά: Φτάνει πια η τυραννία!» έλεγε η ίδια.

Η ατρόμητη μοδίστρα Elvira Fernandes υπερασπίστηκε ένα τολμηρό σχέδιο για τις εργαζόμενες γυναίκες και την εργατική τάξη στο δρόμο προς την πλήρη κοινωνική τους χειραφέτηση: «Όχι πολιτική, χωρίς θρησκείες. Ας είμαστε ενωμένες ενάντια σε όλα αυτά τα ψέματα στα οποία μας κράτησαν οι κυρίαρχες τάξεις. Δεν χρησιμεύουμε ως σκαλοπάτι των εχθρών μας, για να καταστείλουν την προπαγάνδα μας για τη χειραφέτησή μας. Ο αγώνας μας πρέπει να μας οδηγήσει στο γκρέμισμα του παρόντος, στην αληθινή κοινωνία στην οποία η αλληλεγγύη, η αγάπη και η δικαιοσύνη θα βασιλεύουν. Ας διαδηλώσουμε!”.

*Πηγή: Marcolino Jeremias. Μετάφραση: Ούτε Θεός Ούτε Αφέντης.