Your name
Ιστορία Κοινωνικών Κινημάτων

Σύντομη βιογραφία του José Salamé Miro, Ισπανού αγωνιστή που έδρασε τη Γαλλία και την Ισπανική Επανάσταση.

Ο José Salamé Miro γεννήθηκε το 1920 στο χωριό Vinebra της Tarragona Καταλονίας. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στη Βαρκελώνη. Ο πατέρας του ήταν σαμαράς και συμπαθών προς την CNT, συμμετέχοντας στο Ελευθεριακό Αθήναιο (libertarian ateneo) της γειτονιάς. Ο Jose ήταν σε μια παιδική χορωδία, αλλά όταν μεγάλωσε άρχισε να κλίνει προς τις αναρχικές ιδέες. Έγινε μέλος της CNT και της Ελευθεριακής Νεολαίας (FIJL). Πήρε μέρος στα γεγονότα στις 19 Ιούλη 1936 στη Βαρκελώνη και ήταν παρών στο θάνατο του Francisco Ascaso κατά την επίθεση στο στρατόπεδο Atarazanas.

Πήρε μέρος στη Φάλαγγα Durruti λέγοντας ψέματα για την ηλικία του, μιας και στην πραγματικότητα ήταν μόνο 16, αλλά καθώς ήταν σωματώδης είπε ότι ήταν παραπάνω. Πολέμησε στο μέτωπο της Σαραγόσα και μετά από μερικούς μήνες ενώθηκε με την Φάλαγγα Ascaso στη βόρεια Αραγονία, όπου πολέμησε μαζί με τα εξαδέλφια του. Το 1938, με την επιβολή της στρατιωτικοποίησης των πολιτοφυλακών, ξαφνικά του εμπιστεύτηκαν θέση υπολοχαγού υπό κομμουνιστή διοικητή. Πήρε έτσι μέρος στη μάχη του Έβρου τον Νοέμβρη του 1938 που είχε ως αποτέλεσμα 30.000 νεκρούς και από τις δύο πλευρές.

Προς το τέλος του εμφυλίου, τραυματίστηκε στο πρόσωπο και στο χέρι κοντά στη Χουέσκα. Στις 6 Φλεβάρη 1939 μπήκε στη Γαλλία πεζή και τα τραύματά του χειροτέρευσαν. Μετά από μια επείγουσα εγχείρηση στο Περπινιάν, μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο στο Vannes και μετά κλείστηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Agde στο διάστημα Απρίλη-Σεπτέμβρη 1939.

Από το 1942 εργάστηκε σε αγροτικές εργασίες στην περιοχή Orleans, αλλά επιστρατεύτηκε αναγκαστικά από ένα ναζιστικό πρακτορείο εργατών με την επωνυμία Todt, και εργάστηκε στην κατασκευή μιας βάσης υποβρυχίων στο Μπορντό και μετά στην κατασκευή του Ατλαντικού Τείχους στο Lorient, όπου επέζησε από τους βομβαρδισμούς των συμμάχων.

Όταν τα τμήματα του στρατηγού Leclerc εισήλθαν στο Παρίσι στις 24 Αυγούστου 1944, ο José και οι σύντροφοί του από την CNT πικράθηκαν από το γεγονός ότι αρκετοί Ισπανοί αναρχικοί που είχαν συμμετάσχει στις γραμμές των ελεύθερων γαλλικών ενόπλων δυνάμεων αρνήθηκαν να τους δώσουν όπλα ώστε να οργανώσουν ένοπλη εξέγερση, με τη δικαιολογία ότι της στρατιωτικής πειθαρχίας!

Μετά την απελευθέρωση, ο José εργάστηκε ως ηλεκτρολόγος στο Παρίσι μέχρι το 1948. Αλλά τότε υπερασπίστηκε κάποιους Άραβες εργάτες και είχε προβλήματα. Ο εκπρόσωπος της σταλινικής CGT στο χώρο εργασίας του κυκλοφόρησε φήμες ότι ήταν πράκτορας των φρανκιστών, ένα ψέμα που χρησιμοποιήθηκε συχνά τότε από τους σταλινικούς εναντίον Ισπανών εξόριστων εργατών, αναρχικών και μελών του POUM.

Την ίδια περίοδο, ο José συνάντησε τη Renée Desvaux, η οποία εργαζόταν ως γραμματέας και δραστηριοποιείτο από τη δεκαετία του 1930 στο κίνημα των ξενώνων για νέους (Auberges de Jeunesses) όπου οι ελευθεριακοί είχαν επιρροή. Εκεί η ίδια είχε συναντήσει την Madeleine Bossiere με την οποία έγιναν στενές φίλες όπως και του συζύγου της δεύτερης Roger. Η Renée παντρεύτηκε τον José το Δεκέμβρη του 1948.

Στο μεταξύ, το 1945 ο José συνάντησε τον Georges Fontenis σε μια συνέλευση της Αναρχικής Ομοσπονδίας (Federation Anarchiste) για τα Auberges de Jeunesse. Συνεπαρμένος από τα Auberges de Jeunesse και τις πιθανότητες διεθνώς συναντήσεων και αλληλεγγύης, εργαζόταν συχνά ως μάγειρας στα Auberges, ειδικά σε αυτά που επηρεάζονταν από τους αναρχικούς, μαζί με την Renée. Μαζί επίσης, μέσα από την Federation Unie des Auberges de Jeunesse (FUAJ), δραστηριοποιήθηκαν και στο Auberge στις Κάνες στο διάστημα 1948-1957. Εκεί τον επισκέπτονταν αρκετοί νέοι από όλο τον κόσμο και οργανώθηκαν αρκετές διεθνείς συναντήσεις αλλά και συναντήσεις Ισπανών.

Το καλοκαίρι του 1949 δημιουργήθηκε η μυστική τάση Organisation Pensée Bataille (OPB) από τους Fontenis και Serge Ninn στο εσωτερικό της Federation Anarchiste. Ο José δεν πήρε μέρος στην αρχική συγκρότησή της και δεν ήταν μέλος της, αλλά ήταν πολύ κοντά στους Fontenis και Ninn.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1950, ο José βρέθηκε στο Ισραήλ καθώς επηρεάστηκε αρχικά από τα κιμπούτς που του θύμιζαν τις κολεκτίβες της Αραγονίας και Καταλονίας, αλλά γρήγορα διαφώνησε με τον αντι-αραβικό ρατσισμό και τη στρατιωτικοποίηση της ισραηλινής κοινωνίας. Παραδέχτηκε ότι τα κιμπούτς δημιουργήθηκαν στην κλεμμένη γη των Παλαιστινίων και εναντιώθηκε αρκετά στο σιωνισμό.

Από το 1957 ο José και η Renée εργάζονταν στο Auberge της Nice (Νίκαια). Αυτή την περίοδο εργάζονταν αρκετά στενά με την αναρχική ομάδα της πόλης αυτής στην οποία συμμετείχαν ο Roger Paon και οι Ελβετοί επαναστάτες Pavel και Clara Thalmann, που ζούσαν εκεί από το 1950. Ήσαν αρκετά απασχολημένοι με την αλληλεγγύη προς τον αναρχικό Louis Lecoin, που τότε έκανε απεργία πείνας για να αναγνωριστεί το δικαίωμα άρνησης στράτευσης στους αρνητές συνείδησης.

Με την ανεξαρτησία της Αλγερίας το 1962, ο José πήγε στη χώρα και δραστηριοποιήθηκε στο El Khemis κοντά στο Tlemcen και συγκρούστηκε με κάποιους εργάτες που ήθελαν να φτιάξουν ένα τζαμί παρά ένα φράγμα. Στην Αλγερία συνάντησε επίσης τα τελευταία μέλη του κινήματος των Auberges στο Οράν και το Αλγέρι.

Από το Μάη του 1968, ο José διατηρούσε φιλικές σχέσεις με την Ομάδα Μάχνο της Organisation Révolutionnaire Anarchiste (ORA – Οργάνωση Επαναστατών Αναρχικών) εξαιτίας της οποίας αποχώρησε από την ισπανική CNT. Γνώρισε αρκετούς νέους αναρχικούς στην περιοχή της Nice, ανάμεσά τους τον Georges Riviere και τον Bernard Ferry, στους οποίους μετέδωσε την εμπειρία του ως αγωνιστή, μιλώντας τους για τις καταλήψεις εργοστασίων και την κολεκτιβοποίηση στην Ισπανία του 1936.

Μετά το θάνατο του Φράνκο, επέστρεψε στην Ισπανία με τους Bossieres για να βρει το σπίτι που μεγάλωσε στη Βαρκελώνη. Εξακολουθούσε να συμφωνεί με τις απόψεις του Fontenis και μαζί με τους Bossieres υποστήριξαν τον εκδοτικό οίκο Spartacus, που είχε δημιουργήσει το 1936 ο René Lefeuvre. Ωστόσο, συμπαθούσε και άλλες γαλλικές ελευθεριακές οργανώσεις όπως την Federation Communiste Libertaire (FCL – Ελευθεριακή Κομμουνιστική Ομοσπονδία), το «Noir et Rouge» («Μαύρο και Κόκκινο»), την πρώτη Organisation Communiste Libertaire (OCL – Ελευθεριακή Κομμουνιστική Οργάνωση), την ORA, την Union des Travailleurs Communistes Libertaires (UTCL – Ένωση Ελευθεριακών Κομμουνιστών Εργατών) και τη διάδοχή της Alternative Libertaire. Παρακολούθησε ακόμα το πρώτο συνέδριο της UTCL στη Νάντη.

Το 1966 οι Jose και Renée μετακόμισαν στο Eze. Από εκεί ως συνταξιούχοι πλέον, εγκαταστάθηκαν το 1987 στο Amélie les Bains στα Πυρηναία, όπου ήρθαν σε επαφή με εκεί ενεργούς αναρχικούς και από τις δύο πλευρές, ερχόμενοι σε επαφή και με μέλη ή συμπαθούντες του MIL (Ιβηρικό Ελευθεριακό Κίνημα).

Το 1989 η Renée πέθανε μετά από ένα ατύχημα και ο José, αν και επηρεάστηκε βαθιά, φαίνεται ότι ξεπέρασε το χαμό της με τη συνέχιση των δραστηριοτήτων του, την αγάπη του για το διάβασμα και το αίσθημα φιλίας προς όλους. Συμμετείχε σε εκδηλώσεις για την Ισπανική Επανάσταση στο Ceret, ενώ το 2006 πήρε μέρος σε διαδήλωση και εκδηλώσεις αναρχικών στο Περπινιάν.

Ήταν επίσης δραστήριο μέλος του Centre International Des Recherches sur lAnarchisme (CIRA) και του παραρτήματός του στη Μασσαλία. Του άρεσε επίσης να πίνει κρασί Elisée Reclus, παραγωγή απογόνων του σπουδαίου αυτού αναρχικού για να υποστηρίξουν οικονομικά τη CIRA της Μασσαλίας.

Απέφυγε τις εσωτερικές έριδες μεταξύ των εξόριστων Ισπανών αναρχικών και τελευταία υποστήριξε την γαλλική CNT (Vignoles) και την ισπανική CGT. Το 1997 βοήθησε στη δημιουργία της γαλλικής CNT στην περιοχή της Νίκαιας στην οποία δραστηριοποιήθηκε μέχρι το θάνατό του, συμμετέχοντας πάντα στο εκεί ετήσιο φεστιβάλ της CNT, εκτός από αυτό στις 16 Ιούνη 2007. Δύο μέρες αργότερα, πέθανε σε ηλικία 88 χρόνων.

* Γράφτηκε από τον Nick Heath με βάση άρθρο του Daniel Gurrier στη «Le Monde Libertaire», 20-27 September 2007. Δημοσιεύτηκε στο libcom.org Ελληνική μετάφραση «ούτε θεός-ούτε αφέντης», 8 Φλεβάρη 2008.