Δημήτρης Τρωαδίτης
Ιστορία Κοινωνικών Κινημάτων

Από την αυστραλιανή εργατική-κοινωνική ιστορία

Η απεργία των ιθαγενών εργατών στην Pilbara, που άρχισε σαν σήμερα (11 Μάη 1946), είναι η πρώτη απεργία ιθαγενών στην Αυστραλία αλλά και αυτή που έμελλε να είναι και η πλέον μακρόχρονη μιας και κράτησε τρία χρόνια. Η απεργία άρχισε όταν οι εργάτες σε μαντριά και στάνες στην περιοχή της Pilbara στη Δυτική Αυστραλία, που ήταν όλοι ιθαγενείς, σταμάτησαν να εργάζονται, διαμαρτυρόμενοι για τους πολύ χαμηλούς μισθούς με τους οποίους πληρώνονταν. Στην ουσία αρκετοί από αυτούς δεν πληρώνονταν καν σε χρήμα, αλλά σε είδος, δηλαδή τσάι, αλεύρι, ζάχαρη και καπνό.

Επίσης, σύμφωνα με την τότε κυβερνητική πολιτική, η οποία υπαγορεύτηκε από τους ιδιοκτήτες-εργοδότες και ην αστυνομία, οι εργάτες αυτοί δεν είχαν δικαίωμα να εγκαταλείψουν την εργασία τους ή να περιφέρονται γύρω από την Pilbara.

Κατά τη διάρκεια της απεργίας, 800 περίπου εργάτες δεν εισήλθαν στους χώρους εργασίας από το 1946 έως το 1949. Μερικοί εξαναγκάστηκαν να επιστρέψουν, αλλά άλλοι στράφηκαν σε άλλα επαγγέλματα και απέκτησαν την οικονομική ανεξαρτησία τους. Οι απεργοί εργάστηκαν στη συλλογή μαργαριταριών στα παράλια της περιοχής της Pilbara, ενω επιδόθηκαν και στο κυνήγι καγκουρό και κατσικιών και πουλούσαν τα τομάρια τους. Το 1948 ίδρυσαν και μια εταιρία εξορύξεων και επιχείρησαν στις περιοχές γύρω από το Port Hedland και το Marble Bar. Εξόρυξαν διάφορα υλικά και έγιναν αυτάρκεις.

Βέβαια, αρκετοί ιθαγενείς συνελήφθησαν και φυλακίστηκαν για αρκετές μέρες, δεμένοι ακόμα και με αλυσίδες, για τη συμμετοχή τους στην απεργία. Το 1949 ικανοποιήθηκαν μερικά αιτήματα των απεργών, αλλά αρκετοί δεν επέστρεψαν στους χώρους εργασίας, αφού είχαν ήδη ακολουθήσει άλλα επαγγέλματα. Η απεργία δεν κατέληξε να είναι νικηφόρα 100%, αλλά από μόνη της ως γεγονός δίνει ένα αρκετά χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς ιθαγενείς δίνουν τον αγώνα ενάντια στις εργασιακές συνθήκες που υφίστανται με όρους σκλαβιάς. Ο αγώνας για τον ίσο μισθό μεταξύ ιθαγενών και μη εργαζομένων κερδήθηκε τελικά στην απεργία του Gurindji στο Wave Hill της Βόρειας Αυστραλίας (Northern Territory) το 1966.

Πάντως, το 1959, μερικοί από τους ιθαγενείς απεργούς που είχαν κερδίσει κάποια χρήματα, όπως οι Ernie Mitchell και Peter Coppin και οι οικογένειές τους, αγόρασαν τη στάνη Yandeyarra και την διηύθυναν με επιτυχία για αρκετά χρόνια. Μια άλλη ομάδα με τον Don McLeod, αγόρασε μια στάνη στο Strelley (στην περιοχή Njamal, η οποία μέχρι και σήμερα είναι ανεξάρτητη περιοχή των ιθαγενών), τη στάνη Warralong και άλλες.

Χρόνια μετά ο γέροντας της φυλής Mangala των ιθαγενών της περιοχής, Bruce Thomas, ο οποίος ήταν μικρό αγόρι κατά την περίοδο της απεργίας, θυμόταν πώς τα μέλη της φυλής του διδάσκονταν να γίνουν αυτάρκεις και να είναι περήφανοι. Ο Nyaparu (William) Gardiner, μεγάλωσε επίσης κατά την περίοδο της απεργίας. Θυμόταν την αλιεία μαργαριταριών στο Tijilajangunya και τις εξορύξεις στο Tabba Tabba καθώς και τις εργασίες καθαρίσματος του τσίγκου, ενός από τα υλικά που εξορύσσονταν, με παραδοσιακούς τρόπους και όχι με σύγχρονα εργελεία.

Το 2010 τέσσερις δρόμοι στην Καμπέρα, κυρίως στο προάστιο Bonner, πήραν τα ονόματα Clancy McKenna, Dooley Bin Bin, Peter Coppin και Don McLeod, οι οποίοι ήταν από τους ηγέτες των απεργών. Επίσης το ντοκιμαντέρ “How the West was Lost” εξιστορεί τα συμβάντα της απεργίας. Η Wangka Maya έχει επίσης κυκλοφορήσει ένα DVD με τον τίτλο “60 Years On”. Ο Peter Coppin εξιστόρησε τη ζωή του, μαζί και τη συμμετοχή του στην απεργία, στο βιβλίο με τίτλο “Kangkushot”. (Όλα αυτά διατίθενται από την ιστοσελίδα της Wangka Maya).

*Επιπλέον πληροφορίες στο https://www.creativespirits.info/aboriginalculture/politics/1946-pilbara-strike-australias-longest-strike

**Επιμέλεια: Ούτε Θεός-Ούτε Αφέντης.

https://www.youtube.com/watch?time_continue=697&v=-H5aS36IIaM&feature=emb_title