Αι σοσιαλιστικαί ιδέαι
Πύργος 28/5/1894. –Από προχθές αφιχθείς ο γνωστός σοσιαλιστής κ. Καλλέργης και ωμιλήσας καταλλήλως ενώπιον πολυπληθούς ακροατηρίου, κατενθουσίασε πολλούς και μέγα έδαφος κατέλαβεν η σοσιαλιστική ιδέα. Ούτω κατηρτίσθη «Σοσιαλιστική Λέσχη», εν η θα συνέρχονται οι ασπαζόμενοι τας σοσιαλιστικάς αρχάς, θα συσκέπτωνται αδελφικώς και θα συζητώσι παν κοινωνικόν ζήτημα προς μόρφωσιν της καταλληλοτέραςγνώμης.
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ φ. 768/ 29 Μαίου 1894
(Διον. Ν. Κωνσταντοπούλου, δακτυλογραφημένοι τόμοι στην Δημοτική Βιβλιοθήκη Πύργου)
«Ο Σύλλογος των ενταύθα σοσιαλιστών εσκέψατο όπως αποστείλη ίδιον εν τω κοινοβουλίω αντιπρόσωπον προς υπεράσπισιν των συμφερόντων και, ως εμάθομεν, συνερχόμενος θέλει εκλέξει το κατάλληλον προς τούτο πρόσωπον».
(ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ, Παρασκευή 13 Ιανουαρίου 1895, σελ. 3, Αρ. 981)
«Προς τα μέλη της Σοσιαλιστ. Αδελφότητος
Καλείσθε αύριον Κυριακήν ώρα 3 μμ εν τη δημοτική Σχολή «Αγ. Γεώργιος» εις γενικήν συνέλευσιν προς σύσκεψιν επί των προσεχών βουλευτικών εκλογών (Έκ του γραφείου).
(ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ, Σαββάτω 21 Ιανουαρίου 1895, σελ. 1, Αρ. 989)
Σοσιαλιστής υποψήφιος βουλευτής
Ανεκοινώθη χθές εν τη συνελεύσει της Σοσιαλιστικής αδελφότητος υπό της επιτροπής η απόφασις αυτής όπως προβληθή ενταύθα κατά τας προσεχείς βουλευτικάς εκλογάς υποψήφιος των εργατών ο κ. Πλάτων Δρακούλης. Την απόφασιν ταύτην της επιτροπής μετ’ ενθουσιασμού επεδοκίμασαν πάντες. Και ούτω ο σοσιαλιστικός αγών και εκ του προσώπου του υποψηφίου θα συγκεντρώση ενταύθα όχι ολίγας συμπαθείας και παρά τοίς μη Σοσιαλισταίς.»
(ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ, Δευτέρα 6 Φεβρουαρίου 1895, σελ. 2, Αρ. 1005)
«ΤΟ ΦΩΣ»
Τοιούτον φέρει όνομα το δημοσιογραφικόν όργανον των εργατών ούτινος εξεδόθη ο δεύτερος αριθμός εκδιδόμενον υπό της ενταύθα «Σοσιαλιστικής αδελφότητος» υπό την διεύθυνσιν του κ Β. Δουδούμη δικηγόρου.
Το πρόγραμμα αυτής σύντομον και σαφές είναι ωρισμένον και καθαρόν εις επτά άρθρα περιλαμβανόμενον. Εκ των σπουδαιοτέρων άρθρων είναι και η απονομή συντάξεως εις τους εργάτας και η νομοθέτησις ορίου ηλικίας αυτών. Γραφόμενον εις γλώσσαν εύληπτον και απλήν πραγματεύεται διάφορα κοινονοικοπολιτικά ζητήματα υπό το νεώτερον πνεύμα της προόδου ης τέκνον είναι αί ιδέαι περί των σχέσεων του κεφαλαίου, και της εργασίας και της πραγματικής και αληθούς αποστολής του ανθρώπου είτε εργάτης είτε επιστήμον είτε βιομήχανος. Ιδίως δε μεγάλην διδασκαλίαν παρέχει εις την εργατικήν τάξιν και φωτίζει αυτήν περί της αξίας του ανθρώπου και των καθηκόντων αυτού. Αληθές φως ρίπτει εις τους εργάτας. Ελπίζομεν και είναι και λογικόν ότι θα υποστηριχθή ως πρέπει η νέα αυτή συνάδαλφος αφού αγωνισθήσεται υπέρ του εργαζομένου και εν τούτοις στερουμένου λαού.
(ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ, Τρίτη 28 Φεβρουαρίου 1895, σελ. 2, Αρ. 1026)
Μεταξύ δε των υποψηφίων τυγχάνει ο συμπαθής και αγαπητός εις τας τάξεις των εργατών και του νεωτεριστικού πνεύματος εργάτης οπαδός δε των σοσιαλιστικών ιδεών και της χειραφετήσεως της υλικής του εργαζόμενου λαού κ. Πλάτων Δρακούλης προσωπικότης εκ των διακεκριμένων και εν τοίς γράμμασι εξέχουσαν κατέχουσα θέσι. Ο Πλάτων Δρακούλης νέαν έταμε οδόν μεταρρυθμίσεων και υπέρ αυτών εξακολουθεί ανενδότως εργαζόμενος μετά ζήλου και αυταπαρνήσεως. Μεταξύ των εργατων κατέχει την πρώτην θέσιν και εν τω προσώπω αυτού ενσαρκούνται η ιδέα του σοσιαλισμού. Είναι αγαπητός παρά των εργατών και των επιστημόνων και μετά προσοχής ακούεται παν ότι ούτος γράφει ή λέγει περί των ιδεών αυτών.
Το προγραμμά του είναι ευρύτάτου κύκλου χαρακτήρος δε κοινωνικού ή πολιτικού. Χάριν των μη τυχόντων να το ίδωσι παραθέτομεν τα άρθρα άτινα επ’ ονόματι αυτού η επιτροπή της σοσιαλιστικής αδελφότητος διά προγράμματος μετριόφρονος εδημοσίευσεν. 1) Την απονομήν συντάξεως εις τους εργάτας. 2) Την νομοθέτησιν ορίου ηλικίας των εργατών. 3) Την νομοθέτησιν ανωτάτου όρου εργασίμων ωρών. 4) την νομοθέτησιν ελαχίστου όρου ημερομισθίων. 5) Την εξανάγκασιν της Πολιτείας να παρέχη εργασίαν εις τους στερουμένους τοιαύτης. 6) Την κατάργησιν του νομίμου στρατού, την ίδρυσιν εθνοφυλακής. 7) Την αυτονομικήν ομοσπονδίαν των δήμων. 8) Την σύστασιν δημοτικών εργοστασίων. 9) Την φορολογίαν των μεγάλων εισοδημάτων και των μεγάλων περιουσιών. 10) Την δωρεάν εκπαίδευσιν εις όλους και όλας. 11) Την κατάργησιν της προσωπικής κρατήσεως διά χρέη.
Εις τον εργάτην τούτον του λαού είναι η ψήφος αληθώς αξία του ανδρός και θα τιμήση μάλλον τους αγαπώντας και εκτιμώντας αυτόν η τον Πλάτωνα Δρακούλην, όστις χαίρει υπόληψιν και εκτίμησιν εν τη Ευρωπαϊκή κοινωνία διαπρεπή και υψηλήν κατέχων θέσιν.
(ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ, Κυριακή 16 Απριλίου 1895, σελ. 2, Αρ. 1071)
….«Η «Πελοπόννησος» αδιάφορος ούσα προς τον αγώνα αμφοτέρων των ενταύθα κομματαρχών, των εριζόντων απλώς διά την κατάληψιν της δημαρχίας, δεν έχει καμμίαν δυσκολίαν όπως δέχεται είς τα στήλας της διατριβάς περί της εκλογής, αρκεί αύται να μη εξέρχωνται των ορίων της κοσμιότητος.»…
(ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ, Σάββατο 2 Σεπτεμβρίου 1895, σελ. 1, Αρ. 1209)
Μετά την έκδοση της εφημερίδας «ΤΟ ΦΩΣ» από την «Σοσιαλιστική Αδελφότης» παρουσιάζεται προεκλογικά (δημοτικές Σεπτέμβριος 1895) στην Πάτρα και άλλη εφημερίδα με τίτλο «ΤΟ ΦΩΣ» και υπότιτλο «ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΕΚΛΟΓΙΚΗ, ΕΚΔΙΔΟΜΕΝΗ ΥΠΟ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ, ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ». Στο φύλλο ΠΑΤΡΑΙ τη 7 Σεπτεμβρίου 1895 αριθ. 3 αυτής της εφημερίδας, η οποία υποστήριζε την υποψηφιότητα στην Πάτρα του Κανακάρη σε αντιθέσει με την εφημερίδα «ΤΟ ΦΩΣ» της «Σοσιαλιστικής Αδελφότης» που υποστήριζε την υποψηφιότητα του Δρακούλη στις βουλευτικές εκλογές (Απρίλιος 1895), και στην σελ. 4 υπάρχει σχόλιο στο οποίο η εφημερίδα παραδέχεται την τακτικίστικη αυτή ενέργειά της. Το σχόλιο έχει ως εξής:
«Προς την φίλην Σοσιαλιστικήν αδελφότητα.
Εζηλεύσαμεν αληθώς τον τίτλον του «Φωτός» και εξ αγαθής προαιρέσεως προετιμήσαμεν τούτον παντός άλλου, χωρίς να φαντασθώμεν, ότι ηδύνατο να παρεξηγηθώμεν, τοσούτω μάλλον, καθόσον η διαφορά της επικεφαλίδος της ημετέρας εφημερίδος ως «εκλογικής και υπό ανεξαρτήτων πολιτών εκδιδομένης» αποκλείει πάσαν σύγχισιν αυτής προς την της σοσιαλιστικής αδελφότητος».
