"\u0395\u03c0\u03af \u03c4\u03b1 \u03a0\u03c1\u03cc\u03c3\u03c9"
Ιστορία Ελλαδικού Αναρχικού Κινήματος

ΕΠΙ ΤΑ ΠΡΟΣΩ

Έτος Δ’ – ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΚΑΙ ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ – ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΙΛΤ. ΜΑΓΚΑΝΑΡΑΣ – Αριθ. (14) 1

“Επί τα πρόσω”
εφημερίς εβδομαδιαία – των συμφερόντων του ανθρώπου

“Ουκ εν τω πολλώ τω ευ, αλλ΄ εν τω ευ το πολύ”

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΔΕΥΤΕΡΑ

ΣΥΝΔΡΟΜΗ: ετησία δραχμάς 2 – εξάμηνος δραχ. 4.
Τιμή του φύλλου λεπτά 5

ΑΙ ΣΥΝΔΡΟΜΑΙ
θέλουσιν εισπραχθή, αι μεν εξάμηνοι κατα τας αρχάς του πέμπτου μηνός, αι δε ετήσιαι περί τα τέλη του ενδεκάτου.

Διεύθυνσις επιστολών και τηλεγραφημάτων:
Ι.Μ.ΜΑΓΚΑΝΑΡΑΝ   Πάτρας

1 Απριλίου 104 (1896)


ΑΝΑΡΧΙΑ Τι ζητούμεν - Τι επιθυμούμεν - Τι θέλομεν - Τι επιδιώκομεν

Μη τρομάζετε προ της λέξεως. Διατί τρομάζετε; Γνωρίζετε τι ζητούμεν; Γνωρίζετε τι θέλομεν; Γνωριζετε τι επιθυμούμεν; Γνωρλιζετε τι επιδιώκομεν; Ουχί. Λοιπόν διατί ο τρόμος αυτός; Όχι, αι ιδέαι μας δεν πρέπει να προξενώσι τρόμον. Αι ιδέαι ημων εισίν ηψηλαί και ευγενείς, δι΄ ό μόνον υπό ευγενών καρδιών εννοούνται. Μόνο οι αμαθείς και οι στενοκέφαλοι, οι μη δυνάμενοι να ίδωσι πέραν της ρινός των και να εννοήσωσι τι εξερχόμενον των στενών ορίων του εγκεφάλου των, δεν μας εννοούσιν. Αυτοί μόνον.
Ναι, αι ιδέαι ημων εισίν ηψηλαί και ευγενείς, το είπομεν και το επανλαμβάνομεν, διότι θέλομεν τον άνθρωπον να ήναι οίος προώρισται να ήναι επί της Γης.
Τον θέλομεν πάντα ελεύθερον. Ελεύθερον και ουχί δούλον. Ελεύθερον εις τας θελήσεις του. Ελεύθερον εις τας σκέψεις του. Ελεύθερον προς τους ομοίους του. Ελεύθερον εις την μάθησιν. Ελεύθερον εις τον έρωτα. Ελεύθερον των προλήψεων. Ελεύθερον παντός ελατώματος, πάθους, έξεως και κακίας, της αρπαγής, της κλοπής, της ασπλαγχνίας, του ψεύδους, του φθόνου, της σκληρότητος, της αδικίας, της ανανδρίας, του φόνου, της φιλοχρηματίας, της υποκρισίας, του μίσους, κ.λ.
Τον θέλομεν ελεύθερον και ουχί δούλον του χρήματος.
Τον θέλομεν ίσον προς παντα όμοιόν του.
Τον θέλομεν ίσον ενώπιον του ισχυροτέρου του.
Τον θέλομεν αδελφοποιημένον προς πάντα όμοιόν του.
Θέλομεν την γυναίκα ίσην των ανδρί.
Ούτω θέλομεν τον άνθρωπον, και αυτό επιδιώκομεν.
Θέλομεν, πρς τούτοις, τη τέχνην μη υποτελή.
Θέλομεν ίνα η πρόοδος φθάση εις το ζενίθ.
Θέλομεν να πάυση η αθλιότης και η αμάθεια.
Θέλομεν να παύση η πορνεία.
Θέλομεν να παύση η χύσις του αίματος.
Θέλομεν να παύση ης συνειδήσεως η εκφαύλισης.
Θέλομεν να μην υπάρχωσι κύριοι να περιορίζωσι τας θελήσεις μας, τας σκέψεις μας.
Θέλομεν να καλλιεργώμεν και να πλουτίζωμεν δια νέων γνώσεων το πνεύμα μας, ν’ αναπτύσσωμεν τας διανοητικάς μας δυνάμεις.
Θέλομεν να παύση η δια την αύριον μέριμνα.
Θέλομεν να παύση η εκμετάλλευσις.
Θέλομεν να καταργηθή η πτωχεία.
Θέλομεν ολοσχερή εξασφάλισιν των δικαιωμάτων του ανθρώπου,.
Θέλομεν να ήμεθα, και μεθ’ ημών να ώσι πάντες, ευτυχείς.
Θέλομεν την ζωήν να ρέη ήσυχον, αμέριμνον και άφροντιν.
Θέλομεν κοινωνίαν βιούσαν εν αρμονία, αγάπη και αδελφότητι.
Ιδού τι ζητούμεν. Ιδού τι θέλομεν, Ιδού τι επιθυμούμεν. Ιδού τι επιδιώκομεν.
Τις, κατόπιν όλων τούτων των υψηλών και ευγενών ιδεών, θα τολμήση να είπη ότι είμεθα οι μεγαλείτεροι και φοβερώτεροι κακούργοι του αιώνος μας;
Μάς αποδίδουν την μομφήν ταυτην εκείνοι, εις τους οποίους εκατοντάκις καθ’ εκάστην στιγμήν έπρεπεν ημείς να τοις την ρίπτωμεν κατά πρόσωπον.
Εάν δε υπάρχωσιν άνθρωποι, οι οποίοι, αν και ασπάζονται τας ιδέας ημων, προβαίνουσιν απέλπιδες εις το έγκλημα, τούτο πρέπει ν΄ αποδοθή ουχί εις τας ιδέας ημών, αλλ’ εις την παρούσαν κοινωνικήν διοργάνωσιν. Ένοχος ηθικός των κακουργημάτων τούτων είναι η παρούσα πολιτεία, διότι δεν ηδυνήθη να καταστήση τον άνθρωπον, οίος προώρισται να ήναι επί της Γης.
Απελπισίας εκδίκησις. Ιδού τι οδηγούσι τους ανθρώπους τούτους, ως και πάντα άλλον είτε μέγαν είτε κοινόν εγκληματία, εις το έγκλημα. Αλλά η πολιτεία ηδυνήθη να εξαλείψη από τα μέλη της την απελπισίαν και η εκδίκησιν, ως και τόσα άλλα κακά τα περικυκλούντα τον άνθρωπον και καταπνίγοντα παν ευγενές αίσθημα αυτού; Ουχί. Προς τι λοιπόν να κατηγορή ημάς και να μη αιτιάται εαυτήν;
Μη τρομάζετε λοιπόν προ της λέξεως αναρχία. Γνωρίζετε ήδη τι θέλομεν. Γνωρίζετε ήδη τι ζητούμεν. Γνωρίζετε ήδη τις επιθυμούμεν. Γνωρίζετε ήδη τι επιδιώκομεν. Όχι, αι ιδέαι μας δεν πρέπει να προξενώσι τρόμον. Αι ιδέαι ημών εισίν υψηλαί και ευγνείς, δι’ ο μόνο υπό ευγενών καρδιών εννοούνται. Μόνο οι αμαθείς και οι στενοκέφαλοι, οι μη δυνάμενοι να ίδωσι πέραν της ρινός των και να εννοήσωσι τι εξερχόμενον των στενών ορίων του εγκεφάλου των, δεν μας εννοούσιν. Αυτοί μόνον.

------

ΕΡΓΑΣΙΑ – ΠΡΟΟΔΟΣ

Προ αιώνος παρίσταται η ανθρωπότης μάρτυς έκθαμβος της προόδου. Ο πολιτισμός προυχώρησεν. Την πληθύν των δούλων διεδέχθησαν οι εργάται! Την δ’ εργασίαν τούτων αι μηχαναί! Τα κτήνη αντικατέστησαν οι ατμόϊπποι, τους υδρομύλους και ανεμομύλους οι ατμόμυλοι, την σκαπάνην το ατμοκίνητον άροτρον.

Τα πάντα εντός ολίγου θέλουσι τελειοποιηθή δια των εφευρέσεων, τα πάντα θέλουσι ποιεί αι μηχαναί και οι εργάται; δια της εφευρέσεως των μηχανών κατέστησαν δούλοι αυτών.

Σήμερον η ανθρωπότης ένεκα των εφευρέσεων δυστυχει, πάσχει, στερείται, πένεται, ροκοφορεί διότι η εργασία ολίγον κατ΄ολίγον – και εντός ολίγου ολοτελώς – εκλείπει, αφ’ ού θέλουσι ποιεί ταύτην αι μηχαναί.

Πόσαι χείρες ένεκα των εφευρέσεων δεν μένουσιν ήδη αργαί; Εκεί όπου άλλοτε εχρειάζοντο 100 ή 200 χείρες δια τινα εργασίαν, σήμερον χρειάζονται τέσσαρες ή οκτώ!

Εκτός τούτου επειδή πολλαί χείρες μένουν άνευ εργασίας τα ημερομίσθια εξηυτελίσθησαν.

Δεν είμεθα λάτραι της λιθίνης εποχής, τουναντίον είμεθα λάτραι της προόδου, αλλά δεν δυνάμεθα να βλέπομεν ημάς (τους εργάτας) πεινώντες, ρακενδύτους, άνευ εργασίας. Αι εφευρέσεις εισί μεν ευεργετικαί, αλλά περισσότερον καταστρεπτικαί, εν όσω αύται ευρίσκονται εις χείρας ολίγων (εργοστασιαρχών).

Ναι μεν τους αντιγραφείς αντεκατέστησεν ο πιεσής, την σκαπάνην το αγτμοκίνητον άροτρον, τους ανεμομύλους και υδρομύλους ο ατμόμυλος, αλλά πόσαι χιλιάδες εργατών στεριούνται εργασίας, αφ’ ου ποιούσι ταύτη αι μηχαναί, εν ολίγω χρόνω, ην άλλοτε χιλιάδες χειρών εποίουν;

Δεν λέγομεν  ότι πρέπει η ανθρωπότης να παύση προοδεύουσα, αλλά πρέπει οι αληθείς παραγωγείς του πλούτου, οι εργάται, να εξασφαλίσωσι την δι’ αύριον μέριμναν.

Δεν πρέπει τα δύο τρίτα της κοινωνίας να στερώνται χάριν της προόδου. Ο εργάτης δει να εξασφαλίση και κατοικίαν και ενδυμασίαν και τροφήν, εν μία λέξει την δι’ αύριον μέριμναν, όπως ο πρόοδος του λοιπού μετράται ουχί καθ΄ημέρας αλλά κατά λεπτά!
----

Εργάτα, στήθι προς στιγμήν

Ύψωσον εργάτα την κεφαλήν. Παύσον προς στιγμήν την κοπιωδεστάτην εργασίαν σου.
Αναπαύθητι ολίγας στιγμάς και ακροασθητί μοι.
Εγεννήθης δια να εργάζησαι απαύστως;
Διατί εργάτα εξαντλείς τοσούτον τας δυνάμεις σου;
Διότι πεινάς;
Διότι πεινούν τα τέκνα σου;
Διότι γυμνητεύουν;
Δυστυχή όσον περισσότερον και εάν εργασθής, και τας 24 έτι ώρας του ημερονυκτίου, ουδόλως τούτο θα μεταβάλη την οικτράν, οικτροτάτην θέσιν σου.
Διατί τούτο;
Εζήτησες ποτέ να εύρης το αίτιον;
Α! επέστησαν τέλος οι λόγοι μου την προσοχήν σου;
Δόξα εις την αλήθειαν.
Μη εργάζου απαύστως εργάτα.
Ο πολύς κόπος εξαντλεί πολλάς δυνάμεις.
Δυνάμεις τας οποίας δεν δύνασαι ν’ αναπληρώσης δια της λιτωτάτης τροφής, δι’ ης τρέφεσαι.
Ποια είναι η τροφή σου;
Ολίγος υδρόβρεκτος άρτος μετ’ ολίγου τυρού ή ελαίων, ως προσφάγιον.
Οπόσας θρεπτικάς ουσίας εμπεριέχει η τροφή σου αυτή;
Ολιγίστας.
Προς τι λοιπόν να φθήρης ούτω ασυλλογίστως την υγείαν σου;
Δεν σκέπτεσαι εργάτα την δυστυχή συζυγόν σου;
Τα δύστυχα τέκνα σου;
Εσκέφθης τι θα απογίνωσιν όταν η υπέρ τας δυνάμεις σου, η υπέρ την κράσιν σου κόπωσις θα σε ρίψη εις τον τάφον;
Άκουσον λοιπόν.
Άκουσόν με όμως μετά προσοχής.
Η μεν σύζυγος σου θα πωλήση τας σάρκας της, αφ’ ου επί πολλάς ημέρας θα ζητήση εργασίαν και δεν θα εύρη, διά να ζήσωσιν αυτή και τα ορφανά!
Τα δε τέκνα σου θα επαιτήσωσι και θα τρέχωσι νηστικά επί πολλάς ημέρας τας οδούς μόλις δυνάμενα να σύρωσι τα ισχνά και λιπόσαρκα μέλη των.
Θα υποστώσι περιφρονήσεις παρ’ εκείνων, δι’ ους εργάζεσαι την σήμερον συ και χάριν των οποίων θα κατέλθης προώρως εις τον τάφον.
Ταύτα εισίν αναπόφευκτα.
Τα εσκέφθης εργάτα;
Ουχί δυστυχή, διότι, ναι, το γνωρίζω καλώς, η περί την αύριον μέριμνα δεν σοι επέτρεψε και δεν σοι άφηκε στιγμήν να σκεφθής.
Τα έμαθες ήδη.
Παύσον λοιπόν να κοπιάζης απαύστως.
Αναπαύθητι και ολίγον. Παύσον να βαίνης προς τον τάφον.
Συλλογίσθητι την δυστυχή σύζυγόν σου και τα αθώα τέκνα σου. Περιόρισον τας ώρας της εγασίας σου.
Δύνασαι να το κατορθώσης.
Αρκεί εργάτα να το θελήσης.
----

Ίνα γίνης πλούσιος, πρέπει να γίνωσι άλλοι πτωχοί.
Πλ. Δρακούλης

Αι αναρχικαί ιδέαι περικλείουσιν εν εαυταίς την δόξαν του Κόσμου.

Δια να τελειοποιθή η κοινωνία ανάγκη έκαστος να έχη αρκούντα και ουδείς πολλά.
Ρουσσώ

Οι έχοντες χρήματα υπακούουσιν εις αυτά και όχι ως πιστεύεται ότι τα χρήματα υπακούουσιν εις τους έχοντας αυτά.

Η αμάθεια των πολλών είνε το θεμέλιον εφ’ ού κτίζει τα ανάκτορά του ο Δεσποτισμός.

Όπου ο λαός είναι απαθής εκεί αι κυβερνήσεις είναι διεφθαρμέναι.

Η κοινωνία είναι μέγα σώμα, ού πάντα τα μέλη δέον να ώσιν ηνωμένα δια στενής αλληλοβοηθείας.
Βάγκνερ

Το παρελθόν είνε ο λύχνος ο φωτίζον το μέλλον.

Η ζωή είναι άνθος βλαστάνον παρά τω πλουσίω ως και παρά τω πτωχώ. Ο μεν πλούσιος το ποτίζει με σαμπάνια, ο δε πτωχός με δακρυα.

----

Γραφεία διευθύνσεως και διεκπεραιώσεως: ΕΝ ΕΛΛΑΔΙ

Γραφεία συνάξεως ΕΝ ΤΩ ΚΟΣΜΩ

---

ΕΡΓΑΣΙΑ – ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ

Εν τω μικρώ τούτω μορίω του σύμπαντος όπερ Γην καλούσιν υπάρχουσιν δύο υάρξεις, αίτινες – αν και τη αυτής φύσεως – εισίν αντίθετοι εις τας πράξεις των, εις τας συνηθείας των! Της μεν πρώτης τα μέλη ρακένδυτα διατρέχουσι τας οδούς, τρώγουσι δε σωληκόβρωτον άρτον και τυρόν μόνον και μόνο δια να ζώσι, γυμνόποδα και εις καλύβας ή κάλλιον ειπείν εις τρώγλας κατοικούμτα. Της δε δευτέρας τα μέλη καλοενδεδυμένα διατρέχουσιι τας οδούς εφ’ αμάξης, τρώγουσι προ μεγαλοπρεπών τραπεζών ποικιλίαν ευγεύστων εδεσμάτων και κατοικούσιν εις μέγαρα ή επαύλεις!
Αι δύο αύται υπάρξεις εισίν ο εργάτης και ο πλούσιος.
Και ο μεν εργάτης εργάζεται, μοχθεί, κοπιάζει, στερείται, ο δε πλούσιος απολαμβάνει των κόπων του εργάτου, θησαυρίζει, πλουτεί ζων εν μαλθακότητι και ακηδελία. Αι δύο αύται, λέγω, υπάρξεις αντιθέτως οδεύουσαι καθιστώσι τον μεν εργάτην ημέρα τη ημέρα πτωχότερον, τον δε πλούσιον έτι πλουσιώτερον...
Είπον ανωτέρω μέγαρον και καλύβη. Οποία διαφορά μεταξύ των δύο τούτων κατοικιών.
Του μεν μεγάρου καλύπτονται οι υοίχοι εκ διαφόρων πολυτίμων παραπετασμάτων, εμποδίζοντα την υγρασίαν της δε καλύβης, οι τοιχοι καλύπτονται υπό φωλεών νημάτων αραχνών!
Κλίνη αναπαυτική, κλίνη συνισταμένη εκ δυο στρωμάτων, πλήρων πτίλων, με μαλακά συνδόνια είνε εστημένη εις μίαν γωνίαν του μεγάρου, εν ώ στρώμνη πλήρης αχύρων, συσσωρευμένη εις μίαν γωνίαν της καλύβης χρησιμεύει ως κλίνη εις τον κατάκοπον εκ της εργασίας εργάτην!
Παχύς και πολύτιμος περισικός τάπης είνε εστρωμένος κατά μήκος του κοιτώνος του μεγάρου! Εν ώ το χώμα ή το σκωληκόβρωτον πάτωμα της καλύβης χρησιμεύει των εργάτη ως τάπης!
Καθέδραι τελευταίω εκ Παρισίων  αφιχθείσαι  ευρίσκοντι εν τοις δωματίοις του μεγάρου, εν ώ εις την καλύβην ευρίσκει τις σταμνίον ή καθέδραν της οποίας τα ξύλα μόλις συγκρατούνται!
Κρυστάλλινος καθρέτης, πολυτελής, κρέμαται από του τοίχου εν τω μεγάρω εκείνω, εν ώ ο εργάτης αντί κρυσταλλίνου καθρέπτου, έχει τεμάχιον υάλου εχρισμένον δι’ υδραργύρου!

Δυστυχώς δεν δυνάμεθα ελλείψει χώρου μακρηγορούντες τελείως ν’ απεικονίσωμεν και των μεγάρων το πολυδάπανον μεγαλείον, και της καλύβης ουχί μόνο τη απέριττον λιτότητα, αλλά και την οικτράν της ανεχείας κατάστασιν.
Και τι δεν παράγει και τίνος δεν στερείται ο αληθής ούτος παραγωγός του πλούτου;
Πάντων!...
Ούτος παράγει παν εν τη κοινωνία ωφέλιμον, ούτος σπείρει, φυτεύει, ποτίζει κ.λ., ούτος μεταβάλλει τους χέρσους λοφίσκους εις πλουσίους αμπελώνας, ούτος μεταβάλλει τον βάλτον τον μολυσματώδη εις τερπνόν λειβάδιον, ούτος εξάγει εκ των κόλπων τη γης τον χρυσόν, ούτος μετακινεί όρη και μεταβάλλει την θάλασσαν εις ξηράν. Πάντα ταύτα παραγόμενα δια του κόπου του εργάτου απολαμβάνουσιν δραξ επιτηδείων, εχόντων αυτόν υπό τας αλύσσεις της δουλείας, της αμαθείας, των προλήψεων, εν ώ αυτός παντελώς σχεδόν στερείται τούτων!

---
ΑΝΤΙ ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΟΣ
ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΑΣ

Ο ήρως μου, φίλε αναγνώστα, έχεί τι το ελκυστικόν, κατώρθωσε δια της ιδιότητός του ταύτης να γνωρίση και να σύρη κατά τας θελήσεις του άπασαν την ανθρωπότητα! γνωστότατος εις πάντα, από του αυτοκράτορος μέχρι και αυτού του αχθοφόρου, συναναστρέφεται τους πάντας, και είναι αγαπητοτατος εις πάντας, κυριαρχεί επί πάντων, έχει μυστηριώδη και ανεξάντλητον δύναμιν εφ’ όλων, καθιστά πάντας νευρόσπαστα της θελήσεώς του. Η γέννησίς του κρύπτεται υπό μυστηρίου ώς και ο τόπος της γεννήσεώς του! Βουτημένος μέχρι λαιμού εις το έγκλημα, εις την ατιμίαν, εις την αδικίαν, εις την αρπαγήν, νομίζεται ευγενής, αριστοκράτης, φιλέσπαγχνος, φιλελεήμων! Παίζει με την τύχην εκάστου ατόμου, ανυψεί τον μεν και τον αναγκάζει, των ωθεί, να πράξη τα βδελυρότερα των εγκλημάτων, τας φοβεροτέρας των αδικιών, τον καθιστά εγκληματίαν εις βάρος του δε, όπως κορέση τας απανθρωποτέρας και φοβερωτέρας, τας αισχροτέρας και παραλογοτέρας των ορέξεών του, του εγώ του. Χαίρεται ίνα βλέπη αυτον ήρωα τοσούτων εγκλημάτων,  τους δε φίλους αυτού νευρόσπαστα τη θελήσεώς του. Θέλει να βλέπη αφ’ ενός τον άνθρωπον θνήσκοντα της πείνης, κοπιόντα καθ’ όλην την ημέραν και στερούμενον των κόπων του, θέλει ν΄ ακούη την φωνήν των ψυχορραγούντων εκ της πείνης ορφανών.  Θέλει αφ’ ετέρου να βλέπη τον άνθρωπον διασκεδάζοντα, οργιάζοντα, γελώντα, απολαμβάνοντα παν αγαθόν, θέλει να τον βλέπη εκνενερευρισμένον εκ της αναπαύσεως και μαλθακότητος, αυτός δε καθήμενος επί των χρυσοϋφάντων και αδαμαντοποικίλτων θρόνων των μαρμαρίνων ανακτόρων του γελά σαρδόνιον γέλωτα προ του τοιούτου θεάματος, τού ευφρέρονοντος αυτόν.
Ο μυστηριώδης ούτος εγκληματίας μένει άγνωστος εις πάντας, πάς τις δέχεται τα αόρατα κτυπήματά του και νομίζει αίτιον τον πλησίον του, τον συνεργάτην του, τον γείτωνά του, τον φίλον του, τον οικείον του, διότι ο αίτιος μένει κεκρυμένος όπισθεν της χρυσής αυτού προσωπίδος και της ιδιότητος να ελκύη και να νομίζηται ευγενής, φιλέσπλαγχνος, φελελεήμων, σωτήρ!!!...
- Τις άρα είναι ο μυστηριώδης ούτος εγκληματίας;
- Ζητήσατε και θα τον εύρητε εν τη λεγομένη πλουτοκρατία.
- Είναι το χρήμα!!

---

ΑΝΑ ΤΗΝ ΓΗΝ

Ελλάς.- Αι ιδέαι ημών διαδίσονται αθορύβως εις πάσας τας πόλεις και κωμοπόλεις της μικράς ταύτης γωνίας τη Γης. Εν Αθήναις οι σύντροφοι ημών εργάζοντα απαύστως είτε εν συνενοήσει, είτε ιδία έκαστος. Υπάρχει προς τούτοις εις αυτάς και σοσιαλιστικός σύλλογος «Κόσμος», όστις επιδιώκει νάν κοινωνίαν κ.λ. Εν Πάτραις δε εδρεύει και έτερος σοσιαλ. Σύλλογος «Σοσιαλιστική αδελφότης» επιδιώκων και ούτος τον αυτόν σκοπόν οίον κι ο «Κόσμος». Τινά των μελών αυτού εισίν εκ των ημετέρων συντρόφων.

---

ΠΟΛΛΑ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΑ

- Αι γυναίκαι που κθαρίζουν τα κουρέια από τα οποία κατασκευάζεται ο χάρτης λαμβάνουσιν εν Παρισίοις ημερομίσθιον 15-20 λεπτά!
- Ο κύριος Συγγρός απέστειλε εις το γραφείον μας ταχυδρομικώς γραμμάτειον δύο χιλιάδων πεντακοσίων τεσσάρων δραχμών, υπέρ της εφημερίδος μας.
- Αι εργάτιδες ράπτριαι εν Γερμανία λαμβάνουσιν ημερομίσθιον καθ’ εβδομάδα 10-1 δραχμάς. Δηλαδή 1 δρχ. Και 67 λεπτ. – 2 δραχ. Την ημέραν. Εργάζονται δε 18 ώρας καθ’ ημερονύκτιον.
- Τα μέλη του εν Αθήναις σοσιαλιστικού σωματείου ο «Κόσμος» μαε εβαιβέωσαν ότι ο κύριος Βακαλόπουλος τοις παρεχώρησε δωρεάν διά συμβολαίου έν των ευρυχωροτέρων των επ’ ενοικείω δωματείων της επί της οού Αριστείδου ευρισκομένης οικίας του, ως αίθουσαν προς ανάπτυξιν των ιδεών των.
- Αν και το εμάθομεν από λίαν αξιόπιστον πηγήν, εκ Πατρών, ούχ’ ήττον ημίς διστάζομεν να το πιστεύσωμεν, ότι δηλ. οι κύριοι Φραγκόπουλος και Κόλλας απεφάσισαν να διαμειράσωσι τας περιουσίας των εις τους πτωχούς και να εργασθώσιν ως εργάται! Ο πρώτος μάλιστα έσπευσε να εγγραφή και μέλος εις την αυτόθι εδρεύουσαν «Σοσιαλιστικήν Αδελφότητα», ο δ’ έτερος το έχει ακόμη υπό σκέψιν. Πότε όμως θα προβώσιν εις το διάβημα τούτο δεν γνωρίζομεν ακριβώς, το πρόσωπον το οποίον μάς έδωκε την πληροφορεία ταύτην μάς είπεν ότι θα πράξωσι τούτο προσεχώς. Επίσης δεν είναι γνωστόν ποίαν θέλουσι εκλέξει εργασίαν.