Your name
Ιστορία Διεθνούς Αναρχικού Κινήματος

 

Η Συνομοσπονδία Αναρχικών Οργανώσεων Ναμπάτ, καλύτερα γνωστή απλά ως Nabat (Набат), ήταν μια αναρχική οργάνωση που αναπτύχθηκε στην Ουκρανία μεταξύ του 1918 και του 1920. Η περιοχή που είχε περισσότερη επιρροή μερικές φορές ονομαζόταν η Ελεύθερη Περιοχή (Free Territory), αν και η Ναμπάτ είχε παρουσία σε όλες τις μεγάλες πόλεις της νότιας Ουκρανίας. Η λέξη Ναμπάτ είναι Ρωσικής/Ουκρανικής προέλευσης και σημαίνει καμπανάκι σήμανσης κινδύνου. Η ομάδα δημοσίευσε μια εφημερίδα με το ίδιο όνομα.

Το 1917 μια σειρά εξεγέρσεων στη Ρωσία που ονομάστηκαν η Ρωσική Επανάσταση προκάλεσαν την πτώση της κυβέρνησης, τη Τσαρική αυτοκρατία. Η έλλειψη κεντρικής κυβέρνησης επέτρεψε τη δημιουργία ενός μεγάλου αριθμού νέων ομάδων και οργανώσεων που προσπαθούσαν να γεμίσουν το κενό εξουσίας. Η πτώση της κυβέρνησης επίσης επέτρεψε στο λαό της πρώην Ρωσικής Αυτοκρατορίας να χαρεί νέες λαϊκές ελευθερίες. Αφότου έπεσε ο τσάρος, μια επιτροπή μελών της Δούμας (κάτω βουλής) γρήγορα δημιούργησαν μια προσωρινή κυβέρνηση. Αυτή η νέα κυβέρνηση γρήγορα αντιμετώπισε πολλά προβλήματα στη διαχείρηση μιας τόσο μεγάλης χώρας. Η προσωρινή κυβέρνηση σχεδόν αμέσως αναγκάστηκε να μοιράζεται την εξουσία με μια νέα επαναστατική συνέλευση, το Σοβιέτ της Πετρούπολης (Petrograd Soviet).

Στις 16 Απριλίου 1917 ο Βλαδιμήρ Λένιν (Vladimir Lenin) επέστρεψε στη Ρωσία από εξορία στην Ευρώπη και έδωσε ένα νέο χαρακτήρα στην επανάσταση. Ως αρχηγός των Μπολσεβίκων (Bolshevik), ο Λένιν είχε σημαντική θέση στη Ρωσία. Στους Μπολσεβίκους αντιπολιτευόταν το κόμμα των Μενσεβίκων (Menshevik). Καθώς οι μήνες περνούσαν, οι Μπολσεβίκοι γινόντουσαν όλο και πιο δυνατοί.

Στις αρχές του Νοεμβρίου του 1917 οι Μπολσεβίκοι πήραν τον έλεγχο πολλών σημαντικών περιοχών σε όλη τη Ρωσία. Ενώ στην αρχή αυτό γινόταν ειρηνικά, γρήγορα σημειώθηκαν μάχες μεταξύ Μπολσεβίκων, Μενσεβίκων, και άλλων. Καθώς ο Λένιν προσπάθησε να δημιουργήσει ένα κυρίαρχο κομματικό σύστημα, η Ρωσία βυθίστηκε σε εμφύλιο πόλεμο. Οι νεοαποχτηθέσες λαϊκές ελευθερίες χάθηκαν και οι αναρχικές οργανώσεις που είχαν πρόσφατα δημιουργηθεί βρέθηκαν σε εχθρικό έδαφος.

Καθώς η νέα Ρωσική κυβέρνηση γινόταν όλο και πιο εχθρική, πολλοί αναρχικοί αποφάσισαν να φύγουν από τη Ρωσία. Οι περισσότεροι από αυτούς τους αναρχικούς αποφάσισαν να πάνε στην Ουκρανία επειδή εκεί το περιβάλλον επέτρεπε περισσότερη ελευθερία να βάλουν τις ιδέες τους σε εφαρμογή. Οι αναρχικοί της Μόσχας και της Πετρούπολης, αντιμετωπίζοντας τη καταστολή των Μπολσεβίκων, κατέφυγαν στην Ουκρανία, όπου πριν από δεκαπέντε χρόνια το κίνημά τους είχε ανθίσει. Μέχρι το φθινώπορο του 1918 η Συνομοσπονδία Αναρχικών Οργανώσεων Ναμπάτ είχε ιδρύσει τα κεντρικά της γραφεία στο Χαρκόβ (Kharkov) της Ουκρανίας.

Η Ναμπάτ πρώτα ενεργοποιήθηκε το φθινώπορο του 1918. Καθώς τα ιδρυτικά μέλη άρχισαν να ψάχνουν για άλλους ανθρώπους που ήταν διατεθειμένοι να παλέψουν για τα ιδεατά τους, το ενδιαφέρον τους τράβηξε η αντάρτικη στρατιά του Νέστωρ Μάχνο (Nestor Makhno). Τότε ο Μάχνο ήταν ο αρχηγός του Εξεγερτικού Στρατού της Ουκρανίας. Καθώς ο Μάχνο είχε ήδη συγκεντρώσει σημαντικό αριθμό υποστηρικτών, η Ναμπάτ μπόρεσε γρήγορα να αποκτήσει αρκετή επιρροή. Η Ναμπάτ χρησιμοποίησε τη στρατιωτική δύναμη του Μάχνο και το στρατό του για να διασπείρει τις ιδέες της με τρικάκια, εφημερίδες, και αφίσες. Μετά από λίγο, η Ναμπάτ είχε παρουσία με τοπικά γραφεία σε σχεδόν κάθε μεγάλη πόλη της νότιας Ουκρανίας.

Η Ναμπάτ είχε τη πρώτη της Γενική Συνέλευση στις 12-16 Νοεμβρίου 1918. Ο σκοπός της συνέλευσης αυτής ήταν να ενωθούν οι διάφορες αναρχικές ομάδες της Ουκρανίας κάτω από μια ενωποιημένη πλατφόρμα για να αρπάξουν την ευκαιρία κοινωνικών αλλαγών που προσέφερε η συνεχιζόμενη διεξαγωγή του Ρωσικού Εμφύλιου Πολέμου. Οι αποφάσεις όμως που πραγματικά πάρθηκαν στη συνέλευση ήταν λιγότερο σημαντικές και κατά βάση θεωρητικές. Οι αποφάσεις είχαν να κάνουν και με πρακτικά θέματα όσον αφορά τη συμμετοχή των αναρχικών στην επανάσταση και τη συμφωνία για την ανάγκη να παλέψουν εναντίων "αντιδραστικών" (reactionary) δυνάμεων που επέβαλαν την εξουσία τους στην Ουκρανία. Στη συνέλευση, στον Βολίν (Volin) ανατέθηκε να συντάξει μια "δήλωση αρχών" η οποία θα μπορούσε να γίνει δεκτή από όλες τις μεγάλες σχολές σκέψης του αναρχισμού.

Η επαναστατική εμπειρία

Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου, οι Μπολσεβίκοι δεν είχαν σημαντική παρουσία στην Ουκρανία και  κατάλαβαν πως έπρεπε να συμμαχήσουν με τη Ναμπάτ και το Νέστωρ Μάχνο. Τόσο μεγάλη επιρροή είχε η Ναμπάτ που τον Οκτώβριου του 1920 μια αντιπροσωπεία του Κόκκινου Στρατού πρότεινε στη Γενική Συνέλευση να συλλάβουν τον Λένιν και τους άλλους κομματικούς αρχηγούς των Μπολσεβίκων. Η Ναμπάτ αρνήθηκε για ιδεολογικούς λόγους επειδή οι αναρχικοί δεν πιστεύουν στην αυθαίρετη εξουσία. Παρόλο που η Ναμπάτ είχε συμμαχήσει με τους Σοβιετικούς εναντίων του Λευκού Στρατού, η Ναμπάτ ασκούσε έντονη κριτική στο καθεστώς των Μπολσεβίκων ως εξουσιαστικό. Οι Μπολσεβίκοι ανέχονταν τις ομάδες αναρχικών κατά τη διάρκεια του εμφυλίου, αλλά γρήγορα κινήθηκαν εναντίων τους όταν έπαυσε η απειλή των Μενσεβίκων. Οι αναρχικές ομάδες, και ειδικά η Ναμπάτ, κατηγορήθηκαν ως συμμορίες ληστών που επέτρεπαν τις φρικαλεότητες που έκανε ο στρατός του Μάχνο επειδή ο Μάχνο είχε πει πως ήταν μεγάλος Μπακουνιστής (Bakunist).

Η οργάνωση

Η Ναμπάτ, αν και αναρχική οργάνωση, είχε μια σφιχτή και συγκροτημένη οργανωτική δομή. Ο σκοπός αυτής της οργάνωσης και συγκρότησης ήταν να κάνει τη Ναμπάτ ένα υγειές συνδικάτο και να ανέλθει πάνω από τις διαφορές γνώμης των διάφορων σχολών σκέψης του αναρχισμού. Ήταν οργανωμένη με ομοσπονδιακές αρχές, με τις τοπικές ομάδες να είναι υπόλογες στις υπόλοιπες σχετικά με τις αποφάσεις που παίρνονταν κατά τις γενικές συνελεύσεις, ακόμη κι όταν αυτές οι αποφάσεις παιρνούσαν με απλή πλοιοψηφία. Η Γραματεία, ένα μικρό ηγετικό σώμα, διεύθυνε τις υποθέσεις της Ναμπάτ. Η Γραματεία θεωρητικά ήταν "τεχνικά εκτελεστική" αλλά είχε πολλές υπευθυνότητες, όπως την ιδεολογική συγκρότηση της Συνοποσπονδίας, τη διαχείρηση των χρηματικών πόρων της Ναμπάτ, τη δημοσίευση της εφημερίδας και άλλες προπαγανδιστικές δραστηριότητες, καθώς και τον έλεγχο των μαχητών που είχε η Συνομοσπονδία. Η οργάνωση περιγράφτηκε από τον Βολίν ως "μια ένωση, με βάση την ομοσπονδία, με λίγα από τα στοιχεία της φυσικής ελεύθερης και της τεχνικής συγκεντρωποίησης, κατά κάποιο τρόπο ως σύνθεση μεταξύ αφελφοσύνης και ελεύθερης συγκρότησης και συλλογικής ευθύνης.”

Η Ναμπάτ χρησιμοποίησε πλήρως την ομοσπονδιακή της φύση και την εξελισσόμενη επαναστατική πείρα διοργανώνοντας πολλές συγκεντρώσεις της Γενικής Συνέλευσης, προσπαθώντας να κάνει μια κάθε εξάμηνο. Οι κύριοι στόχοι τους ήταν το χτίσιμο μιας κοινά αποδεκτής συγκροτημένης πλατφόρμας με την οποία θα συμφωνούσαν όλα τα μέλη. Τα θέματα τακτικής που θα έπρεπε να συμφωνηθούν αμέσως μετά τις συνελεύσεις ήταν μεγάλο ζήτημα. Αυτά τα ζητήματα εμπόδισαν την τελειοποίηση και επίσημη υιοθέτηση της πλατφόρμας.

Ο Βολίν ήταν πολυγραφότατος αναρχικός θεωρητικός που έπαιξε ουσιώδη ρόλο στην οργάνωση και στην ηγεσία της Ναμπάτ. Ήταν ένας από τους ιδρυτές της Ναμπάτ καθώς και συντάκτης της εφημερίδας της οργάνωσης. Ο Βολίν θεωρούνταν το ηγετικό πνεύμα όλου του κινήματος, και συνεχώς ασχολούνταν με την οργάνωση, τη φιλοσόφιση, και τις εκδόσεις για λογαριασμό του κεντρικού σώματος της Ναμπάτ στο Χάρκοβ. Στον Βολίν είχε ανατεθεί να γράψει τη πλατφόρμα που θα έπρεπε να συμφωνούσαν μαζί της όλες οι πτυχές του αναρχισμού, συγκεκριμένα ο αναρχοσυνδικαλισμός, ο αναρχοκολλεκτιβισμός, ο αναρχοκομμουνισμός, και ο αναρχοατομικισμός. Η συνενωτική πλατφόρμα της Ναμπάτ δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ, αλλά ο Βολίν χρησιμοποίησε ό,τι είχε γράψει και την έμπνευσή του από τη Ναμπάτ για να φτιάξει τη θεωρία του περί της Αναρχικής Σύνθεσης (Anarchist Synthesis) για την οποία έγινε διάσημος (ή διαβόητα δύσφημος) μεταξύ των αναρχικών. Ο Βολίν συνελήφθει πολλές φορές κατά τη διάρκεια της δουλειάς του για τη Ναμπάτ: μια φορά το φθινώπορο του 1919, ξανά περίπου ένα χρόνο μετά, και τελικά στις 24 Δεκεμβρίου 1920 πριν από ένα πανρωσικό αναρχικό συνέδριο που η Ναμπάτ και ο Βολίν είχαν οργανώσει.

Το τέλος της Ναμπάτ

Το τέλος του 1920 η Ναμπάτ σταμάτησε να υπάρχει. Η Σοβιετική κυβέρνηση είχε πάρει τον έλεγχο της χώρας και δεν χρειάζονταν πλέον τη συνεργασία των αναρχικών, κι έτσι χαρακτηρίστηκαν ως εχθροί που έπρεπε να αποδεκατιστούν εάν δεν συμφωνούσαν να ενταχθούν στην Σοβιετική ιδεολογία. Οι Μπολσεβίκοι δεν ήθελαν μια άλλη ομάδα να έχει πολιτική δύναμη και επιρροή. Το κόμμα των Μπολσεβίκων έστειλε στρατιώτες στην Ουκρανία για να διαλύσουν τον Μάχνο και τη Ναμπάτ. Μόνο τρεις μήνες μετά την σύλληψη του Βολίν, ο στρατός του Μάχνο ηττήθηκε από το Κόκκινο Στρατό και όλα τα μέλη της Ναμπάτ που ήταν μαζί του συννελήφθησαν.

Η πτώση του Μάχνο ήταν η αρχή της πτώσης και όλου του Ρωσικού αναρχισμού. Κατά τη διάρκεια των συλλήψεων της 24ης Δεκεμβρίου, πολλά άλλα μέλη της Ναμπάτ συννελήφθησαν από τη Τσέκα (Cheka, μυστική αστυνομία) μαζί με τον Βολίν, καθώς και τα περισσότερα μέλη της Γραματείας της Ναμπάτ. Αυτή η ήττα από τη καταστολή των Μπολσεβίκων, μαζί με την αδυναμία της Ναμπάτ να κινητοποιήσει την αγροτιά της Ουκρανίας εναντίων του Κόκκινου Στρατού προκάλεσε τη πτώση και τελική ήττα της Ναμπάτ.

Κατά τη διάρκεια του 1921 άλλοι γνωστοί αναρχικοί στην Ουκρανία συννελήφθησαν και δολοφονήθηκαν χωρίς δίκη. Το περιβάλλον τρόμου που δημιούργησε το κόμμα των Μπολσεβίκων ανάγκασε πολλούς αναρχικούς που επέζησαν να φύγουν από τη χώρα για ένα ασφαλέστερο περιβάλλον έξω από τη Σοβιετική εξουσία.

Κατά τη διάρκεια του 1921 άλλοι γνωστοί αναρχικοί στην Ουκρανία συννελήφθησαν και δολοφονήθηκαν χωρίς δίκη. Το περιβάλλον τρόμου που δημιούργησε το κόμμα των Μπολσεβίκων ανάγκασε πολλούς αναρχικούς που επέζησαν να φύγουν από τη χώρα για ένα ασφαλέστερο περιβάλλον έξω από τη Σοβιετική εξουσία.

 

Βιβλιογραφία:

Avrich, Paul (2006). The Russian Anarchists. Stirling: AK Press. p. 204. ISBN 1904859488.

Avrich, Paul (2006). The Russian Anarchists. Stirling: AK Press. p. 204. ISBN 1904859488.

Avrich, Paul (July 1968). "Russian Anarchism and the Civil War". The Russian Review: 296–306.

Thompson, John (2009). Russia and the Soviet Union. Westview Press.

Skirda, Alexandre (2004). Nestor Makhno: Anarchy's Cossack. Paul Sharkey. AK Press.

Hemmer, Jeff (2005). What was the Role of the Anarchists in the Russian Revolution?. Diss. Aberdeen U.

Guérin, Daniel (2005). No Gods, No Masters: An Anthology of Anarchism. Paul Sharkey. AK Press.

Avrich, Paul (1990). Anarchist Portraits. Princeton University Press.

Skirda, Alexandre (2002). Facing the Enemy: A History of Anarchist Organization from Proudhon to May 1968. Paul Sharkey. AK Press.

Goodwin, James (2007). "Russian Anarchism and the Bolshevization of Bakunin in the Early Soviet Period". Kritika: 533–560.