Παραθέτουμε άλλη μία κριτική στο βιβλίο του Σεργκέι Νετσάγιεφ
Το Δεκέμβριο 2004 κυκλοφόρησε ένα βιβλίο που περιλαμβάνει την «ΚΑΤΗΧΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗ», του Σεργκέι Νετσάγιεφ.
Αυτή η έκδοση (ΠΑΝΟΠΤΙΚΟΝ), που μετάφρασε και επιμελήθηκε ο ΖΗΣΗΣ ΣΑΡΙΚΑΣ εκτός από την ολοκληρωμένη παρουσίαση της «κατήχησης», περιέχει την επιστολή του Μπακούνιν με τον τίτλο ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟΝ ΝΕΤΣΑΓΙΕΦ, καθώς και δύο μικρά κείμενα: ένα των Νετσάγιεφ - Σερεμπρένικοφ, από το κύριο άρθρο του περιοδικού Obscina (Κομμούνα) και μια ανοιχτή επιστολή του Νετσάγιεφ στους Μπακούνιν και Ογκάρεφ. Επίσης, πάρα πολύ χρήσιμες και κατατοπιστικές είναι οι σημειώσεις που υπάρχουν στο τέλος του βιβλίου.
Σ’ αυτό το βιβλίο όπου παρατίθενται φαινομενικά ασύνδετα μεταξύ τους κείμενα, αλλά με μια ουσιαστική μεταξύ τους σχέση, ιδιαίτερη βαρύτητα έχει το κείμενο του Μπακούνιν. Ξέχωρα από την ιστορική σημασία αυτής της επιστολής, αναπτύσσονται και κατατίθενται —μέσα από το πρίσμα συσσωρευμένων εμπειριών— ζητήματα που αφορούν τις αναρχικές απόψεις, θεωρήσεις και πρακτικές. Είναι ένα κείμενο εποχής και συνάμα μια κατάθεση εμπειριών όπου πέρα από τη σκληρή κριτική στο Νετσάγιεφ αναγνωρίζονται λάθη και παραλείψεις που αφορούν τον επιστολογράφο.
Η διαβόητη «Κατήχηση του επαναστάτη» ακόμα και σαν τίτλος δεν μπορεί παρά να λειτουργεί απωθητικά για όποιον θεωρεί τον εαυτό του αναρχικό. Το ότι για περισσότερο από 135 χρόνια εξακολουθεί, άλλοτε υποτονικά κι άλλοτε με ταρατατζούμ, να είναι ένα προϊόν που πλασάρεται από κάθε λογής επιτήδειους, οφείλεται σε αυτό που —πολύ εύστοχα— ορίζεται ως παραπλανητική διαφήμιση.
Σε κάθε περίπτωση, όπου διάφορες πολιτικές συμμορίες εκτιμούν πως μπορούν να εξαπατήσουν, φέρνουν στην επικαιρότητα αυτό το συνονθύλευμα εξουσιαστικών θεωριών σαν την υπέρτατη συνταγή για τη «διαμόρφωση» κάποιου ως αναρχικού. Ένα κείμενο 48 συνολικά κανόνων, όπου υποδεικνύεται το πώς θα ΠΡΕΠΕΙ να συμπεριφέρεται ένα αδίστακτο άτομο που αυτοχαρακτηρίζεται επαναστάτης.
Η σύγχυση και ταύτιση με τις ατομικές και κοινωνικές πρακτικές απελευθέρωσης όταν δεν γίνεται σκόπιμα, γίνεται τουλάχιστον από αφελείς ή ανθρώπους που δεν έχουν εμπειρία και άποψη σχετικά με αυτό που ονομάζεται αναρχία και αναρχική δράση. Πέρα από το ότι η έννοια επανάσταση, δεν έχει νόημα, αν δεν έχει σαφή χαρακτηριστικά.
Αυτό το «Ευαγγέλιο» του Ιησουιτισμού —κι όχι μόνο— έχει κατά καιρούς εκθειαστεί σαν το υπέρτατο μέσο για την μύηση στην επαναστατική πράξη και στους κανόνες συμπεριφοράς των επαναστατών.
Οι δολοφονίες συντρόφων και αγωνιζόμενων ανθρώπων (επειδή προβάλλουν διαρκώς αντιρρήσεις ή γιατί μπορεί να θεωρηθούν ως ύποπτοι για την απόσπαση της εξουσίας από τα χέρια κάποιου «διακεκριμένου» ή ασήμαντου νονού), το εμπόριο και η διακίνηση ναρκωτικών ουσιών, οι βασανισμοί, οι καταδόσεις, οι χαφιεδισμοί, οι παρακολουθήσεις, οι απάτες και τα ψέματα και ό,τι πιο αντιανθρώπινο μέσο και σχέση μπορεί να κατασκευασθεί προτείνονται και αναγορεύονται σε ουσιώδη μέσα του «αγώνα για την υπόθεση», γιατί ο «σκοπός αγιάζει τα μέσα».
Όμως όσοι αγωνίζονται για έναν καλύτερο κόσμο είναι δυνατό να χρειάζονται συνταγές και κανόνες; Είναι δυνατό να έχουν την ανάγκη κάποιας «εταιρείας» για να κατοχυρώσουν το πάθος τους για την ατομική και κοινωνική απελευθέρωση και την καταστροφή του κράτους και κάθε μορφής εξουσία;
Η δολοφονία του Ιβάν Ιβάνοβιτς Ιβανώφ, από τον Νετσάγιεφ, δεν είναι τίποτα...
[...] Η αληθινή αγάπη, η έκφραση μιας αμοιβαίας και εξίσου αισθητής ανάγκης, μπορεί να υπάρχει μόνο μεταξύ ίσων. Η αγάπη του ανώτερου για τον κατώτερο είναι καταπίεση, εξάλειψη, περιφρόνηση, εγωισμός, αλαζονεία και ματαιοδοξία, που θριαμβεύουν μέσα σε ένα αίσθημα μεγαλείου, βασισμένο στην ταπείνωση του άλλου μέρους. Και η αγάπη του ανώτερου από τον κατώτερο είναι ταπείνωση, οι φόβοι και οι ελπίδες ενός δούλου που περιμένει από τον αφέντη του είτε την ευτυχία είτε τη δυστυχία.
Ο χαρακτήρας της λεγόμενης αγάπης του Θεού για τους ανθρώπους είναι δεσποτισμός από τη μεριά του ενός και δουλεία...
Δημοσιεύτηκε στο δελτίο «Μαύρα Γράμματα» της ΟΑΕ, Νο11, Σεπτ. 2007 (σελ.6-7)
Τον Δεκέμβριο του 2004 εκδόθηκε στην ελληνική γλώσσα από τις εκδόσεις «Πανοπτικόν» ένα σημαντικό ντοκουμέντο για το επαναστατικό κίνημα. Η Κατήχηση του Επαναστάτη από τον Σεργκέι Νετσάγιεφ και η Απάντηση του Μπακούνιν με μετάφραση και επιμέλεια από τον Ζήση Σαρίκα, που συγκροτούν ένα βιβλίο μόλις 109 σελίδων, αλλά με πλούσιο νόημα. Στις σελίδες αυτές, αναδεικνύεται η προσέγγιση του Μπακούνιν στο οργανωτικό ζήτημα, κάτι που στην Ελλάδα δεν της έχει δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα.
Στην Ελλάδα, η αναρχική βιβλιογραφία έχει επιμείνει στο πεδίο της μάχης και, πέρα από εξαιρέσεις,...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018