Από τα 1890 ήδη, όπως γράφει ο Risal, παρατηρείται στην πόλη «μία επιδημία λεσχών». Κάθε καλός νοικοκύρης θέλει να ανήκει σε μία λέσχη· στον θεσμό αυτό, που βρίσκεται στην αρχή της γένεσης των πολιτικών κομμάτων, κάπου ενδιάμεσα μεταξύ της άμορφης συγκέντρωσης του καφενείου, παρακμασμένης μορφής της Αρχαίας Αγοράς, και στις σημερινές συστηματοποιημένες πολιτικές οργανώσεις. Συχνά δημιουργημένη σαν μαζικός φορέας μιας τεκτονικής στοάς, η λέσχη καλύπτει αργότερα, κάτω από τον χαμιτικό απολυταρχισμό, εθνικής υφής οργανώσεις· μετά τα 1900, με τις απαρχές μιας κοινωνικής συνειδητοποίησης, η λέσχη καλύπτει και διεκδικήσεις μικτής φύσης, κοινωνικής μαζί και πολιτικής. Επισημότερες είναι η «Club de Salonique» και η «Nouveau Club», κοσμοπολιτικές και διεθνείς, και η «Club de l' Alliance», αποκλειστικά ισραηλιτική.
Αυτού του πνεύματος συμμετοχής στα κοινά φορέας είναι εδώ αρχικά ο ντονμές, ο εξισλαμισμένος εβραίος· κατ' εξοχή κοσμοπολίτης, με συγκεχυμένες τις ρίζες της κουλτούρας του, έχει την δυνατότητα να αφομοιώσει καλύτερα την ευρωπαϊκή, χάρη στην Alliance γαλλική δηλαδή, παιδεία· έχοντας πετύχει την ολική του ευμάρεια επιζητεί τώρα και πλατύτερα την αυτονομία του· βιάζεται άλλωστε, οξυδερκής καθώς είναι, να χαλιναγωγήσει τις ατίθασες ροπές που όλο και πιο καθαρά διαφαίνονται στην μάζα.
Στις άλλες κοινότητες το νεωτερικό πνεύμα διστάζει ακόμα να διακινδυνεύσει μέσα στα δημόσια πράγματα -εμποδίζεται ίσως και από το σύστημα της πολιτιστικής αυτονομίας- την διοργάνωση κατά πολιτιστικές κοινότητες, του οθωμανικού κράτους. Στο σημείο που κάποια πολιτική δράση αναπτύσσεται, παραμένει πάντοτε μέσα στα κοινοτικά πλαίσια - οι Φαναριώτες και οι απόγονοί τους αποτελούν εξαίρεση που αφορά τις πολύ ψηλές βαθμίδες της χριστιανικής κοινότητας και που, ακόμα, περιορίζεται στην κεντρική καθέδρα, στην Πόλη. Η «επιδημία λεσχών» δείχνει έτσι κάτι καινούργιο, ένα πρώτο στάδιο γενίκευσης της πολιτικοποίησης, μέσα σε όλες τις κοινότητες τώρα.
Η δημοσιογραφία αποτελεί έναν ασφαλή δείκτη μιας τέτοιας ροπής. Ως τα 1896 εκδίδεται στη Θεσσαλονίκη μόνο μία ελληνική εφημερίδα και το οθωμανικό επίσημο δελτίο. Στα 1912 στην Θεσσαλονίκη θα εκδίδονται 16 εφημερίδες: 2 στα γαλλικά, 5 στα ισπανοεβραϊκά, 4 στα ελληνικά, 3 στα τουρκικά, 1 στα βουλγαρικά και 1 στα ρουμανικά -πολλές ακόμα θα έχουν εκδοθεί στο μεταξύ, για να εκλείψουν γρήγορα. Δίπλα στην εφημερίδα «Λ' Ιντεπαντάν» («Ο Ανεξάρτητος»), όργανο της ισραηλιτικής κοινότητας, εκδίδονται η «Ελ Λιμπεράλ» («Ο Φιλελεύθερος»), συντηρητικής τάσης, η «Ελ Αβενίρ» («Το μέλλον»), σιωνιστική, και το «Αβάντι»· στα γαλλικά η πρώτη, στα ισπανοεβραϊκά οι τρεις άλλες· ανάμεσα στις τέσσερις ελληνικές εφημερίδες το μεγαλύτερο κύρος έχει η «Νέα Αλήθεια»· οι άλλες είναι η νεογέννητη «Μακεδονία», το «Εμπρός» και το «Θάρρος»· η «Λα Λιμπερτέ» («Η Ελευθερία») εκδίδεται μετά τον Οκτώβριο του 1912 στα γαλλικά, σαν όργανο επίσημο της κυβέρνησης· οι ντονμέδες εκδίδουν την «Ασρ», που από καιρό είναι ήδη η μεγαλύτερης κυκλοφορίας επαρχιακή εφημερίδα της Αυτοκρατορίας.
Η οικονομική ανάπτυξη έχει δημιουργήσει το υπόβαθρο, η ευρωπαϊκή παιδεία, μέσα από την Alliance πρώτιστα αλλά και τα ευρωπαϊκά σχολεία, έχει δώσει τις πρώτες πολιτιστικές ωθήσεις. [...]
Το νεωτερικό πνεύμα, σαν τάση προωθητική του πολιτιστικού εποικοδομήματος, ωθούμενη από τις εξελίξεις στην υλική βάση, παραμένει ακόμα ασυστηματοποίητο, μετέωρο μέσα στον χώρο της Θεσσαλονίκης. Το κενό το γεμίζουν έτσι άκριτα και μηχανιστικά, ανεμπόδιστα ξένες επιδράσεις· οι ιδεολογίες δανείζουν τα σχήματα και...
Η αυτοδιαχείριση είναι συνώνυμη της αυτοδιεύθυνσης και πάει χέρι-χέρι με την αποανάπτυξη και την προσπάθεια αποκρατικοποίησης και συνεργατικής διεύθυνσης της οικονομίας, έντυπες εκφράσεις των οποίων παρουσιάσαμε εδώ τις αμ΄σως προηγούμενες βδομάδες.
Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια μικρή αναδρομή στα εγχειρήματα αυτοδιαχείρισης, στα όρια και τις δυνατότητές τους είτε σε επαναστατικές περιόδους είτε στην πραγματικότητα των σύγχρονων αγώνων: οι εργοστασιακές επιτροπές στη Ρωσία της περιόδου 1917-1921, η Ισπανία της περιόδου 1936-1939, η Γιουγκοσλαβία των δεκαετιών του ’60 και του ’70, η ωρολογοποιία LIP στη Γαλλία το 1973, η Αργεντινή, η Βραζιλία και το Μεξικό του σήμερα μαζί με κάποιες εμπειρίες και...
Από τις πρώτες κινήσεις που έκανε ο διορισμένος χουντικός δήμαρχος Ν. Πλυτζανόπουλος (απόστρατος ταγματάρχης), ήταν να παραχαράξει προβοκατόρικα και ξεδιάντροπα την αντιστασιακή πολιτική ιστορία της Κοκκινιάς. Τοποθέτησε μια μαρμάρινη πλάκα στην αιματοβαμμένη **Μάνδρα του Μπλόκου** (Κιλικίας & Θειρών), που έγραφε ότι οι εκτελεσμένοι Εαμίτες, Ελασίτες, αριστεροί, κομμουνιστές ήταν φιλήσυχοι εθνικόφρονες πολίτες και αγωνιστές της εθνικής αντίστασης!, που τους κατέδωσαν στους γερμανούς οι μασκοφόροι προδότες κομμουνιστές!!! Έτσι γίνεται το παράδοξο! Ο άθλιος χουντικός καραβανάς να γίνεται ο διαστρεβλωτής "τιμητής" των θυμάτων του θύτη θείου του Ι. Πλυτζανόπουλου, που ως συνταγματάρχης αρχηγός των Ταγμάτων Ασφαλείας, είχε πρωτοστατήσει στο Μπλόκο της Κοκκινιάς στις...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018