Κυριακή 30 Απριλίου 1950
Ημερήσια εφημερίδα «η Σημερινή» σελ.3 (Πάτρα)
ΤΙΤΛΟΣ ΑΡΘΡΟΥ:
ΕΠ’ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑΣ
Το εργατικό κίνημα στην παληά Πάτρα
Η υποψηφιότης του Πλάτωνος Δρακούλη από την Σοσιαλιστική Αδελφότητα. Σκληρός αγών με τον Αχιλλέα Γεροκωστόπουλο. Αι πρώται εργατικαί απεργίαι. Η Μασσαλιώτις των εργατών». Το «Μπούβλικο»
Αναμνήσεις του κ. Δ. ΚΑΡΑΜΠΙΛΙΑ
Η Πάτρα υπήρξε πρωτοπόρος, μεταξύ όλων των Ελληνικών πόλεων, στο εργατικό κίνημα. Πριν ακόμη δημιουργηθούν βιομηχανίες, η κίνησις περιωρίζετο στους διανοουμένους, που εμπήκαν επί κεφαλής του αγώνος για την μόρφωσι και χειραφέτησι της εργατικής τάξεως. Από τις πλέον σημαντικές οργανώσεις στην εργατική ιστορία των Πατρών, ήταν η «Σοσιαλιστική Αδελφότης», που ίδρυσαν, κατά τα τέλη του 19ου αιώνος, ο δικηγόρος Βας. Δουδούμης, ο δάσκαλος Χαριλ. Δημητρόπουλος και ο Αρχιτέκτων Αριστ. Θαλής. Ήσαν φίλοι του πρώτου Έλληνος σοσιαλιστού, του Πλάτωνος Δρακούλη (μάλιστα ο Δουδούμης ήταν και συμμαθητής του, γιατί ο Δρακούλης είχε βγάλει στη Πάτρα το γυμνάσιο) και κατά τας εκλογάς του 1895 του έθεσαν υποψηφιότητα. Τότε, ο Δρακούλης ήλθε δεύτερος επιλαχών και έχασε την εκλογή με λίγους ψήφους. Τόσο φανατικός ήταν τότε ο εκλογικός αγών, ώστε και ο Αχιλλεύς Γεροκωστόπουλος έχασε με 3 ψήφους.
Κατά τον προεκλογικό αγώνα, η Σοσιαλιστική Αδελφότης» των Πατρών εξέδωσε μια εφημεριδούλα με τον τίτλο «Το Φως», όπου εδημοσίευσε την εικόνα του Δρακούλη και το σοσιαλιστικό του πρόγραμμα. Στην εφημεριδούλα αυτή εδημοσιεύθη και η «Μασσαλιώτις των Εργατών», προς υποστήριξιν της υποψηφιότητος του Δρακούλη. Ήταν ένα τραγούδι, μεταφρασμένο από τα αγγλικά, το οποίον ήταν πάνω στα μέτρα της Μασσαλιώτιδος και τραγουδιόταν στον ρυθμό της. Ο μεταφραστής Βασ. Δουδούμης διετήρησε το μέτρο και έτσι τα μέλη της Σοσιαλιστικής Αδελφότητος, που ξεπερνούσαν τότε τα 150, έψαλλαν τον ύμνο αυτό σ’ όλες τις συγκεντρώσεις τους, αργότερα δε η «Μασσαλιώτις των Εργατών» εψάλλετο και στις πρώτες εργατικάς απεργίες των Πατρών.
Αυτή ήταν η «Μασσαλιώτις των Εργατών»:
Εμπρός παιδιά της Λευτεριάς
Η Δόξα τώρα μας καλεί.
Κάτου ο τύραννος παράς.
Κλαίν τα παιδιά μας για ψωμί. (δις)
Λησταί και τύραννοι, λοιπόν,
Θα χουν πατρίδα αυτή τη Γη;
Γιατί να χαίρονται αυτοί
Των μόχθων μας το προϊόν;
Επωδός
Εργάται των Εθνών.
Μια γνώμη, μια καρδιά.
Με δύναμη, με ένωση,
Η νίκη είναι για μας.
***
Οπόταν θέλουν βασιλείς
Κι’ αργύρται Υπουργοί
Καλούν στρατούς αιμοχαρείς.
Μας σφάζουν και μας πυρπολούν.
Αδέρφια τ’ ειν’ που μας κρατεί.
Γιατί ν’ αφήνουμ’ απαθείς
Να μας τραβούν δεσποτικώς
Οι σταυρωτήδες στη σφαγή;
Εργάται των Εθνών κλπ.
***
Μές στο χρυσάφι κολυμβούν
Αγέρωχοι και αγενείς.
Για εξουσία όλο διψούν.
Θέν να πουλούνε και το φώς.
Θέλουν ακόμη κι’ ως θεούς.
Κάθε φτωχός να τους τιμά.
Πλήν θε να μάθουν μια φορά,
Να τους φοβούνται τους φτωχούς.
Εργάται των Εθνών κλπ.
***
Ελευθερία, ποιός ποτέ
Άπαξ...
Σ’ αυτό το μαύρο μνήμα
Που Λαύριο το λεν
Βλέπω πολλαίς με μαύρα
Που κάθονται και κλαίν
Βλέπω γρηαίς μητέραις
Γυναίκες και παιδιά
Γυμναίς και πεινασμένες
Χωρίς παρηγοριά.
Βλέπω παιδιά αγγελούδια
Να κλαίνε για ψωμί
Κορίτσια σαν το κρίνο
Πωλούντα την τιμή.
Βλέπω και κάτι άλλους
Π’ αφεντικά τους λεν
Μ’ απάθεια να βλέπουν
Ταίς μαύρες οπού κλαίν
Και ειν’ αυτοί αιτία
Σ’ αυτών την συμφορά
Αλλά τρώγουν και πίνουν
Και...
Στο χωριό που γεννήθηκα υπάρχει ένα μνημείο σε μια πλατεία το οποίο αναγέρθηκε από τα συνδικάτα, όπου 15 αναρχικοί εκτελέστηκαν ως κοινοί εγκληματίες, επειδή συμμετείχαν σε μια συνωμοσία εναντίον της αυτοκράτειρας κατά τις τελευταίες της μέρες που πέρασαν μέσα σε κλίμα τρομοκρατίας. Θάφτηκαν σε έναν κοινό τάφο που μεταβλήθηκε σε χώρο τιμής από την πλευρά των κοινών ανθρώπων, οι οποίοι το διατηρούν με προσοχή. Οι Πρωτομαγιάτικες πορείες μας κατέληγαν σ’ αυτό το σημείο, όπου τραγουδούσαμε "Αυτούς που πολέμησαν ενάντια στην αδικία, θα τους τιμήσει η νίκη μας!"
Είχα εξοριστεί από το χωριό μου από την αστυνομία και...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018